Ν. Κογιουμτσής στην εφημερίδα "Kontra News": Το λιανικό εµπόριο ενώπιον έντονων εγχώριων και εισαγόµενων προκλήσεων

Άρθρο του Αντιπροέδρου του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, Νίκου Κογιουμτσή, στην εφημερίδα Kontra News (2/3/2025).

Διανύουµε µία ταραγµένη και αβέβαιη παγκόσµια οικονοµική και κοινωνική εποχή όπου βέβαια τη διεθνή επικαιρότητα µονοπωλεί η πολιτική που εφαρµόζει ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραµπ. Με τα νέα δεδοµένα αυτής της πολιτικής από την άλλη πλευρά του ατλαντικού σε ένα περιβάλλον αστάθειας και αβεβαιότητας θεωρούµε ότι περιορίζονται σηµαντικά οι προοπτικές ανάπτυξης της οικονοµίας της ευρωζώνης, κάτι που έχει άµεσο αντίκτυπο και στην ελληνική οικονοµία και µάλιστα σε διάφορους τοµείς, από τις εξαγωγές και το εµπόριο έως και τον τουρισµό. Είναι µονόδροµος για να βαδίσουµε µε ασφάλεια και σταθερά βήµατα σε αυτό το ταραγµένο διεθνές περιβάλλον, η άµεση αφύπνιση και κινητοποίηση της Ευρώπης. Απαιτείται άµεσος επανασχεδιασµός των προτεραιοτήτων σε οικονοµικό, κοινωνικό, αµυντικό επίπεδο. Είναι πλέον η ώρα η Ευρώπη να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και να λειτουργήσει πραγµατικά ενωτικά και προς όφελος των πολιτών της και απέναντι σε όποιες κακόβουλες επιδιώξεις από όπου κι αν προέρχονται. Σε αυτό το κοινωνικό- οικονοµικό περιβάλλον που διαµορφώνεται θα υπάρχουν κραδασµοί και στη χώρα µας που θα επηρεάσουν σηµαντικά την αγορά και τη πορεία της µικροµεσαίας επιχειρηµατικότητας. Άλλη µία εκπτωτική περίοδος µόλις τελείωσε.

Υποτονική καταναλωτική περίοδο

Τα στοιχεία από την έρευνα της ΕΣΕΕ αλλά και ειδικά του Εµπορικού Συλλόγου της Αθήνας καταδεικνύουν µε τον πιο σαφή τρόπο ότι είχαµε ακόµα µία υποτονική καταναλωτική περίοδο και µείωση του τζίρου σε σχέση µε το αντίστοιχο περσινό διάστηµα σε ένα µεγάλο ποσοστό επιχειρήσεων. Και αυτό είναι αποτέλεσµα της µείωσης της αγοραστικής δύναµης των Ελλήνων πολιτών και φυσικά των καθηλωµένων µισθών στο δηµόσιο, ιδιωτικό τοµέα και συνταξιούχους. Το περιορισµένο διαθέσιµο εισόδηµα το καταναλωτών οδηγείται κυρίως προς αγορά τροφίµων, ενέργεια, ενοίκιο και εν γένει πάγιες υποχρεώσεις των νοικοκυριών. Η ακρίβεια ειδικά σε βασικά αγαθά ανάγκης συρρικνώνει κατά πολύ την αγοραστική δύναµη των Ελλήνων καταναλωτών. Εδώ και δυόµιση χρόνια έχουµε προτείνει στην πολιτεία και στους αρµόδιους υπουργούς να προχωρήσουν σε µείωση του ΦΠΑ στα βασικά είδη ανάγκης για όσο διάστηµα ο πληθωρισµός σε αυτά τα είδη έχει θετικό πρόσηµο.

ΦΠΑ

Σε αρκετές χώρες της Ευρώπης υιοθετήθηκε το µέτρο παρά τα αντιθέτου λεχθέντα από την κυβέρνηση και είχε αποτέλεσµα στη µείωση των πληθωριστικών πιέσεων. Μάλιστα έπρεπε µέχρι τέλος του 2024 να είχαµε προβεί σε µείωση του ΦΠΑ σε βασικά είδη ανάγκης σύµφωνα µε σχετική οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και µάλιστα υπάρχει και περίπτωση επιβολής και σχετικού προστίµου εκ µέρους της Κοµισιόν. Η ανεπάρκεια των ελεγκτικών µηχανισµών και το αδύναµο θεσµικό πλαίσιο αφήνουν να ανθήσουν και να λειτουργούν ολιγοπωλιακές και µονοπωλιακές καταστάσεις και καρτέλ σε βάρος των Ελλήνων πολιτών και προς όφελος πολυεθνικών οµίλων, fans ενεργειακών κολοσσών και συστηµικών τραπεζών. Τα όποια χρήµατα κινούνται στην αγορά κατευθύνονται κυρίως στις µεγάλες αλυσίδες η σε πολυεθνικές που έχουν τη δυνατότητα πιο έντονων προωθητικών ενεργειών και λιγότερο προς τις µικρές και µεσαίες επιχειρήσεις που δίνουν αγώνα επιβίωσης. Μάλιστα µάχονται κάτω από άνισες συνθήκες καθώς στη συντριπτική τους κατάσταση παραµένουν αποκλεισµένες από το τραπεζικό δανεισµό, από το ΕΣΠΑ και τα χρηµατοδοτικά προγράµµατα του ταµείου ανάκαµψης.

Δάνεια

Ενώ στη χώρα µας έχουν ενισχυθεί µέχρι τώρα οι πολύ µεγάλες επιχειρήσεις σε άλλες χώρες της Ευρώπης όπως η Ιταλία, Γαλλία και Πορτογαλία δόθηκε σηµαντική ενίσχυση στην µικρή και µεσαία επιχειρηµατικότητα. Πάρα τις βελτιωτικές κινήσεις των τραπεζών στις χρεώσεις, παραµένουν αρκετά υψηλότερες σε σχέση µε το µέσο ευρωπαϊκό επίπεδο. Είναι ανεπίτρεπτο οι συστηµικές τράπεζες να εξασφαλίζουν σχεδόν το 50% των κερδών τους από αυτές τις χρεώσεις και να µην ασχολούνται µε δάνεια και στήριξη της αγοράς κάτι που επιτάσσει εξάλλου ο ρόλος τους. Σε άλλες χώρες της Ευρώπης η χρέωση για τις κάρτες είναι 0,1 έως 0,3% όταν στην Ελλάδα είναι από 0,6 έως 1%. Η δε ψαλίδα µεταξύ επιτοκίων χορηγήσεων και επιτοκίων καταθέσεων είναι η µεγαλύτερη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η δε αναπτυξιακή τράπεζα ενώ προωθεί τη δανειοδότηση, αυτή φρενάρετε όµως από τα τραπεζικά κριτήρια των συστηµικών τραπεζών, όπως και οι πολυδιαφηµιζόµενες µικροπιστώσεις προς τις µικρές και πολύ µικρές επιχειρήσεις. Το ενεργειακό και τα ενοίκια των επαγγελµατικών χώρων αποτελούν επιβαρυντικούς λόγους κερδοφορίας και ανάπτυξης των µικροµεσαίων επιχειρήσεων ειδικά σε ενεργοβόρες επιχειρήσεις όπως τα αρτοποιεία, ζαχαροπλαστεία και η εστίαση που δεινοπαθούν από τις συνεχείς αυξήσεις του ηλεκτρικού ρεύµατος. Ακόµη περιµένουν οι επιχειρήσεις και επαγγελµατίες την πολυδιαφηµιζόµενη επιχορήγηση από την πολιτεία του ηλεκτρικού ρεύµατος από τον Οκτώβριο του περασµένου έτους. Τα ενοίκια των επαγγελµατικών χώρων αυξάνονται υπέρογκα και δυσανάλογα σε σχέση µε το γενικό πληθωρισµό και το σχετικό δείκτη ανάπτυξης της οικονοµίας. Πρέπει να ληφθούν µέτρα να σταµατήσει επιτέλους να φουσκώνει περισσότερο αυτή η «φούσκα» των ακινήτων. Υπάρχει έντονη ανησυχία του εµπορικού και επιχειρηµατικού κόσµου για τις κινεζικές διαδικτυακές πλατφόρµες(όπως η TEMU και SHEIN) πού δηµιουργούν συνθήκες αθέµιτου ανταγωνισµού λόγω του ιδιαίτερου φορολογικού και εµπορικού τους καθεστώτος. Εδώ χρειάζεται ένα ευρωπαϊκό µέτωπο εκ µέρους των µικροµεσαίων επιχειρήσεων για να αντιµετωπίσουµε αυτή την αθέµιτη κατάσταση που εισπράττει µεγάλο µερίδιο της Ευρωπαϊκής κατανάλωσης. Η ολοένα διαφαινόµενη διεύρυνση κοινωνικών και οικονοµικών ανισοτήτων µεταξύ µεγάλων και µικρών επιχειρήσεων οδηγεί πολλές µικρές επιχειρήσεις σε στενότητα, ανασφάλεια και δηµιουργία πολλών χρεών, προς εφορία, ασφαλιστικά ταµεία, τράπεζες και προµηθευτές. Η δε πολιτεία κωφεύει για διευκολύνσεις προς τις µικρές και πολύ µικρές επιχειρήσεις και κυρίως στην θέσπιση µιας ρύθµισης 120 δόσεων για όλα τα χρέη του παρελθόντος, ούτε καν για ένα ειδικό ακατάσχετο λογαριασµό που θα δώσει ανάσες στους υπερχρεωµένους συναδέλφους και συναδέλφισσες. Ευελπιστώ έστω και τώρα να υπάρξει προνοητικότητα να αναταχθεί και να στηριχτεί η µικροµεσαία επιχειρηµατικότητα γιατί είναι αυτή που αποτελεί τον στυλοβάτη της εθνικής οικονοµίας αλλά κυρίως της εθνικής απασχόλησης.