tuv-iso-logo tuv-iso-27001-logo

Συνταξιοδότηση – Περίοδος όχι μόνο ελευθερίας αλλά και ευθύνης

Γράφει η Δρ. Μαριέττα Λαούδη, Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπεύτρια (Ειδίκευση στη Γνωσιακή-Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία)

Γράφει η Δρ. Μαριέττα Λαούδη, Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπεύτρια (Ειδίκευση στη Γνωσιακή-Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία).


Η συνταξιοδότηση χαρακτηρίζεται από έντονες ψυχολογικές αλλαγές. Για κάποιους είναι ένα έντονο στρεσσογόνο γεγονός και για άλλους μια ευκαιρία για ξεκούραση και χαλάρωση. Ανεξάρτητα από το πώς αυτή βιώνεται, το άτομο έχει να προσαρμοστεί σε μια νέα πραγματικότητα στην οποία η οργάνωση και η δομή της ημέρας δε θυμίζει τη ρουτίνα της εργασιακής, γνώριμης καθημερινότητας.
Χάνοντας λοιπόν τη ρουτίνα της οργάνωσης και της δομής, το άτομο μπορεί να νιώσει αδύναμο, μπερδεμένο και να βρεθεί «απογυμνωμένο» από τις γνώριμες συνήθειές του. Έτσι η διαδικασία μετάβασης στην περίοδο της συνταξιοδότησης μπορεί να αποβεί ιδιαίτερα δύσκολη. Όμως όσο πιο σύντομα συνειδητοποιήσει το άτομο ότι το ίδιο είναι υπεύθυνο για τη δημιουργία και ανάπτυξη ενός ικανοποιητικού τρόπου ζωής, τόσο πιο έντονο θα είναι και το αίσθημα της σταθερότητας και του ελέγχου στη νέα καθημερινότητα.
Αίσθημα μοναξιάς και φόβου
Κατά την περίοδο της συνταξιοδότησης το άτομο μπορεί να βιώσει έντονα συναισθήματα μοναξιάς, ιδιαίτερα όταν δεν υπάρχουν συγγενικά πρόσωπα τριγύρω. Φεύγοντας κανείς από τον χώρο εργασίας, χάνει εύκολα σχέσεις με συναδέλφους και με άτομα που έβλεπε στην καθημερινότητά του και ήταν μέρος της ρουτίνας του.
Ακόμα, παρατηρούνται έντονα τα αισθήματα του άγχους και της αβεβαιότητας για το μέλλον, και για το τί θα προκύψει. Φόβος για το άγνωστο, φόβος για την πλήξη, φόβος για την αναδημιουργία του εαυτού. Αβεβαιότητα για το εάν θα καταφέρει να συντηρηθεί με λιγότερα. Θα είναι σκόπιμο λοιπόν το άτομο να θέσει στόχους, να αντικαταστήσει τις χαμένες του κοινωνικές επαφές και να δημιουργήσει βαθύτερους δεσμούς με τα άτομα κοντά του. Έχει την ευκαιρία να περάσει χρόνο με την οικογένειά και να ενισχύσει και να καλλιεργήσει σχέσεις με σημαντικά πρόσωπα από το περιβάλλον του και όχι μόνο.
Κατάσταση πένθους
Η συνταξιοδότηση μοιάζει με μια κατάσταση απώλειας, η οποία πυροδοτεί συναισθήματα πένθους. Το άτομο βιώνει θυμό και θλίψη για όσα συνειδητοποιεί ότι χάνει και για όσα δε θα βιώσει πάλι στο χώρο εργασίας. Χρειάζεται χρόνος προσαρμογής και αποδοχής αυτής της απώλειας. Ειδικά για όσους η εργασία ήταν το επίκεντρο της ζωής τους, η ταυτότητά τους και το σημείο αναφοράς τους. Επειδή όμως δεν είμαστε μόνο αυτό που κάνουμε ως επάγγελμα, αλλά χαρακτηριζόμαστε μεταξύ άλλων και από τις ποικίλες δραστηριότητες και τα ενδιαφέροντά μας, είμαστε υπεύθυνοι να βρούμε τρόπους να δημιουργήσουμε νέες ρουτίνες και ασχολίες που θα μας κάνουν να νιώθουμε γεμάτοι και ικανοποιημένοι χωρίς αυτές απαραίτητα να είναι συνυφασμένες με την εργασία που κάναμε.
Τι μπορεί να βοηθήσει
Το άτομο πρέπει να επαναδιοργανώσει τις δραστηριότητές του και να κινηθεί σε νέα πλαίσια χρόνου. Πρέπει να βρει ενασχολήσεις που θα φέρουν οργάνωση, δομή και μια αίσθηση ρουτίνας στη καθημερινότητά του. Για παράδειγμα, πολλά άτομα ασχολούνται με τον εθελοντισμό, με κάποιο άθλημα, με ταξίδια, με οικογενειακές δραστηριότητες. Το άτομο πρέπει να νιώθει ότι προσφέρει τις υπηρεσίες του και ότι είναι ακόμα χρήσιμο. Έτσι η προσαρμογή στη νέα πραγματικότητα γίνεται πιο ομαλά και το άτομο νιώθει μια συναισθηματική σταθερότητα σε μια περίοδο που μπορεί να είναι αρκετά ασταθής.
Κλείνοντας, η συνταξιοδότηση μπορεί να γίνει περίοδος «γαμήλιου ταξιδιού» και να είναι ένα από τα πιο όμορφα στάδια στη ζωή του ανθρώπου προσφέροντας ανακούφιση και ελευθερία από αγχωτικούς και απαιτητικούς χώρους εργασίας. Σημαντική όμως είναι η αναγνώριση της προσωπικής ευθύνης και του ελέγχου που έχει ο καθένας για να θέσει νέους στόχους, να κάνει σωστό προγραμματισμό και οργάνωση και να δημιουργήσει νέες ρουτίνες στο νέο κεφάλαιο ζωής.

Δρ. Μαριέττα Λαούδη

Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπεύτρια

(Ειδίκευση στη Γνωσιακή-Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία)

www.mariettalaoudi.gr