Πέρσι τον Ιούλιο δημοσιεύσαμε ένα άρθρο με τίτλο «Μα δεν θα έρθει η ανάπτυξη;» το οποίο πρόβλεπε ότι από το β’ εξάμηνο του 2016 θα αρχίσει, κάτω από προϋποθέσεις πολιτικής σταθερότητας, μια αναιμική ανάπτυξη. Υπήρξε αμφισβήτηση για την πρόβλεψη η οποία πήγαινε, τότε, κόντρα σε όλα τα προγνωστικά και κυρίως στο οικονομικό κλίμα που επικρατούσε!

 

Σταδιακά, από την αρχή του χρόνου, πολλοί αναλυτές προσχώρησαν στην ίδια άποψη, όταν όμως ήταν πια φανερό ότι η ελληνική οικονομία υποχώρησε και απαξιώθηκε, μαζί με την εργασία, τόσο πολύ, που παρουσίαζε αφ’ εαυτής ευκαιρίες επενδύσεων, ακόμη και ληστρικών.

 

Πέρα από τις πολιτικές που ασκούνται και τις εξελίξεις με την αξιολόγηση και την αναχρηματοδότηση του χρέους από την ΕΕ, η πραγματική βάση για την ανάπτυξη είναι ότι η κρίση επιτέλεσε το καταστροφικό της έργο, ως προς την καταστροφή του «υπερβάλλοντος» και παλαιωμένου κεφαλαίου και ως προς την απαξίωση της αμοιβής της εργασίας. Το μόνο που μένει ακόμη, ως αγκάθι, είναι η υψηλή φορολογία (και ασφάλιση) ως ποσοστό επί του εισοδήματος και των κερδών, για να ανοίξει ανεπιστρεπτί ο δρόμος προς την ανάπτυξη.

 

Μπορεί η κυβέρνηση να αναζητά προπαγανδιστική ευκαιρία για να προβάλει την έστω αναιμική ανάπτυξη του δεύτερου μισού του 2016 και την ισχυρότερη του 2017, αλλά στην ουσία καρπώνεται όχι μόνο τα «οφέλη» της δικής της πολιτικής απαξίωσης των παραγωγικών δυνάμεων της χώρας αλλά και της απαξίωσης που προηγήθηκε από τις άλλες κυβερνήσεις. Στην ουσία όμως τη «βρώμικη δουλειά» την έκανε, νομοτελειακά, η κρίση του συστήματος, την οποία θα έκανε έτσι ή αλλιώς, με οποιοδήποτε τρόπο και με οποιαδήποτε κυβέρνηση.

 

Είναι ωστόσο αμφίβολο αν η κυβέρνηση καταφέρει να κεφαλαιοποιήσει πολιτικά αυτές τις εξελίξεις, δεδομένου ότι το Φθινόπωρο οι φορολογούμενοι θα στενάζουν από τα βάρη και δεν είναι καθόλου δύσκολο να επιλέξουν την πολιτική άποψη: «να φύγει αυτή η κυβέρνηση και ας έρθει οποιοσδήποτε, καλύτερος θα είναι»», κάτι που παραπέμπει στο αρνητικό και αδιέξοδο «Παραιτηθείτε»! Σ’ αυτή την περίπτωση όμως θα έχουμε νέες πολιτικές αποσταθεροποιήσεις.

 

Το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθήνας έχει ρίξει από χρόνια το βάρος του στην άποψη ότι χρειαζόμαστε πολιτική σταθερότητα και εθνική συνεννόηση για να επιστρέψουμε στην ανάπτυξη. Μένει να δούμε αν αυτό κάποια στιγμή γίνει πράξη από το πολιτικό σύστημα ή θα συνεχίσει να υπονομεύει το έδαφος πάνω στο οποίο πατάει.

 

Η Τράπεζας της Ελλάδος επιβεβαιώνει…

 

 

Η τελευταία Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος για τη Νομισματική Πολιτική 2015-2016, πάντως (Ιούνιος 2016), στέλνει αισιόδοξα μηνύματα (με αστερίσκους βέβαια) και επιβεβαιώνει το άρθρο για την ανάπτυξη στο β’ εξάμηνο του 2016.

Όπως αναφέρει,

 

«η ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης αναμένεται να συμβάλει στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και στην ενίσχυση της ρευστότητας και να βελτιώσει το επενδυτικό κλίμα το δεύτερο εξάμηνο του 2016. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος, για το σύνολο του 2016 προβλέπεται οριακά αρνητικός ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ -0,3%, καθώς αναμένονται, στο γ΄ και το δ΄ τρίμηνο, θετικοί ρυθμοί μεταβολής που θα αντισταθμίσουν εν μέρει το αρνητικό αποτέλεσμα του α’ εξαμήνου του έτους.

Ωστόσο οι κίνδυνοι για την πορεία της ελληνικής οικονομίας παραμένουν. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος συνδέεται με την υπερβολική, κατά την άποψη της Τράπεζας της Ελλάδος, έμφαση στις αυξήσεις φόρων που αποφασίστηκε στο πλαίσιο της πρώτης αξιολόγησης για να καλυφθεί το δημοσιονομικό κενό της περιόδου 2016-2018. Μια μεγαλύτερη του αναμενομένου υφεσιακή επίπτωση του αυξημένου φορολογικού βάρους θα είχε ως δευτερογενή επίδραση την απόκλιση των δημοσιονομικών στόχων για τα έσοδα».

 

 

Σ.