Ν. Κογιουμτσής στο “ΠΑΡΟΝ”: «Black Friday» και επιχειρηματικότητα

Η «Black Friday» ως θεσμός ξεκίνησε πριν από κάποια χρόνια και στην Ελλάδα. Ένα ξενόφερτο ουσιαστικά έθιμο, το οποίο τις πρώτες χρονιές, θα έλεγα, που εμφανίστηκε στη χώρα μας είχε μεγαλύτερη επιτυχία, ενώ στην πορεία ατόνησε μερικώς αλλά και διαφοροποιήθηκε ως προς τη χρονική διάρκεια και τα υψηλά ποσοστά εκπτώσεων και προσφορών. Μετατράπηκε ουσιαστικά η «Black Friday» σε «Black Week», ίσως και παραπάνω. Όπως και η «Cyber Monday» έγινε «Cyber Week».

Σύμφωνα και με τα ευρήματα του Ινστιτούτου Έρευνας του ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ, στις φετινές εκπτώσεις της «Black Friday» συμμετείχε το 56% των επιχειρήσεων, επίδοση ελαφρώς χαμηλότερη σε σχέση με πέρυσι, οπότε και είχε συμμετάσχει το 61% των επιχειρήσεων. Η μειωμένη καταναλωτική δυναμική, σε συνδυασμό με το αυξημένο λειτουργικό κόστος, δεν ευνόησε τη μεγαλύτερη συμμετοχή των επιχειρήσεων. Το ότι ο θεσμός απαξιώνεται κάθε χρόνο διαφαίνεται και από την ολοένα και μειούμενη συμμετοχή των επιχειρήσεων και από τη συμμετοχή των ίδιων των καταναλωτών.

Αποτελεί ουσιαστικά τη συνέχεια του καταργημένου θεσμού των ενδιάμεσων εκπτώσεων, που με ανάλογο τρόπο, προϊόντος του χρόνου, ατόνησε γιατί δημιουργούσε σύγχυση στους καταναλωτές λόγω του ότι οι επιχειρήσεις, όντας στην αρχή της χειμερινής ή αντίστοιχα της καλοκαιρινής περιόδου, δεν είχαν τη δυνατότητα γενναίων εκπτώσεων. Εμείς οι εκπρόσωποι των μικρομεσαίων επιχειρήσεων θεωρούμε ότι οι δύο εκπτωτικές περίοδοι, του Ιανουαρίου και του Ιουλίου, είναι αρκετές αλλά και ουσιαστικές, καθώς υπάρχουν σημαντικές εκπτώσεις και οι σχέσεις ποιότητας – τιμής είναι στο καλύτερο δυνατό επίπεδο. Οι έμποροι και οι επιχειρηματίες εκποιούν το όποιο εμπόρευμα έχουν στις αποθήκες τους λόγω του τέλους εποχής.

Όσον αφορά τον τζίρο κατά τη διάρκεια της «Black Friday», τη μερίδα του λέοντος είχαν και πάλι οι μεγάλες επιχειρήσεις, οι πολυεθνικές, που βομβάρδισαν με διαφημιστικά μηνύματα τους πολίτες για πολλά είδη και αγαθά. Την περίοδο αυτή, οι καταναλωτές στρέφονται κυρίως σε ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, κινητά τηλέφωνα, laptops και tablets και ακολουθούν τα είδη ένδυσης – υπόδησης και τα καλλυντικά. Φέτος η εικόνα της στασιμότητας επαληθεύθηκε, με το 46% των επιχειρήσεων να σημειώνει ότι οι πωλήσεις του κινήθηκαν στα ίδια με τα περυσινά επίπεδα («Black Friday» 2022). Καταγράφηκε, όμως, και μια εικόνα σχετικής ικανοποίησης των επιχειρήσεων αναφορικά με τον κύκλο εργασιών, με ένα 56% να δηλώνει μέτρια ικανοποιημένο. Ακόμη, σύμφωνα με τη σχετική έρευνα του INEMY-ΕΣΕΕ, περισσότερες από τις μισές επιχειρήσεις (55%) έχουν πλέον τη δυνατότητα απομακρυσμένων πωλήσεων, ένδειξη που αποτιμάται θετικά ως προς την πρόοδο του ψηφιακού μετασχηματισμού του κλάδου. Βέβαια, οι πωλήσεις από το φυσικό κατάστημα συνεχίζουν να υπερτερούν των απομακρυσμένων.

Φέτος, όμως, η συμμετοχή των καταστημάτων στη «Cyber Monday», πρακτική που αφορά τις επιχειρήσεις με δυνατότητα απομακρυσμένων πωλήσεων, ήταν πολύ χαμηλή (23%). Ανησυχητικό είναι και το εύρημα για τις πωλήσεις καθ’ όλη τη διάρκεια της φθινοπωρινής περιόδου, με το 43% να καταγράφει χειρότερες επιδόσεις συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο του 2022 και μόνο το 18% να παρατηρεί βελτίωση.

Η εξέλιξη αυτή πιθανόν να συνδέεται και με τις πολύ καλές καιρικές συνθήκες, που δεν ευνόησαν την αγορά χειμερινών ειδών. Βέβαια, ένας σημαντικός παράγοντας επιβράδυνσης της κατανάλωσης είναι η ακρίβεια, ειδικά στα τρόφιμα, που παραμένει για πολλούς μήνες σε υψηλά ποσοστά και ψαλιδίζει το διαθέσιμο προς κατανάλωση εισόδημα των ελλήνων πολιτών. Εάν δεν τιθασευτεί η ακρίβεια στα τρόφιμα και στην ενέργεια, προμηνύεται ότι και το 2024 θα είναι ένας δύσκολος χρόνος για την αγορά και την επιχειρηματικότητα.