Κανόνες Κ.Ε.Α.Ο. για σύναψη διμερούς σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών στο πλαίσιο του Ν. 4738/2020 – Διαμόρφωση προτάσεων

Γράφει η Ελένη Καραβέλα, Δικηγόρος – Νομικός Συνεργάτης Ε.Ε.Α.

---

Σύμφωνα με το άρθρο 24 του ν. 4738/2020 «Ρύθμιση οφειλών και παροχή δεύτερης ευκαιρίας και άλλες διατάξεις» οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης δύνανται να καταρτίζουν διμερείς συμβάσεις αναδιάρθρωσης οφειλών, εφόσον με τη σύμβαση ο οφειλέτης καθίσταται βιώσιμος ή αξιόχρεος, κατά περίπτωση, η ανάκτηση του Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης είναι τουλάχιστον ίση προς την εκτιμώμενη ανάκτησή του σε περίπτωση πτώχευσης του οφειλέτη και τηρούνται οι κανόνες και περιορισμοί του άρθρου 22 του εν λόγω νόμου.

Σε προηγούμενο άρθρο μας αναφερθήκαμε στη διαδικασία της κατάρτισης διμερούς σύμβασης αναδιάρθρωσης με τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, το πεδίο εφαρμογής  και τα αποτελέσματα κατάρτισης  αυτής, βάσει των διατάξεων του άνω άρθρου, της με αρ. 66468 ΕΞ 2021/04-06-2021 2021/04-06-2021 Κοινής Υπουργικής Απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, που εκδόθηκε κατ΄εξουσιοδότηση της παρ. 3 του άρθρου 71 του ν. 4738/2020 και της επ΄αυτής εκδοθείσας με αριθμό.45/2021 Εγκυκλίου του e-ΕΦΚΑ. Στο παρόν θα αναπτυχθούν οι βασικότεροι περιορισμοί και κανόνες που εφαρμόζονται για την διαμόρφωση της πρότασης και την σύναψη διμερούς σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών των Φ.Κ.Α. στο πλαίσιο του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών.

Για τη διαμόρφωση της πρότασης αναδιάρθρωσης οφειλών για σύναψη διμερούς σύμβασης με το Κ.Ε.Α.Ο. λαμβάνεται υπ’ όψη το συνολικό ποσό αποπληρωμής που προκύπτει μέσω του υπολογιστικού εργαλείου, που προβλέπεται στο άρθρο 71 του ν. 4738/2020 (όπως οι λεπτομέρειές του καθορίστηκαν με την ΚΥΑ υπ’ αριθμ. 67360 ΕΞ/2021).Το υπολογιστικό εργαλείο καθορίζει σε δόσεις το τελικό ποσό  και το χρονικό διάστημα  αποπληρωμής, υπολογίζοντας: α. την ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη με όρους καθαρής παρούσας αξίας, β. την αξία ρευστοποίησης των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη, και γ. την κατάταξη των απαιτήσεων των πιστωτών στο προϊόν της ρευστοποίησης, προκειμένου να προσδιορισθεί το ελάχιστο ποσό ανάκτησης.

Ειδικότερα, ο υπολογισμός της αξίας των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη γίνεται ως ακολούθως:

• Με βάση το ποσοστό κυριότητας που ανήκει στον οφειλέτη και εφόσον τα ακίνητα βρίσκονται στην Ελλάδα, λαμβάνεται υπόψη η φορολογητέα αξία για τον υπολογισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. από την τελευταία δήλωση ΕΝ.Φ.Ι.Α. – πράξη προσδιορισμού φόρου. Για γήπεδα εκτός σχεδίου πόλης και οικισμού, για τα οποία δεν προσδιορίζεται αξία ΕΝ.Φ.Ι.Α., ως αξία ακινήτων λαμβάνεται υπόψη η αντικειμενική αξία αυτών, σύμφωνα με το άρθρο 41Α του ν. 1249/1982 και τις ισχύουσες κατ’ εξουσιοδότηση κανονιστικές πράξεις.
• Εφόσον τα ακίνητα βρίσκονται στην αλλοδαπή, λαμβάνεται υπόψη η εμπορική τους αξία, όπως αυτή προκύπτει από έκθεση εκτιμητή ακινήτων ή, εφόσον υπάρχει, η αντικειμενική τους αξία, την οποία συνυποβάλλει ο οφειλέτης με την αίτησή του.
• Για κινητά περιουσιακά στοιχεία, η αξία ρευστοποίησης μπορεί να αναφέρεται είτε στην αξία του συνόλου ομοειδών αντικειμένων όταν αυτά μπορούν να ομαδοποιηθούν, είτε στην αξία κάθε κινητού ξεχωριστά και είναι κατά δήλωση οφειλέτη όταν πρόκειται για τα κινητά μικρής αξίας (μικρότερης των 10.000€). Για τα κινητά μεγάλης αξίας (μεγαλύτερης των 10.000€) λαμβάνεται υπόψη κατά σειρά προτεραιότητας (i) η αξία που προκύπτει από πρόσφατη έκθεση πιστοποιημένου εκτιμητή (ii) η εμπορική αξία που προκύπτει (βιβλία Χρηματοδοτικού Ιδρύματος με εμπράγματη ασφάλεια) (iii) η ασφαλιστέα αξία, σε εν ισχύ ασφαλιστική σύμβαση.

Επιπλέον, η πρόταση αναδιάρθρωσης οφειλών, όπως προκύπτει από το υπολογιστικό εργαλείο, θα πρέπει να πληροί τις κάτωθι προϋποθέσεις, περιορισμούς και τους κανόνες του άρθρου 22 του ν. 4738/2020  και συγκεκριμένα:

• Το ποσό αποπληρωμής που εξάγεται δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού το οποίο, σύμφωνα με το υπολογιστικό εργαλείο, θα εισπράττονταν από το Κ.Ε.Α.Ο., σε περίπτωση πτώχευσης του οφειλέτη και ρευστοποίησης της περιουσίας του, καθώς οι όροι της σύμβασης αναδιάρθρωσης δεν επιτρέπεται να φέρουν τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης σε χειρότερη οικονομική θέση από αυτήν που θα βρίσκονταν σε περίπτωση ρευστοποίησης των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη
• Αποπληρωμή των οφειλών σε 240 μηνιαίες δόσεις κατ’ ανώτατο όριο
• Η μηνιαία δόση δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 50 ευρώ
• Δεν προβλέπεται η επαναρύθμιση οφειλών που έχουν ρυθμιστεί με τον εξωδικαστικό μηχανισμό του ν. 4738/2020 ή του 4469/2017.
• Δεν προβλέπεται η παροχή περιόδου χάριτος
• Δεν προβλέπεται η ικανοποίηση των απαιτήσεων με άλλα ανταλλάγματα αντί χρηματικού ποσού
• Απαγορεύεται η διαγραφή βασικής οφειλής ασφαλιστικών εισφορών
• η διαγραφή βασικής οφειλής που ενδεχομένως προκύψει από την εφαρμογή των ανωτέρω δεν δύναται σε καμία περίπτωση να υπερβαίνει ποσοστό εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) επί της συνολικής βασικής οφειλής (στην οποία δεν περιλαμβάνονται οι βασικές οφειλές από ασφαλιστικές εισφορές, κατά τα άνω)

Σημειώνεται επίσης, ότι στις προτάσεις αναδιάρθρωσης που διαμορφώνονται από τους Φ.Κ.Α. προβλέπεται η αποπληρωμή σε τοκοχρεολυτικές δόσεις. Για τον υπολογισμό των τοκοχρεωλυτικών δόσεων λαμβάνεται υπόψη σταθερό επιτόκιο ίσο με το, κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, euribor τριμήνου προσαυξημένο κατά 5 εκατοστιαίες μονάδες και το οποίο υπολογίζεται ετησίως.

Τέλος, η υποβολή αίτησης για υπαγωγή στη διαδικασία του άρθρου 24 του ν. 4738/2020 δεν συνεπάγεται απώλεια των ήδη υφιστάμενων ρυθμίσεων. Σε περίπτωση όμως επίτευξης συμφωνίας  και υπαγωγής σε διμερή ρύθμιση με το Φ.Κ.Α παύει αυτοδίκαια η ισχύς τυχόν προηγούμενων ρυθμίσεων για τις ίδιες οφειλές. Συνεπώς, ο οφειλέτης, εφόσον πληροί  τις προϋποθέσεις του νόμου, μπορεί να υποβάλει αίτηση για υπαγωγή στον εξωδικαστικό, να αξιολογήσει την προτεινόμενη ρύθμιση και, αναλόγως, είτε να την απορρίψει διατηρώντας την υφιστάμενη ρύθμιση των οφειλών του, είτε, εφόσον είναι πιο ευνοϊκή γι’ αυτόν, να την αποδεχτεί.