Αλλαγές στη νομοθεσία για την αγορά καυσίμων

Νέες αλλαγές προωθεί το υπουργείο Ανάπτυξης στην αγορά καυσίμων μετά από υποδείξεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού η οποία διαπίστωσε σωρεία εμποδίων στον ανταγωνισμό.

Σε σχετικό νομοσχέδιο για το εμπόριο και την αγορά που θα κατατεθεί προσεχώς προβλέπονται  αλλαγές στις συμβάσεις αποκλειστικής συνεργασίας για την πώληση καυσίμων που συνάπτουν οι εταιρίες εμπορίας πετρελαιοειδών και τα βενζινάδικα. Με τις διατάξεις αυτές αποσυνδέονται οι τιμές χονδρικής πώλησης βενζίνης και ντίζελ από την απόσβεση των επενδύσεων που κάνουν οι εταιρίες εμπορίας στα πρατήρια, προσδιορίζονται τα είδη των εκπτώσεων, οι οποίες ταυτόχρονα θα αναγράφονται υποχρεωτικά στα τιμολόγια. Επιπλέον στις συμβάσεις θα γίνεται σαφή αναφορά για τον τρόπο διαμόρφωσης των τιμών χονδρικής.

Όπως αναφέρεται στο νομοσχέδιο «Δεν συνιστά επένδυση προς την επιχείρηση λιανικής πώλησης η εγκατάσταση των διακριτικών ενδείξεων, σημάτων και διασχηματισμών της  εταιρίας εμπορίας και τα κινητά και παραρτήματα επί των οποίων αυτά επιθέτονται και αποβλέπουν στην προβολή των διακριτικών αυτών γνωρισμάτων».

Με τον τρόπο αυτό το υπουργείο Ανάπτυξης επιδιώκει το “ξεφούσκωμα” των τιμών των καυσίμων καθώς μία από τις συνήθεις πρακτικές των εταιριών εμπορίας πετρελαιοειδών ήταν να κάνουν τις αποσβέσεις των επενδύσεών τους στα πρατήρια φουσκώνοντας τις τιμές χονδρικής.

Οι διατάξεις αυτές είναι ευνοϊκές για τους βενζινοπώλες και έγιναν αποδεκτές από αυτούς. Ωστόσο πρέπει να λάβει κανείς υπόψη ότι τα περιθώρια κέρδους που έχουν από χρόνια διαμορφωθεί στην αγορά και τα οποία μοιράζονται εταιρείες, βενζινοπώλες και μεταφορείς είναι κάτω από 10 λεπτά το λίτρο (αμόλυβδη 95) και απλώς θα γίνει ένα ξαναμοίρασα αυτού του κέρδους. Πρακτικά δηλαδή δεν υπάρχουν περιθώρια μεγάλης πτώσης των τιμών όπως φαίνεται να ισχυρίζεται το υπουργείο Ανάπτυξης

Τι πρότεινε η Επιτροπή Ανταγωνισμού

Κεφάλαιο …..
Ρύθμιση θεμάτων συμβάσεων αγοράς πετρελαιοειδών

Άρθρο ….
Ελάχιστο περιεχόμενο συμβάσεων χονδρικής εμπορίας καυσίμων

1.Η σύμβαση προμήθειας μεταξύ εταιριών εμπορίας και πρατηριούχων, καταρτίζεται εγγράφως.
2. Στην σύμβαση, προσδιορίζονται ως αποτέλεσμα διαπραγμάτευσης των εταιριών εμπορίας και πρατηριούχων : α)  η πιστωτική πολιτική, η πολιτική παροχών και εκπτώσεων συμπεριλαμβανομένων των απολογιστικών β) το ύψος και η χρονική διάρκεια για την οποία θα χορηγούνται  οι εκπτώσεις γ) οι τυχόν απολογιστικές εκπτώσεις για αγορές συγκεκριμένης περιόδου. Η περίοδος αυτή δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες.
3.Το ύψος και η χρονική διάρκεια των εκπτώσεων που χορηγούνται, πλην των απολογιστικών, εμφανίζονται υποχρεωτικά στα εκδιδόμενα από τις εταιρίες παραστατικά έγγραφα.
4.Στην ίδια σύμβαση προβλέπεται, επίσης, ότι η χονδρική πώληση των πετρελαιοειδών διαμορφώνεται με βάση την τιμή αγοράς από το διυλιστήριο (κόστος κτήσης) ή την τιμή εισαγωγής της προηγούμενης μέρας, πλέον περιθωρίου κέρδους.
5. Οι κατά τα ανωτέρω όροι της σύμβασης τροποποιούνται με έγγραφη συμφωνία των μερών. Τυχόν πρόβλεψη στην σύμβαση για μονομερή τροποποίηση από μέρους των εταιριών εμπορίας όρων που αφορούν στις χορηγούμενες εκπτώσεις είναι άκυρη.
6. Πρατηριούχοι, κατά την έννοια της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, θεωρούνται και οι εκμεταλλευόμενοι πρατήρια πώλησης θυγατρικών εταιριών εμπορίας πετρελαιοειδών.

Άρθρο ….
Συμβάσεις αποκλειστικής προμήθειας

1. Η μέγιστη διάρκεια σύμβασης αποκλειστικής προμήθειας πετρελαιοειδών προϊόντων ορίζεται στα πέντε (5) έτη. Η σύμβαση μπορεί να παραταθεί με γραπτή συμφωνία των συμβαλλομένων για ίσο χρόνο.
Σε περίπτωση μίσθωσης από τον πρατηριούχο χώρων που είτε ανήκουν στην εταιρία εμπορίας, είτε μισθώνονται από αυτήν από τρίτους, μη συνδεδεμένους με τον πρατηριούχο, η σύμβαση αποκλειστικής προμήθειας μπορεί να είναι διάρκειας μεγαλύτερη της πενταετίας, που όμως δεν μπορεί να υπερβαίνει τη διάρκεια της μίσθωσης.
2. Εφόσον η σύμβαση αποκλειστικής προμήθειας είτε δεν συνοδεύεται από παροχή οικονομικών και χρηματοδοτικών ανταλλαγμάτων ή πραγματοποίηση επενδύσεων από την εταιρία εμπορίας είτε η αξία αυτών έχει ήδη αποπληρωθεί, μπορεί να καταγγελθεί από μέρους του πρατηριούχου και χωρίς σπουδαίο λόγο, μετά την συμπλήρωση τριετίας (3), με τήρηση προθεσμίας έξι (6) μηνών.

Άρθρο ….
Παροχή οικονομικών και χρηματοδοτικών ανταλλαγμάτων

1. Σε περίπτωση παροχής οικονομικών και χρηματοδοτικών ανταλλαγμάτων ή πραγματοποίησης επενδύσεων από τις εταιρίες εμπορίας προς τον πρατηριούχο, η αξία, καθώς και ο τρόπος αποπληρωμής τους  αποτελεί αντικείμενο ξεχωριστής γραπτής σύμβασης. Δεν συνιστά επένδυση προς την επιχείρηση λιανικής πώλησης η εγκατάσταση των διακριτικών ενδείξεων, σημάτων και διασχηματισμών της  εταιρίας εμπορίας και τα κινητά και παραρτήματα επί των οποίων αυτά επιθέτονται και αποβλέπουν στην προβολή των διακριτικών αυτών γνωρισμάτων.
2. Η αποπληρωμή της αξίας, των ανταλλαγμάτων ή επενδύσεων από τον πρατηριούχο πραγματοποιείται με καταβολή ποσοστιαίων δόσεων, σταθερών ή αποκλιμακούμενων, που καθορίζονται στη σύμβαση.
3. Στη σύμβαση προβλέπεται το δικαίωμα του πρατηριούχου να  αποπληρώσει οποιαδήποτε στιγμή το οφειλόμενο, βάσει αναλογιστικής αποτίμησης,  υπόλοιπο της αξίας του ανταλλάγματος ή της επένδυσης και να αποδεσμευτεί από την αντίστοιχη σύμβαση. Στην εν λόγω σύμβαση, θα περιλαμβάνονται, επίσης, ρήτρες αναφορικά με τον τρόπο και το χρόνο απόσβεσης τυχόν επενδύσεων που πραγματοποιούνται από τις εταιρίες εμπορίας προς τους πρατηριούχους, και θα προσδιορίζονται κατά τρόπο διαφανή τυχόν επιπτώσεις της απόσβεσης του κόστους επενδύσεων στις πολιτικές παροχών και εκπτώσεων των εταιριών εμπορίας προς τους πρατηριούχους.

Άρθρο …
Μεταβατικές διατάξεις

Στις εκκρεμείς συμβάσεις που βρίσκονται σε ισχύ για περισσότερο από δύο (2) χρόνια, διενεργείται, εντός τριών (3) μηνών από τη θέση σε ισχύ του παρόντος νόμου, αναλογιστική αποτίμηση της αποπληρωθείσας αξίας των οικονομικών και χρηματοδοτικών ανταλλαγμάτων ή της επένδυσης. Κατά τα λοιπά, οι εκκρεμείς συμβάσεις υπάγονται στη ρύθμιση του παρόντος νόμου.
  
Η Ομοσπονδία Βενζινοπωλών

Με επιστολή της προς τον υπουργό Ανάπτυξης η Ομοσπονδία Βενζινοπωλών Ελλάδας αναφέρει μεταξύ άλλων για τις προτάσεις της Επιτροπής:

Οι τροποποιήσεις που προτείνετε ως Επιτροπή Ανταγωνισμού για τη διαφάνεια στη λιανική αγορά καυσίμων, με έμφαση στις Συμβάσεις Αποκλειστικής Συνεργασίας και στη διαφάνεια των χρεώσεων των Εταιριών Εμπορίας Πετρελαιοειδών απέναντι στα πρατήρια, κινείται γενικά σε σωστή κατεύθυνση.

Η συγκεκριμενοποίηση των όρων και του περιεχομένου των συμβάσεων που ως τώρα ήταν γενικές και αόριστες ήταν από καιρό αναγκαίο να γίνει. Το θολό τοπίο των χρεώσεων που τελικά οδηγούσε σε καταχρήσεις των συμβατικών όρων σε βάρος των βενζινοπωλών είναι ανάγκη να λάβει τέλος.

Συμφωνούμε με τη ρύθμιση που προβλέπει ως ανώτερη διάρκεια των Συμβάσεων τα 5 έτη για τα ιδιόκτητα πρατήρια των βενζινοπωλών και στην άρση ετεροβαρών όρων σε βάρος των πρατηρίων οι οποίες επιβάρυναν πρατηριούχο και καταναλωτή με τις δεσμεύσεις που έθεταν.

Στις συμβάσεις θα πρέπει να προβλεφθεί ότι σε περιπτώσεις αδυναμίας τροφοδοσίας σε τακτό χρόνο ή καταστρατήγησης των όρων που αφορούν την τιμολόγηση και την τροφοδοσία οι οποίοι προβλέπονται στις συμβάσεις, ο βενζινοπώλης δικαιούται, για όσο διαρκεί αυτή η αδυναμία ή η καταστρατήγηση, να προμηθευτεί καύσιμα από τα διυλιστήρια ή άλλη εταιρεία αφού ενημερώσει εγγράφως την εταιρεία.

Υποστηρίζουμε τις θέσεις ότι δεν είναι επένδυση τα χρησιδανισθέντα διαφημιστικά στο πρατήριο (π.χ. ταμπέλες, στέγαστρο, αντλίες). Αντιθέτως είναι παροχή του βενζινοπώλη προς τις εταιρείες για την προβολή τους η οποία θα έπρεπε να συμψηφίζεται με ισότιμες παροχές της εταιρείας. Ομοίως μας βρίσκουν σύμφωνους οι άλλες ρυθμίσεις του εν λόγω άρθρου που εμπεδώνουν τη διαφάνεια των συναλλαγών και των επιβαρύνσεων που η κάθε πλευρά αναλαμβάνει χωρίς να είναι δυνατόν να εμπλέκονται υποχρεώσεις άλλων συμφωνιών με τις τιμές χονδρικής πώλησης καυσίμων προς τα πρατήρια.