Γ. Χατζηθεοδοσίου στην “ΑΞΙΑ”: Πρόκληση για την ελληνική οικονομία οι διεθνείς εξελίξεις αλλά και η στάση της Ε.Ε. σχετικά με την τήρηση των δημοσιονομικών κανόνων

Άρθρο του Γιάννη Χατζηθεοδοσίου, Πρόεδρου του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών και Επίτιμου Διδάκτορα του Πανεπιστημίου Πειραιά, στην εφημερίδα “ΑΞΙΑ” (14/10/2023).

---

Οι τελευταίες δραματικές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και οι σκληρές εικόνες από τις συγκρούσεις μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ, έχουν προκαλέσει παγκόσμιο σοκ.
Ταυτόχρονα όμως προκαλούν και ανησυχία στην Ελλάδα, καθώς οι συνέπειες μίας εκτεταμένης σύρραξης μπορούν να επηρεάσουν την ελληνική οικονομία. Τόσο εξαιτίας της τιμής του φυσικού αερίου που φεύγει από το Ισραήλ με προορισμό την Ευρώπη, όσο και λόγω της πιθανότητας μίας νέας έξαρσης του μεταναστευτικού.

Την ίδια ώρα εντείνονται οι ανησυχίες μελών της επιχειρηματικής κοινότητας για την στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέναντι σε προκλήσεις της εποχής και κυρίως απέναντι στην ακρίβεια.
Αιτία είναι η ολική επαναφορά των αυστηρών δημοσιονομικών κανόνων, κάτι που σημαίνει ότι περιορίζονται σημαντικά οι πιθανότητες λήψης μέτρων στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.

Μπορεί η περίοδος της πανδημίας να τελείωσε όμως παραμένουν οι προκλήσεις από την πρωτοφανή αύξηση των επιτοκίων της ΕΚΤ, την ακρίβεια στα τρόφιμα αλλά και το αυξημένο ενεργειακό κόστος. Υπενθυμίζουμε ότι από 1/1/2024 επανέρχεται η ρήτρα αναπροσαρμογής στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος ενώ ήδη έχει καταργηθεί ουσιαστικά η κρατική στήριξη προς τους καταναλωτές.

Οι κυβερνήσεις των κρατών -μελών της Ε.Ε. θα κληθούν να διαχειριστούν αυτές τις ισχυρές πιέσεις χωρίς να έχουν τα κατάλληλα εφόδια. Και ασφαλώς σε δυσμενέστερη θέση βρίσκονται οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.

Η ελληνική οικονομία είναι υποχρεωμένη μέσα στο 2024 να πετύχει το στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 2,1% παρά την τεράστια επιβάρυνση, που προκάλεσαν οι φυσικές καταστροφές στη Θεσσαλία, στον Έβρο και αλλού.

Για αυτό τον λόγο θεωρούμε επιβεβλημένη την αναδιαμόρφωση του πλαισίου δημοσιονομικής διακυβέρνησης και την επιβολή κανόνων ανάλογα με τις πραγματικές δυνατότητες του κάθε κράτους-μέλους.

Η εφαρμογή οριζόντιων μέτρων σχετικά με τη τήρηση δημοσιονομικών κανόνων, δεδομένα θα οδηγήσει σε περαιτέρω ανισότητες μεταξύ των χωρών, κάτι που μπορεί να αποδειχθεί καταστροφικό για τις πιο αδύναμες οικονομίες.

Είναι κάτι παραπάνω από απαραίτητο να δοθεί η δυνατότητα στις κυβέρνησης να αποφασίσουν για την στήριξη που θα παρέχουν στους πολίτες τους, καθώς η κρίση παραμένει και σύμφωνα με όλες τις προβλέψεις -ειδικά στο κομμάτι του ενεργειακού κόστους- θα μας απασχολήσει και αυτόν τον χειμώνα.

Είμαστε σίγουρα θετικοί στη δημοσιονομική εξυγίανση που απαιτείται, όχι όμως μέσα σε τόσο σφιχτό πλαίσιο. Τουλάχιστον στην παρούσα φάση.

Καλή είναι η τήρηση των αριθμητικών στόχων και η πρόοδος των αριθμών, όμως χωρίς την πρόοδο των κοινωνιών δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη. Αυτό πρέπει να το κάνει ξεκάθαρο η κυβέρνηση προς τους εταίρους και ταυτόχρονα να αναζητήσει συμμαχίες προκειμένου η κατάληξη της συζήτησης που έχει ήδη ξεκινήσει, να δώσει τη δυνατότητα στις ασθενέστερες οικονομίες να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα τους και να ανταποκριθούν στις μεγάλες προκλήσεις της εποχής.