Σε αναμονή του νέου νόμου για τα αυθαίρετα

Μέσα στον Ιούνιο θα πάει στη Βουλή ο νέος νόμος για τα αυθαίρετα, που θα αντικαταστήσει τον ισχύοντα ο οποίος κρίθηκε αντισυνταγματικός από το ΣτΕ. Για την ώρα πάντως προκαλούνται αρκετά ερωτήματα αλλά και κενά.

Το πρώτο κενό αφορά στις μεταβιβάσεις, καθώς έως ότου ψηφιστεί ο νέος νόμος, οι πολίτες δεν θα μπορούν να υπάγονται σε νόμο “τακτοποίησης” και άρα δεν θα έχουν τη δυνατότητα μεταβίβασης κάποιου ακινήτου που έχει αυθαιρεσία. Πολλές απορίες υπάρχουν και για τους ιδιοκτήτες που έχουν ήδη υπαχθεί στον νόμο, όμως εξαιτίας της απόφασης του ΣτΕ, είναι στον “αέρα”.

 

Για αυτό το θέμα, ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος κ. Σταύρος Καλαφάτης, ξεκαθάρισε κατά τη διάρκεια διεθνούς συνεδρίου του Συλλόγου των Πολιτικών Μηχανικών, ότι όσοι έχουν ήδη ρυθμίσει αυθαίρετα και ημιυπαίθριους, θα ενταχθούν στο νέο νόμο χωρίς κάποια επιπλέον οικονομική επιβάρυνση, χωρίς δηλαδή την πληρωμή κάποιου παραβόλου. Τα πρόστιμα που έχουν καταβάλλει θα συμψηφιστούν και ορισμένοι ιδιοκτήτες ίσως να δουν να τους επιστρέφονται και χρήματα.

 

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του υπουργείου Περιβάλλοντος, όσα αυθαίρετα ανεγέρθηκαν προ του 1975 θα μπορούν να εξαιρεθούν οριστικά από την κατεδάφιση, με την καταβολή από τους ιδιοκτήτες τους ενός παραβόλου ύψους 500 ευρώ. Δυνατότητα “νομιμοποίησης” προβλέπεται και για αυθαίρετα που χτίστηκαν έως το 1983, με την καταβολή παραβόλου και την πληρωμή του 15% του προστίμου που ισχύει σήμερα. Μικρές πολεοδομικές αυθαιρεσίες όπως κάποιο μπάρμπεκιου ή κάποια αλλαγή στη διάταξη των δωματίων, θα μπορεί επίσης να νομιμοποιηθούν. Για παραβάσεις που δεν θα ξεπερνούν σε υπέρβαση το 40% του νομίμως υφιστάμενου κτιρίου, προβλέπεται δυνατότητα “τακτοποίησης”, ενώ και το χρονικό διάστημα αποπληρωμής από 48 μήνες ανεβαίνει στους 60.

Σημαντικό ρόλο στο νέο νόμο θα διαδραματίσει η κατηγοριοποίηση των αυθαιρέτων, καθώς όπως ανέφερε ο κ. Καλαφάτης κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, καθίσταται σαφές ότι οι μικροαυθαιρεσίες και οι υπερβάσεις στη δόμηση σε κτίρια με άδεια είναι διαφορετικής τάξης και βαρύτητας πρόβλημα από ότι η παντελώς αυθαίρετη δόμηση. Γι' αυτό αντιμετωπίζονται για πρώτη φορά διαφορετικά και μάλιστα με πολεοδομικά χαρακτηριστικά, όπως είπε.

Για την αποφυγή περαιτέρω νομικών “περιπετειών”, το υπουργείο Περιβάλλοντος σκοπεύει στο νέο νόμο να ενισχύσει το περιβαλλοντικό ισοζύγιο. Την ίδια ώρα δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα και στο θεσμό της Τράπεζας Γης. Όπως τόνισε ο αναπληρωτής υπουργός, φιλοδοξία του υπουργείου είναι να γίνει ένα σύνθετο αναπτυξιακό εργαλείο και όχι απλά ένας τρόπος μεταφοράς του συντελεστή δόμησης, όπως γινόταν στο παρελθόν. Ένα εργαλείο με περιβαλλοντικούς και αναπτυξιακούς στόχους.

Μέσω της τράπεζας Γης θα μπορούν να αποζημιώνονται οι οικοδομικοί συνεταιρισμοί αλλά και οι ιδιώτες για πολεοδομικά δικαιώματα που παραχωρούν. 

Τέλος, με την τράπεζα γης, σε περιοχές με περιβαλλοντική επιβάρυνση δίνεται η δυνατότητα μέσω της Τράπεζας Γης να δημιουργηθεί ένας μηχανισμός αστικών αναπλάσεων, ακόμα και απόσυρσης κτιρίων.