Γ. Χατζηθεοδοσίου στην Political: Άπιαστο όνειρο για τις περισσότερες ΜμΕ η συμμετοχή σε πρόγραμμα χρηματοδότησης

Άρθρο του Προέδρου του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών και Επίτιμου Διδάκτορα του Πανεπιστημίου Πειραιά και του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιάννη Χατζηθεοδοσίου, στην εφημερίδα “Political” (27/03/2025).

---

Σε μία ελεύθερη οικονομία όπως είναι η ελληνική, καθοριστικό ρόλο για την πορεία της επιχειρηματικότητας έχει αναμφίβολα η ρευστότητα που έχουν στη διάθεση τους οι επιχειρήσεις. Και αυτή εξασφαλίζεται μέσω τραπεζικού δανεισμού ή μέσω υπαγωγής σε κάποιο πρόγραμμα χρηματοδότησης που εξασφαλίζει τα πολύτιμα κεφάλαια για επενδύσεις.

Τι γίνεται όμως όταν η συντριπτική πλειονότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων είναι αποκλεισμένη από τον τραπεζικό τομέα ή από τα διάφορα χρηματοδοτικά «εργαλεία»; Τότε μοιραία μειώνεται κατά πολύ η ανταγωνιστικότητα όσων μένουν εκτός του δανεισμού ή των επιδοτήσεων, αλλάζει η εικόνα της αγοράς, βαθαίνει το χάσμα μεταξύ μεγάλων και μικρών επιχειρήσεων, πλήττεται η απασχόληση, απειλείται η κοινωνική συνοχή.

Αυτό ακριβώς συμβαίνει τα τελευταία χρόνια στην ελληνική οικονομία. Ειδικά για το θέμα των διαφόρων προγραμμάτων έχουμε παρατηρήσει μία τεράστια δυσκολία στη συμμετοχή των μικρότερων επιχειρήσεων. Οι λόγοι πολλοί. Μεταξύ αυτών, κυρίως εξαιτίας των δομικών χαρακτηριστικών λειτουργίας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, είναι η έλλειψη καθοριστικής ενημέρωσης των διοικήσεων σε θέματα χρηματοδότησης, η δυσκολία που υπάρχει στη συλλογή της κατάλληλης πληροφόρησης, πιθανές περιορισμένες ικανότητες σε προσωπικό που ασχολείται με το συγκεκριμένο ζήτημα. Υπάρχουν περιπτώσεις που επιχειρήσεις μικρού και μεσαίου μεγέθους δεν πρόλαβαν καν να υποβάλουν αίτηση υπαγωγής σε χρηματοδοτικά προγράμματα. Όσοι έχουν την ειδική γνώση και τη δυνατότητα άμεσης κινητοποίησης -κάτι που κυρίως έχουν οι μεγάλες επιχειρήσεις- προλαβαίνουν να εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους και έτσι «κλείνουν» οι ούτως ή άλλως περιορισμένες θέσεις.

Και ο τραπεζικός τομέας όμως δεν στέκεται δίπλα στις μικρομεσαίες και τους επαγγελματίες όπως κανονικά θα έπρεπε. Οι αυστηρές προϋποθέσεις, το ακριβό κόστος δανεισμού, οι διαδικασίες που απαιτούνται, λειτουργούν ουσιαστικά ως τροχοπέδη στην προσπάθεια των ΜμΕ να αντλήσουν πολύτιμα κεφάλαια για το μέλλον τους. Για αυτό και υπάρχουν μεγάλα παράπονα, τόσο από τις ίδιες τις επιχειρήσεις όσο και από φορείς όπως τα Επιμελητήρια.

Δεν είναι παράξενο λοιπόν ότι προγράμματα χρηματοδότησης τύπου ΕΣΠΑ αξιοποίησε μόλις το 9,6% των επιχειρήσεων και το 3,8% πραγματοποίησε επενδύσεις μέσω τραπεζικού δανεισμού. Η κατάσταση δεν είναι καλύτερη και με τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης. Στοχευμένα κατευθύνονται προς τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις και οι πολύ μικρές και μικρές έχουν βρεθεί στο περιθώριο.

Μοναδική λύση είναι η δημιουργία περισσότερων προγραμμάτων που να απευθύνονται αποκλειστικά σε επιχειρήσεις μικρού και μεσαίου μεγέθους ενώ θεωρώ ότι αποτελεί αναγκαιότητα και η αλλαγή σχεδιασμού της αξιοποίησης του Ταμείου Ανάκαμψης. Είναι ζωτικής σημασίας για τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα να δοθεί η δυνατότητα σε περισσότερες πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις να ωφεληθούν από κάποιο χρηματοδοτικό «εργαλείο» του Ταμείου.

Τέλος, κατά τη γνώμη μου πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη συμμετοχή και των Επιμελητηρίων στην υλοποίηση σχετικών προγραμμάτων έτσι ώστε να ενισχυθούν επιτέλους και επιχειρήσεις που τόσον καιρό έμεναν εκτός επιδοτήσεων και χρηματοδότησης από τον τραπεζικό τομέα.