Δηλώσεις μαζί ή χώρια;;;

Μια Απόφαση που μας απασχόλησε έντονα την προηγούμενη περίοδο πριν ξεκινήσουν οι φορολογικές Δηλώσεις του 2018 για τη χρήση του 2017, ήταν η Απόφαση 330/2018 του Συμβουλίου της Επικρατείας. Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη Απόφαση άνοιξε ο δρόμος της υποβολής χωριστών φορολογικών δηλώσεων για τα ζευγάρια που το επιθυμούν.

Βέβαια πέρυσι, δεδομένου ότι η Απόφαση δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο, δεν συμπεριλήφθηκε από το Υπουργείο στις εγκυκλίους για τις φορολογικές δηλώσεις, διότι έπρεπε να τακτοποιηθούν μια σειρά νομοθετικών, αλλά και τεχνικών ρυθμίσεων, με αποτέλεσμα οι δηλώσεις να υποβληθούν κοινές σε κάθε περίπτωση.

Μέχρι σήμερα, αυτό που ισχύει βάσει του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος Ν.2238/1994 που έχει παρέλθει, αλλά και του Ν.4172/2013 ο οποίος εφαρμόζεται από το 2014, καθώς επίσης και του Ν.4374/2016 ο οποίος προσθέτει τα ζευγάρια τα οποία έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, είναι ότι οι σύζυγοι ή τα μέρη σύμφωνου συμβίωσης υποβάλλουν κοινή φορολογική δήλωση για τα εισοδήματά τους, στα οποία ο φόρος, τα τέλη και οι εισφορές που αναλογούν υπολογίζονται χωριστά στο εισόδημα του καθενός. Τυχόν ζημιές του ενός, δεν συμψηφίζονται με τα εισοδήματα του άλλου.

Με την επερχόμενη αλλαγή το πρόβλημα δεν δημιουργείται κυρίως στην υποβολή, αλλά σε μία σειρά θεμάτων εκκαθάρισης των δηλώσεων αυτών. Μέσω της αλλαγής δημιουργείται μια σειρά κλυδωνισμών αναφορικά με τον τρόπο διαχείρισης των τεκμηρίων, των συναλλαγών με κάρτες για το χτίσιμο του αφορολογήτου ποσού, των φορολογικών ενημεροτήτων, αλλά και στα επιδόματα, όπως π.χ. επίδομα τέκνων (Α21), κοινωνικό μέρισμα, κοινωνικό τιμολόγιο, κ.α., τα οποία παρέχονται μέχρι σήμερα από το κράτος.

Η διαδικασία για την υποβολή χωριστής φορολογικής δήλωσης θεωρητικά θα είναι σχετικά απλή, αφού μάλλον θα γίνεται με αίτηση στην αρμόδια ΔΟΥ ή, ακόμα καλύτερα, με ηλεκτρονική αίτηση στο taxis. Ωστόσο, όσο εύκολη μπορεί να είναι η διαδικασία, θεωρούμε ότι άλλο τόσο «επικίνδυνη» μπορεί να γίνει, αφού σύμφωνα με τα προαναφερόμενα μπορεί να προκαλέσει μεγαλύτερα προβλήματα απ’ ότι να λύσει.

Ας δούμε όμως αναλυτικά τα ενδεχόμενα υπέρ και τα κατά στην περίπτωση που κάποιο ζευγάρι αποφασίσει να κάνει χωριστή φορολογική δήλωση, θέτοντας παράλληλα τα εύλογα ερωτήματα και τους προβληματισμούς μας:

Χτίσιμο αφορολόγητου (κωδ.049-050) : Στην περίπτωση υποβολής κοινής φορολογικής δήλωσης, το ύψος του ποσού για το χτίσιμο του αφορολόγητου πολλές φορές κάποιος από τους δυο μπορεί να μην το έφτανε και για να πάρει την έκπτωση του φόρου έβαζε τη διαφορά από το επιπλέον ποσό του άλλου συζύγου. Στην ξεχωριστή δήλωση το δικαίωμα αυτό θα χάνεται ή θα βρεθεί τρόπος να μεταφέρεται ;

Τεκμήρια: Σε αρκετές κοινές δηλώσεις το εισόδημα του ενός πολλές φορές κάλυπτε τα τεκμήρια του άλλου και δεν προέκυπτε φόρος, αφού τύχαινε κάποιος να μην έχει πραγματικό εισόδημα, αλλά το αυτοκίνητο ή το σπίτι να ήταν στο όνομά του. Τι θα γίνει σε αυτήν την περίπτωση ; Θα προβλέπεται οικογενειακή κάλυψη τεκμηρίων, όπως άλλωστε προβλέπεται από τον νόμο ή θα υπάρχει «τιμωρία» σε όποιον επιλέξει τη χωριστή φορολογική δήλωση ;

Ανάλωση Κεφαλαίου: Το ίδιο ερώτημα τίθεται και για την ανάλωση κεφαλαίου. Το εισόδημα προηγούμενων ετών μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και από τους δυο στην περίπτωση κοινής δήλωσης, ανεξάρτητα εάν είχε δημιουργηθεί μόνο από τον έναν. Το δικαίωμα αυτό θα χάνεται στην περίπτωση που αποφασίσει το ζευγάρι να κάνει χωριστή φορολογική δήλωση ; Θα υπάρχει τρόπος «παντρέματος» της ανάλωσης ;

Επιδόματα: Η απάντηση των προηγούμενων ερωτημάτων μπορεί να επηρεάσει και το θέμα αυτό. Εάν δεν καλύπτεται το τεκμήριο από τον φορολογούμενο μπορεί να δημιουργηθεί τεκμαρτό εισόδημα, άρα και φορολογητέο. Η αύξηση του φορολογητέου εισοδήματος συνεπάγεται μείωση των δικαιούχων και των δικαιωμάτων. Τι θα γίνει λοιπόν και σε αυτήν την περίπτωση ; Η τιμωρία θα είναι η ίδια ;

Τραπεζικοί Λογαριασμοί: Σε περίπτωση ληξιπρόθεσμων οφειλών άνω των 500,00€ του ενός, η φορολογική αρχή μπορεί να μπλοκάρει τους τραπεζικούς λογαριασμούς και των δυο (εφόσον οι συγκεκριμένοι λογαριασμοί δεν έχουν δηλωθεί από τους δικαιούχους ως ακατάσχετοι), αφού θεωρείται ότι η οφειλή θεωρείται κοινή. Στην περίπτωση χωριστής φορολογικής δήλωσης θα επηρεάζονται μόνο οι τραπεζικοί λογαριασμοί του οφειλέτη, με την προϋπόθεση ότι στους λογαριασμούς δεν είναι συνδικαιούχος και ο άλλος ;

Επιστροφή φόρου : Τα ποσά της επιστροφής του ενός θα καταβάλλονται ολόκληρα και δεν θα συμψηφίζονται με τυχόν οφειλές του άλλου. Στη συγκεκριμένη περίπτωση ο νόμος αναφέρει ότι τυχόν ζημιές του εισοδήματος του ενός δεν συμψηφίζονται με τα εισοδήματα του άλλου, ωστόσο αρκετές φορές συμβαίνει η επιστροφή φόρου του ενός εκ των δυο να μην του πιστώνεται εξ’ ολοκλήρου, εάν δεν σβηστούν πρώτα οι οφειλές του άλλου.

Τα θέματα που προκύπτουν ύστερα από την έκδοση της Απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας 330/2018, όπως εύκολα μπορούμε να διαπιστώσουμε, είναι ουκ ολίγα κι έχουμε αναφέρει μόνο τα βασικά… Για τον λόγο αυτό εκθέτουμε τα ερωτήματα και τους προβληματισμούς τώρα που είναι νωρίς, ώστε να βρεθούν οι ανάλογες λύσεις από το Υπουργείο Οικονομικών.

Σε κάθε περίπτωση, οι φορολογούμενοι, ανάλογα και με την επίλυση των προβληματισμών, θα πρέπει να προβούν σε εμπεριστατωμένη μελέτη προκειμένου να αποφασίσουν τι τους συμφέρει τελικά.

Βέβαια, θεωρούμε σωστό πριν φτάσουμε στο σημείο να χρειάζονται οικονομοτεχνικές μελέτες, σε βάθος ετών μάλιστα, για να ληφθεί η απόφαση «δηλώσεις μαζί ή χώρια;», ότι πρέπει λυθούν όλες οι απορίες με γνώμονα την κοινή και απλή λογική.

Δεν είναι δυνατόν να εξαρτώνται μια σειρά θεμάτων που έχουν να κάνουν με την εκκαθάριση της δήλωσης, άρα κατ’ επέκταση και του φόρου και των επιδομάτων, από την επιλογή ή όχι της κοινής υποβολής, γιατί εάν ισχύει αυτό, οι περισσότερες φορολογικές δηλώσεις θα υποβάλλονται από την Πυθία !!!

Πηγή: www.e-forologia.gr