Ασφαλιστικό, φορολογία και συντάξεις τα θύματα του μνημονίου

Τα ΔΕΥΤΕΡΙΑΤΙΚΑ

Του Βαγγέλη Γιακουμή.

---

Βρισκόμαστε ήδη στα μέσα του Γενάρη και το ασφαλιστικό είναι στην πρώτη γραμμή με τον αρμόδιο υπουργό κ. Γ. Κατρούγκαλο να λέει σε συνομιλητές του, πότε θετικά και πότε αρνητικά για τις συζητήσεις που διεξάγονται με τους φορείς έτσι ώστε να ολοκληρωθούν συνολικά οι προτάσεις και το νομοσχέδιο να πάει στη βουλή με τις τελικές προσθέσεις και αφαιρέσεις των κείμενων διατάξεων προς ψήφιση.

Η κυβέρνηση διατείνεται ότι το νομοσχέδιο θα το ψηφίσουν οι 153 βουλευτές (ΣΥΡΙΖΑ -ΑΝΕΛ ) της συμπολίτευσης. Κάποιοι εκφράζουν ελπίδες ότι ενδεχομένως να ψηφιστεί και απο άλλες πτέρυγες της βουλής ενώ υπάρχουν και εκείνοι οι απαισιόδοξοι που αντίθετα , εκτιμούν ότι το ασφαλιστικό θα βρεθεί ενώπιον βουλευτών ακόμη και της συγκυβέρνησης που θα το καταψηφίσουν.

Παράλληλα εκτός του νομοσχεδίου για το ασφαλιστικό , προχωράνε τα μέτρα για τη νέα φορολογία , στους μικρομεσαίους και τους αγρότες, οι οποίοι όλοι μαζί θα πληρώσουν το μάρμαρο.

Όλα αυτά έχουν ως συνέπεια την οικονομική επιβάρυνση των νοικοκυριών. Αυτό αποδεικνύεται και από την μελέτη, έρευνα της ΓΣΕΒΕ που δείχνει ότι πλέον οι συνταξιούχοι που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της λαιμητόμου, είναι αυτοί που ζούνε τα μέλη της υπόλοιπης οικογένειας.

Συγκεκριμένα , τo ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ από το 2012 διεξάγει έρευνες εισοδήματος σε ετήσια βάση, σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 1000 νοικοκυριών, επιχειρώντας να διερευνήσει ποιες είναι οι επιπτώσεις στα εισοδήματα και την κατανάλωση των νοικοκυριών μετά την υπαγωγή της χώρας στα δυο πρώτα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής. Ένα από τα σημαντικότερα ευρήματα που εντοπίζεται στις συγκεκριμένες έρευνες είναι η τάση που άρχισε να διαμορφώνεται το 2012 και η οποία παγιώνεται σήμερα σε ποσοστά άνω του 50% σχετικά με τον κυρίαρχο ρόλο που διαδραματίζουν οι συντάξεις ως μέσο ενίσχυσης του οικογενειακού προϋπολογισμού.

Το βασικό συμπέρασμα που εξάγεται μέσα από τη διαχρονική μελέτη της διάρθρωσης των εισοδημάτων των νοικοκυριών είναι ότι οι συντάξεις αποτελούν την κυριότερη πηγή εισοδήματος για το 52% των νοικοκυριών, μια τάση που βαίνει αυξητικά από το 2012 έως το 2014, ενώ μειώνονται τα αντίστοιχα ποσοστά (10,1%) που αφορούν έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα (κέρδη). Με άλλα λόγια, αν και μειώνονται δραστικά οι συντάξεις τα τελευταία χρόνια, συγκριτικά αυξάνεται η σημαντικότητά τους ως κύρια πηγή εισοδήματος των νοικοκυριών, με δεδομένο ότι λόγω της ύφεσης αυξάνεται η ανεργία με παράλληλες μειώσεις μισθών, καθώς επίσης παρατηρούνται μειώσεις κερδών από επιχειρηματική δραστηριότητα.

Καθώς το τρίτο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής περιλαμβάνει σημαντικές μεταρρυθμίσεις στο ασφαλιστικό, με προβλέψεις για πιθανές άμεσες και έμμεσες μειώσεις στο ύψος των συντάξεων, θα πρέπει να γίνει κατανοητό από την κυβέρνηση και τους θεσμικούς εταίρους ότι οποιαδήποτε περαιτέρω μείωση στο ύψος των συντάξεων θα οδηγήσει σε σημαντική κάμψη της ζήτησης, του πραγματικού εισοδήματος αλλά και σε όξυνση της ανισότητας και της φτώχειας.

Άλλωστε, σε πλήθος μελετών για την ελληνική οικονομία αναδεικνύεται το συμπέρασμα ότι η σύνταξη αποτελεί τον κυριότερο παράγοντα άμβλυνσης της φτώχειας και της ανισότητας. Ουσιαστικά, η σύνταξη αποτελεί ένα υποκατάστατο πολιτικών κοινωνικής προστασίας, που λαμβάνει τη μορφή οιονεί επιδόματος για τα  άνεργα μέλη του νοικοκυριού. Αξίζει να σημειωθεί ότι σήμερα μόνο το 10% των ανέργων λαμβάνει επίδομα ανεργίας.