Ο Γ. Χατζηθεοδοσίου για τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα σε εκδήλωση του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ (Βίντεο)

Στο πλαίσιο της παρουσίασης του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ Νίκου Ανδρουλάκη για την οικονομία, ο Πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών Γιάννης Χατζηθεοδοσίου αναφέρθηκε στην κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην αγορά και κατέθεσε τις προτάσεις του Επιμελητηρίου για τη στήριξη της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας.

Ακολουθεί η ομιλία του Προέδρου του Ε.Ε.Α.:

ΑΚΡΙΒΕΙΑ

 Αυτή την στιγμή είναι το υπ΄αριθμόν 1 πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας. Και είναι επόμενο όταν επηρεάζονται οικονομικά οι πολίτες να αλλάζουν τις καταναλωτικές τους συνήθειες, κάτι που μοιραία περνά και στο κομμάτι της επιχειρηματικότητας και κυρίως της μικρομεσαίας.

• Η ανοδική πορεία των τιμών ξεκίνησε από το περσινό φθινόπωρο, δηλαδή για περισσότερο από ένα χρόνο καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε ως κοινωνία ένα πρωτοφανές κύμα ακρίβειας. Η αύξηση των τιμών της ενέργειας συμπαρέσυρε τα κόστη μεταφορών, τις τιμές των πρώτων υλών και τελικά όλη την αγορά. Και προϊόντα και υπηρεσίες. Τρανή απόδειξη ήταν ο πληθωρισμός που κάθε μήνα «χτυπούσε» και νέο ρεκόρ και για μία μακρά περίοδο το ποσοστό του ήταν διψήφιο.
• Το μέχρι τώρα αποτέλεσμα είναι οι καταναλωτές να «κόβουν» συνεχώς τα έξοδα τους, σε μία προσπάθεια να φανούν συνεπείς σε ανελαστικά έξοδα όπως για παράδειγμα στην πληρωμή των λογαριασμών ρεύματος. Ως Επιμελητήριο έχουμε βγάλει αρκετές έρευνες που έδειχναν την ξεκάθαρη αλλαγή τάσης, όμως θα επικαλεστώ τα στοιχεία της πρόσφατης έρευνας του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών, του ΙΕΛΚΑ. Σύμφωνα λοιπόν με αυτήν, που πραγματοποιήθηκε στο διάστημα 9-11 Νοεμβρίου, προκύπτει ότι:

-Το 80% του κοινού δηλώνει ότι έχει ακυρώσει δαπάνες διασκέδασης όπως είναι η εστίαση, οι διακοπές, τα ταξίδια κ.α.

-Το 66% δηλώνει ότι έχει μειώσει την κατανάλωση ρεύματος.

-Το 62% του κοινού δηλώνει ότι έχει αναβάλει εργασίες συντήρησης και επισκευής, π.χ. στο σπίτι ή στο αυτοκίνητο.

-Το 55% δηλώνει ότι έχει μειώσει συνολικά τις αγορές σε είδη τροφίμων και είδη παντοπωλείου.

-Το 25% δηλώνει ότι έχει χρησιμοποιήσει χρήματα από τις αποταμιεύσεις του προκειμένου να καλύψει τις αγορές του.

-Το 20% έχει αναβάλει την πληρωμή λογαριασμών ή έχει προχωρήσει σε στάση πληρωμής των υποχρεώσεων του.

-Το 15% δηλώνει ότι έχει αυξήσει τον χρόνο εργασίας ή έχει βρει δεύτερη εργασία προκειμένου να αυξήσει το εισόδημα του.

-Το 10% έχει αυξήσει τη χρήση πιστωτικών καρτών για να καλύψει τις αγορές του.

• Όλα τα παραπάνω δείχνουν μία βασική αλλαγή. Την υποβάθμιση που έχει φέρει η ακρίβεια στο βιοτικό επίπεδο των πολιτών. Και μαζί με αυτήν τη δύσκολη κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς είναι άμεσα εξαρτώμενες από την οικονομική δύναμη των καταναλωτών.

ΑΓΟΡΑ ΚΑΙ ΜμΕ

• Τους τελευταίους μήνες οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν επιδοθεί σε ένα αγώνα επιβίωσης. Χρήσιμα συμπεράσματα μπορούμε να εξάγουμε από έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ που αφορά στο πρώτο εξάμηνο του 2022. Τι βλέπουμε λοιπόν:

-το κόστος ενέργειας αυξήθηκε κατά 76%,

-το κόστος προμήθειας πρώτων υλών και εμπορευμάτων κατά 43,5%,

-το κόστος καυσίμων οχημάτων κατά 57,8%,

-το κόστος προμήθειας εξοπλισμού και μηχανημάτων κατά 26,2%.

• Η εκτίναξη του λειτουργικού κόστους σε συνδυασμό με την περικοπή της κατανάλωσης, έχουν οδηγήσει στα όρια τους πάρα πολλές επιχειρήσεις. Από την ίδια έρευνα μάθαμε ότι το 45,3% των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων δήλωσε πως η κατάστασή του επιδεινώθηκε. Μιλάμε δηλαδή για 1 στις 2 επιχειρήσεις και επαναλαμβάνω με στοιχεία που δεν είναι πρόσφατα. Γιατί αν κάναμε τώρα μία ανάλογη έρευνα, το πιθανότερο είναι ότι θα διαπιστώναμε ότι έχει επιδεινωθεί και άλλο η κατάσταση στην αγορά. Και όταν μιλάμε για επιδείνωση εννοούμε μικρότερο κύκλο εργασιών, λιγότερες παραγγελίες από προμηθευτές, αρκετές επιχειρήσεις έχουν προχωρήσει αναγκαστικά σε μείωση των θέσεων εργασίας, έχουν αφήσει απλήρωτες πολλές υποχρεώσεις κάτι που οδηγεί στην αύξηση του ιδιωτικού χρέους. Ήδη καταγράφονται λουκέτα στην αγορά και αναμένονται και άλλα αν δεν υπάρξουν ουσιαστικά μέτρα στήριξης. Για παράδειγμα, έχουν κλείσει το τελευταίο διάστημα περισσότερο από 200 φούρνοι –ενεργοβόρες επιχειρήσεις δηλαδή- καθώς δεν άντεξαν τα αυξημένα κόστη λειτουργίας. Σοβαρό πρόβλημα αντιμετωπίζει το λιανεμπόριο, η εστίαση και αρκετοί άλλοι κλάδοι.

ΠΛΕΙΣΤΗΡΙΑΣΜΟΙ, ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ

• Μία από τις συνέπειες της ακρίβειας, είναι και η αδυναμία αποπληρωμής των υποχρεώσεων που έχουν οι πολίτες. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποίησε πρόσφατα η ΑΑΔΕ, τα ληξιπρόθεσμα χρέη στην εφορία φθάνουν συνολικά τα 113 δισ. ευρώ κι από αυτά σχεδόν 74 δισ. ευρώ αφορούν επιχειρήσεις. Αλλά και όταν μιλάμε για υποχρεώσεις προς τράπεζες, δηλαδή για εξόφληση δανείων, τότε η υπόθεση αποκτά άλλη βαρύτητα καθώς ελλοχεύει ο κίνδυνος απώλειας σημαντικών περιουσιακών στοιχείων, ακόμα και σπίτια που είναι πρώτες κατοικίες. Ήδη εκτιμάται ότι οι πλειστηριασμοί θα φτάσουν τις 50.000 μέχρι το τέλος του έτους ενώ η κατάσταση γίνεται ακόμα πιο δύσκολη εξαιτίας της αύξησης των επιτοκίων. Βλέπετε οι τράπεζες σπεύδουν να αυξήσουν αμέσως οτιδήποτε σχετίζεται με δικό τους κέρδος. Δεν φρόντισαν όμως να αυξήσουν τα επιτόκια καταθέσεων. Δύο μέτρα και δύο σταθμά από τις τράπεζες και δεν είναι βέβαια ο μοναδικός τομέας στον οποίο εμφανίζονται κατώτερες των περιστάσεων.
• Από τα χρόνια των μνημονίων η έλλειψη ρευστότητας είναι ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Νομίζω ότι σε αυτό που θα συμφωνήσουμε όλοι, είναι στο ότι δε νοείται σε μία ελεύθερη οικονομία μίας χώρας του δυτικού κόσμου να μην υπάρχει στήριξη του επιχειρείν από τον χρηματοπιστωτικό τομέα. Ειδικά οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις παλεύουν ουσιαστικά μόνες τους. Και αυτό συμβαίνει τα τελευταία 12 χρόνια.
• Το πρόβλημα λοιπόν είναι πολύ σοβαρό και οξύνεται διαρκώς. Η ρευστότητα των επιχειρήσεων είναι επιβεβλημένο να τονωθεί, ειδικά αυτή την πολύ δύσκολη  περίοδο που απειλείται η βιωσιμότητα τους. Για να γίνει πιο κατανοητός ο βαθμός δυσκολίας της προσπάθειας των επιχειρήσεων, αρκεί να σας πω ότι σύμφωνα με έρευνα του ΙΜΕ της ΓΣΕΒΕΕ, μόνο 6 στις 100 μικρομεσαίες επιχειρήσεις κατορθώνουν να χρηματοδοτήσουν επενδυτικά σχέδια μέσω προγραμμάτων του ΕΣΠΑ. Είναι υπερβολικά μικρό αυτό το ποσοστό που επιβεβαιώνει ότι επί της ουσίας αυτές οι επιχειρήσεις είναι αποκλεισμένες από χρηματοδοτικά προγράμματα.
• Για εμάς, ως Επιμελητήριο, το μεγάλο στοίχημα είναι πλέον η ένταξη όσο το δυνατόν περισσότερων επιχειρήσεων σε προγράμματα του ΕΣΠΑ και κυρίως του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Ειδικά το δεύτερο συγκεντρώνει σημαντικό μέρος των ελπίδων που έχουμε για την πορεία των μικρομεσαίων. Όπως αναφέρεται και στο όνομα του, είναι κονδύλια που θα στηρίξουν την ανθεκτικότητα και την ανάπτυξη των επιχειρήσεων. Και αν δεν έχουν ανάγκη οι μικρομεσαίοι για αυτά τα δύο, ποιοι έχουν; Με τον μέχρι τώρα σχεδιασμό είναι ξεκάθαρο ότι διευκολύνονται οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις και συνεχίζουν να μένουν στο περιθώριο οι μικρότερες. Εφόσον παγιωθεί αυτό, τότε θα δούμε να μεγαλώνει η ψαλίδα μεταξύ μεγάλων και μικρών και αυτή η ανισότητα θα οδηγήσει σε μαρασμό μεγάλο μέρος των μικρομεσαίων. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας είναι η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα που είναι και ο μεγαλύτερος εργοδότης της χώρας. Αυτή η ατμομηχανή λοιπόν θέλει το αναγκαίο «καύσιμο» για να τραβήξει προς τα εμπρός την οικονομία και τη χώρα.
• Κατανοούμε την ανάγκη μετασχηματισμού του παραγωγικού μοντέλο της χώρας, τασσόμαστε και εμείς υπέρ του αναγκαίου εκσυγχρονισμού, όμως η όποια διαδικασία θα πρέπει να γίνει με μακρόπνοο σχεδιασμό και κυρίως με προσεκτικά βήματα για να μην θέσουμε σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων. Για αυτό και το ΕΕΑ τονίζει την ανάγκη του ανασχεδιασμού αξιοποίησης των κοινοτικών κονδυλίων. Προς αυτή την κατεύθυνση το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών σχεδιάζει την εκπόνηση μελέτης για τη βελτίωση της προσβασιμότητας των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων σε πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης. Μια μελέτη, η οποία θα έχει ως αντικείμενο τον εντοπισμό προβλημάτων και δυνατοτήτων και την κατάρτιση συγκεκριμένου πλάνου δράσης.

ΤΙ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΟΙ

• Όλα τα παραπάνω περιέγραψαν την πραγματική εικόνα της αγοράς και της οικονομίας μας. Δεν υπερβάλλουμε όταν λέμε ότι πρόκειται για μία ζοφερή κατάσταση που καθιστά αβέβαιο το μέλλον εκατοντάδων χιλιάδων επιχειρήσεων. Πολλές δεν θα αντέξουν, κάποιες θα συρρικνωθούν ακόμα περισσότερο. Οι προοπτικές ανάπτυξης σίγουρα δεν είναι αυτές που θέλουμε και που χρειαζόμαστε. Μοναδικός τρόπος βελτίωσης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος είναι η λήψη στοχευμένων μέτρων.

Αυτά που ζητάμε εμείς ως Επιμελητήριο είναι:

-Νέα ρύθμιση 120 δόσεων για την αποπληρωμή του συνόλου των οφειλών στο δημόσιο. Είναι κομβικής σημασίας η «ανάσα» που θα δοθεί με αυτό το μέτρο και μπορεί να βοηθήσει να μη γίνουν τα χειρότερα.

-Ουσιαστική στήριξη των μικρομεσαίων για το μείζον πρόβλημα της ενεργειακής ακρίβειας. Αν δεν δοθεί λύση από τις Βρυξέλλες με εφαρμογή μέτρων για όλη την Ε.Ε., τότε η κυβέρνηση οφείλει να αλλάξει το μίγμα πολιτικής που εφαρμόζει. Μπορεί να επιδόματα να στηρίζουν τους πιο ευάλωτους, όμως έτσι όπως πάμε σε λίγο θα γίνουμε όλοι ευάλωτοι. Το θέμα είναι η λύση του προβλήματος της ακρίβειας και όχι κάποιες «ασπιρίνες» που απλώς προσφέρουν πρόσκαιρη ανακούφιση.

-Ενίσχυση του εισοδήματος των πολιτών, ώστε να υπάρχει περιθώριο για αύξηση της κατανάλωσης.

-Μέτρα προστασίας για την πρώτη κατοικία για τους δανειολήπτες που αποδεδειγμένα αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους. Οι στρατηγικοί κακοπληρωτές να αναλάβουν το βάρος των ευθυνών τους, αλλά οι αδύναμοι να μη χάσουν το σπίτι τους.

-Στήριξη των επιχειρήσεων για τον ψηφιακό μετασχηματισμό τους.

-Περαιτέρω μείωση φορολογικών και ασφαλιστικών εισφορών.

-Ειδικά μέτρα ενίσχυσης ανά κλάδο, λαμβάνοντας υπόψη ιδιαιτερότητες, δυσκολίες, προοπτικές.