Δεν είναι καθόλου μυστικό πλέον ότι οι κρίσεις, στις περισσότερες των περιπτώσεων, όχι μόνο δεν είναι "για όλους", αλλά για ορισμένους που βρίσκονται στην κορυφή της ιδιοκτησίας του πλούτου, σημαίνουν σημαντική προσαύξησή του. Αυτό που με πρόσχημα την κρίση, αφαιρείται από τα  αδύναμα, πολιτικώς και οικονομικώς να υπερασπίσουν τα συμφέροντά τους, στρώματα, μεταφέρεται, δεν έχει σημασία με ποιόν τρόπο, σε αυτούς που έχουν ακόμη μεγαλύτερο πλούτο και δύναμη. Έτσι η γνωστή φράση ότι με κάθε κρίση «οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι» δεν είναι κάποιο ευφυολόγημα αλλά μια σκληρή πραγματικότητα για τη συντριπτική πλειοψηφία των χωρών και όλου του πλανήτη.

 

Αφορμή για το σχόλιο αυτό έδωσε η μελέτη της Βoston Consulting Group σχετικά με τις εισοδηματικές ανισότητες σ’  όλο τον κόσμο που δημοσιεύτηκε στο ΒΗΜΑ στις 24 Αυγούστου.

 

Σύμφωνα με  την έκθεση αυτή:

 

• Οι «σουπερ πλούσιοι», που αποτελούν μόλις το 0,7% του παγκόσμιου πληθυσμού, ελέγχουν πλέον το 41%  του παγκόσμιου πλούτου.

• Οι «σούπερ» και οι «απλώς» πλούσιοι, που αποτελούν το 8,3% του παγκόσμιου πληθυσμού, ελέγχουν το 83,3% του παγκόσμιου πλούτου.

• Απ”  την άλλη, οι «απλώς» φτωχοί, που αποτελούν το 68,7% του παγκόσμιου πληθυσμού, ελέγχουν μόλις το 3% του παγκόσμιου πλούτου.

• Οι πλούσιοι («σούπερ» και «απλοί») έχουν κατατεθειμένα σε «φορολογικούς παραδείσους» κεφάλαια αξίας 8,9 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, ποσό που αντιστοιχεί στο μισό ΑΕΠ των ΗΠΑ και στο 14% της παγκόσμιας οικονομίας.

 

Οι δισεκατομμυριούχοι από 2.170 το 2013, αναμένεται να φθάσουν σύμφωνα με εκτιμήσεις του Wealth-X Institute τους 3.873 το 2020. Οι εκατομμυριούχοι πάλι με εισοδήματα άνω των 30 εκατ. δολ. από 199.300 το 2013 αναμένεται να αυξηθούν σύμφωνα με τη Knight Frank κατά 40% φθάνοντας τις 280.000 περίπου αντίστοιχα. Στις σχετικές λίστες των  Wealth-X και UBS συμπεριλαμβάνονται και 559 έλληνες κροίσοι (με εισοδήματα άνω των 30 εκατ. δολ.), η  συνολική περιουσία των οποίων εκτιμάται σε 76 δισ. δολ.

 

Να σημειώσουμε εδώ ότι σύμφωνα με στοιχεία ορισμένων διεθνών τραπεζών, οι άυλοι τίτλοι (κάθε μορφής απαιτήσεων) που κατέχουν οι πλούσιοι κεφαλαιούχοι των οποίων τη νομιμότητα αποδέχονται τα κράτη και οι κοινωνίες τους είναι υποχρεωμένες να ανταλλάξουν με εμπράγματο πλούτο «όποτε ζητηθεί», ανέρχονται από 700 ως 1.000 τρισεκατομμύρια, δηλαδή περίπου 16 φορές το παγκόσμιο ΑΕΠ!

 

«Επενδυτές»
 

Κατά πόσο τα κράτη κατάφερναν να φορολογήσουν έστω και λίγο τον υπεράκτιο πλούτο που βρίσκεται κρυμμένος στους διάφορους φορολογικούς  παραδείσους; Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της BCG, τα κεφάλαια που βρίσκονται τοποθετημένα στα «offshore-κέντρα»  αυτού του κόσμου αναμένεται να αυξηθούν με μέσο ετήσιο ρυθμό 6,8% φθάνοντας τα 12,4 τρισ. δολάρια στο τέλος του 2018 (από 8,9 τρισ. δολάρια σήμερα), καθώς οι πλούσιοι και κυρίως αυτοί με περιουσία άνω των 100 εκατ. δολαρίων επιθυμούν, όπως λέγεται, να συνεχίσουν να αξιοποιούν τις επενδυτικές δυνατότητες που προσφέρουν!

 

Και στην Ελλάδα

 

Η έκθεση αποκαλύπτει ότι στην Ελλάδα της κρίσης υπάρχουν 559 Έλληνες κροίσοι, με εισόδημα άνω των 30 εκατ. δολαρίων, η συνολική περιουσία των οποίων εκτιμάται στα 76 δισ. ευρώ.

 

Σημειώνουμε ότι, σύμφωνα με περσινή έκθεση του ΟΟΣΑ, το πλουσιότερο τμήμα των Ελλήνων αύξησε τον πλούτο του κατά τα χρόνια της κρίσης (2008-2012) κατά 20%!

Περίπου 16.000 ελληνικές οικογένειες, σύμφωνα με κορυφαίους τραπεζίτες, διαθέτουν, πάνω από 1 εκατ ευρώ, αποκλειστικά για επενδύσεις σε διάφορα ενεργητικά.

Στο Οffshore Βanking της Ελβετίας έχει βρει καταφύγιο το μεγαλύτερο μέρος των ελληνικών συμφερόντων κεφαλαίων (συμπεριλαμβανομένων και αυτών των εφοπλιστών) ύψους 140 δισ. ευρώ που είναι τοποθετημένα στο εξωτερικό σε διάφορα ενεργητικά.

 

Το χάσμα του πλούτου και το φάσμα εκρηκτικών εξελίξεων

 

Το χάσμα πλούτου και φτώχειας φέρνει μέσα σε κάθε χώρα έντονες ταξικές και κοινωνικές συγκρούσεις. Ιδίως οι εργαζόμενοι ως παραγωγοί πλούτου και ταυτόχρονα φτωχοί συγγενείς στη μοιρασιά δεν είναι λίγες οι φορές που εξεγείρονται αναζητώντας ανακατανομή του πλούτου μέχρι και αλλαγή του συστήματος. Αποσταθεροποιείται η κοινωνική συνοχή, η συνοχή του συστήματος και η συνοχή του πολιτικού συστήματος.

 

 

Δεν είναι καθόλου άσχετη η αποσταθεροποίηση αυτή με την αναβίωση του φασιστικού φαινομένου σε μεγάλο αριθμό (και πλουσίων)  χωρών όπου η εσωτερική ανισότητα και η επιβολή σκληρών πολιτικών, ερεθίζει το μεγάλο κεφάλαιο να υποστηρίξει αντιδημοκρατικές λύσεις, προκειμένου να διαφυλάξει κεκτημένα με άδικες και αντικοινωνικές πολιτικές.

 

Παράλληλα, το χάσμα πλούτου και φτώχειας μεταφέρεται και στις σχέσεις μεταξύ των κρατών και παράγονται γιγαντιαίες αντιθέσεις μεταξύ των κεφαλαίων τόσο για να αυξήσουν τα κέρδη τους, όσο και για να διατηρήσουν τις θέσεις τους ή να ανακατανέμουν τις σφαίρες επιρροής και οικονομικής εκμετάλλευσης. Αυτός ο ατέρμονος ανταγωνισμός έχει οδηγήσει πολλές φορές σε τοπικούς και περιφερειακούς πολέμους και δυο φορές σε παγκόσμιους.

 

Η επικράτηση της ανεξέλεγκτης αύξησης του πλούτου και των κεφαλαίων στα χέρια μια τάξης ιδιοκτητών πολυεθνικών δια μέσου της «φιλελευθεροποίησης» της οικονομίας και της κατάρριψης κάθε φραγμού και ελέγχου στην πραγματοποίηση κερδών, είχε  πάντα ως κατάληξη την ολοκληρωτική σύγκρουση κεφαλαίων και κρατών. Παρότι είναι γνωστό ότι τα κεφάλαια δεν έχουν πατρίδα, είναι επίσης γνωστό ότι οι πατρίδες και οι πολιτικοί τους στηρίζουν μέχρι θανάτου (των παιδιών τους στους πολέμους) τα κεφάλαια που εδρεύουν σε αυτές, όπως πχ στους δύο παγκόσμιους πολέμους και σε άπειρους τοπικούς που τους βλέπουμε σήμερα να εκτυλίσσονται μπροστά μας.

 

 

Το θέμα είναι, αν μπορούν τα κράτη να τιθασεύσουν τα κεφάλαια και να τα βάλουν σε θέση λογικής με το επιχείρημα ότι στην πράξη, με την ανεξέλεγκτη δράση τους και την ανεξέλεγκτη συσσώρευση πλούτου που αφαιρούν από την κοινωνία, υπονομεύουν την ίδια την υπόστασή τους και την υπόσταση του συστήματος το οποίο τους επιτρέπει να υπάρχουν και να κερδίζουν.

 

Μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο φάνηκε ότι αυτή η λογική και αυτός ο αυτοέλεγχος πριτάνευσαν στο παγκόσμιο κεφάλαιο. Όμως με την ανατροπή των καθεστώτων των σοσιαλιστικών χωρών, θεώρησαν ότι εξέλειπε κάθε λόγος αυτοελέγχου και «λύθηκαν τα σχοινιά», με την σταδιακή επιβολή άκρατου νεοφιλελευθερισμού. Η μνήμη και ο φόβος από «Οκτωβριανές Επαναστάσεις» χάθηκαν και μαζί χάθηκε και το μέτρο.

 

Δυστυχώς με τέτοια λογική ο κόσμος οδεύει κατευθείαν σε νέες τραγωδίες άγνωστες για εμάς, όπως άγνωστες ήταν και για τα θύματα όλων των πολέμων. Αυτό που τώρα σημειώνεται σαν χάσμα πλούτου και φτώχειας, αυτό που σημειώνεται ως αντιθέσεις κεφαλαίων και κρατών σε διάφορες περιοχές, δεν είναι παρά, τα προεόρτια επανάληψης οδυνηρών στιγμών για την ανθρωπότητα που κανένας δεν ξέρει πως θα ξημερώσει την επόμενη μέρα και τι θα αποφασίσουν οι λαοί επιτέλους, αρνούμενοι τη συνεχή επανάληψη της ίδιας καταστροφικής πορείας με τις κρίσεις και τις συγκρούσεις.

 

Σ.Β.