tuv-iso-logo tuv-iso-27001-logo

Τελικά που μένουν αυτοί οι ηλικιωμένοι;

Του Παναγιώτη Παντελή - Φοροτεχνικού, Οικονομικού Επόπτη του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών

Του Παναγιώτη Παντελή – Φοροτεχνικού, Οικονομικού Επόπτη του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών,

σε συνεργασία με τον Παναγιώτη Τσουκαλά-Τζίκα.


Οι φορολογικές δηλώσεις ξεκίνησαν για τα καλά πλέον… Η κίνηση βέβαια είναι ακόμη χαμηλή, εξαιτίας των σημαντικών αλλαγών που επήλθαν στα έντυπα δήλωσης των επιχειρήσεων, τα οποία ακόμη αφομοιώνονται σιγά-σιγά από τις εταιρείες λογιστικών προγραμμάτων, με αποτέλεσμα να μετατοπίζονται οι δηλώσεις τους σε δεύτερο χρόνο και να κάνουν την παράταση για άλλη μία χρονιά να φαίνεται αναγκαία.
Η αφομοίωση βέβαια πρέπει να γίνει και από εμάς τους φοροτεχνικούς, που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε ένα έντυπο Ε3, ομολογουμένως αρκετά μοντέρνο σε σχέση με το παλαιό, το οποίο δεν έχει καμία σχέση με το περυσινό στη δομή του, ενώ παράλληλα τα νέα δεδομένα που ζητούνται είναι αρκετά.
Παρ’ όλα αυτά, αρκετά φυσικά πρόσωπα μη επαγγελματίες και ειδικότερα συνταξιούχοι, ξεκίνησαν να κάνουν τη δήλωσή τους προκειμένου να «ξεμπερδεύουν» όσο πιο γρήγορα μπορούν από την ετήσια υποχρέωσή τους. Υποχρέωση που έχει μεταμορφωθεί βέβαια σε βραχνά, αφού λόγω των συνεχών αλλαγών τα προβλήματα που παρουσιάζονται στην τσέπη του φορολογούμενου αυξάνονται πλέον με γεωμετρική πρόοδο, με τις φοροαπαλλαγές να αποτελούν όνειρο απατηλό.
Στο προηγούμενό μας άρθρο είδαμε κάποια χρηστικά πράγματα, όμως σήμερα θα ασχοληθούμε με κάτι διαφορετικό. Αφορμή για το σημερινό μας άρθρο στάθηκε μια συγκεκριμένη μερίδα ηλικιωμένων φορολογούμενων οι οποίοι, είτε λόγω της αδυναμίας τους να αυτοεξυπηρετηθούν, είτε λόγω προβλημάτων υγείας, επιλέγουν ή αναγκάζονται να διαμείνουν σε κάποιον οίκο ευγηρίας, προκειμένου να περάσουν αξιοπρεπώς την τελευταία περίοδο της ζωής τους .
Με τις φορολογικές αλλαγές που έχουν επέλθει από πέρυσι το καλοκαίρι, ο Γολγοθάς τους φαίνεται να μην τελειώνει, αλλά να μεγαλώνει με νέες περιπέτειες, μέσω της κατάργησης της έκπτωσης φόρου των ιατρικών δαπανών.
Βάσει μιας γρήγορης αναζήτησης σε διάφορες ιστοσελίδες οίκων ευγηρίας, το κόστος διαμονής μηνιαίως ποικίλει, με ένα εύρος τιμών να κυμαίνεται από 650€ έως 1.300€. Ωστόσο, αυτά τα νούμερα για τα σημερινά εισοδηματικά δεδομένα μόνο προσιτά δεν είναι, αφού οι συντάξεις ως γνωστών έχουν υποστεί γενναίες περικοπές την τελευταία πενταετία, τα επικουρικά είναι ανύπαρκτα, ενώ το ΕΚΑΣ οδεύει προς το τέλος του.
Μέχρι και πέρυσι, σε μια φορολογική δήλωση ηλικιωμένου που διέμενε σε οίκο ευγηρίας, θα έπρεπε να κλικαριστεί στον πίνακα 1 του έντυπου Ε1 ο κωδ. 023-024 που τον απάλλασσε λόγω της ιδιαιτερότητάς του από την προσκόμιση αποδείξεων. Παράλληλα, στον κωδ. 051 μπορούσε να συμπληρωθεί το 50% της δαπάνης κι όχι ολόκληρο το ποσό, που καταβλήθηκε για το έτος που πέρασε, συνοδευόμενο από τη σχετική αναλυτική βεβαίωση του νομίμου εκπροσώπου της επιχείρησης. Η συμπλήρωση του ποσού αυτού, έστω και στο 50% της αξίας, σε συνδυασμό με την ισχνή οικονομική εικόνα του ηλικιωμένου, πολλές φορές κατέληγε να του κάνει έκπτωση στον φόρο και σε μερικές περιπτώσεις του επέστρεφε κάποιο ποσό, συνήθως μικρό .
Για την ολοκλήρωση και την υποβολή της δήλωσης όμως, απαιτείτο η συμπλήρωση του τόπου κατοικίας. Μέχρι πέρυσι το θέμα λυνόταν δηλώνοντας φιλοξενία και παράλληλα τον ΑΦΜ του οίκου ευγηρίας. Δεν υπήρχε όμως υποχρέωση από τον «αντισυμβαλλόμενο» να δηλώσει ότι φιλοξενεί κάποιον προκειμένου να γίνει διασταύρωση. Πολλές φορές επίσης λυνόταν δηλώνοντας ότι φιλοξενούνται στα παιδιά τους, αλλά πλέον όλοι έχουμε διαπιστώσει ότι η φιλοξενία είναι μεγάλη ευθύνη, αφού μέσω αυτής χάνονται επιδόματα και δικαιώματα.
Φέτος ο κωδ. 023-024 παρέμεινε, εν αντιθέσει με τον κωδ. 051-052 ο όποιος καταργήθηκε, χάνοντας έτσι οι ηλικιωμένοι τη δυνατότητα μιας φοροελάφρυνσης. Οι συγκεκριμένες δαπάνες συγχωνεύτηκαν στον κωδ. 049-050 με απότοκο την ύπαρξη της μοναδικής έκπτωσης φόρου των 1.900€, δίνοντας έτσι το πρώτο μεγάλο πλήγμα στη συγκεκριμένη μερίδα των φορολογουμένων.
Το ερώτημα όμως που γεννάται για τους συγκεκριμένους φορολογούμενους είναι «φέτος που θα τους βάλουμε ότι μένουν στη δήλωσή τους;».
Φέτος λοιπόν που ζητείται διασταύρωση από αυτόν που φιλοξενεί κάποιον άλλο φορολογούμενο, ο νόμος και οι διευκρινιστικές εγκύκλιοι για άλλη μια φορά δεν είναι σαφείς, ενώ η καθοδήγηση για το πεδίο και τον κωδικό που πρέπει να συμπληρωθεί ποικίλει από ΔΟΥ σε ΔΟΥ.
Σε επίσκεψή μας σε μεγάλη ΔΟΥ των Αθηνών, η απάντηση ήταν να συμπληρωθεί στον πίνακα 6 η κατοικία με τον ΑΦΜ της επιχείρησης, τους μήνες διαμονής, τα τ.μ. για τα οποία θα μας ενημέρωνε ο νόμιμος εκπρόσωπος της επιχείρησης και στη στήλη του ποσού, με το ποσό της δαπάνης που καταβλήθηκε. Από την άλλη μεριά το taxis, σε πρόσφατη συνομιλία που είχαμε για διευκρινήσεις που αφορούν τη φετινή χρονιά, μας ενημέρωσε ότι πρέπει να συμπληρωθεί ως φιλοξενούμενος στον πίνακα 6, βάζοντας τον ΑΦΜ της επιχείρησης που τον φιλοξενεί με κάποια ελάχιστα τ.μ., τα οποία πάλι θα μας υποδείξει ο νόμιμος εκπρόσωπος της επιχείρησης και με τους μήνες κατοίκησης.
Εδώ γεννιέται όμως το επόμενο ερώτημά μας: Πως μπορεί να θεωρηθεί φιλοξενία από τη στιγμή που η διαμονή γίνεται έναντι αμοιβής;
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σταθούμε και σε κάτι άλλο πολύ σημαντικό: Εάν θεωρήσουμε σωστή τη χρήση του όρου «φιλοξενία», δεν επιτρέπει στους φιλοξενούμενους την υποβολή αίτησης σε κάποιο από τα υπάρχοντα επιδόματα, όπως για παράδειγμα το Κ.Ε.Α. και το κοινωνικό μέρισμα, εάν υπάρξει πλεόνασμα και εκδοθεί με βάση τα περυσινά δεδομένα, τα οποία για να εγκριθούν πρέπει να πληροί κάποιος τη βασική προϋπόθεση να μην είναι φιλοξενούμενος. Τέλος, δεν γνωρίζουμε τις επιπτώσεις που μπορεί να υπάρχουν και στους οίκους ευγηρίας εάν οι μισοί ηλικιωμένοι δηλώνουν ότι μένουν έναντι αμοιβής και οι άλλοι μισοί ότι φιλοξενούνται .
Το Υπουργείο Οικονομικών οφείλει μέσω μιας διευκρινιστικής εγκυκλίου να ξεκαθαρίσει το θολό τοπίο. Θα μπορούσε το πρόβλημα να λύνεται με τη δημιουργία επιλογής «διαμονή σε οίκο ευγηρίας», όπως υπάρχει για τους φιλοξενούμενους και για τους σκηνίτες. Επίσης, εκτός αυτού, καλό θα ήταν το κράτος να στηρίξει τη συγκεκριμένη μερίδα των ηλικιωμένων και να επανεξετάσει ένα είδος απαλλαγής φόρου σε αυτές τις περιπτώσεις.
Κλείνοντας, θα θέλαμε να τονίσουμε και κάτι άλλο εξίσου σημαντικό για την ομαλή, όσο γίνεται, λειτουργία των γραφείων. Στο περυσινό μας άρθρο «Παιδικοί Σταθμοί και ημερομηνία υποβολής αιτήσεων: Ποιος νομοθετεί τελικά σε αυτήν τη χώρα;», είχαμε τονίσει το πρόβλημα που υπήρχε με την επιμονή των παιδικών σταθμών να ζητούν αιτήσεις που συμπεριλαμβάνουν το εισόδημα της περυσινής χρονιάς πριν την προθεσμία της υποβολής της δήλωσης. Ήδη στο γραφείο έχουν αρχίσει τα πρώτα «αιτήματα» πελατών να γίνει η δήλωση πριν τις 30/5, γιατί πρέπει να υποβάλλουν την αίτηση για τον παιδικό σταθμό.
Επειδή όμως όλοι μας γνωρίζουμε πολύ καλά ότι δεν είναι επιλογή μας οι δηλώσεις να γίνονται μέχρι και την τελευταία στιγμή, αλλά επιλογή «άλλων» και το θέμα θα πρέπει να λυθεί άμεσα για να αποφευχθούν οι γνωστές προστριβές. Είναι θεμιτό να ζητούνται σε αρκετές αιτήσεις τα ετήσια εισοδήματα του φορολογούμενου, αλλά θα πρέπει από την άλλη η καταληκτική ημερομηνία κατάθεσης αυτών να έπεται της προθεσμίας υποβολής δηλώσεων που έχει δοθεί από τον νόμο.
 
Πηγή: www.e-forologia.gr