Η διαφθορά στο δημόσιο είναι μια ενδογενής πολιτική παθογένεια από ιδρύσεως του ελληνικού κράτους. Μια διαφθορά που δεν αφήνει αμόλυντο κανένα τομέα και επίπεδο της Δημόσιας Διοίκησης και η οποία σχετίζεται άμεσα με τις πολιτικές ηγεσίες και κυβερνήσεις, καθώς και τον κομματισμό και τη ρουσφετολογία που έχουν καθιερώσει.

 

Χαρακτηριστικές είναι οι εκθέσεις του Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης που κάθε χρόνο επαναλαμβάνουν τις ίδιες διαπιστώσεις διαφθοράς ολόκληρων τομέων του κράτους, αλλά πρακτικά κανένα μέτρο ριζικής εξάλειψής τους δεν εφαρμόζεται. Πέρα από νομοθετήματα επί νομοθετημάτων και πέρα από πολιτικές διακηρύξεις, η διαφθορά ζει και βασιλεύει!

 

 Το ότι όλες οι κυβερνήσεις διακήρυτταν σε όλους τους τόνους, την πάταξη της διαφθοράς στο Δημόσιο και όταν αποχωρούσαν τα πράγματα ή δεν καλυτέρευαν ή γινόταν χειρότερα, δεν αποτέλεσε, δυστυχώς, ποτέ δίδαγμα για τους πολίτες, ώστε την επόμενη φορά να μην είναι και τόσο εύπιστοι σε παρόμοιες διακηρύξεις. Και τη κατάσταση έτσι αναπαράγονταν κάθε φορά με διευρυμένες συνέπειες.

 

Το υπόστρωμα βέβαια της διαφθοράς είναι πάντα οι πολιτικές διοίκησης και διάρθρωσης του κράτους από τις κυβερνήσεις και το πολιτικό σύστημα. Όταν η αξιοκρατία και η αξιολόγηση των πραγματικών προσόντων του ανθρώπινου δυναμικού και των στελεχών της Διοίκησης αντικαθίσταται από τον κομματισμό, το ρουσφέτι, τους διορισμούς από το παράθυρο ή έξω από νόμιμες διαδικασίες αξιολόγησης και τις διαπροσωπικές σχέσεις, τότε είναι μοιραίο η Δημόσια Διοίκηση να αδυνατεί να επιτελέσει τον ρόλο της.

 

Όμως μια αξιοκρατική Δημόσια Διοίκηση είναι ο πρώτος όρος για να λειτουργήσει σωστά και όλη η κοινωνία και κυρίως ο τομέας της οικονομίας, ο οποίος σήμερα έχει αναδειχτεί σε καίριο σημείο αναφοράς για να βγούμε από την κρίση.
 

Η νέα κυβέρνηση έχει μια μεγάλη ευκαιρία να κάνει τις αναγκαίες αναδιαρθρώσεις και αλλαγές ώστε να ξηλωθεί αυτή η πολύχρονη παθογένεια της Διοίκησης, θέτοντας αντικειμενικά και αξιοκρατικά κριτήρια αξιολόγησης ιδίως για τη στελέχωσής της. Δεν δεσμεύεται από καμιά προηγούμενη υπόσχεση, δεν έχει βαρίδια ρουσφετολογίας και δεν έχει κανένα λόγο να διατηρήσει το άρρωστο αυτό καθεστώς.

 

Εννοείται πως από πλευράς ιδιωτικού τομέα, η κριτική γίνεται γιατί η εξυγίανση και η ανάπτυξη της οικονομίας συνδέονται άμεσα με την καλή λειτουργία του κράτους. Η τεράστια έκταση της παραοικονομίας, της φοροδιαφυγής, της εισφοροδιαφυγής, του λαθρεμπορίου, της παράνομης και «ημινόμιμης» εξαγωγής κεφαλαίων, που συμβαδίζει άριστα με χαριστικές διατάξεις φοροαπαλλαγών κυρίως μεγάλων επιχειρήσεων, πλημμελών έλεγχων ή «αδυναμίας» ελέγχων, της «αμέλειας» είσπραξης μεγάλων οφειλών της «συστημικής αδράνειας» έναντι των χιλιάδων offsore, των ενδοομιλικών συναλλαγών κλπ, είναι φαινόμενα που πρώτη αρχή έχουν τη διαφθορά και την κακή λειτουργία του Δημόσιου Τομέα και της Δημόσιας Διοίκησης.

 

Τι θα κάνει τώρα η νέα κυβέρνηση; Θα πατάξει πραγματικά την διαφθορά ή θα επαναλάβει ό,τι και όλες οι προηγούμενες;

 

Με βάση το Ν.4320/15, άρθρα 6 ως 17, οργανώνεται Γενική Γραμματεία για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς ως δημόσια υπηρεσία που υπάγεται στον αρμόδιο Υπουργό Επικρατείας. Τι θα κάνει αυτή η ΓΓ; Θα συντονίζει, λέει, το έργο όλων των ελεγκτικών και διωκτικών οργάνων κατά της διαφθοράς και της παραοικονομίας.

 

Μα δεν έλλειπαν και τόσο οι νόμοι από τη χώρα, έλλειπε η πολιτική βούληση. Αυτό ήταν πάντα το κύριο θέμα. Και σε αυτό πάνω θα κριθεί η νέα κυβέρνηση όχι με βάση, και πάλι, διακηρύξεων και νομοθεσιών.

 

Αναμένουμε λοιπόν να δούμε την πολιτική βούληση.

 

Σ.

 

 

Η νομοθεσία

 

Ν.4320/15 (ΦΕΚ 29 Α/19-03-2015) «Ρυθμίσεις για τη λήψη άμεσων μέτρων για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, την οργάνωση της Κυβέρνησης και των Κυβερνητικών οργάνων και λοιπές διατάξεις»

 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ

 

Α. (ΓΕ.Γ.ΚΑ.Δ.) ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΤΟΥ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ (ΚΥ.Σ.Οι.Π.)

 

Άρθρο 6

Συνιστάται Γενική Γραμματεία για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς ως δημόσια υπηρεσία που υπάγεται στον αρμόδιο Υπουργό Επικρατείας και θέση Γενικού Γραμματέα με βαθμό α΄ της κατηγορίας ειδικών θέσεων που προΐσταται αυτής.

 

Άρθρο 7

Αρμοδιότητες ΓΕ.Γ.ΚΑ.Δ.

1. H Γενική Γραμματεία:

α. Αναλαμβάνει τις αναγκαίες πρωτοβουλίες και ενέργειες για τη διασφάλιση της συνεκτικότητας και της αποτελεσματικότητας της εθνικής στρατηγικής, με ιδιαίτερη έμφαση στο συντονισμό των ελεγκτικών σωμάτων και την αποτελεσματικότητα των ενεργειών τους και παρέχει σχετικές οδηγίες και συστάσεις.

β. Ορίζεται ως η αρμόδια αρχή για το συντονισμό της καταπολέμησης της απάτης (AFCOS) σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 3 του Κανονισμού (EE, ΕΥΡΑΤΟΜ) αριθ. 883/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Σεπτεμβρίου 2013 (ΕΕ L248).

γ. Συνεργάζεται με διεθνείς οργανισμούς και όργα­να και υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή άλλων κρατών για την εκπόνηση, ανάληψη, χρήση, υλοποίηση προγραμμάτων – στρατηγικών σχεδίων, την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και τη λήψη τεχνικής βοήθειας για την καταπολέμηση της διαφθοράς και της απάτης.

δ. Αίρει συγκρούσεις και επιλύει ζητήματα επικαλύ­ψεων αρμοδιοτήτων μεταξύ υπηρεσιών ή φορέων που εμπλέκονται στην καταπολέμηση της διαφθοράς, προ­τείνοντας τις σχετικές λύσεις για την αποτελεσματική επίλυσή τους.

2. Με απόφαση του Υπουργού Επικρατείας, καθορίζε­ται η σύνταξη των αναγκαίων εκθέσεων πεπραγμένων κατά κατηγορία και είδος δράσης, με τις οποίες ενη­μερώνεται ο Πρωθυπουργός και οι αρμόδιοι Υπουργοί και υπηρεσίες.

 

Άρθρο 8

Στη Γενική Γραμματεία για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς μεταφέρονται, με τις αρμοδιότητες, υπη­ρεσίες και δομές τους:

α. Το Σώμα Επιθεωρητών-Ελεγκτών Δημόσιας Διοί­κησης (Σ.Ε.Ε.Δ.Δ.).

β. Το Σώμα Επιθεωρητών Δημοσίων Έργων (Σ.Ε.Δ.Ε.).

 

Άρθρο 9

Οργάνωση της ΓΕ.Γ.ΚΑ.Δ.

Στη Γενική Γραμματεία για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς λειτουργούν τα εξής γραφεία: α) Γραφείο συντονισμού δράσης και επιχειρησιακού σχεδιασμού του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (Σ.Δ.Ο.Ε.), β) Γραφείο συντονισμού δράσης και επιχειρησιακού σχεδιασμού της Διεύθυνσης Οικονομικής Αστυνομίας, γ) Γραφείο συντονισμού δράσης και επιχειρησιακού σχεδιασμού των Μονάδων Εσωτερικού Ελέγχου των Υπουργείων, και δ) Γραφείο συντονισμού δράσης και επιχειρησιακού σχεδιασμού του Σ.Ε.Υ.Υ.Π.. Τα Γραφεία Συντονισμού στελεχώνονται με μετατασσόμενους ή αποσπώμενους μόνιμους υπαλλήλους ή υπαλλήλους Ι.Δ.Α.Χ. του Δημοσίου, Ν.Π.Δ.Δ., Ο.Τ.Α., Ν.Π.Ι.Δ. και λοι­πών φορέων του Δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, με απόφαση των συναρμόδιων Υπουργών, κατά παρέκκλιση από κάθε άλλη διάταξη νόμου. Η απόσπαση διαρκεί τρία (3) χρόνια και μπορεί να παραταθεί για μία ακόμη τριετία. Ο χρόνος της απόσπασης θεωρείται ως πραγματικός χρόνος υπηρεσίας του υπαλλήλου στην οργανική του θέση για κάθε συνέπεια. Με απόφαση του Υπουργού Επικρατείας ανατίθενται καθήκοντα Προϊστα­μένων των Γραφείων Συντονισμού εκ του μετατασσό­μενου ή αποσπώμενου προσωπικού.

Στη Γενική Γραμματεία λειτουργούν, επίσης, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις:

α. Γραφείο Γενικού Γραμματέα.

β. Γραφείο Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (Ν.Σ.Κ.).

γ. Υπηρεσία Επιτρόπου Ελεγκτικού Συνεδρίου.

δ. Υπηρεσία Δημοσιονομικού Ελέγχου (Υ.Δ.Ε.).

ε. Γραφείο Διοικητικής-Οικονομικής Υποστήριξης.

 

Άρθρο 10

Σχέδια συντονισμένων δράσεων

Η Γενική Γραμματεία εκπονεί προγράμματα συντονι­σμένης δράσης για την καταπολέμηση της διαφθοράς στο πλαίσιο της εθνικής στρατηγικής. Τα προγράμματα αυτά τα απευθύνει στους κατά περίπτωση αρμόδιους διοικητικούς φορείς, οι οποίοι, κατά την εκτέλεσή τους, έχουν την υποχρέωση να συντονίζουν τις ενέργειές τους για την υλοποίηση της παραπάνω στρατηγικής.

 

Άρθρο 11

Η Γενική Γραμματεία συνεργάζεται με τον Συνήγορο του Πολίτη και κάθε άλλη αρχή, υπηρεσία, δομή και ελεγκτικό μηχανισμό αρμόδιο για την καταπολέμηση της διαφθοράς στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.

 

Άρθρο 12

1. Ο αρμόδιος για την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οικονομικού εγκλήματος Υπουργός Επικρατείας:

α. Καταρτίζει συντονισμένα προγράμματα δράσης και ελέγχει την υλοποίησή τους από τους ελεγκτικούς και διωκτικούς μηχανισμούς και τα σώματα της Διοίκησης.

β. Ασκεί τον επιχειρησιακό έλεγχο της Οικονομικής Αστυνομίας, του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλή­ματος (Σ.Δ.Ο.Ε.), των Υπηρεσιών Εσωτερικού Ελέγχου των Υπουργείων, του Σώματος Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας (Σ.Ε.Υ.Υ.Π.) και συντονίζει και επο­πτεύει τη δράση τους, καθορίζει τις προτεραιότητες των ελεγκτικών τους δράσεων και τους αναθέτει τη διενέργεια συντονισμένων ή επιμέρους ελέγχων και διορίζει από κοινού με τους συναρμόδιους Υπουργούς τον Ειδικό Γραμματέα Σ.Δ.Ο.Ε. και τους επικεφαλής των Υπηρεσιών που αναφέρονται στο άρθρο αυτό.

γ. Εκπροσωπεί την Κυβέρνηση σε διεθνείς οργανι­σμούς και όργανα ή/και υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή άλλων κρατών για ζητήματα συνεργασίας για την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οικονο­μικού εγκλήματος.

2. Ειδικά σε περιπτώσεις καταπολέμησης της διαφθο­ράς, ο Ειδικός Γραμματέας του Σ.Δ.Ο.Ε. και ο Διευθυντής της Υπηρεσίας Εσωτερικών Υποθέσεων της Ελληνικής Αστυνομίας ενεργούν αποκλειστικά σύμφωνα με τις εντολές του, κατά την παράγραφο 1, Υπουργού Επι­κρατείας.

 

Άρθρο 13

Εξουσιοδοτικές και υποστηρικτικές ρυθμίσεις

Με κοινές αποφάσεις του Υπουργού Επικρατείας και των κατά περίπτωση συναρμόδιων Υπουργών ρυθμίζο­νται θέματα που αφορούν το συντονισμό της δράσης, την ανάληψη πρωτοβουλιών και την υλοποίηση ελεγκτι­κών ενεργειών, τη δημιουργία επιτελικού σχεδιασμού, τον καθορισμό των προτεραιοτήτων, τη διαμόρφωση και ενίσχυση του νομοθετικού πλαισίου και κάθε άλλο ζήτημα για τον καλύτερο συντονισμό δράσεων και την αποτελεσματικότερη καταπολέμηση της διαφθοράς. Για τις συντονισμένες δράσεις των ελεγκτικών μηχανισμών που υπάγονται ή συντονίζονται από τη Γενική Γραμμα­τεία, εκπονείται ενιαίος προϋπολογισμός δαπανών και καθορίζονται η αναγκαία στελέχωσή τους και συμμετο­χή τους σε συντονισμένες ενιαίες επιχειρήσεις, καθώς και ο απαιτούμενος εξοπλισμός τους.

 

Άρθρο 14

Θέματα λειτουργίας της ΓΕ.Γ.ΚΑ.Δ.

Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται μετά από πρό­ταση του Υπουργού Επικρατείας εξειδικεύεται η διοικη­τική δομή, καθορίζεται η κατανομή αρμοδιοτήτων και ρυθμίζεται κάθε άλλο θέμα σχετικό με τη λειτουργία της Γενικής Γραμματείας.

 

Άρθρο 15

Οι διατάξεις της παραγράφου ΙΓ΄, του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 (Α΄ 107), που αφορούν τη σύσταση θέσης και τη λειτουργία Εθνικού Συντονιστή για την Καταπο­λέμηση της Διαφθοράς, όπως ισχύουν, καταργούνται.

 

Άρθρο 16

Γενική Γραμματεία ΚΥ.Σ.Οι.Π.

Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης συνιστάται για την υποβοήθηση του έργου του Κυβερνητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥ.Σ.Οι.Π.) Γενική Γραμματεία και θέση Γενικού Γραμματέα με βαθμό α΄ της κατηγορίας ειδικών θέσεων που προΐσταται αυτής.

Με το ανωτέρω διάταγμα, καθορίζεται η διάρθρωση της Γραμματείας σε διευθύνσεις και τμήματα, ο αριθμός και οι ειδικότητες του προσωπικού αυτής και κάθε άλλο σχετικό ζήτημα. Οι θέσεις του προσωπικού της Γενικής Γραμματείας πληρούνται με απόφαση του Αντιπροέ­δρου της Κυβέρνησης με μετατάξεις και αποσπάσεις μονίμων υπαλλήλων ή υπαλλήλων Ι.Δ.Α.Χ. του Δημοσίου, Ν.Π.Δ.Δ., Ο.Τ.Α., Ν.Π.Ι.Δ. και λοιπών φορέων του Δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα και με διορισμό μετακλητών ειδικών συμβούλων και συνεργατών.

 

Άρθρο 17

Το σύνολο των μετατασσόμενων, αποσπώμενων και διοριζόμενων υπαλλήλων στις αναφερόμενες στον πα­ρόντα νόμο Γενικές Γραμματείες για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς και ΚΥ.Σ.Οι.Π. δεν μπορεί να υπερβαίνει τους τριάντα (30) για καθεμία εξ αυτών, εκ των οποίων ο αριθμός των μετακλητών ειδικών συμβούλων και συ­νεργατών δεν μπορεί να υπερβαίνει τους δεκαπέντε (15).