Επέκταση του Πεδίου Εφαρμογής της Ρύθμισης των 72 Δόσεων – Ν.4855/2021

Γράφει η Ελένη Καραβέλα, Δικηγόρος – Νομικός Συνεργάτης Ε.Ε.Α.

---

Στο πλαίσιο λήψεως μέτρων για την ελάφρυνση των πληγέντων της πανδημίας, με στόχο να διευκολυνθούν για να αντιμετωπίσουν τις οφειλές τους προς τον e-ΕΦΚΑ, θεσπίστηκε η δυνατότητα ρύθμισης των χρεών που δημιουργήθηκαν κατά το χρονικό διάστημα ισχύος των μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας Covid-19 σε δόσεις που δεν μπορούν να υπερβαίνουν τις 72. Συγκεκριμένα, με το άρθρο 67 του Ν.4821/2021 τροποποιήθηκε το άρθρο 32 του Ν.4756/2020 ως εξής: «1. Η προθεσμία καταβολής οφειλών από ασφαλιστικές εισφορές εργοδοτών, αυτοαπασχολούμενων και ελευθέρων επαγγελματιών, η οποία παρατάθηκε μέχρι την 30ή Απριλίου 2021 στο πλαίσιο των μέτρων αντιμετώπισης των αρνητικών συνεπειών της εμφάνισης του κορωνοϊού COVID-19, σύμφωνα με το άρθρο 3 της από 11.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 55), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 2 του ν. 4682/2020 (Α’ 76), το άρθρο 23 της από 30.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 75), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4684/2020 (Α’ 86), το άρθρο όγδοο της από 20.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 68), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4683/2020 (Α’ 83), τα άρθρα εικοστό τρίτο και εικοστό πέμπτο της από 30.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 1 του ν. 4684/2020 (Α’ 86), το άρθρο 10 του ν. 4684/2020 και το άρθρο πέμπτο της από 1.5.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 90), η οποία κυρώθηκε με το άρθρο 2 του ν. 4690/2020 (Α’ 104), παρατείνεται εκ νέου μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2021. Οι ανωτέρω ασφαλιστικές οφειλές, μετά τη λήξη της παράτασης της προθεσμίας καταβολής, δύνανται να υπαχθούν σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής έως και εβδομήντα δύο (72) μηνιαίων δόσεων.

Στη ρύθμιση του προηγούμενου εδαφίου δύνανται να υπαχθούν, κατόπιν αίτησης του οφειλέτη, και οφειλές ασφαλιστικών εισφορών περιόδων απασχόλησης Φεβρουαρίου 2020 έως Ιουνίου 2021, απαιτητών από 1ης.3.2020 έως 31.7.2021, που δεν τελούν σε καθεστώς ρύθμισης, εφόσον πρόκειται για εργοδότες ή για αυτοπασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες που επλήγησαν λόγω των μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19 και έχουν κύριο ΚΑΔ δραστηριότητας που ορίζεται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών.

2. Η αίτηση για την υπαγωγή στη ρύθμιση υποβάλλεται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (Κ.Ε.Α.Ο.). Κατ’ εξαίρεση, όπου υπάρχει αδυναμία πιστοποίησης στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, η αίτηση υποβάλλεται στις αρμόδιες υπηρεσίες του Κ.Ε.Α.Ο. και μέσω ηλεκτρονικής εφαρμογής εξυπηρέτησης πολιτών στον ιστότοπο του e-Ε.Φ.Κ.Α. Αρμόδια όργανα για την έκδοση της απόφασης υπαγωγής στη ρύθμιση είναι οι προϊστάμενοι των περιφερειακών υπηρεσιών του Κ.Ε.Α.Ο.
3. Βασικές οφειλές που υπάγονται στη ρύθμιση της παρ. 1, κεφαλαιοποιούνται κατά την ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση και, αντί τόκων, πρόσθετων τελών και προσαυξήσεων λόγω μη εμπρόθεσμης καταβολής, επιβαρύνονται από τον επόμενο μήνα από αυτόν της υπαγωγής στη ρύθμιση, με επιτόκιο δυόμιση εκατοστιαίων μονάδων (2,5%) ετησίως υπολογιζόμενο. Κατ’ εξαίρεση, βασικές οφειλές που υπάγονται σε πρόγραμμα ρύθμισης έως και τριάντα έξι (36) μηνιαίων δόσεων δεν επιβαρύνονται με επιτόκιο.
4. Η υπαγωγή του οφειλέτη στη ρύθμιση συντελείται με την καταβολή της πρώτης δόσης. Η πρώτη δόση καταβάλλεται μέχρι τις 31 Ιανουαρίου 2022. Οι επόμενες δόσεις της ρύθμισης καταβάλλονται έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα κάθε επόμενου μήνα καταβολής της πρώτης δόσης. Με την απόφαση υπαγωγής στη ρύθμιση καθορίζονται το ποσό κάθε δόσης, ο αριθμός των δόσεων και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.
5. Το ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης της ρύθμισης ορίζεται σε πενήντα (50) ευρώ.
6. Ο οφειλέτης δύναται να επιλέξει, σε οποιοδήποτε στάδιο της ρύθμισης, την εφάπαξ εξόφληση του υπολοίπου των ρυθμισμένων οφειλών, χωρίς την επιβάρυνση επιτοκίου.
7. Η ρύθμιση του παρόντος απόλλυται, εάν ο οφειλέτης δεν καταβάλει ποσό δόσεων που αντιστοιχεί σε δύο (2) δόσεις της ρύθμισης.
8. Κατά τη διάρκεια της ρύθμισης, εφόσον τηρούνται οι όροι αυτής και οι λοιποί όροι, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος, παρέχονται στον οφειλέτη τα εξής ευεργετήματα: α) χορηγείται σε αυτόν αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας διμηνιαίας ισχύος, β) στις επιχειρήσεις της περ. ε’ της παρ. 5 του άρθρου 8 του α.ν. 1846/1951 (Α’ 179) χορηγείται αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας για την είσπραξη λογαριασμών δημοσίου έργου, εφόσον για το έργο, για το οποίο χορηγείται το αποδεικτικό, δεν υφίστανται τρέχουσες ή ληξιπρόθεσμες οφειλές. Σε περίπτωση ύπαρξης οφειλής, χορηγείται αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας με παρακράτηση ποσού ίσου με την οφειλή, γ) αναστέλλονται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί της κινητής και ακίνητης περιουσίας του οφειλέτη. Ειδικά για κατασχέσεις στα χέρια τρίτων που έχουν επιβληθεί έως την ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση του παρόντος, το μέτρο της κατάσχεσης αίρεται με την υπαγωγή του οφειλέτη στη ρύθμιση, κατόπιν σχετικού αιτήματος, και αποδιδόμενα ποσά από κατασχέσεις εις χείρας τρίτων πριν την υπαγωγή στη ρύθμιση του παρόντος, λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη τρεχουσών δόσεων της ρύθμισης, δ) αναστέλλεται η ποινική δίωξη σε βάρος του οφειλέτη, κατά το άρθρο 1 του α.ν. 86/1967 (Α’ 136), και αναστέλλεται η παραγραφή του ποινικού αδικήματος, κατά παρέκκλιση των χρονικών περιορισμών του άρθρου 113 του Ποινικού Κώδικα, ε) αναστέλλεται η εκτέλεση ποινής που έχει επιβληθεί ή, εφόσον άρχισε η εκτέλεσή της, αυτή διακόπτεται.

Η παραγραφή των οφειλών, για τις οποίες υποβάλλεται αίτηση υπαγωγής στη ρύθμιση, αναστέλλεται και δεν συμπληρώνεται πριν παρέλθει ένα (1) έτος από τη λήξη της ρύθμισης.

9. Η απώλεια της ρύθμισης επιφέρει τις ακόλουθες συνέπειες: α) την απώλεια των ευεργετημάτων της ρύθμισης, β) τη μετατροπή ως άμεσα απαιτητού του συνόλου του υπολοίπου της οφειλής και των προηγούμενων τόκων, πρόσθετων τελών και προσαυξήσεων, γ) την επιδίωξη της είσπραξης της οφειλής με όλα τα προβλεπόμενα από την κείμενη νομοθεσία μέσα.
10. Η αίτηση για την υπαγωγή στη ρύθμιση του παρόντος υποβάλλεται μέχρι τις 31.1.2022.
11. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων δύναται να παρατείνονται οι προθεσμίες υποβολής της σχετικής αίτησης για υπαγωγή στη ρύθμιση και καταβολής της πρώτης δόσης, να επανακαθορίζονται η διαδικασία υπαγωγής και τα αρμόδια όργανα της παρ. 2, να προβλέπονται τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, και να ρυθμίζονται τυχόν ειδικότερα θέματα και λεπτομέρειες για την εφαρμογή του παρόντος.»

Ένα ζήτημα που ανέκυψε ήταν η αδυναμία υπαγωγής στη ρύθμιση των 72 δόσεων των οφειλών ασφαλιστικών εισφορών των πληγέντων από την Πανδημία του Covid-19, τις οποίες αναγκάστηκαν οι προαναφερθέντες να υπαγάγουν στην «πάγια» ρύθμιση της υποπαρ.ΙΑ.1 της παρ.ΙΑ του πρώτου άρθρου του ν.4152/2013(Α’107), στην οποία προβλέπεται ότι «Ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης πλην του NAT δύνανται μετά από αίτηση των οφειλετών και εφόσον συντρέχει πραγματική αδυναμία για την καταβολή τους, να ρυθμίζονται και να καταβάλλονται σε δώδεκα (12) ισόποσες μηνιαίες δόσεις.»

Για την επίλυση του ζητήματος κατατέθηκε στη Βουλή τροπολογία του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, στο νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης «Τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, λοιπές διατάξεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης», με την οποία επεκτάθηκε το πεδίο εφαρμογής της ως άνω διάταξης της ρύθμισης των 72 δόσεων και δόθηκε η δυνατότητα μετάπτωσης από την πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων σε αυτή των 72 δόσεων. Με το άρθρο 199 του Ν.4855/2021 (ΦΕΚ Α’ 215/12.11.2021), προστέθηκε τέταρτο εδάφιο στην παρ. 1 του άρθρου 32 του ν. 4756/2020 (Α ́ 235), σύμφωνα με το οποίο: «Κατ’ εξαίρεση, εφόσον πρόκειται για εργοδότες, αυτοαπασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες, στους οποίους επιβλήθηκε το μέτρο της προσωρινής απαγόρευσης λειτουργίας οποτεδήποτε στο διάστημα από 27.10.2020 έως 31.7.2021, επιτρέπεται να εντάσσονται στη ρύθμιση, μετά από επιλογή του οφειλέτη, οφειλές ασφαλιστικών εισφορών περιόδων απασχόλησης Φεβρουαρίου 2020 έως Ιουνίου 2021, απαιτητών από 1ης.3.2020 έως 31.7.2021, που έχουν υπαχθεί ή θα υπαχθούν σε καθεστώς ρύθμισης της υποπαρ. ΙΑ.1 της παρ. ΙΑ του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 (Α 107), από 27.10.2020 έως τη δημοσίευση του παρόντος.» Η εν λόγω διάταξη κρίθηκε απαραίτητη, ενώ, όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση «ανταποκρίνεται σε πλήθος σχετικών αιτημάτων που έχουν υποβληθεί προς το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών (ΚΕΑΟ) του e-Ε.Φ.Κ.Α. και ευθυγραμμίζεται προς αντίστοιχη διάταξη για τις φορολογικές οφειλές (άρθρο109 Ν.4850/2021,Α’208)».