Συνάντηση Μάρδα – βενζινοπωλών για τα προβλήματα της αγοράς καυσίμων

 

Συνάντηση με θέμα την πάταξη της παραβατικότητας της αγοράς και ιδίως του λαθρεμπορίου καυσίμων μεταξύ του Υπουργού Αναπληρωτή Οικονομικών κ. Μάρδα Δημήτρη και αντιπροσωπειών των βενζινοπωλών πραγματοποιήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.

 

Οι αντιπροσωπείες της ΟΒΕ και τη ΠΟΠΕΚ εξέθεσαν στον κ. Μάρδα το σύνολο των προβλημάτων της αγοράς που αφορά το υπουργείο Οικονομικών και ζήτησαν την επίλυσή τους από τη νέα κυβέρνηση. Ο κ. Μάρδας δεσμεύτηκε ότι αποτελεί προτεραιότητα του υπουργείου και της κυβέρνησης η πάταξη του λαθρεμπορίου και της παραβατικότητας και ζήτησε από τους βενζινοπώλες να του καταθέσουν ειδικές προτάσεις για τροποποιήσεις νόμων που έχουν εντοπίσει τα προβλήματα.

 

 

Από πλευράς ΟΒΕ, ο Πρόεδρος κ. Μιχάλης Κιούσης κατέθεσε συνοπτικό υπόμνημα με τις παρακάτω θέσεις:

 

«Λαθρεμπόριο. Είναι γνωστή η εκτεταμένη δράση των διαφόρων κυκλωμάτων παράνομης διακίνησης και διάθεσης καυσίμων. Οι μορφές είναι πολλές και απαιτείται εξειδικευμένη παρέμβαση για το κτύπημά τους.

Το κτύπημα του λαθρεμπορίου, κατά την εκτίμησή μας, δεν εμποδίζονταν από έλλειψη τεχνικών μέσων αλλά από έλλειμμα πολιτικής βούλησης. Το ζητούμενο είναι να αλλάξει αυτό με τη νέα κυβέρνηση.

 

Ναυτιλιακό πετρέλαιο. Μεγάλο μέρος του παράνομου πετρελαίου που εισέρχεται στην εσωτερική αγορά προέρχεται από το ατελώνιστο ναυτιλιακό πετρέλαιο. Ξεκινάει από τα διυλιστήρια, μεταφέρεται με πλωτές δεξαμενές, περνάει σε παράνομα «διυλιστήρια» αποχρωματισμού, αποθηκεύεται σε μεγάλες παράνομες αποθήκες και διανέμεται με δίκτυα που έχουν δημιουργήσει οι λαθρέμποροι. Το «κλείδωμα» κάθε ποσότητας από την πηγή του, στα διυλιστήρια και η παρακολούθηση της διαδρομής κάθε ποσότητας, αποτελεί πρώτη ανάγκη αλλά μέχρι σήμερα είμαστε μόνο μάρτυρες  διακηρύξεων για εφαρμογή και πάταξη.

 

Εικονικές εξαγωγές. Στην εσωτερική αγορά διατίθενται και καύσιμα από εικονικές εξαγωγές καυσίμων απαλλαγμένων τελών και φόρων, με όποιο τρόπο και αν γίνονται αυτές.

 

Εισαγωγές παραπροϊόντων νοθείας. Σημαντικό πρόβλημα αποτελούν και οι εισαγωγές καυσίμων που δεν υπόκεινται σε Εδικό Φόρο Κατανάλωσης (ΕΦΚ) τα οποία χρησιμοποιούνται για νόθευση των κανονικών καυσίμων με άκρως αρνητικά αποτελέσματα για τους καταναλωτές, τα οχήματα και το περιβάλλον.

 

Δίκτυα διάθεσης. Τα δίκτυα διάθεσης ξεκινούν από τις πηγές (διυλιστήρια, πύλες εισαγωγών) περνάνε σε μεγάλες παράνομες αποθήκες και κατόπιν διανέμονται σε λιανική διάθεση είτε από γνωστά παραβατικά πρατήρια, είτε μέσω ανεξέλεγκτων ιδιωτικών δεξαμενών εταιρειών (Ν.4254/2014 υποπαράγραφος ΣΤ.19),  είτε και απευθείας από τις αποθήκες σε μεγάλα οχήματα.

 

Διασυνοριακές εισαγωγές. Η μεγάλη διαφορά τιμών των καυσίμων στη χώρα μας εξαιτίας των υψηλών φόρων αποτελεί κίνητρο μετάβασης πολλών οδηγών σε βόρειες γειτονικές χώρες για προμήθεια και παράνομη εισαγωγή καυσίμων. Η διαδικασία αυτή έχει στην πράξη εξοντώσει τα πρατήρια των μεθοριακών περιοχών. Επί πλέον η διάθεση αφορολόγητων καυσίμων από πρατήρια αφορολογήτων ειδών στα τελωνεία, αφαιρούν μεγάλες ποσότητες από τα πρατήρια και σημαντικούς φόρους από το Δημόσιο.

 

Παραβατικότητα. Σε ορισμένους χώρους λιανικής παρατηρείται παραβατικότητα όπως η αλλοίωση των στοιχείων των αντλιών με νέες τεχνολογικές παρεμβάσεις, η διατήρηση πρόσθετων παράνομων δεξαμενών και η ηλεκτρονικά ελεγχόμενη διασύνδεσή τους με αντλίες, η διόγκωση των καυσίμων μέσω ύψωσης της θερμοκρασίας κλπ, με αποτέλεσμα την κλοπή των καταναλωτών.  Πέραν αυτών έχουμε και φαινόμενα νοθείας.

 

Συστήματα εισροών – εκροών. Παρά την εγκατάσταση των συστημάτων σε όλη της επικράτεια, με βαριές οικονομικές θυσίες από τους βενζινοπώλες, δεν φαίνονται ικανά από μόνα τους να αντιμετωπίσουν το λαθρεμπόριο και την παραβατικότητα. Ήδη υπάρχουν υπόνοιες για παρεμβάσεις τα λογισμικά των συστημάτων με στόχο την εμφάνιση ψευδών στοιχείων που εξαπατούν και το κράτος και τους καταναλωτές. Η άποψή μας είναι να αναλάβει ένας δημόσιος επιστημονικός φορέας όπως π.χ. το ΕΜΠ, να ελέγχει την αρτιότητα και το απαραβίαστο λειτουργίας των συστημάτων.

 

Επιδότηση συστημάτων. Παρότι σε όλη τη χώρα παρήλθε ο χρόνος εγκατάστασης των συστημάτων εισροών – εκροών, μέχρι στιγμής καθυστερεί η απόδοση της νομοθετημένης επιδότησης των πρατηρίων που τα εγκατέστησαν και πληρούν τους όρους με αποτέλεσμα  κανένα πρατήριο δεν έχει επιδοτηθεί.

 

Μέθοδες μαφίας. Πέρα από την παραβατικότητα, έχει παρατηρηθεί και η οργάνωση των λαθρεμπορικών κυκλωμάτων με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορούν να εκφοβίζουν ή να παρεμποδίζουν ή και να παραπλανούν τα όργανα που είναι εντεταλμένοι για τον έλεγχο. Είναι δε γνωστές οι τελευταίες επιθέσεις κατά ελεγκτών στο Ίλιον.  Τα κυκλώματα αυτά, παλιότερα, δεν δίστασαν να βάλουν βόμβες στα γραφεία της ΟΒΕ και σε πρατήρια συνδικαλιστικών στελεχών της καθώς και να κάνουν άμεσες επιθέσεις μπράβων καταστρέφοντας υλικά στα γραφεία. Οι εμφανείς και αφανείς απειλές είναι πολλές με αποτέλεσμα να επικρατεί ο νόμος της σιωπής. Πολλές φορές παρατηρήθηκε ότι ήταν καλά πληροφορημένοι για τους επικείμενους ελέγχους με αποτέλεσμα να είναι αδύνατος ο πραγματικός έλεγχος.

 

Πωλήσεις κάτω του κόστους. Η κατάργηση του άρθρου 24  του ν. 2941/01 (ΦΕΚ Α 201) που απαγόρευε τις πωλήσεις κάτω του κόστους, νομιμοποίησε κάθε τύπου αθέμιτες πρακτικές τιμών. Έχουν επανειλημμένως παρατηρηθεί τιμές κάτω ακόμη και από αυτές του διυλιστηρίου. Σε σχετικά διαβήματα της Ομοσπονδίας μας οι απαντήσεις ήταν πάντα τυπικές: «δεν παρατηρήθηκε καμία παράβαση»!

 

Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης (ΕΦΚ).  Η προσπάθεια αντιμετώπισης του λαθρεμπορίου και παραεμπορίου με την εξίσωση των φόρων πετρελαίου κίνησης και θέρμανσης αποδείχτηκε ολέθριο λάθος για τους καταναλωτές, τα πρατήρια και τα δημόσια έσοδα. Η προσπάθεια διόρθωσης με μερική μείωση του ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης, παρότι σημειώθηκε ταυτόχρονα με την κατακόρυφη πτώση των διεθνών τιμών και το επίδομα θέρμανσης,  δεν φαίνεται να έχει αποδώσει.  Η πρότασή μας είναι η επαναφορά του χαμηλού συντελεστή που ίσχυε το 2011 (21€/λ).

 

Για τα άλλα καύσιμα προτείνουμε τη δραστική μείωση του ΕΦΚ. Δεν είναι δυνατόν σε περίοδο κάθετης πτώσης των εισοδημάτων να διατηρούνται στη χώρα μας από τους υψηλότερους ΕΦΚ της ΕΕ στα καύσιμα.

 

Σύστημα ΗΦΑΙΣΤΟΣ. Προτείνουμε την κατάργηση του συστήματος ΗΦΑΙΣΤΟΣ. Έχει πλέον ξεπεραστεί και μόνο πρόστιμα επιφέρει στους βενζινοπώλες. Τα στοιχεία που καταχωρεί για τους καταναλωτές για να τους αποδοθεί επίδομα θέρμανσης μπορούν να ληφθούν από τις φορολογικές δηλώσεις τους και από τις αποδείξεις αγοράς. Η δε διακίνηση του πετρελαίου θέρμανσης από τα πρατήρια, περνάει μέσα από τα συστήματα εισροών – εκροών ώστε να ελέγχονται οι ποσότητες.

 

Μεταπωλητές πετρελαίου θέρμανσης. Με το ν.  4254/2014, υποπαράγραφος ΣΤ. 2, δόθηκε η δυνατότητα στους μεταπωλητές πετρελαίου θέρμανσης χωρίς αποθηκευτικούς χώρους και συστήματα εισροών- εκροών, η δυνατότητα να εφοδιάζονται πετρελαίου από εταιρείες και διυλιστήρια χωρίς να περνάνε από το σύστημα και να τα διαθέτουν απευθείας στον καταναλωτή. Αυτή η διάταξη στην ουσία αφήνει δυνατότητα ανεξέλεγκτης  διακίνησης πετρελαίου.

 

Πρόστιμα. Έχουν επιβληθεί πολλά εξοντωτικά πρόστιμα για καθυστέρηση της εγκατάστασης και πλήρους λειτουργίας των συστημάτων εισροών – εκροών με ευθύνη όχι των πρατηριούχων αλλά των κατασκευαστών. Έχουν γίνει επαφές με τη ΓΓΔΕ και υπήρξε υπόσχεση ρύθμισης. Ωστόσο χρειάζεται να απαλλαγούν οι βενζινοπώλες αυτοί από αυτό το άγχος των προστίμων το συντομότερο.

 

Μονοπώληση. Η κρίση έδωσε σκληρό κτύπημα στα πρατήρια των ελεύθερων επαγγελματιών βενζινοπωλών με αποτέλεσμα να κλείσουν χιλιάδες. Αντίστροφη πορεία παρατηρήθηκε στα εταιρικά πρατήρια. Οι εταιρείες βρήκαν την ευκαιρία να εξώσουν με διάφορες μεθόδους, πολλούς πρατηριούχους που διατηρούσαν συμβόλαια αποκλειστικής συνεργασίας, και να αυξήσουν τα μερίδιά τους στην αγορά, αξιοποιώντας και τις πολιτικές σκληρού και άνισου ανταγωνισμού με τους απλούς βενζινοπώλες. Μέρος από τα κλειστά πρατήρια, εκτός των εταιρειών, επαναλειτούργησαν με αγνώστου ταυτότητας συμφέροντα. Ο κίνδυνος μονοπώλησης της αγοράς με έξωση των επαγγελματιών βενζινοπωλών και ομηρία των καταναλωτών, είναι άμεσος.

 

Κύριε Υπουργέ,

 

Η Ομοσπονδία Βενζινοπωλών Ελλάδος ευελπιστεί ότι με τη συνεχή συνεργασία και με την επίδειξη ανάλογης πολιτικής βούλησης από την κυβέρνηση, είναι δυνατόν να αντιμετωπίζονται ένα – ένα τα παραπάνω προβλήματα και να αποκατασταθεί η ομαλή και υγιής λειτουργία της λιανικής αγοράς καυσίμων.

 

Είμαστε στη διάθεσή σας για κάθε ειδική και γενική συνεργασία».