“Λύση η ομαδική κοινοτική και συλλογική επιχειρηματικότητα”

Άρθρο της κ. Σοφίας Οικονομάκου, Προέδρου του Εθνικού Επιμελητηριακού Δικτύου Ελληνίδων Γυναικών Επιχειρηματιών και προέδρου Δικτύου γυναικών Ευρωεπιμελητηρίου, στο Αθηναϊκό  – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.

---

Η χαρτογράφηση της επιχειρηματικότητας της γυναίκας στην Ελλάδα από το Εθνικό Επιμελητηριακό Δίκτυο Ελληνίδων Γυναικών Επιχειρηματικών επιβεβαίωσε το ότι η φτώχεια είναι γένους θηλυκού και στην πατρίδα μας, η οποία κατέχει τα πρωτεία μεταξύ των παλαιών χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με ποσοστό που φθάνει το 27%.

Ποιο είναι λοιπόν το ζητούμενο σήμερα; Η δημιουργία απασχόλησης και εισοδήματος για όλους. Μια εφικτή λύση που διαφαίνεται είναι η ομαδική κοινοτική και συλλογική επιχειρηματικότητα.

Η Κοινωνική Οικονομία με λίγα λόγια, η οικονομία της αλληλεγγύης και του συνεργατισμού, η οποία δεν αποσκοπεί στο κέρδος των κεφαλαιούχων, κινείται πέρα από τη αντίληψη της ανταγωνιστικότητας υπερβαίνοντας τις αντινομίες του κράτους και της αγοράς και τον κοινωνικό και οικονομικό αποκλεισμό των κοινωνικά αδυνάτων.

Η παρατεταμένη κρίση του κράτους πρόνοιας και η αδυναμία της αγοράς να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας επέτρεψε την επάνοδο της χρησιμότητας των συνεταιρισμών και την άνοδο της νέας μορφής κοινωνικής οικονομίας, την επονομαζόμενη οικονομία της αλληλεγγύης, η οποία επεκτείνει τις δραστηριότητές της, από την παραγωγή και την διάθεση υλικών αγαθών σε ένα πλήθος από άυλα αγαθά, υπηρεσίες υγείας, παιδείας και πολιτισμού και διαχείρισης της γνώσης.

Οι κοινωνικές επιχειρήσεις, ως θεσμικό εργαλείο μπορούν να αξιοποιούν ανενεργούς υλικούς και ανθρώπινους πόρους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Κρατικών Οργανισμών και Ιδρυμάτων. Κτηριακές εγκαταστάσεις, αγροτεμάχια, χώρους εκθετηρίων κτλ.

Η Κοινωνική Οικονομία βασίζεται στα κοινωνικά δίκτυα, τους θεσμούς αλληλεγγύης και τις συμπράξεις πολιτών, στην αλληλέγγυα συνεργασία, η οποία συγκροτεί το κοινωνικό κεφάλαιο, το οποίο επιτρέπει να γίνονται επενδύσεις σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.

Η Κοινωνική Οικονομία δεν αφορά τον κρατισμό και τις υπηρεσίες του κράτους πρόνοιας, ούτε τις κρατικές επιχειρήσεις, οι οποίες δεν ενσωματώνουν κοινωνικό κεφάλαιο και συνυπευθυνότητα, ούτε και αυτοδιαχείριση των εργαζομένων.

Η διαφοροποίηση από τις ιδιωτικές επιχειρήσεις είναι ότι οι κοινωνικές επιχειρήσεις δεν έχουν αποκλειστικό σκοπό το κέρδος αλλά την κοινωνική ωφέλεια και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης.

Γίναμε μάρτυρες των καταστροφικών επιπτώσεων από τις φούσκες της χρηματαγοράς, τα τοξικά ομόλογα, τα τραπεζικά προϊόντα τα οποία οδηγούν στη φτώχεια και τη ανεργία μεγάλα τμήματα του πληθυσμού.

Η κοινωνική οικονομία αντίθετα επουλώνει πληγές, σταθεροποιεί και διασώζει τοπικές κοινωνίες, διότι βασίζεται στην ελεύθερη βούληση, στη συμμετοχικότητα της κοινότητας, στην ανοιχτή διαβούλευση, στην οικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης, την αλληλέγγυα φροντίδα για την παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών για όφελος των πολλών και όχι των κερδοσκόπων.

Σε αυτές τις συμπράξεις μπορεί να συμμετέχει ως εγγυητής ή και ως εταίρος, η τοπική Αυτοδιοίκηση και το τοπικό Επιμελητήριο. Δημιουργείται λοιπόν ένας τρίτος τομέας οικονομίας που ξεκινάει από κάτω, από τους πολίτες, σε αντιπαράθεση με τον πρώτο που αφορά την ιδιωτική εμπορευματική οικονομία και τον δεύτερο που αφορά τη δημόσια και κρατική οικονομία που προσφέρει αγαθά με αναδιανεμητικό χαρακτήρα.

Συντελεστές ανάπτυξης Κοινωνικής Οικονομίας μπορεί να είναι:

η τοπική αυτοδιοίκηση,

τα Επιμελητήρια,

οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών,

μη κερδοσκοπικοί φορείς,

συνεταιρισμοί,

χορηγοί,

η εκκλησία και

διάφορες κοινότητες.

Σε παγκόσμιο επίπεδο οι συνεταιριστικές επιχειρήσεις αποδίδουν 100 εκ θέσεις εργασίας και απαριθμούν πάνω από 80 εκ μέλη. Δηλαδή 20% περισσότερες θέσεις από αυτές που δίνουν οι πολυεθνικές. Στην Ευρώπη απαριθμεί 11εκ εργαζόμενους και ένα μέρος αυτοαπασχολούμενους και καταγράφει ποσοστό ΑΕΠ στο 10%.

Χώρες με έντονη συνεταιριστική δράση είναι η Φιλανδία, με το 62% του πληθυσμού της να είναι μέλη συνεταιρισμών, ο Καναδάς 40%, η Ισπανία στην οποία το 21% των θέσεων εργασίας προέρχονται από συνεταιριστικές επιχειρήσεις κα. κράτη.

Στην Γερμανία υπάρχουν 513.727 κοινωνικές επιχειρήσεις και τα ποσοστά απασχόλησης στην κοινωνική οικονομία είναι 6,35%.

Στην Αγγλία υπάρχουν 875.555 ΚΕ και το ποσοστό απασχόλησης είναι 5,64%.

Στην Ιταλία υπάρχουν 97.699 κοινωνικές επιχειρήσεις και το ποσοστό απασχόλησης ανέρχεται στο 9,74%.

Στη Γαλλία 192.497, οι οποίες προσφέρουν 320.822 θέσεις εργασίας και έχουν 24 εκ μέλη. Ποσοστό ΑΕΠ 9,02%

Η Σουηδία με ποσοστό στο ΑΕΠ 11,16% και

Η Αυστρία με 5,70% κλπ.

Η Κοινωνική οικονομία έχει έλλειμμα στην Ελλάδα, η οποία βρίσκεται στο πειραματικό ποσοστό του 2-3% του ΑΕΠ.

Αυτή η μορφή οικονομίας θα μπορούσε να επανεκκινήσει την εθνική οικονομία. Διότι το πρόβλημα της Ελλάδας δεν εστιάζεται μόνο στην διαφθορά και στο σπάταλο κράτος, αλλά και στην αχαλίνωτη κερδοσκοπία, και στην πολιτική των τραπεζών. Κανένα Κόμμα και κανένας οικονομολόγος δεν μας έχει πει πως θα βγούμε από την κρίση, με ταυτόχρονη αύξηση της απασχόλησης και παραγωγικότητας της οικονομίας, εκτός των γνωστών τα οποία μας έφεραν εδώ που είμαστε τώρα. Κανένας πολιτικός δεν μίλησε για τον τρίτο τομέα της οικονομίας που αναζωογονεί τις οικονομίες της Ευρώπης.

Δυστυχώς για μας τους έλληνες η ιστορία επαναλαμβάνεται. Στην αρχαιότητα οι υπόχρεοι κατέληγαν δούλοι, εμάς σήμερα μας προστατεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα μεν, αλλά, δεν μας απαλλάσσουν από την ανεργία, την πείνα και την φτώχεια. Ο Σόλωνας εφήρμοσε τη Σεισάχθεια, μακάρι και οι σημερινοί κρατούντες να απαλλάξουν τους οικονομικά ασθενείς από τα υπερβολικά βάρη και να τους δώσουν την ευκαιρία της επανεκκίνησης της ζωής τους, αλλά και της οικονομίας μας.