Η αναγγελθείσα μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο πετρέλαιο θέρμανσης, παρουσιάστηκε από πολλά μέσα ενημέρωσης σαν σπουδαίο γεγονός οικονομικής ελάφρυνσης των νοικοκυριών. Πόσο όμως η μείωση του ΕΦΚ επιδρά πραγματικά στο πορτοφόλι των καταναλωτών και κατά πόσο η σημερινή τιμή του πετρελαίου θέρμανσης γίνεται ελκυστική;

 

Η ακριβής μείωση που υπολογίστηκε, ανέρχεται σε 12,1 λεπτά το λίτρο ή 121 ευρώ το χιλιόλιτρο. Έτσι η τιμή του πετρελαίου θέρμανσης, αν δεν αυξηθεί η διεθνής τιμή με τις πολιτικές και πολεμικές συγκρούσεις στην Ουκρανία και τη Μ. Ανατολή, θα κυμανθεί μεταξύ 1,10 και 1,15 ευρώ το λίτρο.

 

Σημειώνουμε ότι η κατανάλωση του πετρελαίου θέρμανσης κρατιόνταν σε ανεκτά  επίπεδα μέχρι τότε που η τιμή του ήταν κάτω του 0,90 ευρώ το λίτρο. Ωστόσο, από τότε το γενικό εισόδημα του καταναλωτή σημείωση νέα πτώση οπότε ακόμη και η επαναφορά εκείνης  της τιμής είναι αμφίβολο αν επαναφέρει και το επίπεδο κατανάλωσης.

 

Η ομοσπονδία βενζινοπωλών Ελλάδος βλέποντας το νέο αδιέξοδο, μετά τις εξαγγελίες, πρότεινε ο ΕΦΚ να επανέλθει στα επίπεδα του Απριλίου του 2011, όταν ανέρχονταν στα 21 ευρώ το χιλιόλιτρο και μαζί με τον σημερινό ΦΠΑ 23% στα 25,83 ευρώ. Με την πρόταση αυτή, η συνολική μείωση ΕΦΚ και ΦΠΑ θα ανέρχονταν στα 380 ευρώ το χιλιόλιτρο και η τιμή ανά λίτρο θα έπεφτε στα κάτω από τα 90 λεπτά.

Το κομβικό σημείο στις τιμές των καυσίμων μαζί και του πετρελαίου θέρμανσης είναι οι φόροι. Η βασική μάζα του φόρου σχηματίζεται από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης και τον ΦΠΑ. Σε όλες τις χώρες της ΕΕ ισχύουν με Οδηγία (2003/96/ΕΚ του Συμβουλίου της 27ης Οκτωβρίου 2003) συντελεστές ΕΦΚ με σκοπό τη συλλογή φόρων και καθορίζονται οι ελάχιστοι συντελεστές με σκοπό την μη αλλοίωση του ανταγωνισμού. Προβλέπονται βέβαια μειώσεις, διευθετήσεις και εξαιρέσεις για διάφορες κατηγορίες κατανάλωσης μεταξύ των οποίων και η θέρμανση.

 

Η ουσία πάντως της υπόθεσης είναι ότι η τιμή του πετρελαίου θέρμανσης  από τον Απρίλιο του 2010 μέχρι τον Απρίλιο του 2014 σημείωσε άνοδο της τάξης του 74,86%! Την ίδια περίοδο η μέση μείωση των εισοδημάτων κυμάνθηκε στο 25 με 30%.

 

Παρακάτω δίνουμε πίνακα με τις μεταβολές που έχουν γίνει στους φόρους και στην τελική τιμή του πετρελαίου θέρμανσης.

 

 

Από τον πίνακα παρατηρούμε ότι από τον Απρίλιο του 2010 μέχρι τον Απρίλιο του 2014 (τα χρόνια της κρίσης, της κατακόρυφης αύξησης των φόρων και της ραγδαίας πτώσης των εισοδημάτων) η λιανική τιμή του πετρελαίου θέρμανσης αυξήθηκε κατά 74,86%. Παρατηρούμε  όμως ότι τον Απρίλιο του 2011, η διεθνής τιμή πετρελαίου ανά βαρέλι ήταν 124 δολ. και τον Απρίλιο του 2014 είχε πέσει στα 107.25 δολ. αλλά η λιανική τιμή του πετρελαίου θέρμανσης ήταν αυξημένη μεταξύ των δύο αυτών περιόδων κατά 38,35%!

 

 

Το πλέον χαρακτηριστικό είναι οι μεγάλες αυξήσεις των φόρων. Συγκριμένα, από τον Απρίλιο του 2010 μέχρι τον Απρίλιο του 2014, η αύξηση του ΕΦΚ ήταν της τάξης του 1.471,42%! Με τη μείωση του  ΕΦΚ που εξάγγειλε ο κ. Πρωθυπουργός ο ΕΦΚ τον Οκτώβριο του 2014 θα είναι αυξημένος σε σχέση με τον Απρίλιο του 2010 κατά 1.000% ή κατά 10 φορές! Αντίστοιχα, ο συνολικός φόρος (ΕΦΚ & ΦΠΑ) στο διάστημα, από τον Απρίλιο του 2010 μέχρι τον Απρίλιο του 2014 είναι αυξημένος κατά 1.562%! Με τις νέες ρυθμίσεις, τον Οκτώβριο ο συνολικός φόρος θα είναι αυξημένος σε σχέση με το 2010 κατά 1.063,99%.

 

Σε κάθε περίπτωση, βλέπουμε ότι κατά την περίοδο που τα εισοδήματα και το ΑΕΠ γνωρίζουν μεγάλη πτώση, οι φόροι στο πετρέλαιο θέρμανσης αυξάνονται, όπως αντίστοιχα αυξάνονται και οι λιανικές τιμές. Παράλληλα βέβαια έχουμε και μεγάλη αύξηση όλων των άλλων τελών και φόρων.

 

Με αυτά τα δεδομένα, ο καταναλωτής είναι μάλλον αδύνατο να ανταποκριθεί στην τιμή 1,12 – 1,15 €/λ. που θα διαμορφωθεί στο πετρέλαιο θέρμανσης από τον Οκτώβριο του 2014 και το αποτέλεσμα θα είναι το ίδιο σχεδόν με τα αμέσως προηγούμενα χρόνια: Ξεπάγιασμα των οικογενειών με όλες τις τραγικές συνέπειες, μείωση εργασιών και παραγωγικότητας στις επιχειρήσεις, κλείσιμο πολλών πρατηρίων υγρών καυσίμων, τεράστια επιβάρυνση του περιβάλλοντος από καύση ανεξέλεγκτων υλικών, μαζική και παράνομη ξύλευση και αποψίλωση δασών και, τέλος, μειωμένα έσοδα του κράτους από τους φόρους.

 

 

Αν η κυβέρνηση δεν κατανοήσει το οικονομικό πρόβλημα των λαϊκών οικογενειών και δεν ανοίξει διάλογο με τους φορείς των κλάδων και της κοινωνίας, καμία πολιτική δεν μπορεί να πάρει θετική κοινωνική διάσταση

 

Σ.Β.