Πέντε μήνες διαπραγματεύσεων και επαναδιαπραγματεύσεων για τα ίδια πράγματα, με πλήρη την παράλυση της οικονομίας, είναι πάρα πολλά για μια οικονομία βυθισμένη στην κρίση, στα χρέη και στην αδράνεια.

 

Δυστυχώς, φαίνεται πως τόσο οι ευρωπαίοι και το ΔΝΤ όσο και η νέα κυβέρνηση της χώρας, δεν κατάλαβαν πόσα πολλά χάνουν με τις συνεχείς και στείρες αντιπαραθέσεις τους, οι οποίες κάθε φορά τους επέστρεφαν στο σημείο εκκίνησης.

 

Είναι αλήθεια ότι, σε αυτούς τους 5 μήνες, όχι μόνο δεν έχει βελτιωθεί σε τίποτα η οικονομική κατάσταση της χώρας, αλλά στοιχεία ικανά να αποτελέσουν εφαλτήριο για μια οικονομική ανάκαμψη, χάθηκαν και θα κληθούμε να κάνουμε νέες θυσίες για να τα επανακτήσουμε.

 

Πολλαπλώς χαμένοι βγαίνουν και οι εταίροι μας που επιμένουν να επιβάλουν εκδικητικούς όρους στην κυβέρνηση και στη χώρα, αρνούμενοι να αναγνωρίσουν ότι ενίοτε οι πολιτικοί όροι αλλάζουν και όταν αλλάζουν αυτοί μπορεί να αλλάξουν και οι οικονομικοί όροι στις σχέσεις μεταξύ των κρατών.

 

Το αποτέλεσμα όλων αυτών είναι να βγούμε όλοι χαμένοι, κυβέρνηση, δανειστές, «θεσμοί», εταίροι και περισσότερο βέβαια ο λαός ο οποίος θα κληθεί να πληρώσει, και πάλι, όλα τα λάθη όλων των παραπάνω.

 

Η συμφωνία είναι προ των πυλών μας λένε τα «σοβαρά» νέα. Κάθε φορά όμως που τείνει να επιβεβαιωθεί κάτι τέτοιο, οι τορπίλες, φίλιες και εχθρικές, ανατρέπουν το σκηνικό. Κυριολεκτικά σκοτσέζικο ντους για τη χώρα μας, όπως, για παράδειγμα, η απρόβλεπτη απαξίωση συζήτησης των νέων προτάσεων της κυβέρνησης από τους «θεσμούς», πριν λίγες μόνο ώρες, στις 14 Ιουνίου.

 

Συμφωνία ή πτώχευση είναι το πρώτο ερώτημα. Συμφωνία ναι αλλά τι συμφωνία, είναι η πρώτη φίλια ανατρεπτική ένσταση. Συμφωνία ναι, αλλά χωρίς καμία παρέκκλιση υποχρεώσεων από την Ελλάδα, είναι η άλλη ένσταση. Το αδιέξοδο είναι πλήρες!

 

Στο μεταξύ, κάποια λόμπυ, είτε «δραχμής» είτε «πιστωτικού γεγονότος» σπεκουλάρουν στην καταστροφή της χώρας, προσμένοντας να εξαγοράσουν τα πάντα σε ληστρικές τιμές πτώχευσης! Δεν εξαιρούνται αυτοί που με διάφορες μεθόδους απέσπασαν τεράστιο πλούτο από τη χώρα, τον μετέτρεψαν σε χρέος της και έβγαλαν έξω τα κεφάλαια, αναμένοντας την πτώση για να επιστρέψουν ως σωτήρες αγοραστές –επενδυτές! Φέρουν τεράστια ευθύνη όλες οι κυβερνήσεις για την άνδρωση αυτής της ομάδας των τρωκτικών αλλά για την ώρα προέχει να μη πέσει η χώρα στα χέρια τους.

 

Με αυτά τα γενικά πολιτικά δεδομένα, η κυβέρνηση συνομιλεί με τους εταίρους σε όλα τα επίπεδα και βαδίζει πάνω σε τεντωμένο σκοινί στις 19 Ιουνίου στο Γιούρογκρουπ, στις Βρυξέλλες, για συμφωνία. Για συμφωνία, γιατί η ρήξη δεν ακούγεται από κανένα στόμα στα σοβαρά. Όλοι γνωρίζουν τις καταστροφικές συνέπειες και προτιμούν να το έχουν σαν καραμέλα ευκαιριακής, λαϊκίστικης χρήσης, ένθεν κι ένθεν, όχι όμως σαν σοβαρό ενδεχόμενον. Μόνο που η ιστορία έχει δείξει πολλές φορές, ότι παρόμοια «παιχνίδια» με τη φωτιά, κατέληξαν σε πυρκαγιά και καλό θα είναι να τα αποφεύγουν.

 

Στο μεταξύ, η αγορά έχει εξαντλήσει όλα τα αποθέματα υπομονής και αναμονής. Η αισιόδοξη αυταπάτη ή, για άλλους, αισιόδοξη ελπίδα, παραχώρησε από καιρό τη θέση της στην αδράνεια, τη στασιμότητα και την υποχώρηση. Τίποτα δεν κινείται πλέον. Και αυτός που μπορεί να αγοράσει κάτι το κρατάει, μη τυχόν και έχουμε «ατύχημα». Η αγορά «στέγνωσε»!

 

Ο φαύλος κύκλος της αδράνειας δυναμώνει και μετατρέπεται σε συντηρητισμό. Η ψυχολογία ανατρέπεται και αυτό μεταδίδεται διαρκώς και βαθύτερα στην κοινωνία και στις επιχειρήσεις. Η επιβεβαίωση είναι ότι σε καιρούς που η επιχειρηματικότητα αναμένει το νέο τουριστικό ρεύμα και υποτίθεται ανοίγουν περισσότερες δουλειές, έχουμε διόγκωση της ανεργίας, των χρεών, τον απλήρωτων λογαριασμών, εισφορών, φόρων κλπ.

 

Είναι το αποτύπωμα της αδιέξοδης σύγκρουσης κυβέρνησης – εταίρων αυτή η κατάσταση. Και ξέρουμε καλά ότι θα την πληρώσουμε ακριβά. Όμως, ο επιχειρηματικός κόσμος διαισθανόμενος ότι επιταχύνεται κάθε μέρα και περισσότερο η διολίσθηση, ζητάει να γίνει, έστω και τώρα, μια ρεαλιστική αποτίμηση του τι χάσαμε και του τι πρέπει ακόμη να χάσουμε, προκειμένου να επιτευχθεί μια νέα συμφωνία για να σταματήσει ο κατήφορος. Γιατί από τέτοιες συμφωνίες ισχυρού και ανίσχυρου δεν περιμένουμε κέρδη. Περιμένουμε όμως μια σταθεροποίηση, ένα τέρμα. Να ξέρουμε για τις υποχρεώσεις, τις νέες θυσίες αλλά και το πώς θα διευθετηθεί το υπέρογκο χρέος γιατί, χωρίς αυτό, καμία συμφωνία δεν έχει προοπτική επιτυχίας.

 

Η σταθεροποίηση είναι ο πρώτος όρος για να αρχίσουμε να ανοικοδομούμε ό,τι γκρεμίστηκε. Ξέρουμε ότι θα πληρώσουμε ακριβά τη νέα συμφωνία, όπως και αν την ονομάσει, όπως και αν την παρουσιάσει η κυβέρνηση. Ξέρουμε ότι οι δανειστές «ζητάνε αίμα» μαζί με το χρέος. Πρέπει όμως κάπου να σταματήσει η διαρκής χειροτέρευση των όρων διαπραγμάτευσης, και μαζί, των όρων  επανεκκίνησης της οικονομίας. Γι αυτό η συμφωνία, επώδυνη έστω, είναι μονόδρομος.

 

Ακόμη και η πλέον επώδυνη συμφωνία είναι καλύτερη από την καταστροφή. Όταν η κυβέρνηση καταφέρει και τη συνομολογήσει, επιτέλους, με τους εταίρους και τους «θεσμούς» θα «λυθούν» ξαφνικά όλα τα «μάγια» που κρατούν την οικονομία δέσμια σε αρνητικούς ρυθμούς. Θα ανακαλύψει ξαφνικά, ότι «εμείς οι Έλληνες είμαστε πολύ σκληροί για να πεθάνουμε» με οποιαδήποτε συμφωνία. Θα ανακαλύψει επιπλέον η κυβέρνηση, ότι κακώς αναλώνονταν σε συνθήματα και ιδεολογήματα τόσο καιρό, αφυδατώνοντας τον παραγωγικό ιστό. Θα ανακαλύψει, τέλος, ότι εμείς, οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες, αυτό που χρειαζόμασταν δεν ήταν τα συνθήματα αλλά μια βάση για να ξανα-κινήσουμε την οικονομία.

 

Περίπου δηλαδή, λέμε στην κυβέρνηση: «Δως μοι πα στω και ταν γαν κινάσω» όπως είπε ο Αρχιμήδης ή όπως λέμε εμείς σήμερα «δώσε μου κάπου να πατήσω και τη Γη (οικονομία) θα κινήσω».