Η ίδρυση του Επαγγελματικού και Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθήνας (1925)

Τα πρώτα μέλη, σκοποί και δράση

Η υπαγωγή των επαγγελματιών και των βιοτεχνών σε διακριτά Τμήματα του Ε.Β.Ε.Α. δεν ικανοποίησε τις σχετικές (συνδικαλιστικές) οργανώσεις και τελικά τον Μάρτιο του 1925 ψηφίσθηκε νομοσχέδιο «Περί συστάσεως Επαγγελματικών και Βιοτεχνικών Επιμελητηρίων» το οποίο είχε εισηγηθεί ο Υπουργός Δουζίνας με την έγκριση της κυ­βέρνησης Παπαναστασίου από τις αρχές του 1924 και το υιοθέτησε επίσης ο Υπουργός Κ. Σπυρίδης τον Φε­βρουάριο του 1925. Το νομοσχέδιο ψηφίστηκε τελικά με ευρύτερη συναίνεση από την κυβέρνηση Μιχαλακόπουλου και έγινε στη συνέχεια νόμος με αρ. 3305 για να δημοσιευθεί στο ΦΕΚ 93 της 14.4.1925.

Τα Επαγγελματικά και Βιοτεχνικά Επιμελητήρια θεωρούνταν ως ο συνδετικός κρίκος μεταξύ κράτους και επαγγελματιών και η αποστολή τους καθοριζόταν από το άρθρο 15 του προαναφερθέντος νόμου ως εξής:

1. Μελετώσιν είτε οίκοθεν, είτε τη προσκλήσει αρχών παν ζήτημα συνεχόμενον με τα συμφέροντα των βιοτεχνικών και επαγγελματικών τάξεων αμέσως ή εμ­μέσως, συλλέγουσι πληροφορίας ή στατιστικάς και παρέχουσι τοιαυτας προς τας αρχάς.
2. Τηρουσι πρωτόκολλον πασών των Επιχειρήσε­ων των υπαγομένων εις την δικαιοδοσίαν των.
3. Γνωμοδοτουσι περί Νομοσχεδίων και Διαταγ­μάτων σχετιζομένων με τα Επαγγελματικά και βιοτεχνι­κά συμφέροντα με την σύστασιν Επαγγελματικών Επι­μελητηρίων δι ’ αποστάσεως τμήματος εκ της δικαιοδοσίας των.
4. Υποβάλλουσι κατ’ έτος μέχρι τέλους Απριλίου εις το Υπουργείον της Εθνικής Οικονομίας έκθεσιν περιληπτικήν της γενομένης κατά το λήξην έτος επαγγελμα­τικής και βιοτεχνικής κινήοεως μετά των επ’ αυτής πα­ρατηρήσεων και συστάσεων αυτών.
5. Δύνανται, κατόπιν Διατάγματος, ν’ αναλάβωσιν οίκοθεν ή τη συνδρομή του Κράτους ή άλλων νομικών προσώπων δημοσίων ή ιδιωτικών την ίδρυσιν ή διοίκησιν ιδρυμάτων βιοτεχνικής και επαγγελματικής μορφώσεως, ή και την διοίκησιν των παρά του Κράτους ιδρυομένων ιδρυμάτων τοιούτων ή παρά ιδιωτών δια πράξεως εν ζωή ή της τελευταίας βουλήσεως, να διοργανώσιν ειδικά μαθήματα, να ψηφίζωσι χορηγήσεις προς ειδικοποίησιν προϊσταμένων και τεχνιτών διαφόρων επιτηδευμάτων, να τηρώσι μεσιτικά γραφεία προς προμήθειαν ή τοποθέτησιν τεχνιτών ή εργατών. Δια Διατάγματος, εν περιπτώσει καθ’ ην ανατίθεται ή ίδρυσις ή διοίκησις τοιούτων ιδρυμάτων εις τα Επαγγελματικά Επιμελητήρια, τί­θενται εις την διάθεσιν αυτών αι εν τοις Προϋπολογισμοίς του Κράτους αναγραφόμεναι πιστώσεις προς ίδρυσιν και συντήρησιν αυτών, τα δε οικεία εντάλματα εκδίδονται επ’ ονόματι του Προέδρου του Επιμελητηρί­ου. Ομοίως διά διατάγματος μετά γνώμην των Επιμελη­τηρίων κανονίζονται αι λεπτομέρειαι της λειτουργίας, διοικήσεως και εποπτείας των τοιούτων ιδρυμάτων.
6. Δύνανται ν’ αναλάβωσι μετ’ άδειαν του Υπουρ­γού της Εθνικής Οικονομίας την οργάνωσιν των κατά τό­πους περιοδικών εμπορικών πανηγύρεων και αγορών.
7. Δύνανται να συγκαλώσιν εις σύσκεψιν ωρισμένας κατηγορίας ή και πάντα σύλλογον, τον σύλλογον της περιφέρειας των προς εξέτασιν ειδικών ζητημάτων επαγγελματικών ή βιοτεχνικών. Το δικαίωμα της συγκλήσεως ανήκει εις τους εκλογείς εφ ‘όσον το εν εικοστόν τουλάχιστον αυτών ζητήση την σύγκλησιν τούτων. Το εν εικοστόν επίσης των εκλογέων ωρισμένου τμήματος ή κατηγορίας δύναται να ζητήση την σύγκλησιν συσκέψεως των της κατηγορίας ταύτης εκλογέων.
8. Δύνανται να ενώνται μετ’ αλλήλων εις συνέδρια και συνελεύσεις ή να μετέχωσι τοιούτων, να συνιστώσιν Επιτροπάς, Εκθέσεις ή Συνδέσμους διαρκείς προς εξέτασιν διαφόρων ζητημάτων της δικαιοδοσίας των. Ο κανονισμός των εργασιών τοιούτων συνεδρίων ή συνελεύ­σεων και ο οργανισμός των τοιούτων ενώσεων ή συνε­δρίων εκδίδεται μετά γνωμοδότησιν των οικείων Επιμε­λητηρίων δια διατάγματος.

Τα Επαγγελματικά Επιμελητήρια υποχρεούνται να καταβάλλωσι πάσαν ενέργειαν διά την ανάπτυξιν εί­τε κατ’ επαγγέλματα, είτε γενικώς πιστωτικών και προ­μηθευτικών συνεταιρισμών δια την απ’ ευθείας προμή­θειαν των αναγκαιούντων εις τους επαγγελματίας οργά­νων, εργαλείων, πρώτης ύλης και λοιπών χρειωδών προς ενάσκησιν της τέχνης ή του επαγγέλματος αυτών».

Η εφαρμογή του νόμου 3305 του 1925 θεωρείται ότι αποτέλεσε ένα σοβαρό βήμα προώθησης των αιτη­μάτων των μικρών παραγωγών και εμπορευόμενων, απέναντι στη δύσκολη πραγματικότητα της εποχής. Σύμφωνα με τον ίδιο νόμο, ήταν δυνατό να συσταθούν με Βασιλικό Διάταγμα, μετά από πρόταση του Υπουρ­γού Εθνικής Οικονομίας, Επαγγελματικά και Βιοτεχνικά Επιμελητήρια στην Αθήνα, τον Πειραιά, τον Βόλο, την Πάτρα, τη Θεσσαλονίκη και την Κέρκυρα.

Στη συνέλευση του Απριλίου του 1925 του Επαγ­γελματικού και Βιοτεχνικού Τμήματος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών, ο Πρόεδρος I. Λαμπρινάκος ανακοινώνει την ψήφιση του Νόμου περί συστάσεως Επαγγελματικών & Βιοτεχνικών Επιμελητη­ρίων: «ουχί με τας παρά της Κοινοβουλευτικής επιτρο­πής παραταχθείσας τροποποιήσεις αλλά συμφώνως με τας βλέψεις του Επαγγελματικού κόσμου… καίτοι δεν εδημοσιεύθη ο ως άνω νόμος, το Εμπορικόν Επιμελητή­ριον ανεγνώρισεν από τούδε το Επαγγελματικόν Επιμελητήριον και κάλεσαν τον Πρόεδρον του τμήματος εις τας εκλογάς της Διοικούσης Επιτροπής του Εμπορικού ουχί ως Πρόεδρον του τμήματος αλλά ως Πρόεδρον του Επαγγελματικού και Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθη­νών». Στην ημερήσια διάταξη της ίδιας συνέλευσης σ μπεριλαμβάνεται και η συζήτηση «περί καθορισμού εγ­γραφής και ετήσιας συνδρομής της περί ενοικιάσεως οι­κήματος δια την εγκατάστασιν του Επαγγελματικού και Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου.

Σκοπός των συσσωματώσεων αυτών είναι η εξυ­πηρέτηση των συμφερόντων των Επαγγελματιών και των Βιοτεχνών καθώς και η γνωμοδότηση των σχετικών με τους Επαγγελματίες και Βιοτέχνες νομοσχεδίων και διαταγμάτων. Ως καταστατικά όργανα των Επαγγελ­ματικών και Βιοτεχνικών Επιμελητηρίων οριζόταν η Γε­νική Συνέλευση των μελών και το Διοικητικό Συμ­βούλιο.

Μέχρι το 1926 έχουν ιδρυθεί ήδη δεκαέξι Επαγ­γελματικά και Βιοτεχνικά Επιμελητήρια: Αθηνών, Πει­ραιώς, Βόλου. Θεσσαλονίκης, Καβάλας, Καλαμών, Κερ- κύρας, Κομοτηνής, Μυτιλήνης, Πατρών, Χίου, Ηρακλεί­ου. Χανίων. Αλεξανδρουπόλεως, Σύρου και Κεφαλληνί­ας. Το Δ.Σ. αποτελείται από 15 έως 30 μέλη με εξαε­τή θητεία και η Διοικούσα Επιτροπή από πέντε μέλη. Όργανο επίσης αποτελούσε η Γενική Συνέλευση των με­λών ενώ οι πόροι τους προέρχονταν από τα δικαιώμα­τα εγγραφής των επαγγελματικών και βιοτεχνικών επω­νυμιών, τις ετήσιες συνδρομές των μελών και τα δι­καιώματα εισπράξεων για την έκδοση πιστοποιητικών.

Ως απόρροια των παραπάνω εξελίξεων ιδρύεται το Επαγγελματικό και Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Αθηνών με το Π.Δ. 2.5.1925. Εκπροσωπούσε 25.057 επιτηδευματίες της Αθήνας της εποχής εκείνης, σε σύνολο 205.000 επιτηδευματιών της Ελλάδας. Το πρώτο Δ.Σ. αριθμούσε 20 μέλη και η περιφέρειά του συνέπιπτε με αυτή του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών. Η σύνθεση του Δ.Σ. είναι η εξής: Γ. Λαμπρινάκος, Πρόεδρος, Σ. Αντωνιάδης και Κ. Κυπαρισσιώτης Αντιπρόεδροι, Γ. Μαμάης, Γραμματέας, I. Φώσκολος, Ταμίας, Σ. Βρεττός, Δ. Ίσαρης, Π. Λεβέντης, I. Πράσι­νος, Μ. Ανδριώτης, Γ. Ανδρεόπουλος, Δ. Χαιρογιώργος και Ι. Διβολής.

Η πρώτη συνεδρίαση του Δ.Σ. πραγματοποιήθηκε στις 5 Μαΐου 1925 με την παρουσία του Προέδρου του Ε.Β.Ε.Α. κ. Αναστασιάδη αφού ο νομοθέτης, «θελήσας τον απόλυτον καταμερισμόν των έργων προέβη εις τον χωρισμόν, πολύ σαφούς όμως καθόρισεν όπως οι Πρόε­δροι αμφοτέρων των Επιμελητηρίων παρακάθηνται εις τα Συμβούλια… ».

Τα εγκαίνια έγιναν στις 14 Ιουνίου 1925, με την παρουσία πολιτικών αρχηγών, των προέδρων των Επι­μελητηρίων και των οργανώσεων.  Ο Πρόεδρος Γ. Λαμπρινάκος χαιρέτησε λέγοντας ότι: «αι επαγγελματικαί και βιοτεχνικαί τάξεις, αποτελούσαι μέγα μέρος του ερ­γαζομένου λαού, εκτός της μεγάλης συμβολής την οποία παρέχουσι εις την οικονομικήν ζωήν και την εν γένει εθνικήν οικονομίαν, επιτυγχάνουσι την οργάνωσιν αυτής της οποίας επιστέγασμα είναι ο νεοπαγής θεσμός τον οποίον σήμερον πανηγυρίζομεν” .

 

Πηγή: Το ΕΕΑ. Η ιστορική του διαδρομή από την ίδρυσή του έως σήμερα

Β