Χατζηθεοδοσίου: Απαιτείται ρεαλιστική λύση για τα «κόκκινα δάνεια»

Άρθρο του προέδρου του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, Γιάννη Χατζηθεοδοσίου, στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.

---

Ο μοναδικός δρόμος εξόδου από την κρίση, είναι μέσω της στήριξης και περαιτέρω ενίσχυσης της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Να ξεκαθαρίσω ότι δεν είναι μόνο δική μου αυτή η θέση, αλλά το ίδιο πιστεύουν όσοι κινούνται στην αγορά και γνωρίζουν από πρώτο χέρι τα δομικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας. Με την άνθηση της επιχειρηματικότητας είναι δεδομένο ότι θα αυξηθούν οι θέσεις απασχόλησης και γενικότερα θα είναι περισσότερο εφικτή η επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας.

Απαραίτητη προϋπόθεση βέβαια είναι να υπάρχουν επιχειρήσεις, καθώς τα τελευταία χρόνια το κλείσιμο επαγγελματικών δραστηριοτήτων έχει πάρει τις διαστάσεις χιονοστιβάδας. Τα προβλήματα πολλά και ποικίλα. Υπερφορολόγηση, μείωση της κατανάλωσης άρα και πτώση τζίρου, έλλειψη ρευστότητας και κυρίως το μείζον πρόβλημα του δανεισμού προς τις τράπεζες.

Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αποτελούν πραγματική θηλιά στο λαιμό για εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρηματίες και ελεύθερους επαγγελματίες. Η συζήτηση για την αντιμετώπιση του προβλήματος είχε ξεκινήσει από την πρώτη στιγμή που εμφανίστηκε η κρίση, όμως παρότι έχουν περάσει χρόνια από τότε, ουσιαστικά το μόνο που έχει γίνει είναι ότι αυξάνονται και τα κόκκινα δάνεια, αλλά και οι επιχειρήσεις που τα οφείλουν. Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί είναι βέβαια προβληματική και για τα τραπεζικά ιδρύματα που βλέπουν τις επισφάλειες να αυξάνονται, αλλά και για την πολιτεία, καθώς είναι ένα καυτό θέμα που μπορεί να προκαλέσει αλυσιδωτές αρνητικές αντιδράσεις σε όλη την οικονομική και κοινωνική δραστηριότητα της χώρας.

Τα στοιχεία δείχνουν και το πραγματικό μέγεθος του τεράστιου αυτού προβλήματος, ειδικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες στη χώρα μας καλύπτουν το 75% της δραστηριότητας του εταιρικού τομέα, έναντι 58% στην ΕΕ.

Το άνοιγμα που υπάρχει αυτή την στιγμή για τους μικρομεσαίους με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, είναι κάποιες δεκάδες δισ. ευρώ.

Αυτό λοιπόν το μείζον πρόβλημα, απαιτεί επίλυση εδώ και τώρα. Προς αυτή την κατεύθυνση αναμένεται να βοηθήσει πολύ ο εξωδικαστικός μηχανισμός, ο οποίος προβλέπει ρυθμίσεις προκειμένου να δοθούν ανάσες σε επιχειρήσεις που δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν και κυρίως να βάλει μία τάξη σε μία χαώδη κατάσταση. Καταλαβαίνουμε όλοι ότι κυριολεκτικά όλη η αγορά αναμένει με κομμένη την ανάσα την εφαρμογή του εξωδικαστικού μηχανισμού.

Οφείλω να επισημάνω ότι και στο παρελθόν είχαν γίνει ορισμένες ενέργειες για να βρεθεί μία λύση, όμως η ένταση αλλά και η διάρκεια της οικονομικής κρίσης αλλάζουν συνεχώς τα δεδομένα προς το χειρότερο.

Για παράδειγμα, υπάρχουν επιχειρήσεις που με το που ξεκίνησε η κρίση έσπευσαν να κάνουν ρύθμιση στην τράπεζα. Όμως σε πολλές περιπτώσεις δεν στάθηκε δυνατό να φανούν συνεπείς και στο ρυθμισμένο δάνειο.

Εκτιμώ λοιπόν ότι για τα επόμενα 5 με 10 χρόνια το θέμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων και οι ρυθμίσεις που θα γίνονται, θα συνεχίσει να απασχολεί και τους επιχειρηματίες και τις τράπεζες.

Το μεγάλο ζητούμενο όμως, είναι μέσα από αυτή τη διαδικασία να μπουν οι βάσεις και της εξυγίανσης του τοπίου αλλά και της στήριξης των επιχειρήσεων που μπορούν να εμφανίσουν ρεαλιστικό πλάνο βιωσιμότητας.

Το βέβαιο είναι ότι όσο παραμένει σε εκκρεμότητα ένα τόσο σοβαρό θέμα, τόσο μειώνονται οι κινήσεις που μπορεί να κάνει μία επιχείρηση, είτε για να αναπτυχθεί, είτε για να εξυγιανθεί. Και εννοείται ότι μέσα σε αυτόν τον κυκεώνα, έχει σταματήσει ουσιαστικά η παροχή ρευστότητας από τις τράπεζες προς την αγορά. Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε και το ρόλο όλων των εμπλεκόμενων πλευρών. Και ο ουσιαστικός ρόλος των τραπεζών πρέπει να είναι υποστηρικτικός στην επιχειρηματικότητα. Αυτό συμβαίνει σε όλες τις χώρες του κόσμου, όπου δηλαδή υπάρχουν χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις.

Τι πρέπει όμως να γίνει από εδώ και πέρα:

-Να προχωρήσουν άμεσα οι διαδικασίες για την εφαρμογή του εξωδικαστικού μηχανισμού. Υποτίθεται ότι η ηλεκτρονική πλατφόρμα θα ανοίξει αρχές Αυγούστου. Να μην σημειωθούν οι συνήθεις καθυστερήσεις που παρατηρούνται πολλές φορές.

-Να μην υπάρξει εμπλοκή λόγω εγκυκλίων και υπουργικών αποφάσεων που αναμένονται. Το θέμα της ρύθμισης οφειλών κυριολεκτικά καίει επαγγελματίες, μικρομεσαίους κι επιχειρηματίες και απαιτείται ταχύτητα και ειλικρινή διάθεση συνεργασίας από τις τράπεζες.

-Να είμαστε προετοιμασμένοι για κλείσιμο αρκετών επιχειρήσεων εξαιτίας της αδυναμίας εξόφλησης οφειλών. Αυτό είναι δεδομένο. Το θέμα είναι να ακολουθηθούν και διαφανείς διαδικασίες.

-Σαφέστατα σε πολλές περιπτώσεις θα χρειαστεί «κούρεμα» οφειλής από τις τράπεζες, προκειμένου να στηριχθεί η άλφα ή η βήτα επιχείρηση. Περιμένω από τα τραπεζικά ιδρύματα να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων, να μην τεθούν διάφορα προσκόμματα και να μην χαθεί ο δανειολήπτης στους δαιδαλώδεις διαδρόμους της γραφειοκρατίας. Όλα πρέπει να είναι ξεκάθαρα και χωρίς άνω τελείες και ψιλά γράμματα.

-Είναι δεδομένο ότι ο εξωδικαστικός μηχανισμός αλλά και το θέμα της διευθέτησης των μη εξυπηρετούμενων δανείων θα αλλάξει κυριολεκτικά τον επιχειρηματικό χάρτη της χώρας. Αποτελεί ευκαιρία λοιπόν για περιπτώσεις συνένωσης μικρομεσαίων επιχειρήσεων, σε διάφορους κλάδους, προκειμένου όχι μόνο να επιβιώσουν αλλά και να αναπτυχθούν.

Ο εξωδικαστικός μηχανισμός περιλαμβάνει και ρυθμίσεις οφειλών προς ταμεία κι εφορία. Και επειδή το μαχαίρι στο λαιμό των περισσοτέρων επιχειρηματιών δεν μπαίνει μόνο από τα κόκκινα τραπεζικά δάνεια αλλά κι από τις οφειλές προς το δημόσιο, πρέπει να επισημάνω την ανάγκη του επαναυπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών. Είναι εξαιρετικά υψηλές και όχι μόνο θέτουν σε κίνδυνο τη λειτουργία των επιχειρήσεων, επηρεάζουν αρνητικά και την απασχόληση και τα έσοδα των ταμείων, καθώς αυξάνεται επικίνδυνα το λυπηρό φαινόμενο της αδήλωτης εργασίας.