Στουρνάρας για όλους και για όλα στην Εξεταστική της Βουλής

Μίλησε για τα κόκκινα δάνεια, για τον δανεισμό προς κόμματα και ΜΜΕ, ενώ κατηγόρησε για την στάση του τον πρώην υπουργό Οικονομικών Γ. Βαρουφάκη.

 

Στην κατάθεση του, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας απέδωσε τη διόγκωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, στη δημοσιονομική κρίση.

Ο κ. Στουρνάρας εξήγησε πως η κάθε απόφαση πιστοδότησης που ελήφθη πρέπει να αξιολογηθεί υπό το πρίσμα των ευρύτερων συνθηκών και των στοιχείων που είχε τη δεδομένη στιγμή στα χέρια του ο κάθε τραπεζίτης.

"Η χώρα βρέθηκε στο χείλος της χρεοκοπίας και την απέφυγε με πρωτοβουλία των κυβερνήσεων από το 2010, μέχρι και σήμερα", είπε και παρέθεσε μια σειρά λόγων που οδήγησαν στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, όπως οι αλλεπάλληλες υποβαθμίσεις από διεθνείς οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης, η μαζική εκροή καταθέσεων από το 2009 και μετά, η ζημιά από το PSI, ο αποκλεισμός από τις διεθνείς αγορές κεφαλαίων κ.α.

Ο κ. Στουρνάρας διέψευσε ότι μετά το 2008 ακολουθήθηκε επεκτατική πολιτική στα δάνεια προς ΜΜΕ και παρέθεσε συγκεκριμένα στοιχεία για το νέο δανεισμό προς 9 μεγάλους ομίλους ΜΜΕ έως το 2015. Συγκεκριμένα, το 2012 ο νέος δανεισμός (μακροχρόνια δάνεια και factoring) ανερχόταν στα 71 εκατ. ευρώ για να υποχωρήσει στα 41,2 εκατ. ευρώ το 2013, στα 34 εκατ. ευρώ το 2014 και στα 4,1 εκατ. ευρώ το 2015.

Το σύνολο των οφειλών, δηλαδή το ανεξόφλητο υπόλοιπο, ανέρχεται στα 844,6 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ. Την περίοδο 2010-2015 δόθηκαν τα 229 εκατ. ευρώ που σημαίνει ότι "με μεγάλη απόσταση, τα περισσότερα δάνεια δόθηκαν πριν την κρίση", σύμφωνα με τον κ. Στουρνάρα.

Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΤτΕ (Ιούνιος του 2015), τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια προς ΜΜΕ ανέρχεται στο 25% του συνόλου των δανείων της κατηγορίας (317 εκατ. ευρώ για καθυστερήσεις πάνω από 90 ημέρες και καταγγελμένες συμβάσεις σε σύνολο 1,3 δισ. ευρώ). Πρόκειται, σύμφωνα με τον κ. Στουρνάρα, για το χαμηλότερο μέσο όρο καθυστέρησης όταν στους επαγγελματίες και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις τα αντίστοιχα ποσοστά διαμορφώνονται σε 67,2% και 59,9%.

Στο πλαίσιο της κατάθεσής του, ο διοικητής της ΤτΕ διευκρίνισε ότι το σύνολο των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων των ελληνικών τραπεζών, ανέρχονται στα 108 δισ. ευρώ, με το ποσοστό τους να εκτοξεύεται μετά την κρίση (από 5% επί του συνόλου των δανείων το 2008, ξεπερνούν σήμερα το 40%). Βάσει στοιχείων της ΤτΕ, 1 στους 6 δανειολήπτες είναι στρατηγικός κακοπληρωτής.

Για την αντιμετώπιση των "κόκκινων δανείων" ο κ. Στουρνάρας πρότεινε μια νομοθεσία που θα μετατρέπει το δάνειο σε μετοχικό κεφάλαιο με αποτέλεσμα ο παλαιός μέτοχος να υφίσταται "διύλιση". Ερωτηθείς, ωστόσο, έαν η ΤτΕ σχεδιάζει να προτείνει συγκεκριμένες πολιτικές για το χειρισμό τους, παρέπεμψε στο "μενού" λύσεων του Κώδικα Δεοντολογίας της ΤτΕ, ο οποίος δεν δεσμεύει νομικά τις τράπεζες, αλλά τους ασκεί ηθική πίεση. Παράλληλα, η ΤτΕ συνεργάζεται με την γενική γραμματεία Διαχείρισης Χρέους πάνω σε πιθανές νομοθετικές ρυθμίσεις που μπορούν να γίνουν. Κατά τον διοικητή της ΤτΕ, τα "κόκκινα δάνεια" είναι η μεγαλύτερη πρόκληση αυτή τη στιγμή, αλλά είναι και ευκαιρία. Εάν δεν αντιμετωπιστούν θα έχουμε θέμα, αλλά αν αντιμετωπιστούν θα εξυγιανθούν, εκτός από τις τράπεζες, και οι επιχειρήσεις που χρωστούν.

Σχολιάζοντας την πρόταση να δίνεται η δυνατότητα στο δανειολήπτη να αποπληρώνει τα δάνειά του στην "κουρεμένη" τιμή που θα τα αγόραζαν τα funds, ο κ. Στουρνάρας είπε πως έγνοια της ΤτΕ είναι να μην δημιουργηθεί ηθικός κίνδυνος. "Ένας στους έξι είναι μπαταχτσήδες", είπε. "Δεν πρέπει να επιτρέψουμε στους μπαταχτσήδες, ενώ μπορούν να πληρώσουν κανονικά το δάνειό τους να το πάρουν μπιρ παρά", πρόσθεσε, διευκρινίζοντας ταυτόχρονα πως ο νόμος επιτρέπει τη λύση αυτή. Η ΤτΕ, από την πλευρά της, μένει στον Κώδικα Δεοντολογίας.

Ερωτηθείς εάν η τελευταία ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών το 2015 ήταν αναγκαία, απάντησε καταφατικά λέγοντας ότι παρότι τα stress tests του 2014 έδειξαν επαρκή κεφαλαιοποίηση ακολούθησε περίοδος μεγάλης αβεβαιότητας. Όταν το 2014 έγινε το stress test, υπολόγιζε ρυθμό ανάπτυξης 2,4% το 2015, ενώ πέσαμε σε ύφεση, είπε χαρακτηριστικά. Ο κεντρικός τραπεζίτης πρόσθεσε επίσης ότι διαχωρίζει την περίοδο διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ σε δύο υποπεριόδους, Ιανουάριος – Ιούλιος του 2015 και η μετέπειτα περίοδος. Στην πρώτη περίοδο το κόστος για την ελληνική οικονομία ήταν τεράστιο, είπε, ενώ στην δεύτερη περίοδο καταβάλλεται προσπάθεια αυτό το κόστος να μειωθεί.

 

Σχετικά με το πότε ελήφθησαν τα τελευταία δάνεια από τα κόμματα, ο διοικητής της ΤτΕ παρέθεσε αναλυτική λίστα σύμφωνα με την οποία το ΠΑΣΟΚ έλαβε δάνειο από την ΕΤΕ τον Ιούλιο του 2011, η ΝΔ έλαβε δάνειο τον Αύγουστο  του 2011, το ΚΚΕ το Νοέμβριο του 2011 και ο ΣΥΡΙΖΑ έλαβε δάνειο τον Φεβρουάριο του 2012. Τα τελευταία χρόνια, δόθηκαν επίσης δάνεια στο ΣΥΡΙΖΑ (το 2014) και στο ΚΚΕ. Ο κ. Στουρνάρας αναφέρθηκε επίσης στο νομοσχέδιο που κατέθεσε η κυβέρνηση Σαμαρά για μείωση της τακτικής επιχορήγησης των κομμάτων κατά το ήμισυ το 2014, χαρακτηρίζοντας μάλιστα πολιτικά σωστή την κίνηση Σαμαρά σε μια περίοδο κρίσης όπου απαιτούνταν περικοπές από παντού. "Δεν μπορώ να δεχθώ ότι τα δάνεια των κομμάτων δεν θα πληρωθούν", είπε ο κ. Στουρνάρας.

Ο διοικητής της ΤτΕ ανέφερε ξεχωριστά πως η τροπολογία των τριών βουλευτών της ΝΔ που απάλλασσε τους τραπεζίτες από ποινικές ευθύνες για θαλασσοδάνεια και οδήγησε στο να μπει το πόρισμα Καλούδη στο αρχείο, αφορούσε νομικά πρόσωπα που δεν ανήκουν στη Γενική Κυβέρνηση και όχι κόμματα.

Την τροπολογία αυτή, κατά τα λεγόμενα του κεντρικού τραπεζίτη, δεν την υπέγραψε ο ίδιος ως υπουργός Οικονομικών. Ωστόσο, όπως επεσήμανε ο πρόεδρος της επιτροπής Σωκράτης Φάμελλος, η δήλωση Στουρνάρα δημιουργεί νέα δεδομένα, καθώς με την επίκληση αυτής της τροπολογίας μπήκε στο αρχείο το πόρισμα Καλούδη, για την παράνομη δανειοδότηση των κομμάτων.

Ο Γ. Στουρνάρας υπεραμύνθηκε της πολιτικής που ακολούθησε η Τράπεζα της Ελλάδος επί των ημερών του για την εξυγίανση της Τράπεζας Αττικής.

"Η Τράπεζα Αττικής πήγαινε στα βράχια… η ΤτΕ πήρε μέτρα και τώρα η τράπεζα είναι σε πορεία ανάκαμψης", είπε ο κ. Στουρνάρας.

Ο διοικητής της ΤτΕ ήταν ιδιαίτερα επικριτικός απέναντι στις δηλώσεις του προκατόχου του Γιώργου Προβόπουλου για το ίδιο ζήτημα ενώπιον της εξεταστικής.

"Ο κ. Προβόπουλος μπορεί να έχει ψυχολογικά προβλήματα, επειδή κάποιες εξελίξεις δεν τον δικαίωσαν. Ας κρίνει την περίοδο που ήταν αυτός διοικητής", δήλωσε ο κ. Στουρνάρας.

Σύμφωνα με τον διοικητή της ΤτΕ, ένα από τα μεγάλα προβλήματα της Attica Bank ήταν το ότι το 61% του χαρτοφυλακίου της υποτιμολογούνταν, και κυρίως επιχειρηματικά και κατασκευαστικά δάνεια. Πρόσθεσε ότι η τράπεζα δεν ακολουθούσε το μοντέλο κινδύνου της ICAP όταν τιμολογούσε και αντ’αυτού έδινε δάνεια σε εταιρείες χαμηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης σαν να επρόκειτο για την… Microsoft.

Σε ερώτηση εάν το γεγονός ότι το πόρισμα για την Attica Bank περιλάμβανε την εταιρεία "Τοξότης" του Χρ. Καλογρίτσα έπαιξε ρόλο στο να κλείσουν οι στρόφιγγες για τον επιχειρηματία με αποτέλεσμα να μην καταφέρει να λάβει την άδεια για κανάλι ο κ. Στουρνάρας είπε ότι "εμείς βλέπαμε όμιλο Καλογρίτσαι", άρα δεν συνδέθηκε με αυτό.

Τα capital controls δεν ήταν η αιτία της τελευταίας ανακεφαλαιοποίησης, είπε ο κ. Στουρνάρας. "Μπήκαν για να προστατέψουν τις τράπεζες". Ως προς το τι τα προκάλεσε, ο διοικητής παρέπεμψε στην λανθασμένη οικονομική πολιτική το α’ εξάμηνο του 2015.

Κληθείς να σχολιάσει την πρόσφατη δήλωσή του πως η Ελλάδα θα αργήσει να βγει στις αγορές ο κ. Στουρνάρας εξήγησε ότι "δεν μπορείς να βγεις στις αγορές χωρίς να έχει κλείσει η αξιολόγηση, χωρίς να έχεις μια ένδειξη ότι θα βγεις με ένα αξιοπρεπές επιτόκιο" και τόνισε την ανάγκη ταχείας ολοκλήρωσης της αξιολόγησης, δεδομένου ότι το πρόγραμμα στήριξης λήγει το 2018. Επανέλαβε πως η πρόοδος στις ιδιωτικοποιήσεις είναι προϋπόθεση για την έξοδο στις αγορές, αρνούμενος πως η συγκεκριμένη δήλωση έχει πολιτική χροιά. "Δεν έχω πολιτικές φιλοδοξίες", ξεκαθάρισε.

Σε ερώτηση για το εάν το ενδεχόμενο εκλογών εντός του 2017 θα επηρέαζε την οικονομία και την αξιολόγηση, ο κ. Στουρνάρας εξέφρασε την πάγια θέση του ότι πρέπει να εξαντλείται η τετραετία. "Δεν πρέπει να γίνουν εκλογές", είπε.

 

Στους χειρισμούς του Γιάνη Βαρουφάκη, αναφέρθηκε με έντονο ύφος ο Γ. Στουρνάρας, υποδεικνύοντας τον πρώην ΥΠΟΙΚ ως υπεύθυνο για την απόφαση της ΕΚΤ να σταματήσει να δέχεται τα ελληνικά ομόλογα το Φεβρουάριο του 2015. Ο κ. Στουρνάρας αποκάλυψε ότι ο κ. Βαρουφάκης πήγε στο διοικητικό συμβούλιο της ευρωπαϊκής κεντρικής τράπεζας και τους είπε ότι είναι υπουργός οικονομικών μιας χρεοκοπημένης χώρας για να προσθέσει ότι: "Τους έπεισε ότι δεν υπάρχει γυρισμός με τον άνθρωπο αυτόν. Δεν έφταιγε κανένας άλλος. Έφταιγε η πορεία που είχαν πάρει τα πράγματα".

Υπό τις συνεχείς και επιθετικές ερωτήσεις του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Χριστόφορου Παπαδόπουλου, ο οποίος καταλόγισε στον κο Στουρνάρα ότι δεν παρενέβη εγκαίρως στην εκροή κεφαλαίων το πρώτο εξάμηνο του 2015, ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, προχώρησε ένα βήμα παραπέρα, σημειώνοντας ότι "Εγώ δεν μπορούσα παρά να προειδοποιώ. Τι άλλο να έκανα. Έστελνα συνέχεια επιστολές. Έπαιρνα τηλέφωνα στην κυβέρνηση και έλεγα "μαζέψτε” τον". κ. Μάλιστα Γιάννης Στουρνάρας αποκάλυψε και το διάλογο που είχε με τον πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι. "Μίλησα με τον Ντράγκι. Τους είπα να μην τον λαμβάνουν υπ’όψιν (σ.σ. τον Γ. Βαρουφάκη). Μου είπε : δεν γίνεται αυτό. Είναι υπουργός της χώρας σας. Η χώρα δεσμεύεται από τον υπουργό Οικονομικών”, τόνισε ο κ. Στουρνάρας.

 

Πηγή : www.capital.gr