tuv-iso-logo tuv-iso-27001-logo

Κορονοϊός – Οι ειδικοί του Ε.Ε.Α. απαντούν: Τι προβλέπεται για εργαζόμενους και εργοδότες

ΚΟΡΩΝΟΪΟΣ (COVID-19): ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ ΓΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ ΚΑΙ ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ – ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΕΡΩΤΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Γράφει η Σουζάνα Κλημεντίδη, Δικηγόρος, Συνεργάτις του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών

 

 

  • Μπορεί ο εργοδότης να απολύσει τους εργαζόμενούς του λόγω της κρίσης covid-19 ;

 

Σύμφωνα με το από 18.03.2020 Δελτίο Τύπου του Υπουργείου Εργασίας, οι εργοδότες δεν πρέπει αναίτια και αδικαιολόγητα να προχωρούν σε απολύσεις και να εκδηλώνουν καταχρηστικές συμπεριφορές. Όλα τα ευνοϊκά μέτρα στήριξης για τις επιχειρήσεις συνδέονται άρρηκτα με ρήτρα διατήρησης θέσεων εργασίας.

 

Συγκεκριμένα, ορίσθηκε ρήτρα διατήρησης θέσεων εργασίας σε όλες τις επιχειρήσεις που δεν ανεστάλη η λειτουργία τους, ως προϋπόθεση για την αναστολή καταβολής  ασφαλιστικών και φορολογικών υποχρεώσεων και τη χρήση έκτακτων χρηματοδοτικών εργαλείων στήριξης. Επίσης, ορίσθηκε ρητή απαγόρευση απόλυσης εργαζομένου σε επιχειρήσεις που έχει ανασταλεί η λειτουργία τους κατόπιν εντολής δημόσιας αρχής, ενώ σε περίπτωση που αυτή λάβει χώρα θα θεωρείται άκυρη.

 

 

  • Μπορεί ο εργοδότης να επιβάλει «τηλεργασία»;

 

Στην από 11.3.2020 ΠΝΠ προβλέπεται ότι, ο εργοδότης δικαιούται, με (μονομερή) απόφασή του, να καθορίζει ότι η εργασία που παρέχεται από τον εργαζόμενο στον προβλεπόμενο από την ατομική σύμβαση τόπο εργασίας, θα πραγματοποιείται με το σύστημα της εξ αποστάσεως εργασίας (τηλεργασία), χωρίς να απαιτείται η συναίνεση του εργαζομένου.

 

 

  • Ο εργοδότης έχει τη δυνατότητα να τροποποιήσει μονομερώς τις συμβάσεις από πλήρους σε μερικής απασχόλησης; Μπορεί να μειώσει μονομερώς τους μισθούς;

 

Όχι. Κατά τις διατάξεις του εργατικού δικαίου απαιτείται κοινή συμφωνία μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου, προκειμένου να τραπεί η σύμβαση εξαρτημένης εργασίας από πλήρους απασχόλησης σε μερικής. Επίσης, για τη μείωση του μισθού απαιτείται ρητή συμφωνία του εργαζομένου. Σε αντίθετη περίπτωση, συντρέχει μονομερής βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας.

  • Ποια οικονομικά μέτρα μπορεί να πάρει ο εργοδότης για την αντιμετώπιση της κρίσης του covid-19 ;

 

Υπό τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες που δημιούργησε η απρόβλεπτη  πανδημία covid-19, τόσο κοινωνικά, όσο και οικονομικά, οι εργοδότες καλούνται να λάβουν με νηφαλιότητα αποφάσεις για την επιβίωση των επιχειρήσεών τους και τη διατήρηση των θέσεων εργασίας. Υπό το πρίσμα αυτό, ο εργοδότης μπορεί να αξιοποιήσει σειρά μέτρων για την αντιμετώπιση της κρίσης του covid-19, όπως (ενδεικτικά):

–           Επιβολή συστήματος εκ περιτροπής απασχόλησης [καταρχήν απαιτείται συμφωνία των μερών, αν όμως περιοριστούν οι δραστηριότητές του, ο εργοδότης μπορεί να επιβάλλει μονομερώς σύστημα εκ περιτροπής απασχόλησης για χρονική διάρκεια μέχρι εννέα (9) μήνες στο ίδιο ημερολογιακό έτος, αφού πρώτα προβεί σε διαβούλευση με τους εργαζομένους],

–           Χορήγηση κανονικής ετήσιας άδειας με κοινή συμφωνία εργοδότη και εργαζομένου,

–           Χορήγηση άδειας άνευ αποδοχών, επίσης με κοινή συμφωνία εργοδότη και εργαζομένου,

–           Διαθεσιμότητα  Εργαζομένων [αν έχει περιοριστεί ο κύκλος εργασιών του, ο εργοδότης μπορεί να θέσει το σύνολο ή μέρος του προσωπικού του σε διαθεσιμότητα μέχρι τρεις (3) μήνες το χρόνο, αφού πρώτα προβεί σε διαβούλευση με τους εργαζομένους, οι οποίοι αν τεθούν σε διαθεσιμότητα, λαμβάνουν το ήμισυ του μέσου όρου των αποδοχών τους].

 

 

  • Πώς θα πληρωθούν οι εργαζόμενοι στις επιχειρήσεις που κλείνουν κατόπιν εντολής δημόσιας αρχής λόγω covid-19 ;

 

Στην περίπτωση απαγόρευσης λειτουργίας της επιχείρησης κατόπιν εντολής δημόσιας αρχής, τότε αναστέλλεται πλήρως η εργασιακή σχέση. Ο εργαζόμενος δεν παρέχει την εργασία του και ο εργοδότης δεν καταβάλλει τους μισθούς για το χρονικό διάστημα της απαγόρευσης. Kι αυτό διότι, η απόφαση για το κλείσιμο των επιχειρήσεων προέκυψε λόγω ανωτέρας βίας.

 

Στο άρθρο δέκατο τρίτο της από 14-3-2020 ΠΝΠ προβλέπεται ο μηχανισμός στήριξης των εργαζομένων.  Οι εργαζόμενοι υποβάλλουν υπεύθυνη δήλωση στο Πληροφοριακό Σύστημα (Π.Σ.) ΕΡΓΑΝΗ του Υπουργείου Εργασίας, δηλώνοντας τον τραπεζικό λογαριασμό τους (ΙΒΑΝ) και τα στοιχεία της επιχείρησης στην οποία εργάζονται, προκειμένου να συμπεριληφθούν στον ειδικό μηχανισμό στήριξης. Με το από 18.03.2020 δελτίο τύπου του Υπουργείου Εργασίας, το ποσό του μηχανισμού στήριξης ορίστηκε στα 800 ευρώ για το διάστημα από 15.3.2020 έως 30.4.2020, ως έκτακτη οικονομική ενίσχυση για όλους τους εργαζόμενους επιχειρήσεων που ανεστάλη η λειτουργία τους βάσει ΚΑΔ, η οποία θα καταβληθεί το πρώτο 10ήμερο του Απριλίου 2020. Επίσης, προβλέφθηκε η πλήρης ασφαλιστική κάλυψη των παραπάνω εργαζομένων για όλο το διάστημα αναστολής λειτουργίας των επιχειρήσεων, υπολογιζόμενη στον ονομαστικό τους μισθό. Από τον ειδικό μηχανισμό στήριξης εξαιρούνται: α) όσοι εργάζονται εξ αποστάσεως, β) όσοι διατελούν σε πάσης φύσεως νόμιμη άδεια, γ) όσοι εργάζονται ως προσωπικό ασφαλείας και δ) οι εργαζόμενοι, των οποίων η σχέση εξαρτημένης εργασίας δεν αναστέλλεται λόγω της απαγόρευσης λειτουργίας των επιχειρήσεων.

 

  • Οι ελεύθεροι επαγγελματίες δικαιούνται το ποσό των 800 ευρώ;

 

Το ποσό των 800 ευρώ θα δοθεί και στους ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και επιτηδευματίες, οι οποίοι πλήττονται από τις συνέπειες του κορωνοιού. Επίσης, προβλέπεται η αναστολή πληρωμής ασφαλιστικών εισφορών ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων μηνός Φεβρουαρίου, για 3 μήνες, χωρίς τόκους και προσαυξήσεις.

 

 

  • Τι προβλέπεται στην περίπτωση που ο τζίρος του εργοδότη έχει μειωθεί σημαντικά λόγω της κρίσης του covid-19 ; Ποιους αφορά η αναστολή των συμβάσεων εργασίας;

 

Σύμφωνα με την από 20.03.2020 ανακοίνωση του Υπουργού Εργασίας, σε καθεστώς αναστολής των συμβάσεων εργασίας τους μπορούν πλέον να υπαχθούν οι εργαζόμενοι στις επιχειρήσεις των οποίων ο τζίρος μειώνεται σημαντικά. Συγκεκριμένα, όσες επιχειρήσεις ή εργοδότες πλήττονται σημαντικά, προκειμένου να προσαρμοστούν οι λειτουργικές ανάγκες τους στο δυσμενές περιβάλλον, που δημιουργείται ένεκα του φαινομένου του κορωνοϊού,  θα μπορούν με απόφασή τους να θέσουν μέρος ή όλο το προσωπικό τους σε καθεστώς αναστολής σύμβασης εργασίας.

 

  • Πόσο μπορεί να διαρκέσει η αναστολή των συμβάσεων εργασίας; Ποιες είναι οι υποχρεώσεις του εργοδότη ;

 

Το εν λόγω έκτακτο μέτρο, δύναται να ισχύσει για έναν (1) μήνα, με δυνατότητα παράτασης, εφόσον δεν έχουν βελτιωθεί οι σημερινές συνθήκες. Με την ολοκλήρωση του χρόνου της αναστολής των συμβάσεων εργασίας, ο εργοδότης υποχρεούται να διατηρήσει τον ίδιο αριθμό  θέσεων εργασίας, για χρονικό διάστημα ισόποσο με εκείνο που έκανε χρήση του μέτρου αυτού. Σημειωτέον ότι, δεν είναι επιτρεπτή η απόλυση κατά το διάστημα που η επιχείρηση κάνει χρήση του συγκεκριμένου μέτρου, ενώ σε αντίθετη περίπτωση η απόλυση θα θεωρείται άκυρη.

 

  • Οι εργαζόμενοι που τελούν ήδη ή τυχόν θα τελούν σε καθεστώς αναστολής δικαιούνται την έκτακτη οικονομική ενίσχυση των 800 ευρώ;

 

Οι εργαζόμενοι των επιχειρήσεων που πλήττονται και τελούν σε καθεστώς αναστολής των συμβάσεων εργασίας τους, είναι δικαιούχοι της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης των 800 ευρώ. Μάλιστα, για τους ανωτέρω, θα υπάρξει κάλυψη ολόκληρης της ασφαλιστικής δαπάνης, χωρίς να επηρεάζονται τα ασφαλιστικά τους δικαιώματα. Περαιτέρω, προκειμένου να λάβει ο εργαζόμενος την οικονομική ενίσχυση, πρέπει τόσο ο εργοδότης, όσο και ο εργαζόμενος να δηλώσουν σε ηλεκτρονική πλατφόρμα (στη Γενική Γραμματεία Εργασίας του Υπουργείου) ότι έχει ανασταλεί η σύμβαση εργασίας. Συνεπώς, δικαιούχοι της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης είναι οι εργαζόμενοι που τελούν ήδη ή τυχόν θα τελούν σε καθεστώς αναστολής σύμβασης εργασίας μέχρι τις 30.04.2020 αλλά υποχρεωτικά θα πρέπει να έχουν εγγραφεί στην ειδική πλατφόρμα του Πληροφοριακού Συστήματος Εργάνη μέχρι 31.03.2020. Ο εργοδότης υποχρεούται να δηλώσει τους εργαζόμενους που τελούν σε αναστολή οι συμβάσεις εργασίας τους στο ΠΣ «ΕΡΓΑΝΗ» και να το γνωστοποιήσει ταυτόχρονα και στους εργαζόμενους του, διαφορετικά θα αποκλείεται από την υπαγωγή του στα ευεργετικά μέτρα αναστολής οφειλών, δόσεων και καταβολών προς το δημόσιο.

Επισημαίνεται, τέλος, ότι πρόκειται για ποσό αφορολόγητο (δηλαδή, οι εργαζόμενοι θα λάβουν 800 ευρώ καθαρά), ακατάσχετο και μη συμψηφιστέο.

 

  • Υπάρχουν άλλες κατηγορίες εργαζομένων που δικαιούνται την έκτακτη οικονομική ενίσχυση των 800 ευρώ;

 

Ακόμα, την ενίσχυση των 800 ευρώ δικαιούνται, για λόγους ίσης μεταχείρισης, και όσοι απολύθηκαν ή εξαναγκάστηκαν σε παραίτηση για το χρονικό διάστημα από 1 έως 17 Μαρτίου, ανεξάρτητα από το αν γίνονται δικαιούχοι του επιδόματος ανεργίας.

 

 

  • Πότε θα καταβληθεί το Δώρο Πάσχα ;

Σύμφωνα με την από 20.03.2020 ανακοίνωση του Υπουργού Εργασίας, το δώρο του Πάσχα θα καταβληθεί κανονικά στο σύνολό του από όλες τις επιχειρήσεις προς όλους τους εργαζομένους. Σύμφωνα με τις διατάξεις του εργατικού δικαίου η καταβολή του Δώρου Πάσχα είναι υποχρεωτική και πρέπει να καταβληθεί μέχρι και τις 15 Απριλίου (Μεγάλη Τετάρτη). Ωστόσο, προς ανακούφιση του συνόλου των επιχειρήσεων -κι όχι μόνον αυτών που βρίσκονται σε αναστολή λειτουργίας κατόπιν εντολής δημόσιας αρχής- από τις δυσμενείς συνέπειες του κορωνοϊού στη ρευστότητά τους, παρέχεται η δυνατότητα στους εργοδότες να καταβάλουν το δώρο Πάσχα μεταγενέστερα χωρίς κυρώσεις, αφού αυτές μετατίθενται στο νέο χρόνο καταβολής του. Πιο συγκεκριμένα, το δώρο του Πάσχα μπορεί να καταβληθεί στο σύνολό του το καλοκαίρι μαζί με το επίδομα αδείας, χωρίς βέβαια να αποκλείεται η καταβολή του δώρου το Πάσχα νωρίτερα, για όσους εργοδότες έχουν τη δυνατότητα. Επιπλέον, όσοι εργαζόμενοι ανήκουν στο ιατρικό, νοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό, στο ΕΚΑΒ, στον ΕΟΔΥ και στη ΓΓΠΠ, θα λάβουν το δώρο Πάσχα μέχρι την Μεγάλη Τετάρτη, μολονότι αυτό έχει καταργηθεί στο Δημόσιο.

 

  • Μπορεί ο εργοδότης να επιβάλει στους εργαζόμενούς του να λάβουν την κανονική ετήσια άδεια αναψυχής ή άδεια άνευ αποδοχών ;

 

Σύμφωνα με τις διατάξεις του εργατικού δικαίου, ο εργοδότης δεν μπορεί να υποχρεώσει τον εργαζόμενο να λάβει την κανονική άδεια αναψυχής του, καθώς η χορήγησή της ρυθμίζεται με συμφωνία μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου. Η απόφαση του εργοδότη να χορηγήσει μονομερώς μία ή περισσότερες ημέρες ανάπαυσης στον εργαζόμενο, δε δύναται να θεωρηθεί ως κανονική άδεια αναψυχής, ούτε βεβαίως αυτές οι ημέρες αναπαύσεως μπορούν να συμψηφιστούν με τις ημέρες κανονικής άδειας του εργαζομένου.  Συνεπώς, αν ο εργοδότης αρνηθεί να απασχολεί τον μισθωτό, ο τελευταίος έχει δικαίωμα να λάβει κανονικά τις αποδοχές του.

 

Περαιτέρω, η άδεια άνευ αποδοχών απαιτεί τη ρητή συμφωνία μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου. Ο εργοδότης δηλαδή, δεν μπορεί να επιβάλει στον εργαζόμενο να λάβει άδεια άνευ αποδοχών.

 

Στις περιπτώσεις εργοδοτών που αντιμετωπίζουν αποδεδειγμένα δραματική μείωση του τζίρου τους και οδηγούνται σε αναγκαστική διακοπή των εργασιών τους λόγω της κρίσης του covid-19, ως μια λύση θα μπορούσε να ήταν το μέτρο της χορήγησης ομαδικά των κανονικών αδειών αναψυχής, πάντοτε όμως υπό την προϋπόθεση της προηγούμενης διαβούλευσης με όλους τους εργαζομένους, της ρητής συμφωνίας τους και της τήρησης βεβαίως της υποχρέωσης καταβολής των αποδοχών αδείας και του επιδόματος αδείας.

 

 

  • Ποιοι εργαζόμενοι δικαιούνται «άδεια ειδικού σκοπού» ;

 

Στην από 11.3.2020 ΠΝΠ προβλέφθηκε ότι οι εργαζόμενοι, οι οποίοι έχουν τέκνα, που φοιτούν σε σχολικές μονάδες έως και την τάξη της Γ΄ Γυμνασίου, δύνανται να απουσιάζουν από την εργασία τους για το χρονικό διάστημα αναστολής της λειτουργίας των εκπαιδευτικών μονάδων στις οποίες φοιτούν τα τέκνα τους. Ο εργοδότης δεν μπορεί να αρνηθεί τη χορήγησή της. Για κάθε τέσσερις (4) ημέρες απουσίας, οι τρεις (3) ημέρες καταγράφονται ως δικαιολογημένη απουσία λόγω προσωρινής αναστολής λειτουργίας της σχολικής μονάδας και κατά τη διάρκεια αυτής καταβάλλονται αποδοχές, ενώ η μία (1) ημέρα απουσίας αποτελεί κανονική άδεια. Οι τρεις (3) μέρες της άδειας ειδικού σκοπού [η τέταρτη (4η), ως κανονική άδεια, πληρώνεται από τον εργοδότη βάσει του καταβαλλόμενου μισθού], καλύπτονται κατά τα 2/3 από τον εργοδότη και κατά το 1/3 από το κράτος. Σε περίπτωση που ο εργαζόμενος κάνει χρήση μικρότερου χρονικού διαστήματος, αυτό αποτελεί στο σύνολο κανονική άδεια. Σημειωτέον ότι σε περίπτωση που δεν υπάρχει υπόλοιπο κανονικής άδειας, τότε δεν μπορεί να γίνει χρήση της ειδικής άδειας.

 

Επίσης, σε περίπτωση που ο εργαζόμενος απασχολείται με καθεστώς εκ περιτροπής απασχόλησης π.χ. 3 ημέρες την εβδομάδα (ΔΕ – ΤΕ – ΠΑΡ), οι τρεις (3) ημέρες αδείας ειδικού σκοπού και η μία (1) επιπλέον ημέρα κανονικής άδειας θα αφορούν σε εργάσιμες ημέρες. Άρα η χρέωση θα γίνει στις εξής ημέρες: ΔΕ – ΤΕ – ΠΑΡ – ΔΕ (επόμενης εβδομάδας).

 

Η άδεια μπορεί να ληφθεί, εφόσον ένας τουλάχιστον γονέας εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα ως μισθωτός, ακόμα και εάν ο άλλος γονέας είναι ελεύθερος επαγγελματίας. Αν ο άλλος γονέας δεν εργάζεται, τότε δεν μπορεί να γίνει χρήση της ειδικής άδειας, εκτός αν ο γονέας που δεν εργάζεται νοσηλεύεται για οποιονδήποτε λόγο ή νοσεί από τον κορωνοϊό ή είναι άτομο με αναπηρία (ΑμεΑ) και λαμβάνει επίδομα από τον ΟΠΕΚΑ. Αν και οι δύο γονείς είναι μισθωτοί, στον ίδιο ή σε διαφορετικούς εργοδότες, γνωστοποιούν στον εργοδότη τους με υπεύθυνη δήλωσή τους, ποιος από τους δύο θα κάνει χρήση της ανωτέρω άδειας ή, σε περίπτωση που μοιραστούν την άδεια, τα αντίστοιχα χρονικά διαστήματα χρήσης της από καθέναν από αυτούς. Την ειδική άδεια δικαιούται ο/η γονέας που ασκεί αποκλειστικά την επιμέλεια των τέκνων, σε περίπτωση διαζυγίου ή διάστασης γονέων.

 

  • Τι πρέπει να κάνει ο εργοδότης σε περίπτωση που κάποιος εργαζόμενος έχει συμπτώματα covid-19 ;

 

Σε περίπτωση που ο εργαζόμενος – ή συνοικούντα με αυτόν, πρόσωπα – παρουσιάζει ύποπτη συμπτωματολογία και με βάση της οδηγίες του ΕΟΔΥ επιβάλλεται η παραμονή στο σπίτι του, τότε ο εργοδότης υποχρεούται να τον απομακρύνει προσωρινά από τη θέση εργασίας του, προκειμένου να προστατευτεί η υγεία και των υπολοίπων εργαζομένων. Εύλογος χρόνος απομάκρυνσης του εργαζομένου δύναται να θεωρηθεί ο χρόνος επώασης του ιού, δηλαδή14 ημέρες. Σε αυτή την περίπτωση, ο εργαζόμενος δικαιούται κανονικά τον μισθό του σύμφωνα με το άρθρο 656 Α.Κ. Επίσης, σε περίπτωση που ο εργαζόμενος διαγνωστεί ότι νοσεί από covid-19 (ή τεθεί σε καραντίνα με ιατρική εντολή) θα ισχύουν, επιπρόσθετα, οι διατάξεις για την άδεια ασθενείας. Ο εργαζόμενος, μόλις διαγνωστεί ότι είναι φορέας του κορωνοϊού, οφείλει να απουσιάσει από την εργασία του και να ειδοποιήσει τον εργοδότη περί της ασθένειάς του, προσκομίζοντας σχετική ιατρική βεβαίωση. Ο εργαζόμενος δικαιούται παροχές σε είδος (ιατρική περίθαλψη) και παροχές σε χρήμα (μισθό και επίδομα ασθενείας) για τις οποίες, ένα μέρος θα επιδοτηθεί από τον ΕΦΚΑ και το υπόλοιπο από τον εργοδότη.

 

 

  • Πόσες ημέρες ασθένειας μπορούν να επιδοτηθούν από τον εργοδότη ;

 

Οι ημέρες επιδότησης σχετίζονται με τα χρόνια απασχόλησης του εργαζόμενου στον εργοδότη. Αν ένας εργαζόμενος έχει εργαστεί επί 10 τουλάχιστον ημέρες (πραγματική εργασία) και δεν έχει συμπληρώσει έτος υπηρεσίας στον ίδιο εργοδότη, δικαιούται να λάβει τις καταβαλλόμενες αποδοχές του μισού μήνα. Στην περίπτωση που ο εργαζόμενος έχει εργαστεί επί 10 τουλάχιστον ημέρες (πραγματική εργασία) και έχει συμπληρώσει έτος υπηρεσίας στον ίδιο εργοδότη, δικαιούται να λάβει τις καταβαλλόμενες αποδοχές του ενός μήνα.

 

 

  • Αν ένας εργαζόμενος τεθεί αυτοβούλως σε καραντίνα για λόγους ασφαλείας και επειδή φοβάται, δικαιούται τις αποδοχές του;

 

Όχι, δεν τις δικαιούται. Ο εργαζόμενος δεν μπορεί να απέχει αυτοβούλως από τη θέση εργασίας του, διότι η απουσία του θα θεωρηθεί αδικαιολόγητη και κατ΄ επέκταση μπορεί να θεωρηθεί ως οικειοθελή αποχώρηση (παραίτηση). Τότε, θα πρέπει να υπάρξει διαφορετικός χειρισμός κατά περίπτωση π.χ. χρήση της κανονικής άδειας.

 

 

  • Οφείλει ο εργοδότης να λάβει μέτρα για την προστασία των εργαζομένων του από τον covid-19 ;

 

Ο εργοδότης υποχρεούται να εξασφαλίζει την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων. Ως εκ τούτου, οφείλει να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα πρόληψης της διάδοσης της νόσου στους χώρους εργασίας. Επίσης, οφείλει να διαθέτει στους εργαζομένους όλα τα απαραίτητα υλικά και μέσα για την προστασία της υγείας τους. Ενδεικτικά, θα πρέπει να υπάρχει στον χώρο εργασίας αντισηπτικό διάλυμα, να χορηγούνται μάσκες και γάντια μιας χρήσης όπου είναι απαραίτητο, να απολυμαίνονται οι επιφάνειες, να αερίζεται επαρκώς ο χώρος, να τηρείται το μέτρο της ασφαλούς απόστασης.

 

Αν ο εργοδότης δε λαμβάνει τα αναγκαία προληπτικά μέτρα προστασίας της υγείας του προσωπικού, τότε οι εργαζόμενοι μπορούν να καταγγείλουν τη συμπεριφορά του εργοδότη στην Επιθεώρηση Εργασίας. Επίσης, μπορούν να προβούν σε επίσχεση εργασίας, δηλαδή να δηλώσουν στον εργοδότη ότι απέχουν από τα καθήκοντά τους έως ότου λάβει τα αναγκαία μέτρα υγιεινής και ασφάλειας.

 

 

  • Πώς προστατεύονται οι εργαζόμενοι που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες ; Πώς προστατεύονται οι έγκυες ;

 

Ο εργοδότης υποχρεούται να ζητήσει, τόσο από τους εργαζόμενούς του που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες (κατά τις οδηγίες του ΕΟΔΥ), όσο και από τις έγκυες εργαζόμενες, να παραμείνουν στο σπίτι τους. Οι εργαζόμενοι αυτοί δικαιούνται την καταβολή του συνόλου των αποδοχών τους.

 

 

  • Υπάρχουν αλλαγές στις υποχρεώσεις των εργοδοτών στο πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ»;

 

Αναστέλλεται έως και 10 Απριλίου 2020 η υποχρέωση του εργοδότη να καταχωρεί στο πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» κάθε αλλαγή ή τροποποίηση του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας των εργαζομένων, καθώς και την υπερεργασία και τη νόμιμη υπερωριακή απασχόληση. Ο εργοδότης γνωστοποιεί στο πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» συγκεντρωτικά, κάθε αλλαγή ή τροποποίηση του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας των εργαζομένων, καθώς και την υπερεργασία και τη νόμιμη υπερωριακή απασχόληση, που πραγματοποιήθηκε εντός του προηγούμενου μήνα, κατά το πρώτο δεκαήμερο του επόμενου μήνα της παρασχεθείσας εργασίας.

 

  • Τι ισχύει για τις υπερωρίες και την εργασία κατά τις Κυριακές ορισμένων επιχειρήσεων εν μέσω κορωνοϊού ;

 

Εφόσον εξακολουθεί να υφίσταται άμεσος κίνδυνος εμφάνισης και διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, η έλλειψη του οποίου βεβαιώνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας, και πάντως για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες, επιχειρήσεις-εργοδότες που έχουν εξαντλήσει τα νομίμως προβλεπόμενα ανώτατα όρια υπερωριακής απασχόλησης των εργαζομένων τους, δύνανται να τους απασχολήσουν υπερωριακά χωρίς σχετική απόφαση έγκρισης του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, η έκδοση της οποίας απαιτεί γνωμοδότηση του Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας (Α.Σ.Ε.), σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 1 ν.δ. 264/1973 (Α΄ 342). Η εν λόγω υπερωριακή απασχόληση δεν μπορεί να υπερβαίνει τα ανώτατα ημερήσια όρια που προβλέπονται από τις σχετικές διατάξεις.

 

Επίσης, εφόσον εξακολουθεί, κατά τα ανωτέρω, να υφίσταται άμεσος κίνδυνος εμφάνισης και διασποράς του κορωνοϊού COVID-19, επιτρέπεται η, κατά παρέκκλιση των διατάξεων του β.δ. 748/1966 (Α’179), λειτουργία των επιχειρήσεων που έχουν ως αντικείμενο την παραγωγή, τη μεταφορά και τον εφοδιασμό τροφίμων, καυσίμων, φαρμάκων και παραϊατρικού υλικού προς καταστήματα/επιχειρήσεις πώλησης σχετικών ειδών.

 

Σε κάθε περίπτωση πρέπει να τηρούνται οι σχετικές προστατευτικές διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας για τα χρονικά όρια εργασίας των εργαζομένων.