tuv-iso-logo tuv-iso-27001-logo

Γιούνκερ: Για ποια Ευρώπη;

Ήταν ένας λόγος που ξέφευγε από τα καθιερωμένα

Ψυχρολουσία για πολλά νεοφιλελεύθερα μυαλά, αποτέλεσε η ομιλία του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλωντ Γιούνκερ στο Ευρωκοινοβούλιο για την κατάσταση της Ένωσης – 2016 με τίτλο: Για μια καλύτερη Ευρώπη – Μια Ευρώπη που προστατεύει, ισχυροποιεί και αμύνεται.

 

Έχει αξία να τη διαβάσουμε γιατί δείχνει, έστω και με θεραπευτικό τρόπο και χωρίς να παραβιάζει τα όρια των πολιτικών της ΕΕ, τη διολίσθησή της σε όλο και πιο σκληρές οικονομικές και κοινωνικές θέσεις για τους λαούς της, δηλαδή σε πριόνισμα του κοινωνικού κλαδιού πάνω στο οποίο κάθεται. Ήταν ένας λόγος που ξέφευγε από τα καθιερωμένα με μόνο όμως μειονέκτημα, αυτό που είπε ο ίδιος ο ομιλητής: Δεν είμαστε ΗΠΑ για να έχει ο λόγος του Προέδρου πέραση και με ένα λόγο δεν διορθώνεται η Ένωση.

 

Στρασβούργο, 14 Σεπτεμβρίου 2016

[AUTHORISED VERSION]

 

Κύριε Πρόεδρε,

 

Αξιότιμα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,

 

Στην αντίστοιχη ομιλία μου πέρυσι σας είχα πει ότι η Ένωσή μας δεν βρισκόταν σε καλή κατάσταση. Σας είχα πει ότι δεν υπάρχει αρκετή Ευρώπη σ’ αυτή την Ένωση. Και ότι δεν υπάρχει αρκετή Ένωση σ’ αυτή την Ένωση.

Σήμερα δεν πρόκειται να σας πω ότι όλα είναι τέλεια.

Γιατί δεν είναι.

 

Ας είμαστε λοιπόν όλοι απόλυτα ειλικρινείς στη διάγνωσή μας.

 

Η Ευρωπαϊκή μας Ένωση είναι, τουλάχιστον εν μέρει, σε υπαρξιακή κρίση.

Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού άκουσα με προσοχή μέλη αυτού του Κοινοβουλίου, εκπροσώπους κυβερνήσεων, πολλά μέλη εθνικών κοινοβουλίων αλλά και απλούς Ευρωπαίους και Ευρωπαίες, που μοιράστηκαν μαζί μου τις σκέψεις τους.

Έχω βιώσει τη διαδικασία ολοκλήρωσης της ΕΕ επί πολλές δεκαετίες. Έζησα πολλές μεγάλες στιγμές. Ασφαλώς, όμως, υπήρξαν και πολλές δύσκολες συγκυρίες, καθώς και περίοδοι κρίσης.

Αλλά ποτέ στο παρελθόν δεν είδα να είναι τόσο μικρό το πεδίο σύγκλισης των κρατών μελών μας. Τόσο λίγοι οι τομείς στους οποίους συμφωνούν να συνεργαστούν.

Ποτέ στο παρελθόν δεν άκουσα τόσο πολλούς ηγέτες να αναφέρονται μόνο στα προβλήματα της χώρας τους και τόσο λίγο, αν όχι καθόλου, στην Ευρώπη.

Ποτέ στο παρελθόν δεν είδα τους εκπροσώπους των θεσμικών οργάνων της ΕΕ να καθορίζουν τόσο διαφορετικές προτεραιότητες, μερικές φορές σε άμεση σύγκρουση με τις εθνικές κυβερνήσεις και τα εθνικά κοινοβούλια. Λες και δεν υπάρχει ούτε ένα σημείο τομής μεταξύ της ΕΕ και των εθνικών πρωτευουσών της.

Ποτέ στο παρελθόν δεν είδα τις κυβερνήσεις των κρατών μελών τόσο εξασθενημένες από τις δυνάμεις του λαϊκισμού, παράλυτες από το ενδεχόμενο της ήττας στις επόμενες εκλογές.

Ποτέ στο παρελθόν δεν είδα τόσο πολύ κατακερματισμό, τόσο μεγάλες αποκλίσεις στην Ένωσή μας.

 

Οφείλουμε τώρα να πάρουμε μια πολύ μεγάλη απόφαση.

 

Θα υποκύψουμε στο αναπόφευκτο αίσθημα της απογοήτευσης; Θα ενδώσουμε στη περιρρέουσα κατήφεια; Θέλουμε όντως να δούμε την Ένωσή μας να αποδομείται μπροστά στα μάτια μας;

Ή, αντίθετα, θα ήταν άραγε καλύτερο να πούμε: Μήπως πρέπει να συνέλθουμε; Μήπως πρέπει να ανασκουμπωθούμε και να διπλασιάσουμε ή, καλύτερα, να πολλαπλασιάσουμε τις προσπάθειές μας; Μήπως τώρα, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, χρειάζεται η Ευρώπη αποφασιστική ηγεσία αντί για πολιτικούς που εγκαταλείπουν το πλοίο;

Η εκτίμησή μας σχετικά με την κατάσταση της Ένωσης πρέπει να διαπνέεται πάνω απ’ όλα από ρεαλισμό και υψηλό αίσθημα ειλικρίνειας.

 

Πρώτα απ’ όλα, πρέπει να παραδεχτούμε ότι στην Ευρώπη έχουμε ακόμη πολλά ανεπίλυτα προβλήματα. Δεν υπάρχει αμφιβολία επ’ αυτό.

 

Από την υψηλή ανεργία και την κοινωνική ανισότητα έως το τεράστιο δημόσιο χρέος, τη μείζονα πρόκληση της ενσωμάτωσης των προσφύγων, τις τόσο πραγματικές απειλές για την ασφάλειά μας εντός και εκτός των συνόρων μας –όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν επηρεαστεί από τις συνεχιζόμενες κρίσεις της εποχής μας.

Είμαστε εξάλλου αντιμέτωποι με τη δυσάρεστη προοπτική της αποχώρησης ενός κράτους μέλους από τους κόλπους μας.

 

Δεύτερον, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο κόσμος μάς παρακολουθεί.

 

Μόλις επέστρεψα από τη σύνοδο του G20 στην Κίνα. Η Ευρώπη συμμετείχε με 7 εκπροσώπους σ’ αυτόν τον σημαντικό παγκόσμιο θεσμό. Παρά την σημαντική μας παρουσία, τα ερωτήματα που τέθηκαν ήταν πολύ περισσότερα από τις κοινές μας απαντήσεις.

Θα εξακολουθήσει η Ευρώπη να συνάπτει εμπορικές συμφωνίες και να διαμορφώνει το οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό γίγνεσθαι παγκοσμίως;

Θα ανακάμψει επιτέλους η Ευρώπη ή θα παραμείνει εγκλωβισμένη σε χαμηλή ανάπτυξη και χαμηλό πληθωρισμό για την επόμενη δεκαετία;

Θα συνεχίσει η Ευρώπη να ηγείται του αγώνα για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών αξιών;

Θα μπορεί η Ευρώπη να αρθρώνει ενιαίο λόγο, όταν απειλείται η εδαφική ακεραιότητα κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου;

Ή μήπως θα εξαφανιστεί από τη διεθνή σκηνή και θα αφήσει τους άλλους να διαμορφώσουν τον κόσμο μας;

Γνωρίζω ότι τα μέλη αυτού του Σώματος είναι έτοιμα να δώσουν ξεκάθαρες απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά. Δεν φτάνουν όμως τα λόγια. Χρειαζόμαστε και κοινή δράση. Αλλιώς τα λόγια μας θα μείνουν λόγια. Και μόνο με λόγια δεν μπορούμε να διαμορφώσουμε τις διεθνείς εξελίξεις.

 

Τρίτον, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι δεν μπορούμε να λύσουμε όλα τα προβλήματά μας με μια ακόμη ομιλία. Ή με μια ακόμη σύνοδο κορυφής.

 

Δεν είμαστε στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, όπου την ομιλία του Προέδρου για την κατάσταση της Ένωσης ενώπιον και των δύο σωμάτων του Κογκρέσου παρακολουθούν ζωντανά στην τηλεόραση εκατομμύρια πολίτες.

Σε σύγκριση με την αντίστοιχη ομιλία στις ΗΠΑ, η ομιλία για την κατάσταση της Ένωσης στην Ευρώπη αντανακλά με εύγλωττο τρόπο την ατελή φύση της Ένωσής μας. Βρίσκομαι σήμερα ενώπιον του Σώματος. Και την Παρασκευή θα συναντηθώ, χωριστά, με τους εθνικούς ηγέτες στην Μπρατισλάβα.

Συνεπώς, με την ομιλία μου δεν πρέπει απλώς να επιδιώξω τα χειροκροτήματά σας, αγνοώντας τις απόψεις που θα διατυπώσουν οι εθνικοί ηγέτες την Παρασκευή. Ούτε μπορώ να μεταβώ στην Μπρατισλάβα με διαφορετικό μήνυμα από το σημερινό. Πρέπει να σεβαστώ και τα δύο επίπεδα της δημοκρατίας στην Ένωσή μας, που είναι εξίσου σημαντικά.

 

Δεν είμαστε οι Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης. Η Ευρωπαϊκή μας Ένωση είναι πολύ πιο πολύπλοκη. Θα ήταν λάθος να αγνοήσουμε αυτή την πολυπλοκότητα, διότι τότε θα παίρναμε εσφαλμένες αποφάσεις.

Η Ευρώπη μπορεί να προχωρήσει μόνο αν οι ομιλίες υπέρ του κοινού εγχειρήματος δεν εκφωνούνται μόνο ενώπιον του παρόντος Σώματος αλλά και ενώπιον των κοινοβουλίων σε όλα τα κράτη μέλη μας.

Η Ευρώπη μπορεί να προχωρήσει μόνο αν συμβάλουμε όλοι στην ενότητα και τη σύγκλιση απόψεων, αν βάλουμε στην άκρη τις αντιπαλότητες μεταξύ αρμοδιοτήτων και θεσμών. Μόνο τότε η Ευρώπη θα υπερβεί το άθροισμα των μερών της. Και μόνο τότε η Ευρώπη θα είναι ισχυρότερη και καλύτερη απ’ ό,τι σήμερα. Μόνο τότε οι ηγέτες των ευρωπαϊκών οργάνων και των εθνικών κυβερνήσεων θα μπορέσουν να ανακτήσουν την εμπιστοσύνη των Ευρωπαίων πολιτών για το κοινό μας εγχείρημα.

Γιατί οι Ευρωπαίοι έχουν κουραστεί με τις ατέρμονες διαμάχες, τις ατελείωτες αντιπαραθέσεις και τους συνεχείς διαξιφισμούς.

 

Οι Ευρωπαίοι επιθυμούν συγκεκριμένες λύσεις σε κάθε σημαντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ένωσή μας. Θέλουν κάτι περισσότερο από υποσχέσεις, αποφάσεις και συμπεράσματα συνόδων κορυφής. Αυτά τα έχουν δει και τα έχουν ακούσει αμέτρητες φορές.

 

Οι Ευρωπαίοι θέλουν κοινές αποφάσεις και στη συνέχεια ταχεία και αποτελεσματική εφαρμογή.

 

Ναι, χρειαζόμαστε μακρόπνοο όραμα. Και η Επιτροπή είναι έτοιμη να παρουσιάσει αυτό το όραμα για το μέλλον στη λευκή βίβλο που θα υποβάλει τον Μάρτιο του 2017, εν όψει της 60ής επετείου από την υπογραφή των Συνθηκών της Ρώμης. Θα εξετάσουμε πώς θα μπορέσουμε να εμφυσήσουμε δύναμη και να μεταρρυθμίσουμε την Οικονομική και Νομισματική μας Ένωση. Και θα συνεκτιμήσουμε τις πολιτικές και δημοκρατικές προκλήσεις που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η ΕΕ των 27 κρατών μελών μας στο μέλλον. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα συμμετάσχει ασφαλώς εκ του σύνεγγυς σ’ αυτή τη διαδικασία, όπως και τα εθνικά κοινοβούλια.

Το όραμα όμως από μόνο του δεν αρκεί. Αυτό που πολύ περισσότερο χρειάζονται οι πολίτες μας είναι κυβερνήτες. Κυβερνήτες που μπορούν να ανταποκριθούν στις προκλήσεις της εποχής μας.

Η Ευρώπη είναι σαν ένα μουσικό όργανο με πολλές χορδές· για να υπάρξει συγχορδία, πρέπει όλες να κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση: τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, οι εθνικές κυβερνήσεις και τα εθνικά κοινοβούλια. Πρέπει να αποδείξουμε και πάλι ότι αυτό είναι δυνατόν, σε επιλεγμένους τομείς για τους οποίους επείγει να εξεύρουμε κοινές λύσεις.

 

Συνεπώς, προτείνω ένα θετικό πρόγραμμα συγκεκριμένων ευρωπαϊκών δράσεων για τους επόμενους δώδεκα μήνες.

 

Διότι έχω την πεποίθηση ότι οι επόμενοι δώδεκα μήνες θα είναι καθοριστικοί, αν θέλουμε να ενώσουμε και πάλι την Ένωσή μας. Αν θέλουμε να υπερβούμε τις τραγικές διαιρέσεις μεταξύ Ανατολής και Δύσης που εκδηλώθηκαν τους τελευταίους μήνες. Αν θέλουμε να αποδείξουμε ότι μπορούμε να λαμβάνουμε αποφάσεις με ταχύτητα και αποφασιστικότητα για τα ζητήματα που μετράνε. Αν θέλουμε να δείξουμε στον κόσμο ότι η Ευρώπη εξακολουθεί να αποτελεί μια δύναμη ικανή να αναλαμβάνει από κοινού δράση.

Πρέπει να ξεκινήσουμε τη δουλειά.

Σήμερα το πρωί απηύθυνα επιστολή στο πνεύμα αυτό στον Πρόεδρο Schulz και στον Πρωθυπουργό Fico.

 

Οι επόμενοι δώδεκα μήνες είναι κρίσιμοι για να δημιουργήσουμε μια καλύτερη Ευρώπη:

 

μια Ευρώπη που προστατεύει,

μια Ευρώπη που διαφυλάττει τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής,

μια Ευρώπη που ισχυροποιεί τους πολίτες μας,

μια Ευρώπη που αμύνεται εντός και εκτός των συνόρων της και

μια Ευρώπη που αναλαμβάνει τις ευθύνες της.

 

ΜΙΑ ΕΥΡΩΠΗ ΠΟΥ ΔΙΑΦΥΛΑΤΤΕΙ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΖΩΗΣ ΜΑΣ

 

Είμαι πεπεισμένος ότι ο ευρωπαϊκός τρόπος ζωής αξίζει να διαφυλαχθεί.

Έχω την εντύπωση ότι πολλοί φαίνεται να ξεχνούν τι σημαίνει να είσαι Ευρωπαίος.

Τι σημαίνει να αποτελείς τμήμα αυτής της Ένωσης Ευρωπαίων, τι κοινό έχει ένας αγρότης στη Λιθουανία με μια μητέρα που μεγαλώνει μόνη της τα παιδιά της στο Ζάγκρεμπ ή με μια νοσοκόμα στη Βαλέτα ή έναν φοιτητή στο Μάαστριχτ.

Πρέπει να θυμηθούμε γιατί οι λαοί της Ευρώπης επέλεξαν να συνεργαστούν.

Να θυμηθούμε γιατί τα πλήθη γιόρτασαν την αλληλεγγύη τους στους δρόμους της Βαρσοβίας την 1η Μαΐου 2004.

Να θυμηθούμε γιατί κυμάτιζε με υπερηφάνεια η ευρωπαϊκή σημαία στην Puerta del Sol την 1η Ιανουαρίου 1986.

Να θυμηθούμε ότι η Ευρώπη αποτελεί την κινητήρια δύναμη που μπορεί να συμβάλει στην επανένωση της Κύπρου, και πρέπει να πω ότι στηρίζω τις προσπάθειες και των δύο ηγετών της Κύπρου.

Πάνω από όλα, Ευρώπη σημαίνει ειρήνη. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η πιο μακρά περίοδος ειρήνης στην ιστορία της Ευρώπης ξεκίνησε με την ίδρυση των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

70 χρόνια αδιατάρακτης ειρήνης στην Ευρώπη. Σε έναν κόσμο με 40 μαινόμενες ένοπλες συρράξεις που ευθύνονται για την απώλεια 170.000 ανθρώπινων ζωών ετησίως.

 

Σίγουρα έχουμε τις διαφορές μας. Ασφαλώς έχουμε και συχνές αντιπαραθέσεις. Μερικές φορές και συγκρούσεις. Αλλά οι συγκρούσεις μας είναι λεκτικές. Επιλύουμε τις διαφορές μας στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, όχι στα χαρακώματα.

Οι αξίες μας είναι αναπόσπαστο τμήμα του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής.

Οι αξίες της ελευθερίας, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου. Αξίες για τις οποίες παλέψαμε στα πεδία των μαχών και από τις πολιτικές εξέδρες για αιώνες.

Εμείς οι Ευρωπαίοι δεν μπορούμε ποτέ να δεχθούμε ότι θα υπάρχουν Πολωνοί εργαζόμενοι που θα γίνονται στόχος παρενοχλήσεων, θα τους χτυπούν ή ακόμη και θα δολοφονούνται στους δρόμους του Χάρλοου. Η ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων είναι μια κοινή ευρωπαϊκή αξία, ακριβώς όπως και η καταπολέμηση των διακρίσεων και του ρατσισμού.

 

Εμείς οι Ευρωπαίοι καταδικάζουμε με σθένος τη θανατική ποινή. Διότι πιστεύουμε στην αξία της ανθρώπινης ζωής και τη σεβόμαστε.

 

Εμείς οι Ευρωπαίοι πιστεύουμε επίσης σε ανεξάρτητα και αποτελεσματικά συστήματα απονομής δικαιοσύνης. Έχουμε ανεξάρτητα δικαστήρια που είναι σε θέση να ελέγχουν τις κυβερνήσεις, τις εταιρείες, τους ιδιώτες. Τα αποτελεσματικά συστήματα δικαιοσύνης στηρίζουν την οικονομική ανάπτυξη και υπερασπίζονται τα θεμελιώδη δικαιώματα. Αυτός είναι ο λόγος που η Ευρώπη προάγει και προασπίζει το κράτος δικαίου.

 

Το να είσαι Ευρωπαίος σημαίνει επίσης ότι είσαι ανοιχτός και συναλλάσσεσαι με τους γείτονές σου, αντί να τους κηρύσσεις τον πόλεμο. Σημαίνει να είσαι ο μεγαλύτερος εμπορικός παράγοντας παγκοσμίως, με εμπορικές συμφωνίες που έχουν υπογραφεί ή βρίσκονται στο στάδιο της διαπραγμάτευσης με πάνω από 140 εταίρους σε όλο τον πλανήτη.

 

Και εμπόριο σημαίνει θέσεις εργασίας: για κάθε 1 δισ. ευρώ που παίρνουμε από τις εξαγωγές, δημιουργούνται 14.000 επιπλέον θέσεις εργασίας σε όλη την ΕΕ. Και πάνω από 30 εκατομμύρια θέσεις εργασίας, δηλαδή 1 στις 7 από όλες τις θέσεις εργασίας στην ΕΕ, εξαρτώνται τώρα από τις εξαγωγές προς τον υπόλοιπο κόσμο.

 

Γι’ αυτόν τον λόγο η Ευρώπη επιδιώκει άνοιγμα των αγορών προς τον Καναδά –έναν από τους πιο στενούς μας εταίρους, ο οποίος έχει κοινά συμφέροντα μ’ εμάς και συμμερίζεται τις αξίες μας, τον σεβασμό μας για το κράτος δικαίου και την πολιτιστική πολυμορφία. Η εμπορική συμφωνία ΕΕ-Καναδά είναι η καλύτερη και πιο προοδευτική εμπορική συμφωνία που έχει διαπραγματευτεί ποτέ η ΕΕ. Και θα συνεργαστώ μαζί σας και με όλα τα κράτη μέλη για να τη δω να επικυρώνεται το ταχύτερο δυνατό.

 

Το να είσαι Ευρωπαίος σημαίνει πως έχεις το δικαίωμα να απαιτείς την προστασία των προσωπικών σου δεδομένων χάρη σε ισχυρούς, ευρωπαϊκούς νόμους. Διότι οι Ευρωπαίοι δεν θέλουν πάνω από το κεφάλι τους μη επανδρωμένα τηλεκατευθυνόμενα αεροσκάφη που θα καταγράφουν κάθε κίνησή τους, ούτε εταιρείες που θα αποθηκεύουν κάθε κλικ του ποντικιού τους. Για τον λόγο αυτόν το Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή συμφώνησαν, τον Μάιο του τρέχοντος έτους, να προχωρήσουν στην έκδοση ενός κοινού ευρωπαϊκού κανονισμού για την προστασία των δεδομένων. Πρόκειται για αυστηρούς ευρωπαϊκούς κανόνες που θα εφαρμόζονται στις εταιρείες όπου κι αν έχουν αυτές την έδρα τους και όποτε κι αν επεξεργάζονται τα προσωπικά δεδομένα σας. Διότι στην Ευρώπη η ιδιωτική ζωή έχει σημασία. Είναι ένα θέμα που αφορά την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

 

Το να είσαι Ευρωπαίος σημαίνει επίσης ίσους όρους ανταγωνισμού.

 

Αυτό σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι θα πρέπει να λαμβάνουν ίση αμοιβή για όμοια εργασία στο ίδιο μέρος. Είναι θέμα κοινωνικής δικαιοσύνης. Και γι’ αυτόν τον λόγο η Επιτροπή στηρίζει την πρότασή μας για την οδηγία σχετικά με την απόσπαση εργαζομένων. Η εσωτερική αγορά δεν είναι ένα μέρος όπου οι εργαζόμενοι της ανατολικής Ευρώπης θα γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης ή θα υπόκεινται σε χαμηλότερα κοινωνικά πρότυπα.

 

Η Ευρώπη δεν είναι η "Άγρια Δύση" αλλά μια κοινωνική οικονομία της αγοράς.

 

Ίσοι όροι ανταγωνισμού σημαίνει επίσης ότι στην Ευρώπη, οι καταναλωτές προστατεύονται από τα καρτέλ και την καταχρηστική συμπεριφορά πανίσχυρων εταιρειών. Και ότι κάθε εταιρεία, ανεξάρτητα από το πόσο μεγάλη ή μικρή είναι, πρέπει να πληρώνει τους φόρους της εκεί όπου πραγματοποιεί τα κέρδη της. Αυτό ισχύει και για γίγαντες όπως η Apple, ακόμη κι αν η χρηματιστηριακή αξία τους είναι μεγαλύτερη από το ΑΕΠ 165 χωρών απ’ όλο τον κόσμο. Στην Ευρώπη δεν δεχόμαστε να βλέπουμε πανίσχυρες εταιρείες να επιτυγχάνουν παρασκηνιακά παράνομες συμφωνίες για τους φόρους τους.

Tο επίπεδο της φορολογίας σε μια χώρα όπως η Ιρλανδία δεν είναι δικό μας θέμα. Η Ιρλανδία έχει το κυριαρχικό δικαίωμα να καθορίζει το ύψος των φόρων όπως θέλει. Αλλά δεν είναι σωστό μια εταιρεία να αποφεύγει να πληρώσει φόρους που θα πήγαιναν σε ιρλανδικές οικογένειες και επιχειρήσεις, νοσοκομεία και σχολεία.

 

Η Επιτροπή παρακολουθεί αυτά τα θέματα δικαιοσύνης. Αυτή είναι η κοινωνική πλευρά της νομοθεσίας περί ανταγωνισμού. Και αυτό αντιπροσωπεύει η Ευρώπη.

 

Το να είμαστε Ευρωπαίοι σημαίνει επίσης ότι έχουμε μια κουλτούρα που προστατεύει τους εργαζομένους μας και τους παραγωγικούς κλάδους σε έναν όλο και πιο παγκοσμιοποιημένο κόσμο. Κι αυτή είναι η περίπτωση των χιλιάδων εργαζομένων που κινδυνεύουν να χάσουν τη δουλειά τους στο Γκοσελίς του Βελγίου: χάρη στη νομοθεσία της ΕΕ, η εταιρεία θα υποχρεωθεί τώρα να ξεκινήσει έναν πραγματικό κοινωνικό διάλογο. Τόσο οι εργαζόμενοι όσο και οι τοπικές αρχές μπορούν να βασίζονται στην ευρωπαϊκή αλληλεγγύη και στη βοήθεια από τα ταμεία της ΕΕ.

 

Το να είσαι Ευρωπαίος σημαίνει επίσης να προασπίζεσαι τη βιομηχανία χάλυβα της Ευρώπης. Έχουμε ήδη σε ισχύ 37 μέτρα αντιντάμπινγκ και κατά των επιδοτήσεων για να προστατέψουμε την ευρωπαϊκή βιομηχανία χάλυβα από τον αθέμιτο ανταγωνισμό. Αλλά χρειάζονται μεγαλύτερες προσπάθειες, διότι η υπερπαραγωγή σε ορισμένα μέρη του κόσμου κλείνει τις επιχειρήσεις των ευρωπαίων παραγωγών χάλυβα. Γι’ αυτόν τον λόγο επισκέφθηκα την Κίνα δύο φορές φέτος, για να συζητήσω το θέμα της πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας. Και γι’ αυτόν τον λόγο επίσης η Επιτροπή πρότεινε να αλλάξει ο κανόνας του χαμηλότερου δασμού. Οι Ηνωμένες Πολιτείες επιβάλλουν εισαγωγικό δασμό ύψους 265% στον κινεζικό χάλυβα, αλλά εδώ στην Ευρώπη ορισμένες κυβερνήσεις επιμένουν εδώ και χρόνια να μειώσουμε τους δασμούς για τον κινεζικό χάλυβα.

 

Ζητώ από όλα τα κράτη μέλη και από αυτό το Κοινοβούλιο να στηρίξουν την Επιτροπή και να ενισχύσουν τα μέσα για την εμπορική άμυνα μας. Δεν πρέπει να είμαστε αφελείς με το ελεύθερο εμπόριο· αντίθετα, πρέπει να είμαστε σε θέση να απαντάμε στο ντάμπινγκ δυναμικά όπως και οι Ηνωμένες Πολιτείες.

 

Μια σημαντική συνιστώσα του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής που θέλω να διαφυλάξω είναι ο αγροτικός τομέας. Η Επιτροπή θα στέκεται πάντα στο πλευρό των αγροτών μας, ιδίως όταν αυτοί περνούν δύσκολες στιγμές όπως συμβαίνει και τώρα. Πέρσι, ο γαλακτοκομικός τομέας δέχτηκε μεγάλο πλήγμα από το εμπάργκο που επέβαλε στα προϊόντα μας η Ρωσία. Γι’ αυτόν τον λόγο η Επιτροπή κινητοποίησε 1 δισ. ευρώ υπέρ των γαλακτοπαραγωγών, για να τους βοηθήσει να σταθούν ξανά στα πόδια τους. Διότι δεν δέχομαι να είναι το γάλα φθηνότερο από το νερό.

 

Το να είσαι Ευρωπαίος, για τους περισσότερους από μας, ταυτίζεται επίσης με το ευρώ. Στη διάρκεια της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, το ευρώ παρέμεινε ισχυρό και μας προστάτεψε από ακόμη χειρότερη αστάθεια. Το ευρώ είναι ένα κορυφαίο νόμισμα σε παγκόσμιο επίπεδο και μας προσφέρει μεγάλα, συχνά δυσδιάκριτα οικονομικά οφέλη. Οι χώρες της ζώνης του ευρώ εξοικονόμησαν 50 δισ. ευρώ φέτος σε πληρωμές τόκων, χάρη στη νομισματική πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Είναι 50 επιπλέον δισ. ευρώ που οι υπουργοί Οικονομικών μας μπορούν και πρέπει να επενδύσουν στην οικονομία.

 

Ο Μάριο Ντράγκι διαφυλάσσει τη σταθερότητα του νομίσματός μας. Και συμβάλλει στη δημιουργία θέσεων εργασίας και οικονομικής ανάπτυξης πιο έντονα από ό,τι πολλά από τα κράτη μέλη μας.

 

Ναι, εμείς οι Ευρωπαίοι υποφέραμε από μια δραματική χρηματοπιστωτική κρίση και κρίση δημόσιου χρέους. Αλλά η αλήθεια είναι ότι, ενώ τα δημόσια ελλείμματα βρίσκονταν στο 6,3% κατά μέσο όρο στη ζώνη του ευρώ το 2009, σήμερα είναι κάτω από 2%.

 

Τα τελευταία 3 χρόνια περίπου 8 εκατομμύρια επιπλέον άνθρωποι βρήκαν δουλειά. 1.000.000 βρήκαν δουλειά μόνο στην Ισπανία, μια χώρα που εξακολουθεί να παρουσιάζει εντυπωσιακή ανάκαμψη από την κρίση.

 

Θα ήθελα όλα αυτά να τα θυμούνται συχνότερα – παντού στην Ευρώπη όταν οι εκλεγμένοι πολιτικοί παίρνουν τον λόγο.

Διότι στην ατελή Ένωσή μας, δεν υπάρχει ευρωπαϊκή ηγεσία που μπορεί να υποκαταστήσει την εθνική ηγεσία.

Τα ευρωπαϊκά έθνη πρέπει να υπερασπιστούν τη λογική της ενότητας. Κανένας άλλος δεν μπορεί να το κάνει στη θέση τους.

Αυτά μπορούν.

 

Μπορούμε να είμαστε ενωμένοι, ακόμη κι αν είμαστε διαφορετικοί.

Τα μεγάλα, δημοκρατικά έθνη της Ευρώπης δεν πρέπει να υποκύψουν στις σειρήνες του λαϊκισμού.

Η Ευρώπη δεν πρέπει να δειλιάσει μπροστά στην απειλή της τρομοκρατίας.

Όχι – τα κράτη μέλη πρέπει να χτίσουν μια Ευρώπη που να προστατεύει. Κι εμείς, τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, πρέπει να βοηθήσουμε τα κράτη μέλη να υλοποιήσουν αυτήν την υπόσχεση.

 

ΜΙΑ ΕΥΡΩΠΗ που ισχυροποιει 

 

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει όχι μόνο να διαφυλάξει τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής, αλλά και να ενδυναμώσει τη θέση όσων ζουν μ’ αυτόν τον τρόπο.

Πρέπει να εργαστούμε για μια Ευρώπη που θα ισχυροποιεί τους πολίτες και την οικονομία μας. Και σήμερα τόσο οι πολίτες όσο και η οικονομία έχουν μπει στην ψηφιακή εποχή.

 

Οι ψηφιακές τεχνολογίες και οι ψηφιακές επικοινωνίες καλύπτουν κάθε πτυχή της ζωής.

 

Αυτό που χρειάζονται είναι πρόσβαση σε διαδίκτυο υψηλών ταχυτήτων. Πρέπει να είμαστε διασυνδεδεμένοι. Η οικονομία μας το χρειάζεται. Εμείς οι άνθρωποι το χρειαζόμαστε.

 

Και πρέπει να επενδύσουμε στη συνδεσιμότητα τώρα.

 

Για το λόγο αυτό, η Επιτροπή προτείνει σήμερα μεταρρύθμιση των ευρωπαϊκών τηλεπικοινωνιακών αγορών. Θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα νέο νομικό πλαίσιο που θα προσελκύει και θα διευκολύνει τις επενδύσεις στη συνδεσιμότητα.

 

Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να είναι σε θέση να προγραμματίσουν τις επενδύσεις τους στην Ευρώπη για τα επόμενα 20 χρόνια. Διότι αν γίνουν επενδύσεις στα νέα δίκτυα και τις νέες υπηρεσίες, το όφελος θα είναι τουλάχιστον 1,3 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας την προσεχή δεκαετία.

 

Η συνδεσιμότητα θα πρέπει να αποβαίνει προς όφελος όλων.

 

Γι’ αυτόν τον λόγο η Επιτροπή προτείνει σήμερα την πλήρη ανάπτυξη της συστημάτων πέμπτης γενιάς (5G) για τις κινητές επικοινωνίες, σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση έως το 2025. Χάρη στα συστήματα αυτά θα δημιουργηθούν επιπλέον δύο εκατομμύρια θέσεις εργασίας στην EΕ.

 

Συνδεσιμότητα προς όφελος όλων σημαίνει ότι δεν θα έχει σημασία πού ζεις ή πόσα χρήματα κερδίζεις.

 

Γι’ αυτό προτείνουμε σήμερα να εφοδιαστεί κάθε ευρωπαϊκό χωριό και κάθε ευρωπαϊκή πόλη με δωρεάν ασύρματη πρόσβαση στο διαδίκτυο γύρω από τα κυριότερα κέντρα της δημόσιας ζωής έως το 2020.

 

Καθώς ο κόσμος γίνεται ψηφιακός, θα πρέπει επίσης να ενδυναμώσουμε τους καλλιτέχνες και τους δημιουργούς μας και να προστατέψουμε τα έργα τους. Οι καλλιτέχνες και οι δημιουργοί είναι πολύτιμα στοιχεία της κοινωνίας μας. Η δημιουργία περιεχομένου δεν είναι χόμπι. Είναι επάγγελμα. Και είναι μέρος του ευρωπαϊκού πολιτισμού μας.

 

Θέλω οι δημοσιογράφοι, οι εκδότες και οι συγγραφείς να αμείβονται δίκαια για την εργασία τους, ανεξάρτητα από το αν γίνεται μέσα σε στούντιο ή στο σπίτι, ανεξάρτητα από το αν κυκλοφορεί στο διαδίκτυο ή με συμβατικά μέσα, αν τυπώνεται σε φωτοτυπικό μηχάνημα ή περιέχεται σε μίαιστοσελίδα.

 

Αυτό ακριβώς επιδιώκει η αναμόρφωση των κανόνων της Ευρώπης για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας την οποία προτείνουμε σήμερα.

 

Για την ενδυνάμωση της οικονομίας μας απαιτούνται επενδύσεις όχι μόνο στη συνδεσιμότητα αλλά και στη δημιουργία θέσεων εργασίας.

 

Για το λόγο αυτόν η Ευρώπη πρέπει να πραγματοποιήσει σημαντικές επενδύσεις στη νέα γενιά της, σε όσους αναζητούν εργασία, στις νεοσύστατες επιχειρήσεις.

 

Το επενδυτικό σχέδιο για την Ευρώπη,ύψους 315 δισ. ευρώ, το οποίο εγκρίναμε από κοινού μέσα στην ίδια αυτή αίθουσα πριν από δώδεκα μόλις μήνες, οδήγησε ήδη σε επενδύσεις ύψους 116 δισ. ευρώ –από τη Λετονία έως το Λουξεμβούργο– μέσα στο πρώτο έτος λειτουργίας του.

 

Περισσότερες από 200.000 μικρές και νεοσύστατες επιχειρήσεις από όλη την Ευρώπη έλαβαν δάνεια, ενώ περισσότερα από 100.000 άτομα βρήκαν νέα απασχόληση χάρη στο νέο Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων που πρότεινα εγώ, σχεδίασε η Επιτροπή μου και εσείς εδώ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υποστηρίξατε και υιοθετήσατε με πρωτοφανή ταχύτητα.

 

Και τώρα θα κάνουμε ένα ακόμη βήμα. Σήμερα, προτείνουμε να διπλασιαστεί η διάρκεια του Ταμείου καθώς και η χρηματοπιστωτική του ικανότητα.

 

Με την υποστήριξή σας, θα εξασφαλίσουμε ότι το Ταμείο μας θα διαθέσει συνολικά τουλάχιστον 500 δισ. ευρώμισό τρισεκατομμύριο– σε επενδύσεις έως το 2020. Και θα καταβάλουμε περαιτέρω προσπάθειες για να φθάσουμε τα 630 δισ. ευρώ έως το 2022. Βέβαια, με τη συνδρομή των κρατών μελών, μπορούμε να επιτύχουμε τον στόχο αυτόν γρηγορότερα.

 

Παράλληλα με τις προσπάθειες αυτές για την προσέλκυση επενδύσεων, πρέπει επίσης να διαμορφώσουμε το κατάλληλο περιβάλλον για την πραγματοποίηση των επενδύσεων.

 

Οι ευρωπαϊκές τράπεζες βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση απ’ ό,τι πριν από δύο χρόνια χάρη στις κοινές προσπάθειες που καταβάλαμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η Ευρώπη χρειάζεται τις τράπεζές της. Αλλά, μια οικονομία που εξαρτάται ολοκληρωτικά από την τραπεζική πίστωση δεν είναι καλή για τη χρηματοοικονομική σταθερότητα. Ούτε για τις επιχειρήσεις, όπως διαπιστώσαμε κατά την οικονομική κρίση. Γι’ αυτό τον λόγο, είναι τώρα επιτακτική ανάγκη να επιταχύνουμε τις εργασίες μας για τη δημιουργία μιας Ένωσης Κεφαλαιαγορών. Η Επιτροπή καταθέτει σήμερα στο τραπέζι έναν συγκεκριμένο οδικό χάρτη για τον σκοπό αυτό.

 

Η Ένωση Κεφαλαιαγορών θα προσδώσει μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στο χρηματοπιστωτικό μας σύστημα. Θα εξασφαλίσει ευκολότερη και πιο διαφοροποιημένη πρόσβαση στη χρηματοδότηση για τις επιχειρήσεις. Ας υποθέσουμε ότι ιδρύεται μια επιχείρηση στη Φινλανδία, αλλά δεν μπορεί να εξασφαλίσει τραπεζικό δάνειο. Σήμερα, οι επιλογές της είναι περιορισμένες. Η Ένωση Κεφαλαιαγορών θα προσφέρει εναλλακτικές λύσεις, ζωτικές πηγές χρηματοδότησης για να διευκολύνει την εκκίνηση μιας νέας επιχείρησης, με τη μορφή «επιχειρηματικών αγγέλων», κεφαλαίων επιχειρηματικού κινδύνου ή χρηματοδότησης από τις χρηματαγορές.

 

Θα δώσω ένα παράδειγμα: πριν από ένα χρόνο περίπου υποβάλαμε πρόταση που θα διευκολύνει την παροχή τραπεζικών δανείων. Η πρόταση αυτή παρέχει τη δυνατότητα να αποδεσμευθεί επιπλέον χρηματοδότηση 100 δισ. ευρώ για τις επιχειρήσεις της ΕΕ. Σας καλώ λοιπόν να επιταχύνουμε την έγκρισή της.

Το ευρωπαϊκό μας επενδυτικό σχέδιο λειτούργησε στην Ευρώπη καλύτερα από ό,τι όλοι περίμεναν και τώρα θα του δώσουμε παγκόσμια διάσταση, κάτι που πολλοί από εσάς και πολλά κράτη μέλη έχουν ζητήσει.

 

Σήμερα δρομολογούμε ένα φιλόδοξο επενδυτικό σχέδιο για την Αφρική και τις γειτονικές χώρες, που έχει το δυναμικό να οδηγήσει σε επενδύσεις ύψους 44 δισ. ευρώ. Μπορεί να φθάσει έως τα 88 δισ. ευρώ με τη συνεισφορά των κρατών μελών.

Το σκεπτικό είναι το ίδιο μ’ αυτό πάνω στο οποίο βασίστηκε με επιτυχία το ευρωπαϊκό επενδυτικό σχέδιο: θα χρησιμοποιήσουμε δημόσια κονδύλια ως εγγύηση με σκοπό να προσελκύσουμε δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις για τη δημιουργία πραγματικών θέσεων εργασίας.

 

Το σχέδιο αυτό θα συμπληρώσει την αναπτυξιακή βοήθεια που παρέχουμε και θα συμβάλει στην αντιμετώπιση μιας από τις γενεσιουργούς αιτίες της μετανάστευσης.

 

Αν αναλογιστούμε ότι η οικονομική ανάπτυξη στις αναπτυσσόμενες χώρες βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2003, το σχέδιο αυτό είναι ουσιώδους σημασίας. Το νέο σχέδιο θα προσφέρει δυνατότητες επιβίωσης στα άτομα εκείνα που, αλλιώς, θα αναγκάζονταν να ξεκινήσουν επικίνδυνα ταξίδια σε αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής.

 

Παράλληλα με τις επενδύσεις που πραγματοποιούμε για να βελτιώσουμε τις συνθήκες διαβίωσης των ατόμων εκτός της Ευρώπης, πρέπει επίσης να επενδύσουμε στην αντιμετώπιση των ανθρωπιστικών κρίσεων στις χώρες μας. Και, πάνω απ’ όλα, πρέπει να επενδύσουμε στους νέους μας.

 

Αρνούμαι να δεχθώ ότι η Ευρώπη είναι και παραμένει η ήπειρος της ανεργίας των νέων.

 

Αρνούμαι να δεχθώ ότι οι νέοι της χιλιετηρίδας, η γενιά Υ, μπορεί να είναι η πρώτη γενιά των τελευταίων 70 ετών που θα είναι φτωχότερη από τους γονείς τους.

Βέβαια, αυτό αποτελεί κυρίως καθήκον των εθνικών κυβερνήσεων. Αλλά η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να στηρίξει τις προσπάθειές τους. Αυτό επιδιώκουμε με το «πρόγραμμα της ΕΕ: εγγυήσεις για τη νεολαία», που δρομολογήθηκε πριν από τρία χρόνια. Η Επιτροπή μου ενίσχυσε την αποτελεσματικότητα του προγράμματος και επιτάχυνε την παραγωγή των αποτελεσμάτων του. Περισσότεροι από 9 εκατομμύρια νέοι έχουν ήδη επωφεληθεί από το εν λόγω πρόγραμμα. Αυτό σημαίνει ότι 9 εκατομμύρια νέοι βρήκαν θέση εργασίας, πρακτικής άσκησης ή μαθητείας χάρη στην ΕΕ. Και θα εξακολουθήσουμε να εφαρμόζουμε το πρόγραμμα των εγγυήσεων για τη νεολαία παντού στην Ευρώπη, βελτιώνοντας τις δεξιότητες των Ευρωπαίων και φθάνοντας έως τις περιοχές και τους νέους που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη βοήθειας.

 

Αυτό ακριβώς κάνουμε και με τα προγράμματα Erasmus, στα οποία έχουν ήδη συμμετάσχει 5 εκατομμύρια φοιτητές. Οι νέοι και οι νέες μετακινούνται, ταξιδεύουν, εργάζονται, σπουδάζουν και επιμορφώνονται σε όλη την ΕΕ χάρη στο Erasmus. Κι ας μην ξεχνάμε ότι 1 στους 3 νέους σπουδαστές που συμμετείχε στο ErasmusPlus έλαβε προσφορά απασχόλησης στην εταιρεία στην οποία πραγματοποίησε την πρακτική του.

 

Μπορούμε όμως να κάνουμε πολλά περισσότερα. Υπάρχουν στην Ευρώπη πολλοί νέοι με κοινωνικές ευαισθησίες, οι οποίοι επιθυμούν να συνεισφέρουν ουσιαστικά στην κοινωνία και να επιδείξουν αλληλεγγύη. Μπορούμε να δημιουργήσουμε ευκαιρίες και γι’ αυτούς.

 

Η αλληλεγγύη είναι ο συνδετικός ιστός της Ένωσης.

 

Η λέξη αλληλεγγύη επαναλαμβάνεται 16 φορές στις Συνθήκες που όλα τα κράτη μέλη έχουν προσυπογράψει και κυρώσει.

Ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός μας αποτελεί χειροπιαστή απόδειξη οικονομικής αλληλεγγύης.

Είναι εντυπωσιακή η αλληλεγγύη που επιδεικνύεται κατά την από κοινού επιβολή ευρωπαϊκών κυρώσεων, όταν η Ρωσία παραβιάζει το διεθνές δίκαιο.

 

Το ευρώ αποτελεί έκφραση αλληλεγγύης.

 

Η αναπτυξιακή μας πολιτική αποτελεί ισχυρό εξωτερικό δείγμα αλληλεγγύης.

Και στην περίπτωση της διαχείρισης της προσφυγικής κρίσης, έχουμε αρχίσει να διαπιστώνουμε την αλληλεγγύη. Είμαι πεπεισμένος ότι χρειαζόμαστε περισσότερη αλληλεγγύη. Από την άλλη, ξέρω επίσης ότι η αλληλεγγύη πρέπει να παρέχεται οικειοθελώς, να πηγάζει από την καρδιά. Δεν μπορεί να επιβληθεί διά της βίας.

Συχνά δείχνουμε αλληλεγγύη με μεγαλύτερη προθυμία όταν βρισκόμαστε αντιμέτωποι με καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.

Όταν καίγονταν τα δάση της Πορτογαλίας, ιταλικά αεροπλάνα έσβησαν τις φλόγες.

Όταν οι πλημμύρες έκοψαν το ρεύμα στη Ρουμανία, σουηδικές γεννήτριες το επανέφεραν.

Όταν χιλιάδες πρόσφυγες έφταναν στις ελληνικές ακτές, σλοβακικές σκηνές τούς πρόσφεραν κατάλυμα.

 

Με το ίδιο πνεύμα, η Επιτροπή προτείνει σήμερα τη σύσταση ενός Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης. Νέες και νέοι από όλη την Ευρώπη θα έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν εθελοντικά βοήθεια εκεί όπου υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη, για την αντιμετώπιση καταστάσεων κρίσης, όπως η προσφυγική κρίση ή οι πρόσφατοι σεισμοί στην Ιταλία.

 

Επιθυμία μου είναι να δω το Ευρωπαϊκό Σώμα Αλληλεγγύης να συγκροτείται και να τίθεται σε λειτουργία πριν από το τέλος του έτους. Και θα ήθελα να δω, πριν από το 2020, τους πρώτου