Γ. Χατζηθεοδοσίου στη “Δημοκρατία”: Εθνικός κίνδυνος το δημογραφικό

Άρθρο του Γιάννη Χατζηθεοδοσίου, Προέδρου του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών και Επίτιμου Διδάκτορα του Πανεπιστημίου Πειραιά, στην εφημερίδα “Δημοκρατία” (23/01/2024).

---

Αποτελεί εθνική αναγκαιότητα η αντιμετώπιση ενός προβλήματος που εντείνεται διαρκώς τα τελευταία χρόνια. Αναφέρομαι στο δημογραφικό, δηλαδή στην συνεχή μείωση του πληθυσμού της χώρας. Πρόκειται για έναν υπαρκτό κίνδυνο που αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, τότε οι συνέπειες θα είναι τραγικές και σε πάρα πολλά επίπεδα.

Ήδη είναι δυσοίωνες οι προβλέψεις για το μέλλον, καθώς εκτιμάται ότι το 2030 το 1/3 του πληθυσμού θα υπερβαίνει την ηλικία των 60 ετών και το 2050 θα φθάνει το ήμισυ. Δηλαδή η Ελλάδα μετατρέπεται με γοργούς ρυθμούς σε μία χώρα γερόντων, με ότι κι αν σημαίνει αυτό για την οικονομία, για το ασφαλιστικό της και γενικά για το μέλλον της.

Εξαιτίας της μείωσης των γεννήσεων, σύμφωνα με τις δημογραφικές προβολές της Eurostat του 2023, ο πληθυσμός αναμένεται να μειωθεί από τα 10,46 εκατ. άτομα το 2022 στα 7,8 εκατ. άτομα το 2070. Μιλάμε δηλαδή για μία εφιαλτική εξέλιξη.

Υπάρχουν σίγουρα πολλές αιτίες που έχουν οδηγήσει την Ελλάδα να είναι ουραγός των χωρών της Ε.Ε. στο θέμα των γεννήσεων, με βασικότερη κατά τη γνώμη μου την οικονομική ανασφάλεια.

Δεν είναι παράλογο όταν ένα νέο ζευγάρι που δεν έχει σταθερά εισοδήματα ή που βλέπει ότι δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της εποχής, να επιλέξει είτε να μην κάνει παιδιά, είτε να αρκεστεί σε ένα.

Οπότε, στην Ελλάδα της ακρίβειας και των συνεχών κρίσεων που καλείται να αντιμετωπίσει η κοινωνία, απαιτούνται στοχευμένες πολιτικές στήριξης των οικογενειών και περισσότερο των νέων.

Μπροστά σε αυτή την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί, η κυβέρνηση ανακοίνωσε την αύξηση του επιδόματος γέννησης από 2.000 ευρώ για κάθε παιδί που ισχύει σήμερα, σε 2.400 έως 3.500 ευρώ αναλόγως του αριθμού των τέκνων, και μάλιστα αναδρομικά από 1/1/2023, ενώ ήδη υλοποιεί και μία σειρά από άλλα μέτρα.

Φοβάμαι όμως ότι μιλάμε για μία «ανάσα». Σημαντική μεν, αλλά όχι ικανή να αντιστρέψει την πορεία που έχει χαραχθεί. Για να δούμε περισσότερες γεννήσεις στην ελληνική κοινωνία, απαιτούνται δομικές αλλαγές που θα ανεβάσουν το βιοτικό επίπεδο, θα τονώσουν το επιχειρείν, θα κάνουν τους πολίτες να αισθάνονται περισσότερο ασφαλείς σε θέματα οικονομίας -άρα δεν θα είναι τόσο μεγάλο το ρίσκο απόκτησης περισσότερων παιδιών- και θα επιλύσουν μία σειρά από σοβαρά ζητήματα που κυριαρχούν στην καθημερινότητα τους, όπως η ακρίβεια στα τρόφιμα, η δυσκολία στο να βρεθεί στέγη με ένα λογικό αντίτιμο, θέσεις εργασίας με καλύτερες προοπτικές σε θέματα αμοιβών αλλά και επαγγελματικής ανέλιξης των εργαζομένων από αυτές που υπάρχουν σήμερα.

Όσο περισσότερο καθυστερούμε ως χώρα στη λήψη των κατάλληλων μέτρων, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος να μπούμε αμετάκλητα σε μία πορεία χωρίς επιστροφή.