Παρέμβαση στον ανταγωνισμό προϊόντων επιχειρεί η ΕΕ, με πρόταση επιμήκυνσης της διάρκειας ζωής των προϊόντων, κυρίως ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών. Ο στόχος που κυρίως στοχεύει την χωρίς λόγο ενσωμάτωση του χρόνου λήξης στη λειτουργίας των προϊόντων, αποτυπώνεται σε Εκθεση που ενέκρινε στις αρχές Ιούλη το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

 

Η Εκθεση εντοπίζει ως πρόβλημα τη συρρίκνωση του χρόνου ζωής παραγόμενων προϊόντων, πολλά απ' τα οποία, όπως αναφέρει, έχουν ενσωματωμένο ελάττωμα ώστε οι επιχειρήσεις που τα παράγουν να είναι βέβαιες για την αχρήστευση και απόσυρσή τους στο χρόνο που έχει προγραμματιστεί. Η πρακτική της προγραμματισμένης απαξίωσης πλήττει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών, πρόβλημα για το οποίο η Εκθεση εισηγείται μια σειρά από μέτρα, που ταυτόχρονα φυσικά υπηρετούν τη «στήριξη του ευρωπαϊκού τομέα των επισκευών», την «ώθηση στην τοπική οικονομία και την εσωτερική αγορά» κ.λπ.

 

 

Συγκεκριμένα αναφέρεται: «Η μείωση της εμπιστοσύνης των καταναλωτώνόσον αφορά την ποιότητα των προϊόντων βλάπτει τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις (…) θα πρέπει να καταστεί πιο ευχερής η πρόσβαση στις επισκευές και στα ανταλλακτικά (…) προϊόντα με ενσωματωμένα ελαττώματα, τα οποία είναι σχεδιασμένα έτσι ώστε να προκαλούνται σε αυτά βλάβες και τελικώς να σταματήσουν να λειτουργούν αφού χρησιμοποιηθούν συγκεκριμένο αριθμό φορών, το μόνο που κάνουν είναι να δημιουργούν δυσπιστία στους καταναλωτές και δεν θα πρέπει να επιτρέπονται στην αγορά (…) να τεθούν σε εφαρμογή ειδικά μέτρα για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας, της δυνατότητας επισκευής και επαναχρησιμοποίησης των προϊόντων, καθώς και της παράτασης της διάρκειας ζωής τους».

 

Στην κατεύθυνση αυτή, η Εκθεση προτρέπει σε μετατόπιση προς νέα επιχειρηματικά μοντέλα στο πλαίσιο της «κυκλικής οικονομίας», για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των εμπορευμάτων των ευρωενωσιακών μονοπωλίων. Αναφέρει ότι «η επίτευξη ενός μοντέλου κυκλικής οικονομίας απαιτεί τη συμμετοχή των υπεύθυνων χάραξης πολιτικής, των πολιτών, των επιχειρήσεων και συνεπάγεται αλλαγές όχι μόνο στο σχεδιασμό και την πώληση των προϊόντων και των υπηρεσιών, αλλά επίσης και στη νοοτροπία και τις προσδοκίες των καταναλωτών και στις δραστηριότητες των επιχειρήσεων, μέσω της δημιουργίας νέων αγορών που να ανταποκρίνονται στις αλλαγές των τρόπων κατανάλωσης, να εξελίσσονται προς την κατεύθυνση της χρήσης, επαναχρησιμοποίησης και ανταλλαγής των προϊόντων, και να συμβάλλουν στην αύξηση της ωφέλιμης διάρκειας ζωής αυτών και τη δημιουργία ανταγωνιστικών, ανθεκτικών και βιώσιμων προϊόντων (…) στο πλαίσιο της περαιτέρω ανάπτυξης της κυκλικής οικονομίας, πρέπει να προαχθεί περαιτέρω η δυνατότητα επισκευής, μετατροπής, η μακροβιότητα και η δυνατότητα ανακύκλωσης των προϊόντων, προκειμένου να παραταθεί η διάρκεια ζωής και χρήσης των προϊόντων και/ή μερών αυτών».

 

 

Η Εκθεση ζητά «τη θέσπιση ελάχιστων κριτηρίων αντοχής, που θα περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την αντοχή του προϊόντος, τη δυνατότητα επισκευής του, την ικανότητά του να εξελιχθεί», και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη – μέλη «να στηρίξουν τους κατασκευαστές εύκολα αφαιρούμενων και εναλλάξιμων αρθρωτών σχεδιασμών», μεταξύ άλλων «με την ενθάρρυνση και τη διευκόλυνση μέτρων που καθιστούν την επιλογή της επισκευής των εμπορευμάτων ελκυστική για τον καταναλωτή», «με τη χρήση τεχνικών κατασκευής και υλικών που καθιστούν ευκολότερη και λιγότερο δαπανηρή την επισκευή του αγαθού ή την αντικατάσταση των συστατικών του μερών». Ακόμα, ενθαρρύνει τα κράτη – μέλη να διερευνήσουν κατάλληλα κίνητρα για την προώθηση επισκευάσιμων προϊόντων, να προωθήσουν τις επισκευές και τις πωλήσεις μεταχειρισμένων προϊόντων κ.ά.

 

Τα προτρέπει ακόμα να εντείνουν τις προσπάθειές τους με μέτρα «που να προωθούν την ανάπτυξη της λειτουργικής οικονομίας και να ενθαρρύνουν τη μίσθωση, την ανταλλαγή και το δανεισμό αγαθών, να ενθαρρύνουν τις τοπικές και περιφερειακές αρχές που προωθούν την ανάπτυξη οικονομικών μοντέλων όπως η συνεργατική οικονομία και η κυκλική οικονομία…».

 

Εάν εφαρμοστεί η απόφαση τότε εκατομμύρια ανταλλακτικά, προγράμματα και προϊόντα θα μπορέσουν να χρησιμοποιούνται μέχρι τέλους πραγματικής και όχι πλασματικής λειτουργίας τους ενώ πολλά μηχανήματα δεν θα αχρηστεύονται από μικρά ενιαία ενσωματωμένα ανταλλακτικά.

 

 

ΣΒ