Μελέτη- σοκ για τη “βουτιά” του κατά κεφαλήν ΑΕΠ

Στην τρίτη κατηγορία της Ευρώπης έχει βρεθεί η Ελλάδα μετά από την οκταετή κρίση, καθώς την ώρα που το κατά κεφαλήν ΑΕΠ των Ελλήνων πολιτών βυθιζόταν, άλλες χώρες π.χ οι Βαλτικές, που είχαν ξεκινήσει από πολύ χαμηλότερη βάση, βρίσκονται, πλέον, σε καλύτερο βιοτικό επίπεδο. Μελέτη της Eurobank προκαλεί επιπλέον σοκ, καθώς υπολογίζει ότι για να μπορέσει η Ελλάδα να καλύψει το χαμένο έδαφος, θα πρέπει να πετύχει σταθερά υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης για την επόμενη 10ετία ή 20ετία! 

Ειδικότερα, όπως επισημαίνει η μελέτη, την ίδια περίοδο που η ελληνική οικονομία έκανε γοργά βήματα προς τα πίσω σε όρους πραγματικού μέσου κατά κεφαλήν ΑΕΠ (ΠΜΚΑ), δηλαδή καθώς συρρικνωνόταν το πραγματικό μέσο κατά κεφαλήν εισόδημα της οικονομίας μας, οπότε και η ευημερία μας (το ΠΜΚΑ κάθε χώρας μπορεί να θεωρηθεί ως ένας δείκτης ευημερίας, ωστόσο με αρκετές ατέλειες), κάποιοι από τους εταίρους μας στην ΕΕ-28 έκαναν γοργά βήματα προς τα μπροστά (π.χ. Πολωνία, Λιθουανία, Μάλτα και Ρουμανία), άλλοι αναπτυσσόντουσαν με σχετικά μικρό μέσο ετήσιο ρυθμό (π.χ. Ισπανία και Δανία) και τέσσερις χώρες κατέγραφαν συρρίκνωση, μολονότι με ρυθμό πολύ μικρότερο από αυτόν που μειωνόταν το ΠΜΚΑ της Ελλάδος. Οι προαναφερθείσες μακροοικονομικές επιδόσεις είχαν ως αποτέλεσμα:

1ον : τη μεγάλη μείωση του λόγου του πραγματικού μέσου κατά κεφαλήν ΑΕΠ (ΠΜΚΑ) της Ελλάδος ως προς τα αντίστοιχα μεγέθη όλων των χωρών της ΕΕ-28. Πιο συγκεκριμένα από το 95,1% του ΠΜΚΑ της ΕΕ-28 το 2007, το επίπεδο της πραγματικής σύγκλισης μειώθηκε στο 69,7% το 2017. Σε σύγκριση με την ΕΕ-15 και την Ευρωζώνη το σχετικό ΠΜΚΑ της Ελλάδος το 2017 μειώθηκε στο 64,6% και 65,8% από 85,3% και 87,1% αντίστοιχα το 2007. Όπως παρουσιάζεται στα Σχήματα 1Α και 2.1, οι προαναφερθέντες λόγοι ΠΜΚΑ Ελλάδος και ΕΕ-28 είναι παρόμοιοι με αυτούς που υπήρχαν στα μέσα της δεκαετίας του 1960.

2ον την υποχώρηση της ελληνικής οικονομίας κατά 10 θέσεις στην κλίμακα του πραγματικού μέσου κατά κεφαλήν ΑΕΠ (ΠΜΚΑ) της ΕΕ-28. Η Ελλάδα το 2007 ήταν η 14η πλουσιότερη (σε όρους ΠΜΚΑ) οικονομία ανάμεσα στα κράτη μέλη της ΕΕ-28 (τότε ΕΕ-27 καθώς η Κροατία έγινε επίσημο μέλος το 2013). Το 2017 ήταν στην 24η θέση (βλέπε Σχήμα 1Β) με μόλις 4 χώρες να παρουσιάζουν μικρότερο ΠΜΚΑ. Τα εν λόγω κράτη μέλη είναι: Λετονία 102,1%, Κροατία 119,2%, Ρουμανία 125,7% και Βουλγαρία 130,3%. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι δύο τελευταίες χώρες, λόγω των υψηλών ρυθμών μεγέθυνσης που κατέγραψαν κατά μέσο όρο τη δεκαετία 2007-2017 έκλεισαν ένα μεγάλο μέρος της υψηλής απόστασης που τους χώριζε από την ελληνική οικονομία.

3ον η ελληνική οικονομία για να προσεγγίσει σε ορίζοντα 10ετίας, ή 15ετίας ή 20ετίας τα προ κρίσης (2007) επίπεδα πραγματικής σύγκλισης που είχε με την ΕΕ-28 θα πρέπει να τρέχει με ρυθμούς μεγέθυνσης (σε όρους ΠΜΚΑ) κατά 3,2 ή 2,1 ή 1,6 ποσοστιαίες μονάδες (ΠΜ) υψηλότερους από του αντίστοιχους της ΕΕ-28 (2,8 ή 1,9 ή 1,4 ΠΜ σε σύγκριση με την ΕΕ-15 και την Ευρωζώνη). 

Εν κατακλείδι η ελληνική οικονομία εισέρχεται στην 5η φάση της μεταπολεμικής ιστορίας της και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει είναι σημαντικές. Η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων, η ενίσχυση των επενδύσεων, το άνοιγμα των αγορών και του βαθμού εξωστρέφειας δύναται να μας οδηγήσουν σε ένα υψηλότερο μονοπάτι οικονομικής μεγέθυνσης