tuv-iso-logo tuv-iso-27001-logo

Σχόλιο. Οι διεθνείς και οι εθνικές τιμές των καυσίμων

Με διεθνή τιμή, 60 δολάρια το βαρέλι, το λίτρο κόστιζε 0,377 δολ. με 50 δολ. κόστιζε 0,314 δολ. Η διαφορά είναι 0,063 δολ. χωρίς τις διαφορές ευρώ - δολαρίου

Τον τελευταίο καιρό υπήρξαν πολλές εκπομπές στην τηλεόραση αλλά και δημοσιεύματα του τύπου περί αυξημένων τιμών καυσίμων στην Ελλάδα ενώ οι διεθνείς τιμές πέφτουν. Εμμέσως πλην σαφώς τα βέλη όπως και άλλες φορές στρέφονται κατά των βενζινοπωλών και των πρατηρίων καυσίμων. Προφανώς κάποιοι δημοσιογράφοι ή αναλυτές τους θεωρούν υπεύθυνους που ενώ η διεθνής τιμή έπεσε κατά 20% στην Ελλάδα δεν είδαμε αυτή τη μείωση! Μαζί με αυτό σέρνεται και η κατηγορία ότι όταν αυξάνουν οι διεθνεις τιμές αυξάνουν αμέσως οι τιμές στα πρατήρια.

 

Φυσικά όλα αυτά είναι εκτός τόπου και χρόνου. Για να λέγονται τέτοια πράγματα πρέπει και να τεκμηριώνονται και όχι να επιλέγεται ένα πρατήριο με υψηλή τιμή, ή τιμή που δεν πέφτει, ανεξαρτήτως του λόγου, και μετά να στήνονται πάνω του ένα σωρό αβάσιμες κατηγορίες.

 

Θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι διεθνείς τιμές δίνουν μόνο τάσεις τιμών διυλισμένων καυσίμων σε επίπεδο τιμών Platt's Μεσογείου και δεν επιδρούν αυτόματα στα ελληνικά διυλιστήρια. Τα ελληνικά διυλιστήρια καθορίζουν τις τιμές τους βάση των τιμών Platt's Μεσογείου αλλά και των μακροπροθέσμων συμβολαίων αγοράς, πράγμα που σημαίνει ότι μια σημερινή μείωση μπορεί να εμφανιστεί μετά από μήνες και ενώ οι διεθνείς τιμές να ανεβαίνουν.

 

Άλλος παράγοντας μη εμφάνισης, είναι η ισοτιμία ευρώ – δολαρίου. Όταν το ευρώ πέφτει π.χ. 10% έναντι του δολαρίου και η διεθνής τιμή σε δολάρια πέφτει και αυτή 10%, ο Έλληνας καταναλωτής δεν υπάρχει περίπτωση να δει καμία μείωση αφού σε ευρώ η διεθνής τιμή θα είναι ίδια!

 

Όμως οι μεταβολές στις τιμές πρατήριων δεν καθορίζονται από τις διεθνείς τιμές. Καθορίζονται βασικά από τις τιμές διυλιστηρίου και τους φόρους και σε συνέχεια από τις τιμές των εταιρειών πετρελαιοειδών οι οποίες και προμηθεύουν τα πρατήρια. Οι τιμές των εταιρειών δεν είναι ενιαίες ούτε ανά περιοχή ούτε ανά πρατήριο, με συνέπεια να παρουσιάζονται διαφορές μεταξύ τους τα πρατήρια. Τα δε περιθώρια διαμόρφωσης των τιμών από τα πρατήρια, είναι σχεδόν μηδαμινά. Όπως και να κινηθούν είναι αδύνατο ν διαμορώσουν καθοριστικά τις τιμές. Και αυτό γιατί δεν διαθέτουν περιθώρια κέρδους ικανά για τέτοια «παιχνίδια».

 

Ας δούμε γιατί. Σύμφωνα με τα επίσημα εβδομαδιαία δελτία επισκόπησης τιμών καύσιμων του Παρατηρητηρίου Τιμών Καυσίμων της ΓΓ Εμπορίου, τα περιθώρια μεικτού κέρδους τα οποία κατανέμονται στους τρεις κλάδους του εμπορικού τομέα, δηλαδή τις εταιρείες εμπορίας, τους μεταφορείς και τα πρατήρια λιανικής, κυμαίνονται, για την αμόλυβδη 95, μεταξύ 9 και 11 λεπτά το λίτρο. Σε κάθε περίπτωση μόνο αυτό το περιθώριο μπορούν να μοιραστούν μεταξύ τους. Με αυτά τα μεικτά ποσοστά κέρδους όμως, είναι αδύνατο να διαμορφώσει τις τιμές ένας τομέας με αποφασιστικό τρόπο. Τα πρατήρια και να υποτεθεί ότι κερδίζουν μεικτά 4-5 λεπτά το λίτρο, με αυτά τα ποσά δεν μπορούν να καθορίσουν τιμές.

 

Ειδικότερα, στις 26 Ιουνίου η μέση τιμή της αμόλυβδης σε όλη την Ελλάδα, ήταν 1.577 €/λ και τα περιθώρια μεικτού κέρδους των τριών κλάδων 10 λεπτά το λίτρο.  Στις 24 Ιουλίου η τιμή ήταν 1,571 €/λ (-0,006 €/λ)και το περιθώριο μεικτού κέρδους 11 λεπτά. Η διαφορά που προκύπτει για εταιρείες, πρατήρια, και μεταφορείς από τις 26/6 είναι μόνο 1 λεπτό το λίτρο που θα μοιραστεί μεταξύ τους! Αυτό και μόνο, αρκεί για να διαφανεί ότι οι κλάδοι αυτοί είναι αδύνατο να διαμορφώσουν αποφασιστικά τις τελικές τιμές.

 

Για να μη νομίσει κανείς ότι μιλάμε για συγκυριακές καταστάσεις και στις 26 Ιουλίου του 2014 τα μεικτά κέρδη των τριών κλάδων εμπορίου ήταν 10,3 λεπτά το λίτρο.

 

Αυτά τα περιθώρια είναι ανεξάρτητα να ανεβαίνει ή κατεβαίνει η διεθνής ή η εθνική τιμή. Σε  κάθε περίπτωση δηλαδή το 10λεπτο αυτό δεν αλλάζει και όποιες και αν είναι οι τελικές τιμές, τα πρατήρια δεν κερδίζουν περισσότερα  ή λιγότερα.

 

Πέρα από αυτό, η αναζήτηση της συνάρτησης των λιανικών τιμών από τις διεθνείς τιμές δεν μπορεί να είναι ευθεία διδόμενου ότι οι μειώσεις των διεθνών τιμών περνάνε μέσα από την επεξεργασία και διύλιση και κατόπιν επιπίπτουν σε ανελαστικά μεγέθη διαμόρφωσης των τιμών όπως είναι το κόστος διύλισης και οι φόροι. Μια μείωση 20% στην διεθνή τιμή αδιύλιστου καυσίμου αφορά μόνο εν μέρει την τιμή πώλησης διυλισμένου καυσίμου η οποία όμως αποτελεί μόνο το 29-30% της τελικής τιμής. Τα υπόλοιπα μέρη της τιμής αποτελούν οι φόροι το 61-63% και τα μεικτά κέρδη εταιρειών, μεταφορέων και πρατηρίων.

 

Με βάση τις διεθνείς τιμές, ένα λίτρο αργού με 60 δολάρια το βαρέλι, κόστιζε 0,377 δολ. Με την πτώση στα 50 δολ. η τιμή έπεσε στα 0,314 δολ. Η πραγματική διεθνής διαφορά είναι 3 σεντς δολαρίου στο αργό, χωρίς να λαμβάνουμε πιθανές διαφορές ισοτιμίας, με το ευρώ. Ωστόσο κατά την επεξεργασία έχουμε απώλεια από τα υποπροϊόντα. Συνεπώς στην τιμή της βενζίνης η μείωση είναι αρκετά μικρότερη. Έτσι, από τις 26 Ιουνίου μέχρι 24 Ιουλίου η τιμή διυλιστηρίου της βενζίνης μειώθηκε από 0,5724 σε 0,5681 ή 0,0114 €/λ.

 

Συνεπώς μετά από όλες αυτές τις διαδικασίες στο πρατήριο η βενζίνη ξεκινάει από το διυλιστήριο χωρίς καμία ουσιαστική διαφορά τιμής (0,0114 €/λ). έτσι δεν είναι καθόλου παράξενο που και τα πρατήρια δεν μείωσαν ουσιωδώς αλλά μόνο 0,006 €/λ τις τιμές.

 

 

Περισσότερα για τις τιμές λιανικής μπορείτε να δείτε εδώ:

http://www.fuelprices.gr/deltia.view

 

 

Σημείωση.

 

 

Σε ένα βαρέλι αναλογούν 159 λίτρα (42 αμερικανικά γαλόνια) πετρέλαιο. Αφού επεξεργαστεί ένα βαρέλι πετρελαίου προσφέρει περίπου 72 λίτρα (19 αμερικανικά γαλόνια) βενζίνης.
 

 

Ένα βαρέλι αργού πετρελαίου δίνει:
43% βενζίνη, 21.5% απόσταγμα πετρελαίου, 11.5% υπολείμματα
πετρελαίου, 6.9% καύσιμο κινητήρα αεροσκαφών,
4.7% πρώτες ύλες για την παρασκευή προιόντων γενικής χρήσης
(π.χ.καθαριστικα, πλαστικά, υφαντικές ίνες κτλ ),
3.8% φυσικό αέριο, 3.1% άσφαλτος, 2.6% κοκ, 2.3% υγραέριο(LPG), 1.3%κηροζίνη,1.3% λιπαντικά, 0.67% άλλα

Σ.Β.