Οι τιμές των καυσίμων και τα καρτέλ

 

Πολύς λόγος γίνεται εδώ και χρόνια για τα καρτέλ στις τιμές και ιδιαίτερα στις τιμές των καυσίμων. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού έχει εκδώσει πολλές φορές πορίσματα και σε μια περίπτωση επέβαλλε και πρόστιμα για «εναρμονισμένη πρακτική τιμών» σε πρατήρια της Άρτας! Σε όλα σχεδόν τα πορίσματα η επιτροπή εντοπίζει ότι τα πρατήρια ασκούν καρτέλ σε πολλές περιοχές για τις τιμές. Αντιθέτως δεν έχει εντοπίσει κανένα εναρμονισμό τιμών στις 20 εταιρείες εμπορίας πετρελαιοειδών και στα 2 διυλιστήρια!

Από την πλευρά τους οι βενζινοπώλες αντικρούουν τους ισχυρισμούς αυτούς λέγοντας ότι 7.000 πρατήρια ευρισκόμενα σε ανταγωνισμό ζωής και θανάτου μεταξύ τους, είναι αδύνατο να εναρμονισθούν εν όλο ή εν μέρει. Το βασικότερο δε επιχείρημα είναι πως τα κέρδη είναι τόσο μικρά που κανένας ανταγωνισμός δεν θα μπορούσε να τα μειώσει και άλλο για να επωφεληθεί κάτι ο καταναλωτής. Κάθε μείωση των κερδών απλώς σημαίνει το θάνατο του πρατηρίου όπως ήδη έχει συμβεί για 1.200 πρατήρια από την έναρξη της κρίσης.

Το θέμα επανέφερε ο πρόεδρος της Επιτροπής Ανταγωνισμού κ. Δημήτρης Κυριτσάκης ενημερώνοντας την Επιτροπή Θεσμών της Βουλής για το θέμα της ακρίβειας.

Όπως αναφέρεται στα ρεπορτάζ, αναφερόμενος στο θέμα των καυσίμων, σημείωσε την αύξηση φόρων που από 9% έφθασε στο 40% ενώ αναγνώρισε ότι «η Επιτροπή δεν μπορεί να κάνει ελέγχους στα κατά τόπους πρατήρια γιατί όλοι είναι οργανωμένοι και για κάτι που δεν μπορείς να αποδείξεις δεν μπορείς να μιλάς. Γι αυτό και προτείναμε ρυθμιστικά μέτρα όπως την απελευθέρωση του επαγγέλματος αλλά και να μπαίνει κοστολόγιο τιμών».

Κύκλοι της Ομοσπονδίας Βενζινοπωλών Ελλάδας, αναφερόμενοι στο θέμα τόνιζαν ότι:
«Προφανώς ο κ. Κυριτσάκης εντοπίζει την ακρίβεια των καυσίμων στην ύπαρξη καρτέλ και στις εναρμονισμένες τιμές των πρατηρίων, παρότι αναφέρει προηγούμενα την αύξηση της φορολογίας. Αφήνει δε και μια υπόνοια «παράνομης οργάνωσης» των βενζινοπωλών όπου ισχύει ο νόμος της «ομερτά».

Πρόκειται περί σκόπιμης φαντασίωσης. Της ίδιας φαντασίωσης που διαδίδουν πολλά μέσα ενημέρωσης τα οποία φορτώνουν την ακρίβεια των καυσίμων στους πρατηριούχους και όχι στους πραγματικούς δημιουργούς της. Θα έπρεπε να γνωρίζει τουλάχιστον τα βασικά δεδομένα σχηματισμού των τιμών καυσίμων και να μην αναφέρεται σε έναν κλάδο με λαϊκίστικο τρόπο.

 

Τι θα έπρεπε να γνωρίζει πριν μιλήσει; Τα εξής αποκαλυπτικά:
Διαβάζουμε στο εβδομαδιαίο δελτίο τιμών 7/11 της αμόλυβδης βενζίνης που εκδίδει η Γ.Γ.Εμπ. του υπουργείου Ανάπτυξης:
«Το εκτιμώμενο περιθώριο των πρατηριούχων, των μεταφορέων και των εταιρειών εμπορίας υπολογίζεται κατά μέσο όρος στα 0,1046 € ανά λίτρο (10,5 λεπτά).  Η τελική τιμή λιανικής διαμορφώνεται από την τιμή διυλιστηρίου κατά 34,5 %, από τους φόρους κατά 59,3 %, και από τα εκτιμώμενα περιθώρια των εταιρειών εμπορίας, των μεταφορέων υγρών καυσίμων και των πρατηρίων κατά 6,2 %.»

Πως είναι δυνατόν έχοντας υπόψη τα παραπάνω στοιχεία  να πεις ότι στα πρατήρια σχηματίζονται καρτέλ; Δηλαδή πόσο είναι το περιθώριο μεικτού κέρδους του πρατηρίου για να ισχυριστεί κάποιος ότι αν λειτουργήσει τέλεια ο ανταγωνισμός θα πέσει η τιμή; Πόσο θα πέσει δηλαδή η τιμή αφού τα 10,5 λεπτά ανά λίτρο τα μοιράζονται οι τρεις κλάδοι των εταιρειών εμπορίας, των μεταφορέων υγρών καυσίμων και των πρατηρίων;

Από τα προηγούμενα αναλυτικά στοιχεία του ίδιου υπουργείου διαπιστώνουμε ότι το μεικτό κέρδος των πρατηριούχων είναι περί τα 4 λεπτά το λίτρο. Από αυτά τουλάχιστον τα 2 είναι ανελαστικά έξοδα (ενοίκια, μισθοί, φως, νερό τηλέφωνο κλπ).  Απομένουν 2 λεπτά καθαρό κέρδος για να ζήσει ο βενζινοπώλης, να πληρώσει το φόρο εισοδήματος και να συντηρήσει και επενδύσει για τη καλή λειτουργία του πρατηρίου.

Ακόμη και αν λειτουργούσε τέλεια ο ανταγωνισμός αυτά τα 2 λεπτά πόσο ήταν δυνατόν να συρρικνωθούν χωρίς να κινδυνεύσει άμεσα η ύπαρξη του πρατηρίου;  Από την άλλη, πόσο θα μπορούσε να κερδίσει ο καταναλωτής σε μια τιμή αμόλυβδης – 95 π.χ. 1,65 €/λ. από τη συρρίκνωση του κέρδους των 2 λεπτών των βενζινοπωλών; Και κατά 30% να μειώνονταν το κέρδος (0,006€/λ.) η μείωση της τιμής θα ήταν από το 1,650€/λ στο 1,644€/λ., δηλαδή κατά 0,36%! Η τιμή δηλαδή θα γίνει 1,644 και θα ανακουφιστεί ο καταναλωτής με το 0,006 ευρώ στο λίτρο; Για να κερδίσει έτσι ένα ευρώ θα έπρεπε να βάλει 166,6 λίτρα! Έτσι εννοούν την πτώση των τιμών στα καύσιμα;

Ώστε δηλαδή αυτό το 0,006 €/λ. είναι το… καρτέλ. η εναρμονισμένη πρακτική και η… «ομερτά» των βενζινοπωλών που θα καταστείλει ο ανταγωνισμός; Με τέτοια ψέματα πάνε να παραπλανήσουν τον καταναλωτή για την ακρίβεια των καυσίμων;

Υπάρχουν πάντα λειτουργοί που διυλίζουν τον κώνωπα και καταπίνουν τον ελέφαντα. Αντί να ψάξουν εκεί που πρέπει την ακρίβεια των καυσίμων την ψάχνουν εκεί που είναι αδύνατο να κτυπηθεί».