- 08/10/2018
Αποδοχή κληρονομιάς με το «ευεργέτημα» της απογραφής
Του Οικονομικού Επόπτη του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, φοροτεχνικού, Παναγιώτη Παντελή
Του Οικονομικού Επόπτη του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, φοροτεχνικού, Παναγιώτη Παντελή
Σε συνεργασία με τον Φοροτεχνικό Παναγιώτη Τσουκαλά-Τζίκα
Αφορμή για το θέμα του σημερινού μας άρθρου απετέλεσε η επίσκεψη μιας κυρίας την προηγούμενη εβδομάδα στο γραφείο μας, κρατώντας στα χέρια της δύο αναγκαστικές κατασχέσεις εις χείρας τρίτου στις οποίες αναφερόταν το εξής:
«…ΚΑΤΑΣΧΩ ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΑ
Εις χείρας σας ως τρίτου όσα οφείλετε ή μέλλετε να οφείλετε ή όσα βρίσκονται στα χέρια σας από ενοίκια ως ενοικιαστής του ακινήτου ή των ακινήτων ή των εγκαταστάσεων και κατασκευών, που μισθώνετε στη ………. και μέχρι του ποσού των ………… και σας προσκαλώ όπως εντός οκτώ ημερών από την επίδοση του παρόντος, για την ικανοποίηση των απαιτήσεων του Δημοσίου, καταθέσετε τα κατασχεμένα χρήματα σε πιστωτικό ίδρυμα της επιλογής σας ή στα Ελληνικά Ταχυδρομεία κάνοντας χρήση της σχετικής Ταυτότητας Οφειλής Κατασχετηρίου (ΤΟΚ)…»
Δεν θα αναφερθούμε φυσικά με ονόματα και ακριβή στοιχεία, καθώς υπάρχει σε ισχύ το μέτρο προστασίας προσωπικών δεδομένων με το οποίο δεσμευόμαστε απέναντί της, ωστόσο θα αναφέρουμε τον βασικό κορμό της ιστορίας της.
Η υπόθεση έχει ως εξής :
Προ ολίγων ετών ο σύζυγός της απεβίωσε και της άφησε την κληρονομιά του. Μαζί βέβαια με την κληρονομιά που αποτελούταν από τρία ακίνητα, υπήρχε και μια φερόμενη επίδικη οφειλή της εταιρείας που αυτός συμμετείχε ως διαχειριστής, προς το Δημόσιο, από υπέρογκο πρόστιμο που υπήρχε με τις διαδικασίες του γνωστού σε όλους μας ΚΒΣ.
Ωστόσο, με τον θάνατο του συζύγου της η γυναίκα έπρεπε να πάρει μια απόφαση εντός 4 μηνών σχετικά με το εάν θα έκανε αποποίηση της κληρονομιάς ή θα την αποδεχόταν και φυσικά μαζί με αυτήν θα αποδέχονταν και τη δικαστική διαμάχη που εκκρεμούσε. Στη συγκεκριμένη περίπτωση η κληρονόμος επέλεξε τελικά να κάνει χρήση του δικαιώματος της αποδοχής της κληρονομιάς με το ευεργέτημα της απογραφής, βάσει των άρθρων 1902 έως 1912 του Αστικού Κώδικα.
Διαβάζοντας τα συγκεκριμένα άρθρα του Αστικού Κώδικα, καθώς επίσης και σε συνεργασία με έμπειρους συνεργάτες του γραφείου μας, μπορέσαμε να απαντήσουμε στα ερωτήματα που εύλογα μας δημιουργήθηκαν:
Μέχρι πότε μπορεί κάποιος να κάνει Αποδοχή κληρονομιάς με το ευεργέτημα της απογραφής;
Βάσει των άρθρων του Αστικού Κώδικα, ο κληρονόμος αφού κάνει γνωστό στο δικαστήριο μέσω αίτησης στη γραμματεία του ότι θα αποδεχτεί την κληρονομιά με το ευεργέτημα της απογραφής, έχει χρονικό περιθώριο 4 μηνών να κάνει απογραφή της κληρονομούμενης περιουσίας.
Πως γίνεται η αποδοχή κληρονομιάς με το ευεργέτημα της απογραφής;
Με την κατάθεση της αίτησής του ο κληρονόμος, εντός του χρονικού περιθωρίου των 4 μηνών, οφείλει να συντάξει έκθεση απογραφής ενώπιον ενός συμβολαιογράφου και δυο πραγματογνωμόνων. Σε αυτήν θα αναφέρεται αναλυτικά στο ενεργητικό της το σύνολο και η αξία της κινητής και ακίνητης περιουσίας και στο παθητικό της δηλαδή οτιδήποτε εκκρεμεί εις βάρος της. Συγχρόνως η έκθεση θα πρέπει να συνοδεύεται και με χωριστή συμβολαιογραφική πράξη αποδοχής κληρονομιάς, η οποία θα είναι κατατεθειμένη στο υποθηκοφυλακείο της περιοχής.
Μέχρι που ευθύνεται ο κληρονόμος με το ευεργέτημα της απογραφής;
Ο κληρονόμος είναι υπεύθυνος για την κληρονομούμενη περιουσία έως εκεί που ορίζει το ενεργητικό της. Με την αποδοχή, βάσει του ευεργετήματος της απογραφής, τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις της κληρονομιάς διαχωρίζονται από την ατομική περιουσία του κληρονόμου και δεν μπορούν να την επηρεάσουν αρνητικά.
Μπορεί κάποιος να εκποιήσει ή να παραχωρήσει την περιουσία που έχει αποδεχθεί με το ευεργέτημα της απογραφής;
Αποκλειστικά και μόνο με την άδεια του δικαστηρίου μπορεί ο κληρονόμος να εκποιήσει την κληρονομούμενη περιουσία. Η εκποίηση γίνεται συνήθως με τη διαδικασία του πλειστηριασμού. Ωστόσο, εάν επιθυμεί κάποιος από τους κληρονόμους μπορεί να παραχωρήσει την κληρονομούμενη περιουσία στους δανειστές και στους κληροδόχους, σύμφωνα με τις διατάξεις της πολιτικής δικονομίας.
Πότε χάνεται το ευεργέτημα της απογραφής;
Το ευεργέτημα της απογραφής χάνεται όταν:
- Δε συνταχθεί η απογραφή εντός του χρονικού περιθωρίου των 4 μηνών
- Εάν συντάχθηκε ανακριβής απογραφή εσκεμμένα
- Εάν υπήρξε εσκεμμένη διαχείριση της κληρονομικής ομάδας
- Εάν εκποιήσει ο κληρονομούμενος μέρος της ή και ολόκληρη την κινητή και ακίνητη περιουσία χωρίς την άδεια του δικαστηρίου
Συμφέρει κάποιον να κάνει αποδοχή κληρονομιάς με το ευεργέτημα της απογραφής;
Με τη διαδικασία αυτή ο κληρονόμος προστατεύει την προσωπική του περιουσία, είτε είναι κινητή, είτε είναι ακίνητη, αφού τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις της κληρονομούμενης περιουσίας αποχωρίζονται αυτοδικαίως από την περιουσία του. Επίσης, είναι υπεύθυνος για την κληρονομητέα περιουσία έως εκεί που ορίζει το ενεργητικό της και μπορεί να ευεργετηθεί από αυτή όσο είναι θετικό.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση πρόκειται για μια υπόθεση διάρκειας χρόνων, που φυσικά επέφερε μεγάλη ταλαιπωρία στην φορολογούμενη. Ενώ φαινόταν ότι η υπόθεση του δικαστηρίου για το πρόστιμο της εταιρείας θα τελείωνε θετικά, το δικαστήριο τελικά έκρινε ότι ο φορολογούμενος δεν είχε δίκιο κι έτσι μοιραία το πρόστιμο παρέμεινε κανονικά στα αρνητικά στοιχεία της κληρονομιάς.
Αποτέλεσμα αυτού είναι η γυναίκα αυτήν τη στιγμή όχι μόνο να μην μπορεί να επωφεληθεί από την εκμετάλλευση της ακίνητης περιουσίας, αλλά να πρέπει να καταβάλει τον ετήσιο φόρο εκμετάλλευσής της, δηλαδή 15% έως τις 12.000€, αφού τα ακίνητα ενοικιάζονται και φυσικά και τον ΕΝΦΙΑ που αναλογεί για τα ακίνητα. Αξίζει να σημειωθεί ότι με την έκθεση κατάσχεσης εις χείρας τρίτου, δεν εισπράττει πια τα ενοίκια των δύο ακινήτων, τα οποία αποδίδονται στο Δημόσιο!
Σε συναντήσεις που είχαμε με τους προϊσταμένους των τμημάτων της αρμόδιας ΔΟΥ μας ενημέρωσαν ότι όσο υπάρχει η έκθεση απογραφής που συνοδεύεται με την αποδοχή κληρονομιάς, ο κληρονόμος είναι υπεύθυνος και για τις υποχρεώσεις που συνοδεύουν το ενεργητικό της κληρονομημένης περιουσίας.
Σε αυτήν την περίπτωση η κληρονόμος είχε την τύχη να γνωρίζει όλο το ιστορικό της υπόθεσης, αλλά και φυσικά το γεγονός ότι ο σύζυγός της έφυγε από τη ζωή κι έτσι επέλεξε να ακολουθήσει την «οδό» της απογραφής με το ευεργέτημα της απογραφής, προστατεύοντας την προσωπική της περιουσία. Φανταστείτε τι θα γινόταν εάν δεν γνώριζε τίποτα για την υπόθεση, αλλά ακόμη χειρότερα και το γεγονός του θανάτου… Πόσες φορές έχει τύχει φορολογούμενοι να γίνονται κληρονόμοι υπέρογκων χρεών και μόνο; Γιατί όταν κάποιος αποποιηθεί η κληρονομιά πηγαίνει στον επόμενο κατά σειρά. Για τον λόγο αυτό, τους συγγενείς από κοντά…
Πηγή: www.e-forologia.gr
