tuv-iso-logo tuv-iso-27001-logo

Νέα σύννεφα στην παγκόσμια οικονομία

Το παγκόσμιο χρέος, που περιλαμβάνει αυτό των κρατών, των νοικοκυριών και των εταιρειών, εκτός των χρηματοπιστωτικών, φτάνει στα 152 τρισ. δολάρια

 «Το παγκόσμιο χρέος, που περιλαμβάνει αυτό των κρατών, των νοικοκυριών και των εταιρειών, εκτός των χρηματοπιστωτικών, φτάνει στα 152 τρισ. δολάρια και αντιστοιχεί στο 225% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Περίπου 100 τρισ. δολάρια είναι του ιδιωτικού τομέα, με κίνδυνο να μην αποπληρωθούν»

 

 

Πυκνώνουν οι ανησυχίες για την εξέλιξη της παγκόσμιας οικονομίας. Τα τελευταία κακά μαντάτα ήρθαν από την πρόσφατη Σύνοδο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) και της Παγκόσμιας Τράπεζας, στις ΗΠΑ. Με έναν τόνο παραπάνω δραματικό ως προς την αβέβαιη εξέλιξη αφού οι φόβοι για πισωγύρισμα σε κρίση εκφράζονται πλέον ανοιχτά.

 

Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Β. Σόιμπλε, σύμφωνα με το AΠΕ-ΜΠΕ, σε συνέντευξη Τύπου με αφορμή την ανάληψη της προεδρίας του G20 από τη Γερμανία το 2017, είπε: «Ο κίνδυνος νέας κρίσης δεν έχει εξαλειφθεί εντελώς». Είπε ακόμη ότι συμφωνεί με την εκτίμηση του ΔΝΤ για τους κινδύνους που έχει το τραπεζικό σύστημα, αλλά ο ίδιος πρόβαλε ως αιτία τις πολιτικές «μεγάλης χαλάρωσης» που εφαρμόζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).

 

Το ΔΝΤ προειδοποιεί ταυτόχρονα για το τεράστιο χρέος διεθνώς. Ο δε Β. Σόιμπλε είπε: «Αυτά τα δύο πράγματα μαζί – η παγκόσμια διόγκωση του χρέους, του ιδιωτικού, του δημόσιου και του εταιρικού, και ταυτόχρονα η πολύ χαλαρή νομισματική πολιτική – ίσως είναι ένας από τους κινδύνους που πρέπει να αντιμετωπίσουμε, εάν αντλήσαμε όλα τα μαθήματα της οικονομικής κρίσης».

 

Ανησυχίες Γερμανών…

 

Ο Β. Σόιμπλε έχει κάνει ξανά επίθεση στην ΕΚΤ, αποδίδοντάς της ευθύνες για την κακή κατάσταση του τραπεζικού συστήματος στη Γερμανία, προβάλλοντάς την ως συνέπεια των μειωμένων κερδών λόγω μηδενικών ή αρνητικών επιτοκίων, όταν, από την άλλη, η ΕΚΤ με το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων δίνει πάμφθηνο χρήμα στις τράπεζες ώστε να δανειοδοτήσουν. Μόνο που οι επιχειρηματικοί όμιλοι δεν ζητούν δάνεια αφού δεν επενδύουν λόγω αδυναμίας πώλησης εμπορευμάτων και υπηρεσιών. Το ΔΝΤ προβάλλει ως βασική αιτία τα τεράστια «κόκκινα» δάνεια, που για τις ευρωπαϊκές τράπεζες φτάνουν το 1 τρισ. ευρώ. Αυτό δείχνει, ουσιαστικά, κεφάλαιο κατεστραμμένο αφού αφενός δεν αποπληρώνονται από τους επιχειρηματικούς ομίλους, αφετέρου δρουν απαξιωτικά για το κεφάλαιο των τραπεζών δυσκολεύοντάς τες στην παροχή δανείων. Ο Β. Σόιμπλε, όμως, υιοθετώντας την άποψη του ΔΝΤ για τα χρέη, απομονώνει τα κρατικά χρέη, επιμένοντας στη λύση της αποπληρωμής τους μέσω επιβολής αυστηρής δημοσιονομικής πολιτικής. Το ΔΝΤ μιλά για «κούρεμα», ενώ είπε με αφορμή και την Ντόιτσε Μπανκ: «Σταματήστε να κατηγορείτε τα αρνητικά επιτόκια για τα προβλήματά σας».

 

Αυτό που ανησυχεί τη γερμανική κυβέρνηση, είναι η κατάσταση στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας. Οι χαμηλοί ρυθμοί ανάπτυξης, σε συνδυασμό με τη δύσκολη κατάσταση των τραπεζών, δημιουργούν ένα επικίνδυνο μείγμα.

 

Ο φαύλος κύκλος χρέους – χαμηλής ανάπτυξης

 

 

Την ίδια ώρα με τις εκτιμήσεις του Β. Σόιμπλε για επιστροφή στην κρίση, το ΔΝΤ μιλά για φαύλο κύκλο υψηλού χρέους – χαμηλής ανάπτυξης. Οι προβλέψεις του για την παγκόσμια ανάπτυξη είναι 3,1% για το 2016 και 3,4% για το 2017. Θεωρούνται απογοητευτικές, αν σκεφτεί κανείς ότι η Κίνα αναπτύσσεται με ρυθμούς 6,5% και η Ινδία με 7,2%.

 

«Ο Μορίς Ομπσφελντ, ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, συνοψίζει ως εξής τις προβλέψεις του World Economic Outlook: "Σε σχέση με τον μέσο όρο της περιόδου 1998 – 2007, η μακροπρόθεσμη δυνητική ανάπτυξη προβλέπεται να είναι χαμηλότερη σε όλες τις περιοχές και οι τρέχοντες ρυθμοί ανάπτυξης παραμένουν χαμηλότεροι σε μεγάλο μέρος του κόσμου"» («Φαϊνάνσιαλ Τάιμς», «euro2day»).

 

Οσο για το παγκόσμιο χρέος, το ΔΝΤ στην έκθεση Fiscal Monitor μιλά για ιστορικά υψηλό επίπεδο με αυξητικές τάσεις. Το παγκόσμιο χρέος, που περιλαμβάνει αυτό των κρατών, των νοικοκυριών και των εταιρειών, εκτός των χρηματοπιστωτικών, φτάνει στα 152 τρισ. δολάρια και αντιστοιχεί στο 225% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Περίπου 100 τρισ. δολάρια είναι του ιδιωτικού τομέα, με κίνδυνο να μην αποπληρωθούν.

 

Υπάρχει ένα ακόμη ζήτημα, το οποίο όμως έχει άμεση σχέση με τη χαλάρωση στα κριτήρια του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, δηλαδή το χρέος και τα ελλείμματα, στην αυστηρή τήρηση του οποίου επιμένει η γερμανική κυβέρνηση.

 

Σ' αυτό το ζήτημα εκφράζονται επίσης οξύτατοι ανταγωνισμοί ανάμεσα σε Γερμανία και Γαλλία. Η δεύτερη αναζητά τρόπους χαλάρωσης μιας και έχει μεγάλα ελλείμματα και χρέη, γεγονός που εμποδίζει την κρατική χρηματοδότηση για καπιταλιστικές επενδύσεις και ανάπτυξη, όπως επίσης και σε Ιταλία, Ελλάδα, Πορτογαλία. Έτσι μεγαλώνει η ανισομετρία ανάμεσα σε Γαλλία – Γερμανία σε βάρος της πρώτης, γεγονός που αδυνατίζει το γαλλικό κεφάλαιο στη διεθνή αγορά. Το ίδιο ισχύει και με τα κράτη του λεγόμενου Νότου της ΕΕ.

 

Η παγκόσμια οικονομία αντί να αναπτύσσεται επιβραδύνεται, ενώ η Ευρωζώνη, και όχι μόνο, κινδυνεύει με νέα κρίση. Και η οικονομία των ΗΠΑ δυσκολεύεται, αυτό εκφράζεται και με την οξύτατη εσωτερική διαπάλη τμημάτων του κεφαλαίου (αυτό εκφράζει η πρωτοφανής προεκλογική αντιπαράθεση Κλίντον – Τραμπ), όπως και της Βρετανίας. Οι ανταγωνισμοί οξύνονται μεταξύ ΗΠΑ – Γερμανίας, με ρωγμές στο «γαλλογερμανικό άξονα», αλλά και στην ΕΕ, ενώ η εστία του πολέμου στη Συρία και οι ανταγωνισμοί ΗΠΑ – Ρωσίας προκαλούν αναταράξεις (π.χ. Γαλλία υπέρ των ΗΠΑ, κόντρα στη Ρωσία, σε αντίθεση με τη Γερμανία), όπως και στην ευρύτερη περιοχή μας, με την Τουρκία να προσπαθεί να τα «ξαναβρεί» με τη Ρωσία, δείχνοντας ακόμη ότι οξύνει την κόντρα με τις ΗΠΑ, σε συνδυασμό με την αμφισβήτηση της Συνθήκης της Λοζάνης, κόντρα στην Ελλάδα κυρίως, με διάφορες αιχμές (υποβρύχια στο Αιγαίο, ΝΟΤΑΜ για το Καστελόριζο, ως απάντηση στην τριμερή Ελλάδας – Κύπρου – Αιγύπτου για τα ενεργειακά), κ.λπ.

 

 

ΣΒ