tuv-iso-logo tuv-iso-27001-logo

Το έλλειμμα των ΗΠΑ, αιτία της επιβολής δασμών

γίνεται λόγος από όλες τις πλευρές για «ακήρυχτο εμπορικό πόλεμο»

Η ανακοίνωση του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ ότι θα προχωρήσει σε επιβολή δασμών ύψους 25% στις εισαγωγές χάλυβα και 10% στις εισαγωγές αλουμινίου έχει προκαλέσει μεγάλες αντιδράσεις στις άλλες ανταγωνίστριες χώρες και στην ΕΕ, με αποτέλεσμα ήδη να γίνεται λόγος από όλες τις πλευρές για «ακήρυχτο εμπορικό πόλεμο». Πρόκειται για έκφραση της όξυνσης του ανταγωνισμού, με την έννοια ενός διαρκούς «πολέμου συμφερόντων». Το ζητούμενο για τις  ΗΠΑ είναι η  ανάκτηση εδάφους στις διεθνείς αγορές σε αντιπαράθεση κυρίως με την αναδυόμενη καπιταλιστική οικονομία της Κίνας η οποία απειλεί την αμερικανική πρωτοκαθεδρία.

 

 

Το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ η αιτία

 

Τα τελευταία στατιστικά στοιχεία του 2017 στις ΗΠΑ σχετικά με την πορεία του εμπορικού ελλείμματος, που αξιοποιούνται για τα μέτρα του Τραμπ, είναι ενδεικτικά, αν και βέβαια ο οικονομικός πόλεμος ανάμεσα στα κράτη δεν αφορά τη ρύθμιση του εμπορικού ισοζυγίου, αλλά τη συνολική αντιπαράθεση για τον έλεγχο των αγορών. Το συνολικό έλλειμμα σε αγαθά και υπηρεσίες εμφανίζεται στα 566 δισ. δολάρια το 2017, δηλαδή οι εισαγωγές ήταν 2,895 τρισ. δολάρια και οι εξαγωγές 2,329 τρισ. Οι ΗΠΑ εξήγαγαν σε μεγάλες ποσότητες αεροσκάφη, αυτοκίνητα, τρόφιμα και άλλα προϊόντα, και εισήγαγαν σε πολύ μεγάλες ποσότητες κινητά τηλέφωνα, άλλες συσκευές, αυτοκίνητα και πετρέλαιο.

 

Πάνω από το 65% του συνολικού ελλείμματος των ΗΠΑ, δηλαδή 375 δισ. δολάρια, είναι με την Κίνα, από την οποία οι κυριότερες εισαγωγές είναι σε ηλεκτρονικά είδη ευρείας κατανάλωσης, είδη ένδυσης και μηχανήματα. Βεβαίως, ένα σημαντικό μέρος από αυτές τις εισαγωγές στις ΗΠΑ, κάτι που «χτυπάνε» και οι Κινέζοι αξιωματούχοι, προέρχεται και από πολυεθνικές αμερικανικών συμφερόντων που δραστηριοποιούνται στην Κίνα, αξιοποιώντας τη φτηνή εργατική δύναμη και το ευνοϊκότερο επενδυτικό περιβάλλον (άρα μεγαλύτερη κερδοφορία), και επομένως δεν είναι ακριβώς εξαγωγές της Κίνας.

 

Στις «κερδισμένες» χώρες στο εμπόριο με τις ΗΠΑ είναι και το Μεξικό, με 71 δισ. δολάρια. Οι εξαγωγές σε αυτό είναι κυρίως σε εξαρτήματα αυτοκινήτων και πετρελαϊκά προϊόντα και οι εισαγωγές σε αυτοκίνητα, φορτηγά, εξαρτήματα αυτοκινήτων και γεωργικά προϊόντα.

 

Στην τρίτη θέση είναι η Ιαπωνία με 69 δισ. δολάρια. Η πέμπτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο εισάγει από τις ΗΠΑ γεωργικά προϊόντα, βιομηχανικά, αεροσκάφη και φάρμακα και εξάγει αυτοκίνητα, βιομηχανικά προϊόντα και εξοπλισμό.

 

Η Γερμανία έρχεται τέταρτη, με πλεόνασμα προς τις ΗΠΑ 65 δισ. δολάρια. Οι ΗΠΑ εξάγουν κυρίως αυτοκίνητα, αεροσκάφη και φαρμακευτικά προϊόντα, και εισάγουν παρόμοια προϊόντα, αυτοκίνητα και ανταλλακτικά αυτοκινήτων, βιομηχανικά μηχανήματα και φάρμακα.

 

 

Ο Καναδάς, από τους βασικούς εταίρους στη Βορειοαμερικανική Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου (NAFTA) μαζί με το Μεξικό, έχει πλεόνασμα 18 δισ. δολάρια. Οι ΗΠΑ εισάγουν πετρέλαιο και φυσικό αέριο και εξάγουν κυρίως αυτοκίνητα, ανταλλακτικά, βιομηχανικά μηχανήματα, εξοπλισμό και πετρέλαιο.

 

Αυτές οι πέντε χώρες κατά σειρά (Κίνα, Καναδάς, Μεξικό, Ιαπωνία και Γερμανία) είναι και οι μεγαλύτεροι εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ, με βάση το συνολικό όγκο του διμερούς εμπορίου. Χαρακτηριστικά, με την Κίνα ανέρχεται στα 636 δισ. δολάρια και με τη Γερμανία στα 171 δισ. Επίσης, από το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ, ύψους 6,5 τρισ. δολαρίων (το συνολικό υπολογίζεται στα 20 τρισ.), η Κίνα κατέχει σε ομόλογα του αμερικανικού Δημοσίου 1,2 τρισ. και η Ιαπωνία άλλα 1,1 τρισ.

 

Οι ΗΠΑ έχουν επίσης έλλειμμα με την ΕΕ ως σύνολο που φτάνει τα 151,4 δισ. δολάρια, με την Ινδία 22 δισ., με τη Ρωσία 10 δισ. και με τη Σαουδική Αραβία 2,7 δισ.

 

Στα στοιχεία αυτά, δεν διευκρινίζεται αν περιλαμβάνονται και τα έσοδα από τους στρατιωτικούς εξοπλισμούς που πουλάνε οι ΗΠΑ (πρωτοπόρες σε αυτόν τον τομέα το 2016, με 33% των συνολικών εξαγωγών όπλων, ενώ ακολουθούν η Ρωσία με 22% και η Κίνα με 6,6%).

 

Επανεξέταση συμφωνιών

 

Η κίνηση Τραμπ, με τις απειλές αλλά και τα συγκεκριμένα μέτρα προστατευτισμού που προωθεί, εκφράζει πρωταρχικά τη διάθεση των ΗΠΑ να επαναδιαπραγματευτούν με τις υπόλοιπες δυνάμεις τους όρους του διεθνούς εμπορίου. Ετσι, επανεξετάζονται διακρατικές συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου των ΗΠΑ σε: α) Βόρεια Αμερική, με Καναδά και Μεξικό (NAFTA) β) ΕΕ, σε σχέση με τη λεγόμενη Διατλαντική Συμφωνία (ΤΤΙΡ) με τις χώρες – μέλη της Ευρωένωσης και κυρίως σε σχέση με τη μεγάλη διαφορά εισαγωγών – εξαγωγών από τη Γερμανία γ) στον Ειρηνικό, υπήρξε αποχώρηση από την Διειρηνική Συμφωνία (ΤΡΡ). Μάλιστα, την ίδια ώρα που ο Τραμπ ανακοίνωνε την αύξηση δασμών, ανακοινώθηκε η νέα συμφωνία με την επωνυμία Ολοκληρωμένη και Προοδευτική Διειρηνική Συνεργασία (Comrehensive and Progressive Trans-Pacific Partnership, CPTTP) όπου συμμετέχουν οι 11 χώρες που ήταν στις αρχικές της ΤPΡ Καναδάς, Ιαπωνία, Σουλτανάτο του Μπρουνέι, Βιετνάμ, Σιγκαπούρη, Μαλαισία, Αυστραλία, Χιλή, Μεξικό, Νέα Ζηλανδία και Περού.

 

 

Πηγή : Ριζοσπάστης

 

 

 

ΑΣΒ