Γράφει ο Θρασύβουλος Μίαρης

Φοροτεχνικός

 

Μεγάλη συζήτηση έχει ανοίξει για την μετακίνηση Ελλήνων στο εξωτερικό, η συμβουλή μας λοιπόν είναι όσοι έχουν την συζήτηση αυτή να προσέξουν την τήρηση των νόμων που διέπουν. Πρέπει λοιπόν να πληρούνται οι προϋποθέσεις και να ακολουθήσουν την διαδικασία. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να κινηθούν χωρίς να έχουν ενημερωθεί διότι κατ΄ αρχήν η Ελλάδα μας χρειάζεται όλους, αλλά η μετάβαση τους σε άλλο κράτος χωρίς τις πιο κάτω προϋποθέσεις επισύρουν βαριά πρόστιμα.

   

   Δικαιολογητικά για φυσικά πρόσωπα: 

 

  Στοιχεία που αποδεικνύουν ότι οι φορολογούμενοι και τα μέλη της οικογένειάς τους (σύζυγος/τέκνα), εάν αυτά υφίστανται, διαμένουν σε μόνιμη και σταθερή βάση στην αλλοδαπή (π.χ. βεβαίωση από δημοτική/δημόσια/άλλη αναγνωρισμένη αρχή, αποδεικτικά εκπαίδευσης/φοίτησης τέκνων ή μισθωτήριο συμφωνητικό κατοικίας ή αποδεικτικό ιδιόκτητης κατοικίας στην αλλοδαπή, εφόσον αυτή υφίσταται).

 

  Πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας που εκδίδεται από την αλλοδαπή φορολογική αρχή, από το οποίο θα προκύπτει ότι είναι φορολογικοί κάτοικοι αυτού του άλλου κράτους. Εάν οι φορολογούμενοι έχουν εγκατασταθεί σε κράτος με το οποίο υφίσταται Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας Εισοδήματος (ΣΑΔΦΕ) και εφόσον αποκτούσαν εισόδημα στη χώρα μας, μπορούν να προσκομίσουν, αντί του πιστοποιητικού, την προβλεπόμενη Αίτηση για την Εφαρμογή της Σύμβασης Αποφυγής Διπλής Φορολογίας Εισοδήματος όπου είναι ενσωματωμένο το πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας (δίγλωσσα έντυπα) και για την οποία δεν απαιτείται η επισημείωση της Χάγης. 

 

   Σε περίπτωση που οι φορολογούμενοι έχουν εγκατασταθεί σε κράτος με το οποίο δεν υφίσταται Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας Εισοδήματος, οφείλουν να προσκομίσουν πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας, εφόσον προβλέπεται η έκδοσή του από την αλλοδαπή φορολογική αρχή, ή σε περίπτωση που δεν προβλέπεται η έκδοσή του, αντίγραφο της εκκαθάρισης της δήλωσης φορολογίας εισοδήματός τους, που υπέβαλαν στο άλλο κράτος ή ελλείψει εκκαθάρισης, αντίγραφο της σχετικής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.

 

   Στοιχεία σχετικά με τον επαγγελματικό βίο [π.χ. σύμβαση εξηρτημένης εργασίας με αλλοδαπό εργοδότη ή βεβαίωση εργασίας από τον εν λόγω εργοδότη. Σε περίπτωση μη εξηρτημένης απασχόλησης, αποδεικτικό της επαγγελματικής δραστηριότητας στην αλλοδαπή (π.χ. έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας, συμμετοχή σε αλλοδαπές εταιρείες)].

 

      Μεταφορά έδρας επιχείρησης 

 

   Μια επιχείρηση δύναται να έχει την εταιρική και φορολογική της βάση σε χώρα της ΕΕ και ταυτόχρονα να δραστηριοποιείται στην Ελλάδα, για παράδειγμα μέσω υποκαταστήματος.

 

    Η μεταφορά μιας ελληνικής εταιρείας για παράδειγμα από την Ελλάδα στην Κύπρο ή σε άλλη χώρα της ΕΕ καθίσταται δυνατή μέσα από τις διατάξεις του «περί τις Διασυνοριακές συγχωνεύσεις κεφαλαιουχικών εταιρειών και άλλες διατάξεις» Ελληνικού νόμου 3777/2009 ,  ο οποίος εναρμονίζει την ελληνική νομοθεσία με τις διατάξεις της Οδηγίας 2005/56/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων της 26ης Οκτωβρίου 2005 (L310/25.11.2005) σχετικά με τις διασυνοριακές συγχωνεύσεις κεφαλαιουχικών εταιρειών διαφορετικών κρατών-μελών.

 

       Μόνιμη Εγκατάσταση

 

     Μια ελληνική εταιρεία δύναται νομικά μέσω μιας μόνιμης εγκατάστασης να διεξάγει δραστηριότητα και να παράγει κέρδη για παράδειγμα στην Κυπριακή Δημοκρατία χωρίς να είναι απαραίτητη η εγγραφή μιας εταιρείας. Με βάση τον «περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμου του 2002 (118(Ι)/2002)», μόνιμη εγκατάσταση ορίζεται ως μια σταθερή βάση της επιχείρησης μέσω της οποίας οι εργασίες της επιχείρησης διεξάγονται πλήρως ή μερικώς. Καταλυτικός παράγοντας για την ύπαρξη μιας μόνιμης εγκατάστασης στην Κυπριακή Δημοκρατία είναι η παρουσία φυσικού ή νομικού προσώπου -άλλου από ανεξάρτητο πράκτορα- το οποίο ενεργεί από μέρους επιχείρησης και έχει, και συνήθως ασκεί, στη Δημοκρατία, εξουσιοδότηση για σύναψη συμβάσεων στο όνομα της επιχείρησης, εκτός αν οι δραστηριότητες του προσώπου αυτού περιορίζονται σε κάποιες ειδικές δραστηριότητες που καθορίζονται με σαφήνεια στο νόμο.

 

     Μια ουσιώδης παράμετρος η οποία πρέπει να εφαρμοστεί είναι ότι  στον  φορολογικό κώδικα (Ν.4172/2013) υπάρχουν διατάξεις οι οποίες ρυθμίζουν το ζήτημα των Ελεγχόμενων Αλλοδαπών Εταιρειών (ΕΑΕ). Εν ολίγοις σύμφωνα με το άρθρο 4 του Ν.4172/2013  ένα νομικό πρόσωπο ή µία νομική οντότητα είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδας για οποιοδήποτε φορολογικό έτος, εφόσον:

• συστάθηκε ή ιδρύθηκε, σύμφωνα µε το ελληνικό δίκαιο

• έχει την καταστατική έδρα του στην Ελλάδα ή

• ο τόπος άσκησης πραγματικής διοίκησης είναι στην Ελλάδα οποιαδήποτε περίοδο στη διάρκεια του φορολογικού έτους

     

Συμπερασματικά η οποιαδήποτε λύση μέσω Κύπρου θα μπορεί να παρέχει νόμιμα φορολογικά πλεονεκτήματα μόνο εάν ο «τόπος άσκησης πραγματικής διοίκησης» είναι η Κύπρος. Ο κώδικας καθορίζει μια σειρά από κριτήρια τα οποία λαμβάνονται υπόψη προτού κριθεί κατά πόσο μια εγκατάσταση αποτελεί «επίπλαστη κατάσταση» ή όχι. Ιδιαίτερα αξιολογούνται τα εξής:

• ο τόπος άσκησης της καθημερινής διοίκησης

• ο τόπος λήψης στρατηγικών αποφάσεων

• ο τόπος ετήσιας γενικής συνέλευσης των μετόχων ή εταίρων

• ο τόπος τήρησης βιβλίων και στοιχείων

• ο τόπος συνεδριάσεων του διοικητικού συμβουλίου ή όποιου άλλου εκτελεστικού οργάνου διοίκησης

• η κατοικία των µελών του διοικητικού συμβουλίου ή όποιου άλλου εκτελεστικού οργάνου διοίκησης