tuv-iso-logo tuv-iso-27001-logo

Η πορεία των εμβολίων κατά του κορονοϊού

Εμβόλιο κορωνοϊού: Πότε θα είναι διαθέσιμο;

Ανανεώθηκε: Κυριακή, 27 Σεπτεμβρίου 2020 12:42

Οι παγκόσμιες ερευνητικές προσπάθειες για την ανάπτυξη εμβολίου έναντι του SARS-CoV-2 είναι εντατικές και η διεθνής κοινότητα αναμένει με ανυπομονησία τα θετικά αποτελέσματα των κλινικών μελετών που βρίσκονται σε εξέλιξη.

Βασικό ερώτημα όλων είναι ο χρονικός ορίζοντας διάθεσης των εμβολίων στην παγκόσμια αγορά. Οι γιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Ιωάννης Ντάνασης, Μαρία Γαβριατοπούλου και Θάνος Δημόπουλος (πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν τα σημαντικότερα σημεία σχετικού άρθρου που δημοσιεύτηκε στο διεθνούς κύρους επιστημονικό περιοδικό The New England Journal of

Medicine από τα πανεπιστήμια Harvard TH Chan School of Public Health, University of Georgia Grady College of Journalism and Mass Communication και Emory Vaccine Center, Emory University School of Medicine των ΗΠΑ. Οι συγγραφείς συμφωνούν ότι η απάντηση στη βασική ερώτηση είναι ότι εμβόλιο θα έχουμε όταν κάποιο/α από τα υποψήφια εμβόλια αποδειχθεί ασφαλές και αποτελεσματικό και καταστεί δυνατή η παραγωγή του σε μεγάλη κλίμακα, κάτι το οποίο δεν μπορεί να καθοριστεί από μία ημερολογιακή ημερομηνία αλλά από τα επιστημονικά δεδομένα.

Η ερώτηση «πότε θα έχουμε διαθέσιμο εμβόλιο έναντι του SARS-CoV-2», ουσιαστικά, μπορεί να αναλυθεί σε τρία βασικά υπο-ερωτήματα:

  1. Πότε θα μπορεί το ευρύ κοινό να είναι σίγουρο ότι τα εμβόλια θα είναι ασφαλή και αποτελεσματικά;
  2. Θα είναι το εμβόλιο διαθέσιμο για όλους ή μόνο για συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες;
  3. Πότε θα φανεί η αποτελεσματικότητα του εμβολίου σε πληθυσμιακό επίπεδο και θα υπάρξει ουσιαστική και διαρκής κάμψη της επιδημιολογικής καμπύλης;

«Η έναρξη κλινικών μελετών φάσης 3 δημιούργησε ενθουσιασμό στην επιστημονική κοινότητα, ο οποίος μεταφέρθηκε και στον γενικό πληθυσμό. Ωστόσο, πρέπει να καταστεί σαφές ότι ο χρονικός ορίζοντας των επιστημόνων μπορεί να διαφέρει από τις προσδοκίες της κοινής γνώμης. Η επιτάχυνση των διαδικασιών παραγωγής εμβολίου είναι ουσιαστική και βήματα που -υπό κανονικές συνθήκες- πραγματοποιούνταν σε χρονική διάρκεια ετών έχουν ολοκληρωθεί εντός λίγων μηνών. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι οι όψιμες φάσεις των κλινικών μελετών θα ολοκληρωθούν με την ίδια ταχύτητα που ολοκληρώθηκαν οι πρώιμες φάσεις ανάπτυξης νέων εμβολίων», αναφέρουν οι καθηγητές του ΕΚΠΑ.

Ο Αμερικανικός Οργανισμός Φαρμάκων και Τροφίμων (FDA), πρόσφατα, ανακοίνωσε ότι δεν θα υπάρξει καμία έκπτωση κατά τη διαδικασία αξιολόγησης των υποψήφιων εμβολίων έναντι του SARS-CoV-2 όσον αφορά στην ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα.

Επιπλέον, τόσο ο FDA όσο και το Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων (CDC) των ΗΠΑ σχεδιάζουν, ήδη, εντατικές ενέργειες επιτήρησης της ασφάλειας των εμβολίων ακόμα και μετά από μία πιθανή έγκριση.

Σχετικά με την ανάγκη ανοσοποίησης του πληθυσμού, σημειώνεται ότι τα σημερινά δεδομένα δείχνουν πως περίπου το 90% των ανθρώπων είναι ευάλωτοι σε πιθανή λοίμωξη από τον νέο κορωνοϊό SARS-CoV-2. «Λαμβάνοντας υπόψη ότι περίπου το 60% έως 70% του πληθυσμού πρέπει να αποκτήσει ανοσία, είτε μέσω φυσικής λοίμωξης είτε μέσω εμβολιασμού, περίπου 5,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως πρέπει να αποκτήσουν ανοσία για να επιτύχουμε την ανοσία αγέλης και να τερματίσει η πανδημία COVID-19», τονίζουν οι επιστήμονες.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, ερώτημα αποτελεί πότε θα καταστεί δυνατή η ανοσοποίηση μεγάλου ποσοστού του πληθυσμού σε παγκόσμιο επίπεδο ακόμα και με διαθέσιμο εμβόλιο, λαμβάνοντας υπόψη μειονοτικές κοινότητες καθώς και χώρες με περιορισμένους πόρους.

Ειδική επιτροπή έχει συσταθεί από την Εθνική Ακαδημία Ιατρικής (NAM) των ΗΠΑ με σκοπό τον καθορισμό των πληθυσμιακών ομάδων που θα λάβουν κατά προτεραιότητα το εμβόλιο έναντι του SARS-CoV-2. «Θα δοθεί προτεραιότητα σε όσους βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο έκθεσης, όπως το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό και οι υγειονομικοί, όσους διαβιούν σε συνθήκες συγχρωτισμού όπως οι κρατούμενοι, σε όσους έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρής νόσου COVID-19 όπως οι ηλικιωμένοι και όσοι έχουν άλλα συμπαραμαρτούντα νοσήματα, ή σε όσους θα αντιμετωπίσουν προβλήματα πρόσβασης, όπως όσοι ανήκουν σε πληθυσμιακές μειονότητες και κοινότητες με χαμηλό μέσο εισόδημα; Εναλλακτικά, μήπως θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα σε όσους είναι πιο πιθανό να είναι ασυμπτωματικοί φορείς και να μεταδίδουν τον ιό, όπως οι εργαζόμενοι σε υπηρεσίες που συνδιαλέγονται με κοινό, οι μαθητές και οι φοιτητές; Θα πρέπει οι χώρες, και εν προκειμένω οι ΗΠΑ, να ακολουθήσουν εσωστρεφή τακτική και να εμβολιάσουν πρώτα μαζικά όλον τον πληθυσμό ή θα πρέπει να έχουν εξωστρεφή πολιτική εμβολιασμού και να συνδράμουν και τις υπόλοιπες χώρες της παγκόσμιας κοινότητας;.

Πέρα από τις απαντήσεις στα ανωτέρω ζητήματα, είναι απαραίτητο να υπάρχει και μία σαφής επικοινωνιακή στρατηγική, ώστε η πολιτική πρόληψης να έχει μεγάλη απήχηση και αποδοχή από την κοινή γνώμη και να είναι αποτελεσματική. Σαφή, διαφανή αποτελέσματα των κλινικών μελετών και η επικοινωνία τους με κατανοητό τρόπο, ώστε να γίνουν αντιληπτά από τους πολίτες αποτελούν συστατικά στοιχεία της επιτυχίας. Η διαφάνεια και η κατανόηση είναι η απάντηση στην αμφισβήτηση των ιατρικών συστάσεων». Βασική προϋπόθεση, επισημαίνουν οι επιστήμονες, είναι σαφώς η εκπαίδευση του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού, το οποίο θα έχει καθοριστικό ρόλο στην προσπάθεια εμβολιασμού με ένα ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο.

Οι συγγραφείς καταλήγουν, απαντώντας στο βασικό ερώτημα του άρθρου, ότι «θα έχουμε ένα ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο έναντι της λοίμωξης COVID-19 όταν τα αποτελέσματα των ερευνητικών μελετών, η επικοινωνία και η εκπαίδευση κατά τη διάρκεια της κλινικής ανάπτυξης του εμβολίου διαμορφώσουν την απαραίτητη κατανόηση, εμπιστοσύνη και αποδοχή των συστάσεων εμβολιασμού από την πλειονότητα της κοινής γνώμης».

Sputnik: Σε κυκλοφορία το ρωσικό εμβόλιο κατά του κορωνοϊού

Σε παραγωγή και η δεύτερη παρτίδα δηλώνουν οι Ρώσοι επιστήμονες

08 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2020 – 17:49

Η πρώτη παρτίδα του ρωσικού εμβολίου κατά της νόσου COVID-19, έχει διατεθεί στην αγορά για δημόσια χρήση, ανακοίνωσε το ρωσικό υπουργείο Υγείας την Τρίτη, 08 Σεπτεμβρίου 2020.

Όπως δήλωσε ο Alexander Gintsburg, διευθυντής του ερευνητικού ινστιτούτου Gamaleya, όπου παράγεται το εμβόλιο, η δεύτερη παρτίδα βρίσκεται ήδη σε παραγωγή.

Παράλληλα, ο κ. Gintsburg σημείωσε ότι αν και η πρώτη παρτίδα του εμβολίου έχει διατεθεί στην αγορά, κάθε παρτίδα θα πρέπει να λαμβάνει ξεχωριστή έγκριση από τις ρωσικές ομοσπονδιακές αρχές.

Σημειώνεται ότι στις 11 Αυγούστου 2020, το ρωσικό υπουργείο Υγείας, εγγέγραψε το εμβόλιο κατά του SARS-CoV-2 και της νόσου COVID-19,  υπό την ονομασία Sputnik-V, το οποίο αναπτύχθηκε από το Gamaleya Research Institute.

 Με Πληροφορίες: Sputnik

Ξεκινάει η τρίτη φάση του δεύτερου ρωσικού εμβολίου

Ανανεώθηκε: Παρασκευή, 02 Οκτωβρίου 2020 23:59

H Ρωσία θα ξεκινήσει την φάση ΙΙΙ των κλινικών δοκιμών του δεύτερου ρωσικού εμβολίου κατά του κορωνοϊού, που κατοχυρώθηκε με την επίσημη ονομασία EpiVakCorona και αναπτύχθηκε από το Ινστιτούτο ιολογίας και επιδημιολογίας Vector της Σιβηρίας, στο διάστημα Νοεμβρίου -Δεκεμβρίου, ανακοίνωσε η ρωσική ρυθμιστική αρχή προστασίας του καταναλωτή Rospotrebnadzor.

Οι κλινικές δοκιμές θα ξεκινήσουν στην περιοχή της Σιβηρίας με την συμμετοχή 5.000 εθελοντών ηλικίας 18-60 ετών και θα συνεχιστούν σε άλλες περιοχές. Στις δοκιμές αυτές δεν θα συμμετάσχουν παιδιά και γυναίκες σε ενδιαφέρουσα.

Όπως δήλωσε η ρωσική ρυθμιστική αρχή προστασίας του καταναλωτή, οι κλινικές δοκιμές της εν λόγω φάσης θα διαρκέσουν έξι μήνες.

AstraZeneca: Επαναλαμβάνει τις δοκιμές του εμβολίου στην Ιαπωνία

Ανανεώθηκε: Παρασκευή, 02 Οκτωβρίου 2020 18:20

Η AstraZeneca Plc ανακοίνωσε σήμερα ότι επαναλήφθηκαν οι κλινικές δοκιμές του πειραματικού της εμβολίου κατά της COVID-19 στην Ιαπωνία.

Πρόσθεσε ότι είναι σε συνομιλίες με τις αρμόδιες ρυθμιστικές Αρχές για τα στοιχεία που χρειάζονται ώστε να ξαναρχίσουν οι δοκιμές του εμβολίου της στις ΗΠΑ, όπου εξακολουθούν να είναι σε παύση.

Οι δοκιμές του πειραματικού εμβολίου της AstraZeneca κατά του νέου κορωνοϊού σε διάφορες χώρες του κόσμου διακόπηκαν τον περασμένο μήνα μετά την εμφάνιση ανεξήγητης ασθένειας σε έναν μετέχοντα.

Μολονότι οι περισσότερες δοκιμές επαναλήφθηκαν, αυτές στις ΗΠΑ εξακολουθούν να βρίσκονται σε παύση, καθώς οι ρυθμιστικές Αρχές διεύρυναν την έρευνά τους, είχε μεταδώσει το Reuters την Τετάρτη.

Η βρετανική φαρμακευτική εταιρεία ανακοίνωσε ότι η δοκιμή πρώτου προς μέσου σταδίου του πειραματικού της εμβολίου κατά του νέου κορωνοϊού ξανάρχισε στην Ιαπωνία έπειτα από διαβουλεύσεις που είχε με τις εθνικές ρυθμιστικές Αρχές, την Japanese Pharmaceuticals και την Medical Devices Agency.

Ήδη έχουν ξαναρχίσει οι δοκιμές του πειραματικού εμβολίου της AstraZeneca στη Βρετανία, τη Βραζιλία, τη Νότια Αφρική και την Ινδία.

 «Το εμβόλιο δεν θα φέρει την κανονικότητα την άνοιξη» προειδοποιούν οι επιστήμονες

Ανανεώθηκε: Παρασκευή, 02 Οκτωβρίου 2020 14:25

Μπορεί η ανακάλυψη ενός εμβολίου κατά του νέου κορωνοϊού να θεωρείται από πολλούς το ιερό δισκοπότηρο που θα τερματίσει την πανδημία, ωστόσο τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι, υποστηρίζει νέα μελέτη.

Μια ομάδα επιστημόνων προειδοποιεί ότι ακόμη κι ένα αποτελεσματικό εμβόλιο κατά του κορωνοϊού δεν θα επαναφέρει τη ζωή στην κανονικότητα, τουλάχιστον αυτήν την άνοιξη, μεταδίδει το BBC.

Η μελέτη των επιστημόνων της Royal Society, της ανεξάρτητης επιστημονικής ακαδημίας της Βρετανίας, επισημαίνει ότι χρειάζεται να είμαστε «ρεαλιστές» σχετικά με το τι μπορεί να επιτύχει ένα εμβόλιο και πότε.

Τονίζει μάλιστα ότι οι περιορισμοί πρέπει να «χαλαρώσουν σταδιακά» καθώς μπορεί να χρειαστεί ακόμη και ένας χρόνος προκειμένου να αρχίσει να διατίθεται το εμβόλιο.

Περισσότερα από 200 εμβόλια βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο στάδιο της ανάπτυξης ανά τον κόσμο, με διαδικασίες πρωτόγνωρης ταχύτητας.

«Ένα εμβόλιο προσφέρει σημαντική ελπίδα για πιθανό τερματισμό της πανδημίας, ωστόσο γνωρίσουμε ότι η ιστορία των εμβολίων είναι γεμάτη με αποτυχίες», λέει ένας από τους μελετητές.

Πολλοί επιστήμονες έχουν εκφράσει την αισιοδοξία ότι το εμβόλιο μπορεί να βρεθεί ακόμη κι αυτή τη χρονιά με τον μαζικό εμβολιασμό να ξεκινά στις αρχές της επόμενης.

Ωστόσο, η Royal Society προειδοποιεί ότι πρόκειται για μια μακρά διαδικασία.

«Ακόμη κι όταν διατεθεί το εμβόλιο, αυτό δεν σημαίνει ότι μέσα στον ίδιο μήνα θα εμβολιαστούν όλοι. Μιλάμε για έξι, εννέα μήνες… ένα χρόνο μετά», λέει ο καθηγητής Νιλάι Σια, επικεφαλής χημικών μηχανικών στο Imperial College London.

«Δεν υπάρχει καμία πιθανότητα η ζωή να επιστρέψει στην κανονικότητα τον Μάρτιο», επιμένουν οι επιστήμονες οι οποίοι εγείρουν ερωτηματικά σχετικά με το πότε θα είναι διαθέσιμο ένα αποτελεσματικό εμβόλιο, πόσο αποτελεσματικό θα είναι αυτό και, ασφαλώς, πόσο γρήγορα μπορεί να διανεμηθεί.

Πολλά ερωτήματα

Επιπλέον, υπάρχουν κάποια ερωτήματα που μένουν προς απάντηση, όπως:

-Μία δόση θα είναι αρκετή ή θα χρειαστούν επαναλήψεις;

-Το εμβόλιο θα λειτουργήσει αποτελεσματικά και στους μεγαλύτερους σε ηλικία με γερασμένο ανοσοποιητικό;

Ο Άντριου Πρέστον, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μπαθ, θεωρεί ότι το θέμα της μακροχρόνιας ανοσίας θα χρειαστεί επίσης αρκετό χρόνο για να διερευνηθεί, ενώ ακόμη δεν γνωρίζουμε αν οι άνθρωποι θα εμβολιάζονται κάθε δύο χρόνια ή θα γίνεται εφάπαξ.

Τέλος, ένα ακόμη πρόβλημα, το οποίο εντείνεται με το χρόνο, είναι η διστακτικότητα απέναντι στα εμβόλια, η οποία εκφράζεται από πολλούς, ιδιαίτερα τους αρνητές της μάσκας και των lockdown.

«Αν ορδές ανθρώπων αρνηθούν να κάνουν το εμβόλιο, το αφήνουμε στη διακριτική τους ευχέρεια ή κάνουμε τον εμβολιασμό υποχρεωτικό προκειμένου ένα παιδί να πάει στο σχολείο ή ένας εργαζόμενος σε οίκο ευγηρίας; Υπάρχουν πολλά δύσκολα ερωτήματα», καταλήγει.

Γερμανοί επιστήμονες ανακάλυψαν εξαιρετικά αποτελεσματικά αντισώματα

Ανανεώθηκε: Πέμπτη, 01 Οκτωβρίου 2020 19:47

Οι πάντες ελπίζουν σε ένα εμβόλιο κατά του κορωνοϊού και διεξάγονται σχετικές έρευνες σε όλο τον κόσμο.

Προφανώς αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να ανακτήσουμε ένα κομμάτι κανονικότητας στο μέλλον. Καλά νέα έρχονται από επιστήμονες του νοσοκομείου Charité του Βερολίνου και από το Γερμανικό Κέντρο Νευροεκφυλιστικών ασθενειών» (DKNE). Οι ερευνητές τους βρήκαν εξαιρετικά αποτελεσματικά αντισώματα στο αίμα ατόμων που έχουν ασθενήσει από τον κορωνοϊό .

«Στο μέλλον, αυτά θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την προστασία των ανθρώπων, ώστε να μην ασθενήσουν από τον ιό και να τους προστατεύσουν από τις συνέπειές του με τον λεγόμενο παθητικό εμβολιασμό», είπε σε συνέντευξή του στο ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο RTL o Δρ. Γιάκομπ Κράιε, συντονιστής του ερευνητικού προγράμματος αντισωμάτων.

Τα αντισώματα χρησιμοποιούνται ως παθητικό εμβόλιο και για άλλες ασθένειες. Το πλεονέκτημα είναι ότι επιδρούν αμέσως, προσφέρουν όμως μόνο προσωρινή προστασία, διότι το σώμα δεν τα παράγει το ίδιο, όπως συμβαίνει με άλλους εμβολιασμούς, αλλά προέρχονται από έξω για να καταπολεμήσουν τον κορωνοϊό.

«Εάν επιβεβαιωθούν τα πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα του πειράματος σε ζώα, τα αντισώματα θα μπορούσαν στη συνέχεια να δοκιμαστούν σε κλινικές μελέτες σε ανθρώπους ήδη από το επόμενο έτος», όπως τόνισε ο Δρ. Γιάκομπ Κράιε στο RTL.

Η Johnson & Johnson ξεκινά κλινική δοκιμή ενός νέου εμβολίου

Τετάρτη, 23 Σεπτεμβρίου 2020 19:25

Η Johnson & Johnson έγινε την Τετάρτη ο τέταρτος φαρμακευτικός όμιλος που ξεκινάει στις ΗΠΑ κλινική δοκιμή φάσης 3 ενός πειραματικού εμβολίου κατά του κορωνοϊού, με 60.000 εθελοντές σε τρεις ηπείρους.

Εάν τα αποτελέσματα είναι θετικά, η εταιρεία ελπίζει ότι θα μπορέσει να καταθέσει αίτημα επείγουσας έκδοσης άδειας στην Αμερικανική Υπηρεσία Φαρμάκων (FDA) «στις αρχές του 2021», διευκρινίζεται σε ένα δελτίο τύπου που εκδόθηκε.

Η εταιρεία βιοτεχνολογίας Moderna ήταν η πρώτη στις ΗΠΑ, τον Ιούλιο, που ξεκίνησε μια κλινική δοκιμή φάσης 3, η οποία θα καταγράψει την αποτελεσματικότητα του προϊόντος σε μεγάλη κλίμακα, σε χιλιάδες εθελοντές. Την ακολούθησε ο όμιλος Pfizer και η συνέταιρός του BioNTech, κατόπιν η AstraZeneca.

Το γεγονός ότι τέσσερα πειραματικά εμβόλια βρίσκονται ήδη σε αυτό το εξελιγμένο στάδιο ανάπτυξης, λιγότερο από 8 μήνες μετά την αναγνώριση του ιού, είναι «άνευ προηγουμένου», υπογράμμισε ο Άνθονι Φάουτσι, ο διευθυντής του αμερικανικού Ινστιτούτου Μολυσματικών Ασθενειών, σε ένα ξεχωριστό δελτίο Tύπου.

«Είναι πιθανό ότι θα χρειαστούμε διάφορα είδη εμβολιασμού για να ανταποκριθούμε στις ανάγκες σε παγκόσμιο επίπεδο», επισήμανε.

Η Johnson & Johnson, που έχει δεσμευτεί να διανείμει το εμβόλιο χωρίς κέρδος για την εταιρεία, ελπίζει ότι θα μπορεί να παράσχει ένα δισεκατομμύριο δόσεις του εμβολίου κάθε χρόνο.

Πιο αυστηροί κανόνες έγκρισης ενός εμβολίου αναμένονται στις ΗΠΑ

Ανανεώθηκε: Τετάρτη, 23 Σεπτεμβρίου 2020 09:18

Η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων στις ΗΠΑ (FDA) αναμένεται να ανακοινώσει σύντομα νέους και πιο αυστηρούς κανόνες για μία έκτακτη έγκριση ενός εμβολίου κατά της πανδημίας COVID-19, μειώνοντας τις ελπίδες για το ενδεχόμενο έγκρισης ενός εμβολίου πριν από τις προεδρικές εκλογές της 3ης Νοεμβρίου, όπως ανέφερε χθες, η εφημερίδα The Washington Post.

H αναφερόμενη υπηρεσία προχωρεί στην κατάρτιση του πλαισίου των νέων κανόνων για να ενισχυθεί η διαφάνεια και η εμπιστοσύνη του κοινού, καθώς οι ειδικοί στα θέματα υγείας ανησυχούν όλο και περισσότερο για το ενδεχόμενο μιας παρέμβασης της κυβέρνησης Τραμπ στη διαδικασίας έγκρισης ενός εμβολίου, σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα.

Όπως ανέφερε η εφημερίδα, η FDA αναμένεται να ζητήσει από τους παρασκευαστές εμβολίων, που επιζητούν μία έκτακτη έγκριση, να παρακολουθήσουν δοκιμές μέσου χρονικού διαστήματος τουλάχιστον δύο μηνών σε ανθρώπους, αφού αυτοί λάβουν τη δεύτερη δόση του εμβολίου.

 

Πηγή: cnn.gr και Sputnik

 

Β