Γ. Χατζηθεοδοσίου στη “Δημοκρατία”: Θηλιά τα δάνεια

Άρθρο του Γιάννη Χατζηθεοδοσίου, Προέδρου του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών και Επίτιμου Διδάκτορα του Πανεπιστημίου Πειραιά, στην εφημερίδα Δημοκρατία (20/12/2022).

---

Η πρόσφατη κοινή ανακοίνωση των τεσσάρων συστημικών τραπεζών για το σχέδιο στήριξης ευάλωτων δανειοληπτών, λόγω της σημαντικής αύξησης των επιτοκίων από την ΕΚΤ, επιβεβαιώνει τις έντονες ανησυχίες που είχαμε εκφράσει για τη βιωσιμότητα και το μέλλον εκατοντάδων χιλιάδων επιχειρήσεων και νοικοκυριών.

Είναι ξεκάθαρο πλέον ότι η επιδότηση των δόσεων στεγαστικών ή δανείων μικρών επιχειρήσεων αφορά έναν πολύ περιορισμένο αριθμό δανειοληπτών, που εκτιμάται ότι θα ανέλθει στις 30.000, καθώς τα εισοδηματικά κριτήρια που τίθενται είναι πολύ «στενά».

Συγκεκριμένα, οι δανειολήπτες πρέπει να έχουν: ετήσιο εισόδημα μέχρι 7.000 ευρώ, προσαυξανόμενο κατά 3.500 ευρώ, ανά μέλος της οικογένειας, με όριο και μέγιστο ετήσιο εισόδημα 21.000 ευρώ, η μέγιστη αξία κύριας (πρώτης) κατοικίας να μην ξεπερνά τις 180.000 ευρώ (βάσει αξίας υπολογισμού ΕΝΦΙΑ) και οι συνολικές καταθέσεις να ανέρχονται έως 7.000 ευρώ, προσαυξανόμενες κατά 3.500 ευρώ για κάθε μέλος της οικογένειας με όριο συνολικών το ποσό 21.000 ευρώ.

Η επιδότηση, δε, αφορά στο 50% της αύξησης του επιτοκίου, με τους δανειολήπτες να πρέπει να καλύψουν το υπόλοιπο 50%, τη στιγμή που αδυνατούν να ανταποκριθούν ακόμη και στην κάλυψη των βασικών αναγκών και υποχρεώσεων, εν μέσω της παρατεταμένης ακρίβειας.

Και ενώ οι δανειολήπτες βρίσκονται στο «κόκκινο» τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα πρόκειται να κλείσουν το έτος με κέρδη ύψους περίπου 5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 1,5 δισ. προέρχονται από τις υψηλές προμήθειες στις τραπεζικές συναλλαγές. Είναι, μάλιστα, τέτοιες οι χρεώσεις που η χρήση των POS από τις επιχειρήσεις ισοδυναμεί σε πολλές περιπτώσεις με μηδενισμό των όποιων κερδών.

Επιπλέον, την ίδια στιγμή που τα επιτόκια χορηγήσεων αυξάνονται σημαντικά, τα επιτόκια καταθέσεων στη χώρα μας παραμένουν σχεδόν μηδενικά.

Στην κοινή τους ανακοίνωση οι τέσσερις συστημικές τράπεζες αναφέρονται στα ζητήματα των προμηθειών και των επιτοκίων, χωρίς, ωστόσο, συγκεκριμένες δεσμεύσεις. Μένει να αποδειχθεί στην πράξη αν και πότε θα υπάρξουν ουσιαστικές κινήσεις ανακούφισης.

Η πραγματικότητα, πάντως, για την ελληνική κοινωνία και ιδιαίτερα τους δανειολήπτες, πολλοί εκ των οποίων ανήκουν στην επιχειρηματική κοινότητα, είναι ζοφερή και για την αντιμετώπισή της χρειάζονται πιο δραστικές αποφάσεις.

Θα μπορούσε, μεταξύ άλλων, να εφαρμοστεί και στην Ελλάδα το σχέδιο που υλοποιήθηκε στην Ισπανία και έφερε αποτελέσματα. Δηλαδή η φορολόγηση των κερδών των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Αν η κυβέρνηση αποφασίσει να τα φορολογήσει –και αναδρομικά για την τελευταία δεκαετία- τότε θα πάρει το 65% του μετοχικού τους κεφαλαίου.

Αρκετά έβαλε πλάτη ο ελληνικός λαός με το υστέρημά του που χρησιμοποιήθηκε για συνεχείς ανακεφαλοποιήσεις. Ήρθε η ώρα και οι τράπεζες να αναλάβουν τις ευθύνες τους, πριν βρεθούμε αντιμέτωποι με μία νέα γενιά κόκκινων δανείων και νέους σοβαρούς κινδύνους για την οικονομία και την κοινωνία.