Γ. Χατζηθεοδοσίου στα “ΕΠΙΚΑΙΡΑ”: Μακροπρόθεσμος αναπτυξιακός σχεδιασμός με αιχμή του δόρατος τις ΜμΕ

Άρθρο του Γιάννη Χατζηθεοδοσίου, Προέδρου του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών και Επίτιμου Διδάκτορα του Πανεπιστημίου Πειραιά, στα “ΕΠΙΚΑΙΡΑ” (04/03/2024).

---

Οι οικονομικοί δείκτες δείχνουν ότι η οικονομία μας πάει καλύτερα, συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές και αναμένεται για φέτος ο ρυθμός ανάπτυξης να είναι μεγαλύτερος του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Η χώρα απέκτησε και πάλι επενδυτική βαθμίδα -κάτι οπωσδήποτε σημαντικό- ενώ πλέον δανείζεται πιο εύκολα. Οι αριθμοί λοιπόν δείχνουν να ευημερούν. Τι γίνεται όμως με τους ανθρώπους;

Εκεί έξω στην αγορά, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Ο υψηλός πληθωρισμός συρρικνώνει τα εισοδήματα νοικοκυριών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, οι τιμές των τροφίμων ανεβαίνουν διαρκώς -πάνω από 8% οι ανατιμήσεις τον προηγούμενο μήνα- και όλο και περισσότεροι πολίτες αισθάνονται για τα καλά τις συνέπειες του ακριβότερου κόστους ζωής. Σε έρευνα του Ε.Ε.Α., 9 στους 10 ερωτηθέντες απάντησαν ότι για αυτούς η ακρίβεια είναι το νούμερο 1 πρόβλημα. Σε άλλη έρευνα μεγάλο μέρος των καταναλωτών δηλώνουν ότι τα εισοδήματα τους φτάνουν μόλις για τις 19 πρώτες μέρες του μήνα. Μιλάμε δηλαδή για μία υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου της κοινωνίας.

Μία από τις συνέπειες αυτής της νέας πραγματικότητας είναι η μείωση της κατανάλωσης, κάτι που οδηγεί τις επιχειρήσεις -κυρίως τις μικρομεσαίες- σε αδιέξοδο. Με χαμηλότερους τζίρους καλούνται να ανταποκριθούν σε υψηλότερο λειτουργικό κόστος, να καλύψουν οφειλές που έρχονται από το παρελθόν, να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του επιχειρείν χωρίς κάποια στήριξη από χρηματοδοτικά «εργαλεία» ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ακόμα και σήμερα επιβαρύνονται με μνημονιακούς φόρους, όπως το τέλος επιτηδεύματος ή η προκαταβολή φόρου. Προβληματισμό προκαλεί και το νέο φορολογικό που φέρνει επιπλέον βάρη για ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους, με τους «μεγάλους» όμως να παραμένουν στο απυρόβλητο.

Η κατάσταση θα μπορούσε να είναι πιο διαχειρίσιμη για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Αρκεί να υπήρχε μία βασική συνθήκη. Ζεστό χρήμα στην αγορά. Ούτε και σε αυτό όμως ελπίζουμε, σύμφωνα με τα δεδομένα που ισχύουν σήμερα. Ο τραπεζικός δανεισμός δεν υπάρχει, ενώ οι μικρομεσαίοι δεν μπορούν να υπολογίζουν ούτε και στα κοινοτικά κονδύλια του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, καθώς αυτά κινούνται κυρίως προς τις μεγάλες επιχειρήσεις.

Το Ε.Ε.Α. έχει συγκεκριμένες προτάσεις για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και την ανάπτυξη της χώρας:

Για την αντιμετώπιση της ακρίβειας:

-Μείωση των έμμεσων φόρων σε βασικά αγαθά και καύσιμα. Τα όποια pass και επιδόματα δίνονται μέχρι τώρα, έχει αποδειχθεί ότι δεν φέρνουν αποτελέσματα.

-Εντατικοποίηση των ελέγχων στην αγορά. Το να μπει ένα πρόστιμο σε μία πολυεθνική, όσο υψηλό και αν είναι, δεν θα «πονέσει» τον παραβάτη εφόσον έχει βγάλει μέχρι τότε πολλαπλάσια κέρδη.

Για τη στήριξη των επιχειρήσεων και της αγοράς:

-Αύξηση του αριθμού των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που θα μπορούν να υπαχθούν σε χρηματοδοτικά προγράμματα του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης. Η συνεχιζόμενη τόνωση των μεγάλων επιχειρήσεων προκαλεί συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού στην αγορά.

-Η κυβέρνηση να ασκήσει πραγματική πίεση προς τις τράπεζες ώστε να αλλάξουν την πολιτική τους σχετικά με τον τραπεζικό δανεισμό. Απαιτούνται περισσότερα χρηματοδοτικά «εργαλεία».

-Αναγκαίο είναι οι τράπεζες να μειώσουν τις απαιτήσεις τους σχετικά με τις προμήθειες. Θεωρούμε ανεπίτρεπτο να έχουμε στην Ελλάδα από τις υψηλότερες τραπεζικές προμήθειες στην Ευρώπη.

-Να εφαρμοστούν πολιτικές που θα διευκολύνουν την ψηφιακή και την πράσινη μετάβαση των επιχειρήσεων.

-Αυτή την περίοδο επικρατεί αναβρασμός στην αγορά εξαιτίας της απειλής των προστίμων για όσους δεν έχουν προχωρήσει στη διασύνδεση της ταμειακής τους μηχανής με τα POS μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου. Θεωρούμε απολύτως αναγκαίο να υπάρξει μία μεταβατική περίοδος για την ολοκλήρωση της διαδικασίας. Κανείς από τους υπόχρεους δεν αρνείται να εγκαταστήσει POS, όμως είναι πρακτικά αδύνατο να γίνει αυτό μέσα σε ελάχιστες ημέρες.

-Εκπόνηση νέου φορολογικού με στόχο την κάλυψη περιπτώσεων που μέχρι και σήμερα βρίσκονται στο απυρόβλητο. Η μεγάλη φοροδιαφυγή δεν γίνεται από τους μικρούς.

Για την προστασία οφειλετών και δανειοληπτών:

-Με δεδομένο ότι το ιδιωτικό χρέος έχει εκτοξευθεί -260 δισ. ευρώ έχει φτάσει σύμφωνα με εκτιμήσεις- ζητάμε μία νέα ρύθμιση για το σύνολο των οφειλών προς το Δημόσιο, με δυνατότητα αποπληρωμής σε πολλές δόσεις.

–Οφειλέτες του ΕΦΚΑ κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς ασφαλιστική ικανότητα από την 1η Μαρτίου. Μία ειδική ρύθμιση για αυτούς, στο κομμάτι της Υγείας, ώστε να συνεχίσουν να έχουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.

-Σχετικά με το θέμα των δανειοληπτών, να προστατευθεί η πρώτη κατοικία για όσους αποδεδειγμένα αδυνατούν να φανούν συνεπείς στις υποχρεώσεις τους.

-Επίσης να υπάρξει επιπλέον μέριμνα για τη δράση των funds, γιατί εκτιμώ ότι όσα έχουν γίνει δεν επαρκούν.

Εν κατακλείδι, για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και την προστασία της κοινωνίας χρειάζεται ένας μακροπρόθεσμος και κυρίως ρεαλιστικός αναπτυξιακός σχεδιασμός που θα βασιστεί κυρίως στην πρόοδο των ΜμΕ.