Κατηγορηματικό όχι των μικρομεσαίων στο άνοιγμα της Κυριακής

Τους ασκούς του Αιόλου άνοιξαν στην αγορά οι ρυθμίσεις που ανακοίνωσε το υπουργείο Ανάπτυξης για τη λειτουργία μεγάλων καταστημάτων επτά Κυριακές το χρόνο και των καταστημάτων έως 250 τ.μ. όλες  τις Κυριακές του χρόνου. Το υπουργείο θεώρησε ότι με τη δεύτερη ρύθμιση θα χρυσωθεί το χάπι για τη σταδιακή κατάργηση της αργίας της Κυριακής σε όλα τα καταστήματα. Η αντίληψη του υπουργείου είναι ότι από την αγορά λείπουν οι ώρες λειτουργίας και όχι το εισόδημα των καταναλωτών.

Τόσο η  Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών-Βιοτεχνών- Εμπόρων (ΓΣΕΒΕΕ ) όσο και η Εθνική Συνομοσπονδία Εμπόρων (ΕΣΕΕ) εξέφρασαν την πλήρη αντίθεσή τους στη πρόθεση αυτή της κυβέρνησης που στοχεύει στην ουσία στη πλήρη κατάργηση κάθε ωραρίου λειτουργίας της αγοράς.

Από την πλευρά της η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδας (ΟΙΥΕ) κάλεσε τις οργανώσεις των εμπόρων και των βιοτεχνών σε κοινό μέτωπο κατά της λειτουργίας των καταστημάτων τις Κυριακές. Η ΟΙΥΕ εκτιμά ότι η εφαρμογή του μέτρου θα βλάψει τον ανταγωνισμό και θα οδηγήσει στο κλείσιμο μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις αυξάνοντας την ανεργία, αφού, σύμφωνα με την Ομοσπονδία, στις επιχειρήσεις αυτές απασχολείται το 80% των μισθωτών.

Η γενική εκτίμηση της πολιτικής «απελευθέρωσης» του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων είναι πως αυτή εντάσσεται σε μια ευρύτερη επιχείρηση συγκέντρωσης της αγοράς και του τζίρου σε μεγάλες αλυσίδες καταστημάτων με παράλληλη εκτόπιση από αυτή των μικρομεσαίων εμπορικών καταστημάτων.

Η ανατροπή

Σε συνέντευξη τύπου για το σχέδιο νόμου για τον Αγορανομικό Κώδικα ο υπουργού Ανάπτυξης κ. Κωστής Χατζηδάκης ανήγγειλε, στις 10/12/2012, χωρίς προηγούμενο διάλογο με τους μικρομεσαίους, ότι επιτρέπεται η λειτουργία των μεγάλων εμπορικών καταστημάτων συνολικά επτά Κυριακές το χρόνο, δύο πριν τα Χριστούγεννα, μία την Κυριακή των Βαΐων και τέσσερες κατά τις περιόδους εκπτώσεων και προσφορών και καταργείται η Κυριακή αργία για τα εμπορικά καταστήματα με συνολική επιφάνεια εμβαδού, μέχρι 250 τ.μ.  και επιτρέπεται η λειτουργία όλες τις Κυριακές του έτους με την προϋπόθεση ότι  δεν ανήκουν σε αλυσίδα καταστημάτων και δεν λειτουργούν με συμφωνίες συνεργασίας τύπου « shops-in-a-shop».

Η διαφοροποίηση των τετραγωνικών και των Κυριακών μπορεί να χαρακτηρισθεί ως προσπάθεια εξάλειψης των αντιδράσεων των μικρομεσαίων και ο  Δούρειος Ίππος για το μελλοντική κατάργηση κάθε ωραρίου λειτουργίας στα καταστήματα.

Ο κ. υπουργός ισχυρίσθηκε ότι με τις νέες ρυθμίσεις γίνεται μια «βαθιά τομή» στην αγορά για να «ξαναζωντανέψουμε τα κέντρα των πόλεων», ότι «η Ελλάδα εναρμονίζεται με τα κρατούντα σε όλες σχεδόν τις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δίνεται η δυνατότητα σε καταναλωτές είτε είναι Έλληνες είτε είναι τουρίστες, να κάνουν τις αγορές τους σε περισσότερες ημέρες και περισσότερες ώρες» και επέρχεται «ισορροπία μεταξύ των μεγάλων και μικρότερων επιχειρήσεων». Ισχυρίστηκε δε ότι έτσι θα αυξηθεί και η απασχόληση!

Κατά τον κ. υπουργό η μεγάλη κρίση «δεν είναι λόγος να περιορίσουμε περαιτέρω τις ώρες λειτουργίας των καταστημάτων ούτε να ακολουθήσουμε συσταλτικές πολιτικές». Αντί αυτού επέλεξε την αύξηση των ωρών λειτουργίας οι οποίες θα επιφέρουν μεγαλύτερα λειτουργικά έξοδα και εμμέσως νέα μείωση της κατανάλωσης εξαιτίας τους. Τέλος αποκάλυψε ότι η νέα ρύθμιση «αποτελεί μνημονιακή μας υποχρέωση».

Το ΕΕΑ

Το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθήνας τοποθετήθηκε ήδη στις προσπάθειες ανατροπής του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων με σχετικές δηλώσεις του Προέδρου κ. Γιάννη Ρεκλείτη με αφορμή την αναγγελία για άνοιγμα των καταστημάτων έξι Κυριακές το χρόνο, πολλώ δε μάλλον όσον αφορά το άνοιγμα όλες τις Κυριακές. Ο κ. Ρεκλείτης  μεταξύ άλλων τόνισε ότι

«….Με την απόφασή της αυτή ουσιαστικά υπογράφει τη θανατική ποινή των μικρών καταστημάτων στις περιφερειακές συνοικίες της Αθήνας, επισπεύδει την εξόντωση των μικρών καταστημάτων του εμπορικού κέντρου και σφραγίζει την οικονομική εξαθλίωση των εργαζομένων και των αυτοαπασχολουμένων εμπόρων που θα ισοπεδωθούν οικονομικά, σωματικά και ψυχολογικά κάτω από το ασήκωτο βάρος του ανταγωνισμού. Φρούδες ελπίδες τρέφουν όσοι έμποροι πιστεύουν πως θα μπορέσουν οι εμπορικοί δρόμοι της πρωτεύουσας να προσελκύσουν με αυτό το μέτρο πολίτες που θα θέλουν να κάνουν «μια κυριακάτικη βόλτα μαζί με τα ψώνια τους»

Η ΓΣΕΒΕΕ

Από την πλευρά της η ΓΣΕΒΕΕ τόνισε ειρωνικά για τις ανακοινώσεις του υπουργού Ανάπτυξης τα εξής: «Επιτέλους μια πρόταση που δίνει χρόνο στους 1.300.000 ανέργους άρα και χωρίς εισόδημα “καταναλωτές”, στους 100.000 μικρομεσαίους που έκλεισαν τις επιχειρήσεις τους, στους υποαπασχολούμενους και στους υπόλοιπους που θα υποστούν τις συνέπειες  του νέου Φορολογικού νομοσχεδίου, να περιφέρονται στην αγορά για “shopping therapy”!!!
Προτάσεις όπως αυτές που διατύπωσε το Υπουργείο Ανάπτυξης αποδεικνύουν για άλλη μια φορά ότι τα κέντρα λήψης αποφάσεων υπερίπτανται της πραγματικότητας  ή υπηρετούν το Δόγμα: “Να κλείσουν όσο το δυνατόν περισσότερες Μικρές επιχειρήσεις. Να περιορισθεί έτσι και ο Ανταγωνισμός. Να ενταθεί ο συγκεντρωτισμός, η περαιτέρω ολιγοπώληση της αγοράς και η χειραγώγηση των τιμών, ώστε να αυξηθεί η βιωσιμότητα και παραγωγικότητα στις μεγάλες εναπομένουσες επιχειρήσεις».

Η ΕΣΕΕ

Η ΕΣΕΕ σε μια σκληρή ανακοίνωσή της τονίζει ότι:
«Για ακόμη μία φορά αποδεικνύεται ότι το θέμα του πλαισίου λειτουργίας της αγοράς συνιστά αγαπημένο πεδίο πειραματισμού των "γενίτσαρων" της Τρόικα σε συνεργασία με το Υπουργείο Ανάπτυξης.
Με έκπληξη ακούσαμε τον ενδιαφερόμενο Υπουργό να ανακοινώνει τη πρόθεσή του να επιτρέψει τη λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων μέχρι 250 τμ όλες τις Κυριακές, χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Η απόφαση αυτή σπρώχνει στο κενό την μικρομεσαία εμπορική επιχείρηση που προσπαθεί με νύχια και με δόντια να κρατηθεί ζωντανή μέσα στην κρίση. Η ΕΣΕΕ έχει επανειλημμένα αναφερθεί στους λόγους για τους οποίους μια τέτοια απόφαση θα δώσει το τελειωτικό χτύπημα στη χειμαζόμενη αγορά, τόσο του κέντρου της Αθήνας όσο και των περιφερειακών και συνοικιακών αγορών της κάθε μικρής και μεγάλης πόλης της χώρας: Το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές -και μάλιστα σε περίοδο βαθειάς ύφεσης-δεν θα αυξήσει τον τζίρο των εμπορικών επιχειρήσεων, απλά θα τον αναδιανείμει, προς όφελος εκείνων, που έχουν και τον τρόπο και την ρευστότητα για να αναλάβουν το αυξημένο κόστος λειτουργίας την Κυριακή. Ο μικρομεσαίος επιχειρηματίας, ο μικροεργοδότης και ο αυτοαπασχολούμενος θα προσπαθήσει με τεράστιο οικονομικό, προσωπικό και οικογενειακό κόστος να ακολουθήσει αλλά είναι φύσει και θέσει αδύνατο να τα καταφέρει. Ως τελικό αποτέλεσμα, θα είναι ανοιχτά τα «Malls» και τα εκπτωτικά χωριά (που ως γνωστόν νοικιάζουν χώρους κάτω των 250 τ.μ.) αλλά κλειστοί μικροί έμποροι -και για πάντα!

Η πάγια θέση της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου είναι καθαρή και σαφής. Το πλαίσιο λειτουργίας της αγοράς δεν αλλάζει με ανακοινώσεις – γονατογραφήματα, που εξυπηρετούν μόνο τους λίγους. Οι μέρες και οι ώρες λειτουργίας των καταστημάτων καλύπτουν απόλυτα τις ανάγκες εργοδοτών και εργαζομένων, που συνιστούν το σύνολο των καταναλωτών με την προσθήκη βεβαίως των 1,5 εκ. ανέργων. Το παράδοξο είναι ότι ενώ συμφωνεί μαζί μας και το Συμβούλιο της Επικρατείας, που δεν επέτρεψε πέρυσι το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές, κάποιοι εκμεταλλεύονται τις έκτακτες συνθήκες και με κάθε ευκαιρία επιμένουν σε μια περίεργη υπόθεση.

Εάν πραγματικά στο Υπουργείο Ανάπτυξης υπάρχει ένδεια ιδεών για το πώς θα ξαναζωντανέψει η αγορά και πώς θα αναζωογονηθούν τα παραδοσιακά εμπορικά κέντρα των πόλεων, έχουμε μία σειρά από προτάσεις τις οποίες θα μπορούσαμε να υποβάλλουμε ξανά. Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι ορισμένα θέματα είναι πιο σοβαρά από ό,τι φαίνονται και θα πρέπει όλοι οι αρμόδιοι φορείς να τα αντιμετωπίζουν με τη δέουσα προσοχή, αφού με βεβαιότητα θα καταστρέψουν ότι απέμεινε από την μικρομεσαία ελληνική επιχειρηματικότητα.

Θα πρέπει, κυρίως, στις σημερινές δυσάρεστες και δύσκολες καταστάσεις να λαμβάνονται υπόψιν οι φορείς της αγοράς, τουλάχιστον στο ζήτημα της ρύθμισης του πλαισίου λειτουργίας της. Θα έπρεπε κάποιοι "χορηγοί" να γνωρίζουν ότι αυτή η εμμονή στις εξαιρέσεις είναι όχι μόνο αντισυνταγματική αλλά και το άλλοθι του αθέμιτου ανταγωνισμού.

Δεν μπορούμε να κατανοήσουμε γιατί αυτό το θέμα ανακινείται όταν οι νέοι έξτρα φόροι θα κλείσουν μία στις τρεις επιχειρήσεις λιανικής. Όποιοι ανοίγουν τέτοια θέματα και μάλιστα σε περίοδο ύφεσης, πρέπει να είναι έτοιμοι και για τις οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές συνέπειες της εμμονής τους. Θα το επαναλάβουμε για μία ακόμη φορά έστω και εάν φαίνεται να απευθυνόμαστε σε «ώτα μη ακουόντων»: Ώρες λειτουργίας υπάρχουν αρκετές, χρήματα δεν υπάρχουν στις τσέπες των καταναλωτών. Οι ανοιχτές Κυριακές θα εξασφαλίσουν ότι και τα ελάχιστα διαθέσιμα που μένουν θα κατευθυνθούν στις μεγάλες επιχειρήσεις, οι οποίες στην πλειονότητά τους λειτουργούν με μεγάλη διασπορά και σε χώρους κάτω των 250 τμ.

Οι ανοιχτές Κυριακές του Υπουργείου Ανάπτυξης, μαζί με τα μέτρα που μόλις ψηφίστηκαν και την φορολογική καταιγίδα που επίκειται δίνουν την εικόνα μίας Κυβέρνησης, που τα στελέχη της και τα κόμματα που την απαρτίζουν άλλα έλεγαν τον Ιούνιο και άλλα κάνουν, λειτουργώντας αυθαίρετα και μάλιστα χωρίς τη δικαιολογία της «εντολής» της Τρόικας. Η πλήρης κατεδάφιση οποιασδήποτε έννοιας θεμιτού ανταγωνισμού στην αγορά, θα αυξήσει τα λουκέτα και θα αποδομήσει πλήρως την αγορά εργασίας. Δεν θα ξεχαστεί όμως από τον μικρομεσαίο έμπορο, ούτε από τον υπάλληλο που έχασε την δουλειά του. Όποιοι ανοίγουν τέτοια θέματα θα πρέπει να είναι έτοιμοι για τις κοινωνικές και πολιτικές συνέπειες της εμμονής τους».