- 07/10/2024
Γ. Χατζηθεοδοσίου στην “ΑΞΙΑ”: Η νέα ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή είναι απειλή για την παγκόσμια οικονομία
Άρθρο του Γιάννη Χατζηθεοδοσίου, Προέδρου του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών και Επίτιμου Διδάκτορα του Πανεπιστημίου Πειραιά, στην εφημερίδα “ΑΞΙΑ” (05/10/2024).
Ο νέος κύκλος αίματος στη Μέση Ανατολή και τα τύμπανα του πολέμου που ηχούν πιο έντονα σε αυτή την «πυριτιδαποθήκη» του πλανήτη, είναι λόγοι παγκόσμιας ανησυχίας.
Όπως εκτιμούν ειδικοί αναλυτές, οι συνέπειες της επίθεσης του Ιράν στο Ισραήλ και η αυξημένη πιθανότητα κλιμάκωσης της έντασης στην περιοχή -εκτός βέβαια από την απώλεια ανθρώπινων ζωών που είναι ότι το χειρότερο- θα επηρεάσουν και το οικονομικό περιβάλλον, με το ενδιαφέρον να στρέφεται ήδη στις τιμές του πετρελαίου, το οποίο δεν αποκλείουν κάποιοι να φτάσει και τα 100 δολάρια το βαρέλι.
Το σίγουρο είναι ότι η διεθνής τιμή του πετρελαίου δεν θα μείνει ανεπηρέαστη από τις εξελίξεις στο μέτωπο της Μέσης Ανατολής.
Αν σε αυτό το ενδεχόμενο συνυπολογίσουμε και τη δράση των Χούθι και τις νέες απειλές τους για επιθέσεις κατά πλοίων, άρα τους περαιτέρω κινδύνους για τις εμπορευματικές μεταφορές, βλέπουμε ένα «εκρηκτικό κοκτέιλ» που μπορεί να εντείνει τις οικονομικές πιέσεις.
Μην ξεχνάμε ότι ήδη η Ευρώπη έχει υποστεί τις οδυνηρές συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία, οπότε η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή θα επιφέρει νέο πλήγμα στις ευρωπαϊκές οικονομίες.
Υπενθυμίζω ότι η δραστική μείωση των προμηθειών φυσικού αερίου και πετρελαίου από τη Ρωσία, οδήγησε σε απότομη άνοδο των τιμών
Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι το τέλος του 2023, η τιμή του φυσικού αερίου στην Ευρώπη είχε αυξηθεί κατά περίπου 350% σε σύγκριση με τα προ της ρωσικής εισβολής επίπεδα, ενώ οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας για τις βιομηχανίες σημείωσαν άνοδο κατά μέσο όρο 45%., ενώ αυξήθηκαν κατά πολύ οι τιμές των πρώτων υλών, όπως τα σιτηρά και τα μέταλλα, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα σημαντικές διαταραχές στις εφοδιαστικές αλυσίδες.
Οι επιχειρήσεις βρέθηκαν αντιμέτωπες με τεράστιες αυξήσεις στο λειτουργικό τους κόστος, αλλά και στο κόστος δανεισμού τους εξαιτίας της ανόδου των επιτοκίων, οι τζίροι τους μειώθηκαν σημαντικά ενώ ο πληθωρισμός άρχισε να συμπιέζει όλο και περισσότερο το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών.
Εξαιτίας των μεγάλων γεωπολιτικών αλλαγών και εντάσεων η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής παραγωγής έχει πληγεί ενώ αποθαρρύνονται και οι επενδύσεις, κάτι που υπονομεύει την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής οικονομίας. Και βέβαια περισσότερο πλήττονται οι ήδη ευάλωτες οικονομίες, μεταξύ των οποίων βρίσκεται και η ελληνική.
Είναι αναγκαίο λοιπόν, για να μη φτάσουμε σε ένα σημείο δίχως γυρισμό, να πρυτανεύσει η λογική και να αναληφθούν οι κατάλληλες δράσεις που θα βοηθήσουν στην αποκλιμάκωση της έντασης και στην ειρήνευση, τόσο στη Μέση Ανατολή όσο και στην Ουκρανία. Παράλληλα πρέπει να υπάρξουν πρωτοβουλίες από τις Βρυξέλλες για τη στήριξη των επιχειρήσεων των κρατών-μελών. Η Ε.Ε. οφείλει να εστιάσει στην δημιουργία ασφαλέστερων εφοδιαστικών αλυσίδων και να στηρίξει στην πράξη την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεών της – με ιδιαίτερη έμφαση στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.