Τι προβλέπει ο Ν. 4753/2020 για την αναστολή της λήξης εμφάνισης και πληρωμής των αξιόγραφων

Γράφει ο Στάθης Δημ. Σταματελόπουλος, Νομικός Συνεργάτης Ε.Ε.Α.

Δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 227/18-11-2020 ο Ν.4735/2020 με τίτλο “Λήψη συμπληρωματικών μέτρων για την εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΕ) 2019/1150 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου 2019 για την προώθηση της δίκαιης μεταχείρισης και της διαφάνειας για τους επιχειρηματικούς χρήστες επιγραμμικών υπηρεσιών διαμεσολάβησης (L 186), ρυθμίσεις για τη Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου Αγοράς, την Επιτροπή Ανταγωνισμού, τη λειτουργία της αγοράς και λοιπές διατάξεις”, στον οποίο μεταξύ άλλων έχουν ενσωματωθεί και οι σημαντικές τροπολογίες, που αφορούν την πρόβλεψη για την προαιρετική και υποχρεωτική καταβολή μειωμένου μισθώματος , κατά τους μήνες Οκτώβριο και Νοέμβριο, λόγω του κοροναϊού COVID-19, για την αντίστοιχη φορολογική διευκόλυνση των εκμισθωτών, για την παράταση της δυνατότητας συνεδρίασης των συλλογικών οργάνων των νομικών προσώπων με τηλεδιάσκεψη, μέχρι και την 28/2/2021, για την παράταση της προθεσμίας υποβολής δηλώσεων πόθεν έσχες, αλλά περιέχει και διατάξεις για την αναμενόμενη με αγωνία από την αγορά αναστολή της των προθεσμιών λήξης, εμφάνισης και πληρωμής των αξιογράφων, κατά την περίοδο των ισχυουσών ρυθμίσεων, λόγω της πανδημίας του κοροναϊού COVID-19 .

Ειδικότερα και σε ότι αφορά την αναστολή των προθεσμιών λήξης, εμφάνισης και πληρωμής αξιογράφων, τις ρυθμίσεις για την παροχή ευεργετήματος μη καταχώρησης αξιογράφων σε αρχεία δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς και την αναστολή έκδοσης διαταγών πληρωμής, σε βάρος τα ν εκδοτών και οπισθογράφων των αξιογράφων, το άρθρο 35 του ως άνω Ν.4735/2020 προβλέπει τα εξής, που εν πολλοίς απηχούν το πνεύμα της προηγούμενης ρύθμισης, κατά την διάρκεια του προηγούμενου lockdown .

Άρθρο 35.

Αναστολή προθεσμιών λήξης, εμφάνισης και πληρωμής αξιογράφων, ρυθμίσεις για την παροχή ευεργετήματος μη καταχώρησης αξιογράφων σε αρχεία δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς και αναστολή έκδοσης διαταγών πληρωμής

α) Από τη δημοσίευση του παρόντος και μέχρι την 31.12.2020, για τους Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας (ΚΑΔ) των επιχειρήσεων που, είτε έχουν αναστείλει τη δραστηριότητά τους κατ’ εφαρμογή κανονιστικών πράξεων της Διοίκησης, είτε έχουν πληγεί δραστικά από την επιδημία του κορωνοϊού COVID-19, αναστέλλονται οι προθεσμίες λήξης, εμφάνισης και πληρωμής οφειλόμενων από αυτές αξιογράφων κατά εβδομήντα πέντε (75) ημέρες από την αναγραφόμενη ημερομηνία επί εκάστου αξιογράφου. Ως πληγείσες επιχειρήσεις για την εφαρμογή του παρόντος θεωρούνται οι επιχειρήσεις οι οποίες εμφανίζουν μειωμένο κύκλο εργασιών, κατά το διάστημα Απριλίου – Σεπτεμβρίου του έτους 2020, κατά ποσοστό μεγαλύτερο του 50%, σε σχέση με τον κύκλο εργασιών του αντίστοιχου διαστήματος του έτους 2019. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, μετά από εισήγηση του Διοικητή της ΑΑΔΕ, προσδιορίζονται ΚΑΔ επιχειρήσεων, που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας. Με όμοια απόφαση δύναται να μεταβάλλεται το ποσοστό του προηγούμενου εδαφίου, καθώς και να τροποποιείται το χρονικό διάστημα που λαμβάνεται υπόψη για τη μείωση του κύκλου εργασιών.

β) Τα οριζόμενα στην περ. α΄ ισχύουν για τις επιταγές, τις συναλλαγματικές και τα γραμμάτια σε διαταγή, τα οποία πρέπει να διαβιβασθούν ηλεκτρονικά από όποιον έλκει δικαίωμα, ή έχει υποχρέωση, όπως από τους εκδότες, ή αποδέκτες, ή κομιστές τους, στα πιστωτικά ιδρύματα που λειτουργούν στην Ελλάδα με οποιαδήποτε μορφή, περιλαμβανομένων των υποκαταστημάτων αλλοδαπών πιστωτικών ιδρυμάτων, που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4621/2014 (ΦΕΚ Α΄ 107), του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, των ιδρυμάτων πληρωμών του ν. 4537/2018 (ΦΕΚ Α΄ 84), των ιδρυμάτων ηλεκτρονικού χρήματος του ν. 4021/2011 (ΦΕΚ Α΄ 218), καθώς και των υποκαταστημάτων και των αντιπροσώπων ιδρυμάτων πληρωμών και ιδρυμάτων ηλεκτρονικού χρήματος, που εδρεύουν σε άλλα κράτη και λειτουργούν νόμιμα στην Ελλάδα, εντός έξι (6) εργάσιμων ημερών από την επόμενη της συμπερίληψης των συγκεκριμένων ΚΑΔ στις πληττόμενες επιχειρήσεις, σύμφωνα με το τρίτο εδάφιο της περ. α΄ ή εντός έξι (6) εργάσιμων ημερών από την επομένη της δημοσίευσης της απόφασης του τέταρτου εδαφίου της περ. α΄. Η διαβίβαση και γνωστοποίηση των αξιογράφων, σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο πραγματοποιείται μέσω ειδικής σχετικής ηλεκτρονικής εφαρμογής των πιστωτικών ιδρυμάτων, μέσω του συστήματος πληρωμών της εταιρίας ΔΙΑΣ ΑΕ, η οποία λειτουργεί σύμφωνα με τις οδηγίες των πιστωτικών ιδρυμάτων, με σκοπό τη διευκόλυνση εφαρμογής της παρούσας και ιδίως τη διαβίβαση των αξιογράφων στα πιστωτικά ιδρύματα, προκειμένου να ισχύσει για αυτά η προβλεπόμενη στην περ. α΄ αναστολή των προθεσμιών. Για τον σκοπό εφαρμογής της παρούσας τα πιστωτικά ιδρύματα δύνανται να λαμβάνουν τα απαιτούμενα στοιχεία από τη Φορολογική Διοίκηση.

γ) Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών δύναται να ορίζονται και άλλα αξιόγραφα, πλην των οριζομένων στην περ. β΄, για τα οποία έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του παρόντος και να ρυθμίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παρούσας.

Κατά παρέκκλιση του δεύτερου και τρίτου εδαφίου της περ. α΄ της παρ. 1 του άρθρου 40 του ν. 3259/2004 (Α΄ 149), αξιόγραφα οφειλόμενα από επιχειρήσεις, που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρ. 1, επί των οποίων έχει βεβαιωθεί αδυναμία πληρωμής από την πληρώτρια τράπεζα από την 6.11.2020 έως τη δημοσίευση του παρόντος δεν καταχωρίζονται σε αρχεία δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς, που τηρούνται από πιστωτικά και εν γένει χρηματοδοτικά ιδρύματα ή από φορείς που λειτουργούν νόμιμα χάριν αυτών, εάν αποδεδειγμένα εξοφληθούν εντός εβδομήντα πέντε (75) ημερών από τη σφράγιση ή τη λήξη τους. Αξιόγραφα, που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας, τα οποία δεν εξοφλήθηκαν και καταχωρίστηκαν σε αρχεία δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς, διαγράφονται από τη δημοσίευση του παρόντος και δεν καταχωρίζονται εκ νέου σε αυτά, εάν αποδεδειγμένα εξοφληθούν εντός εβδομήντα πέντε (75) ημερών από τη σφράγιση, ή τη λήξη τους. Για τις απαιτήσεις που απορρέουν από τα αξιόγραφα της παρούσας, η έκδοση διαταγής πληρωμής, καθώς και η λήψη πάσης φύσεως μέτρων, ή η διενέργεια πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης αναστέλλονται κατά εβδομήντα πέντε (75) ημέρες από τη σφράγιση, ή τη λήξη τους.

α) Παρατείνονται μέχρι και την 30.4.2021 οι προθεσμίες καταβολής των βεβαιωμένων στις Δ.Ο.Υ./Ελεγκτικά Κέντρα οφειλών από δηλώσεις Φ.Π.Α. με ποσό φόρου προς καταβολή (χρεωστικές), που λήγουν ή έληξαν από 1.11.2020 έως 30.11.2020, καθώς και οι προθεσμίες καταβολής Φ.Π.Α., που βεβαιώθηκαν, ή θα βεβαιωθούν στις Δ.Ο.Υ/ Ελεγκτικά Κέντρα βάσει εμπρόθεσμης υποβολής δηλώσεων Φ.Π.Α. με καταληκτική ημερομηνία υποβολής την 30.11.2020 και την 31.12.2020 για τους κομιστές αξιογράφων, οι οποίοι κατά την έκδοση της παρούσας δεν δραστηριοποιούνται σε ΚΑΔ των επιχειρήσεων που περιλαμβάνονται στην απόφαση της παρ. 1, εάν το σύνολο της αξίας των αξιογράφων που αναστέλλονται, σύμφωνα με τη διαδικασία της παρ. 1, είναι μεγαλύτερο του είκοσι τοις εκατό (20%) του μέσου μηνιαίου κύκλου συναλλαγών τους του αμέσως προηγούμενου φορολογικού έτους, όπως αυτός υπολογίζεται είτε με βάση τις συνολικές εκροές που έχουν περιληφθεί σε αρχικές και τροποποιητικές, εμπρόθεσμες ή εκπρόθεσμες δηλώσεις Φ.Π.Α., είτε με βάση άλλες δηλώσεις από τις οποίες προκύπτει ο κύκλος εργασιών τους, αν δεν υποβάλλουν δηλώσεις Φ.Π.Α.. Παρατείνεται η προθεσμία καταβολής των δόσεων Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου ρυθμίσεων και διευκολύνσεων τμηματικής καταβολής βεβαιωμένων οφειλών στις Δ.Ο.Υ./Ελεγκτικά Κέντρα των ανωτέρω προσώπων. Η παραταθείσα κατά τα ανωτέρω δόση Νοεμβρίου καταβάλλεται την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα της τελευταίας δόσης του προγράμματος ρύθμισης τμηματικής καταβολής και η παραταθείσα δόση Δεκεμβρίου καταβάλλεται έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από την καταληκτική ημερομηνία καταβολής της πρώτης παραταθείσας. Από την εφαρμογή της παρούσας εξαιρούνται κομιστές που ανήκουν σε ΚΑΔ των επιχειρήσεων που παρουσιάζουν σημαντική αύξηση του κύκλου των συναλλαγών τους στη διάρκεια της κρίσης από την επιδημία του κορωνοϊού COVID-19. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών ορίζονται οι ΚΑΔ, που παρουσιάζουν σημαντική αύξηση του κύκλου συναλλαγών τους στη διάρκεια της κρίσης από την επιδημία του κορωνοϊού COVID-19. Με όμοια απόφαση, που εκδίδεται ύστερα από εισήγηση του Διοικητή της ΑΑΔΕ, καθορίζονται τα απαιτούμενα στοιχεία και δικαιολογητικά για την εφαρμογή της παρούσας, οι διαδικασίες αποστολής, ή διαβίβασής τους στη Φορολογική Διοίκηση από τους φορολογουμένους, ή τρίτους, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια τεχνικού, ή διαδικαστικού χαρακτήρα.

β) Οι κομιστές αξιογράφων, οι οποίοι κατά τη δημοσίευση του παρόντος δεν δραστηριοποιούνται σε ΚΑΔ των επιχειρήσεων που περιλαμβάνονται στην απόφαση της παρ. 1, εάν το σύνολο της αξίας των αξιογράφων που αναστέλλονται, σύμφωνα με τη διαδικασία της παρ. 1, είναι μεγαλύτερο του πενήντα τοις εκατό (50%) του μέσου μηνιαίου κύκλου συναλλαγών τους του αμέσως προηγούμενου φορολογικού έτους, όπως αυτός υπολογίζεται, είτε με βάση τις συνολικές εκροές που έχουν περιληφθεί σε αρχικές και τροποποιητικές, εμπρόθεσμες, ή εκπρόθεσμες δηλώσεις Φ.Π.Α., είτε με βάση άλλες δηλώσεις από τις οποίες προκύπτει ο κύκλος εργασιών τους, αν δεν υποβάλλουν δηλώσεις Φ.Π.Α., απολαμβάνουν κατά παρέκκλιση του δεύτερου και τρίτου εδαφίου της περ. α΄ της παρ. 1 του άρθρου 40 του ν. 3259/2004, το ευεργέτημα της μη καταχώρισης των οφειλόμενων από αυτούς αξιογράφων σε αρχεία δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς που τηρούνται από τα πιστωτικά και εν γένει χρηματοδοτικά ιδρύματα, ή από φορείς που λειτουργούν νόμιμα χάριν αυτών, εάν αποδεδειγμένα εξοφλήσουν εντός εβδομήντα πέντε (75) ημερών από τη σφράγιση ή τη λήξη τους, αξιόγραφα τα οποία οφείλουν και για τα οποία έχει βεβαιωθεί, ή πρόκειται να βεβαιωθεί αδυναμία πληρωμής από την πληρώτρια τράπεζα από την 6.11.2020 έως την 31.12.2020. Αξιόγραφα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας, τα οποία δεν εξοφλήθηκαν και καταχωρίστηκαν σε αρχεία δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς, διαγράφονται από τη δημοσίευση του παρόντος και δεν καταχωρίζονται εκ νέου σε αυτά, εάν αποδεδειγμένα εξοφληθούν εντός εβδομήντα πέντε (75) ημερών από τη σφράγιση ή τη λήξη τους. Από την εφαρμογή της παρούσας εξαιρούνται κομιστές που ανήκουν σε ΚΑΔ των επιχειρήσεων που παρουσιάζουν σημαντική αύξηση του κύκλου των συναλλαγών τους στη διάρκεια της κρίσης από την επιδημία του κορωνοϊού COVID-19. Για την εφαρμογή της παρούσας οι κομιστές των αξιογράφων λαμβάνουν σχετική βεβαίωση από τη Φορολογική Διοίκηση, σχετικά με το μέσο μηνιαίο κύκλο συναλλαγών τους του αμέσως προηγούμενου φορολογικού έτους.

Οι διατάξεις των παρ. 1 έως και 3 δεν εμποδίζουν τον υπόχρεο να χορηγήσει εντολή πληρωμής του αξιογράφου προς τα πιστωτικά ιδρύματα της περ. β΄ της παρ. 1, ή τον υπόχρεο και τον δικαιούχο να συμφωνήσουν μεταξύ τους την απευθείας πληρωμή του αξιογράφου από τον υπόχρεο στον δικαιούχο στην αρχικά αναγραφόμενη ημερομηνία λήξης. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών δύναται να ρυθμίζεται κάθε αναγκαίο, διαδικαστικό και τεχνικό ζήτημα, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παρούσας.

Οι προθεσμίες των παρ. 1, 2 και 3 του άρθρου 297 του ν. 4738/2020 (Α΄ 207) παρατείνονται έως την 30ή Απριλίου 2021 και οι παρ. 1, 2 και 3 διαμορφώνονται ως εξής:

«1. Η προθεσμία της 30ής Σεπτεμβρίου 2020 για την εξόφληση των αξιογράφων της περ. α΄ της παρ. 2 του έβδομου άρθρου της από 22.8.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α΄ 161), η οποία κυρώθηκε με τον ν. 4722/2020 (Α΄ 177), παρατείνεται έως τις 30 Απριλίου 2021. Μέχρι την ημερομηνία της παρούσας αναστέλλονται η έκδοση διαταγής πληρωμής, καθώς και η λήψη πάσης φύσεως μέτρων ή η διενέργεια πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης.

Η προθεσμία της 31ης Οκτωβρίου 2020 για την εξόφληση των αξιογράφων της περ. β΄ της παρ. 2 του έβδομου άρθρου της από 22.8.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, η οποία κυρώθηκε με τον ν. 4722/2020, παρατείνεται έως τις 30 Απριλίου 2021. Μέχρι την ημερομηνία της παρούσας αναστέλλονται η έκδοση διαταγής πληρωμής, καθώς και η λήψη πάσης φύσεως μέτρων ή η διενέργεια πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης.
Η προθεσμία της 31ης Οκτωβρίου 2020 για την εξόφληση των αξιογράφων της περ. γ΄ της παρ. 2 του έβδομου άρθρου της από 22.8.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, η οποία κυρώθηκε με τον ν. 4722/2020, παρατείνεται έως τις 30 Απριλίου 2021. Μέχρι την ημερομηνία της παρούσας αναστέλλονται η έκδοση διαταγής πληρωμής, καθώς και η λήψη πάσης φύσεως μέτρων ή η διενέργεια πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης.»

Η προθεσμία της παρ. 3.α. του έβδομου άρθρου της από 22.8.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α΄ 161), η οποία κυρώθηκε με τον ν. 4722/2020 (Α΄ 177), όπως προστέθηκε με το άρθρο 297 του ν. 4738/2020 (Α΄ 207) παρατείνεται έως τις 30 Απριλίου 2021 και η παρ. 3.α. διαμορφώνεται ως εξής:

«3.α. Κατά παρέκκλιση του δεύτερου και τρίτου εδαφίου της περ. α΄ της παρ. 1 του άρθρου 40 του ν. 3259/2004 (Α΄ 149), αξιόγραφα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρ. 3, επί των οποίων έχει βεβαιωθεί, ή πρόκειται να βεβαιωθεί αδυναμία πληρωμής από την πληρώτρια τράπεζα από την 1η Νοεμβρίου 2020, δεν καταχωρούνται σε αρχεία δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς, που τηρούνται από τα πιστωτικά και εν γένει χρηματοδοτικά ιδρύματα ή από φορείς που λειτουργούν νόμιμα χάριν αυτών, εάν αποδεδειγμένα εξοφληθούν έως τις 30 Απριλίου 2021. Για τις απαιτήσεις που απορρέουν από τα αξιόγραφα της παρούσας, η έκδοση διαταγής πληρωμής, καθώς και η λήψη πάσης φύσεως μέτρων ή η διενέργεια πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης αναστέλλονται έως τις 30 Απριλίου 2021.»

Διευκρινίζεται ότι, η τελευταία αυτή περίπτωση, ήτοι η αναστολή καταχώρισης σε αρχεία δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς, που τηρούνται από τα πιστωτικά και εν γένει χρηματοδοτικά ιδρύματα ή από φορείς που λειτουργούν νόμιμα χάριν αυτών, των αξιογράφων, επί των οποίων έχει βεβαιωθεί, ή πρόκειται να βεβαιωθεί αδυναμία πληρωμής από την πληρώτρια τράπεζα από την 1η Νοεμβρίου 2020, εφόσον αυτά πληρωθούν μέχρι και την 30/4/2012 αφορά τα αξιόγραφα που εμπίπτουν στη πεδίο της παρ. 3 του άρθρου 7 της από 22/8/2020 ΠΝΠ, δηλαδή αξιόγραφα των επιχειρήσεων που εμφανίζουν μειωμένο κύκλο εργασιών κατά το πρώτο εξάμηνο του 2020 κατά ποσοστό μεγαλύτερο του 85%, σε σχέση με τον κύκλο εργασιών του πρώτου εξαμήνου του έτους 2019.