Η έκθεση του ΟΟΣΑ και το Ελληνικό Φροντιστήριο

Πολλά και σημαντικά είναι τα συμπεράσματα που προκύπτουν από την έκθεση του ΟΟΣΑ για την Εκπαίδευση στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με την έκθεση, η Ελληνική κοινωνία αποδίδει ιδιαίτερα υψηλή αξία στην Εκπαίδευση, θεωρώντας ότι αυτή μπορεί να αποτελέσει το εργαλείο για την αντιμετώπιση των πολλαπλών προβλημάτων που έφερε η οικονομική κρίση των τελευταίων χρόνων.

Βέβαια, και αυτό αποτυπώνεται με σαφήνεια στην έκθεση αυτή, η μεγάλη οικονομική ύφεση έχει επηρεάσει και τους Εκπαιδευτικούς θεσμούς στη χώρα μας. Η δημόσια δαπάνη για την Εκπαίδευση έχει μειωθεί αισθητά  (υπολογίζεται ότι η μείωση είναι της τάξης του 36% την τελευταία 10ετία) με ορατό αποτέλεσμα στο Εκπαιδευτικό προσωπικό και στις ελλείψεις που αυτό παρουσιάζει αλλά και στις Εκπαιδευτικές δομές, οι οποίες πλέον υποχρηματοδοτούνται.

Όσο για την αποτελεσματικότητα του Εκπαιδευτικού μας συστήματος; Σύμφωνα με την έκθεση, η μέση επίδοση των μαθητών μας, όπως αυτή αποτυπώνεται στο πρόγραμμα PISA του ΟΟΣΑ, βρίσκεται κάτω από τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ. Χαρακτηριστικά, το 2015 ένας στους τρεις Έλληνες μαθητές δεν πέτυχε τη βάση του PISA στις φυσικές επιστήμες, στις μαθηματικές δεξιότητες αλλά και στον γραμματισμό.

Στον αντίποδα με τις επιδόσεις των μαθητών μας, η χώρα κατακτά μια ελπιδοφόρα πρωτιά η οποία επισημαίνεται με έμφαση στην έκθεση. Η Ελλάδα είναι η χώρα του ΟΟΣΑ με τη χαμηλότερη διαρροή μαθητών. Αυτή υπολογίζεται στο 6,2% όταν ο μέσος όρος βρίσκεται στο 10,4%, γεγονός που αποδεικνύει αυτό που αναφέρθηκε στο ξεκίνημα του άρθρου. Ότι οι Έλληνες πιστεύουν στην Εκπαίδευση.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι αναφορές της Γκαμπριέλα Ράμος,  ειδικής συμβούλου του Γενικού Γραμματέα του ΟΟΣΑ, στην Φροντιστηριακή Εκπαίδευση στη χώρα μας.

Η κα Ράμος αναφέρθηκε στη "shadow education" (και όχι στην "παραπαιδεία" όπως καταχρηστικά επιμένουν να μεταφράζουν τον όρο τα δελτία Τύπου του υπουργείου αλλά και η πλειοψηφία των ΜΜΕ), τονίζοντας ότι είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο. Ίσως είναι η πρώτη φορά που αυτό ακούγεται με τόσο επίσημο και εμφατικό τρόπο, καταρρίπτοντας τον "μύθο" του…Ελληνικού φαινομένου και δικαιώνοντας τις φωνές χρόνων των Ελλήνων Φροντιστών.

Η κα Ράμος χαρακτηριστικά αναφέρει ότι το 90% των μαθητών στην Κορέα και το 85% των αντίστοιχων στην Κίνα προσφεύγουν σε Φροντιστηριακή βοήθεια. Επισημαίνει, δε, ότι στην Ελλάδα, το ποσοστό των μαθητών της τελευταίας τάξης του Λυκείου που έχουν ενίσχυση είτε από Φροντιστήρια είτε από ιδιαίτερα μαθήματα είτε και από τα δύο, αγγίζει το ομολογουμένως εντυπωσιακό 99%.

Το γεγονός αυτό κατά τη σύμβουλο του ΓΓ του ΟΟΣΑ, αφενός ενισχύει την εκτίμηση ότι η Ελληνική οικογένεια δεν διστάζει να επενδύσει στη μόρφωση των παιδιών της, αφετέρου εγείρει ζητήματα ανισοτήτων, καθώς υπάρχουν οικογένειες οι οποίες δεν έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν στα παιδιά τους μια βοήθεια αυτής της μορφής.

Βέβαια, εδώ θα μπορούσε κάποιος να καταγράψει μια αντίφαση, καθώς το 99% των μαθητών που μετέχουν στη Φροντιστηριακή Εκπαίδευση δεν μπορεί να συνυπάρξει με ικανό ποσοστό οικογενειών που δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν.

Τι πραγματικά συμβαίνει;

Θυσιάζει πράγματα, στερούμενη η οικογένεια, ώστε να προσφέρει τα μέγιστα στα παιδιά της; Ασφαλώς και αυτό είναι μια σημαντική παράμετρος που πρέπει πάντα να έχουμε στο μυαλό μας, αν μάλιστα λάβουμε υπόψη και την δομή, την φύση της Ελληνικής οικογένειας.

Αλλά σίγουρα υπάρχει και άλλη μια σημαντική παράμετρος, η οποία ίσως θα έπρεπε να σημειώνεται και επιτέλους να αρχίσει να επισημαίνεται στην κοινή γνώμη. Είναι οι προσπάθειες που έχει κάνει και εξακολουθεί να κάνει ο κλάδος των Φροντιστών στη χώρα μας, ώστε το Φροντιστήριο να είναι προσιτό στη συντριπτική πλειοψηφία των μαθητών. Είναι γεγονός, και πρέπει να το τονίσουμε με όλους τους τρόπους, ότι στα χρόνια της σκληρής οικονομικής κρίσης ο νόμιμος Έλληνας Φροντιστής έχει σταθεί αρωγός στην προσπάθεια της Ελληνικής οικογένειας να προσφέρει στα παιδιά της τις καλύτερες ευκαιρίες στη μόρφωση. Ποτέ εξάλλου ο Έλληνας Φροντιστής δεν έβαλε την ιδιότητα του επιχειρηματία πάνω από αυτή του δασκάλου.

Η έκθεση του ΟΟΣΑ αναγνωρίζει ότι αυτό που ορίζει ως shadow education στην Ελλάδα λειτουργεί ως ένα παράλληλο Εκπαιδευτικό σύστημα, καλά ρυθμισμένο με κανόνες από την Πολιτεία, μέσα σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον. Επισημαίνει δε, ότι πρέπει η Ελληνική κυβέρνηση να πάρει μέτρα τα οποία θα διασφαλίσουν ότι τα Φροντιστήρια συμμετέχουν σε όλες τις απαραίτητες διαδικασίες διασφάλισης της ποιότητας.

Ουσιαστικά, συνηγορεί σε ένα πάγιο αίτημα του νόμιμου Ελληνικού Φροντιστηρίου. Διαχρονικά στην Ελλάδα, η εκάστοτε ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, ανεξάρτητα από το ποιος κυβερνάει, ξεκινάει την θητεία της θέτοντας ως πρώτο στόχο την…κατάργηση της ΄΄παραπαιδείας’’. Είναι όμως κοινός νους, ότι το πρόθεμα ‘’παρα’’ δεν μπορεί να χαρακτηρίζει νόμιμες, σε όλα, επιχειρήσεις, οι οποίες συνεισφέρουν ετησίως μεγάλα ποσά στα δημόσια και στα ασφαλιστικά ταμεία, δίνοντας παράλληλα επαγγελματική διέξοδο σε χιλιάδες επιστήμονες. Την στιγμή μάλιστα που η έκθεση του ΟΟΣΑ τονίζει την αδυναμία του κράτους για ικανό αριθμό προσλήψεων Εκπαιδευτικού προσωπικού.

Τι πρέπει να γίνει; Μα επιτέλους η Πολιτεία να επιβάλλει την πλήρη εφαρμογή των κανόνων που πρέπει να διέπουν μια επιχειρηματική δραστηριότητα, όπως είναι αυτή της παράλληλης ενισχυτικής ιδιωτικής Εκπαίδευσης. Πρέπει να επιβάλλει την νομιμότητα και να στραφεί ενάντια στην πραγματική (και δυστυχώς υπαρκτή και ανθηρή) παραοικονομία της μη αδειοδοτημένης δομής ή του ‘’μαύρου’’ ιδιαίτερου μαθήματος. Με απλά λόγια πρέπει να ξεχωρίσει η ήρα από το σιτάρι και στο στόχαστρο του κράτους να μπει η πραγματική παρα-παιδεία.

Το πλαίσιο υπάρχει. Μένει να εφαρμοστεί. Θέλουμε αυτό το πλαίσιο να γίνει αυστηρότερο; Οι Έλληνες Φροντιστές δεν θα εναντιωθούν σε κάτι τέτοιο. Με την προϋπόθεση βέβαια ότι οι νόμοι θα ισχύσουν. Στη χώρα μας για παράδειγμα, υπάρχει το εξής παράδοξο. Μια αστοχία στην αδειοδότηση ενός Φροντιστηρίου επιφέρει 10ετή ανάκληση της άδειας λειτουργίας. Αν κάποιος λειτουργήσει ένα Φροντιστήριο χωρίς άδεια και χωρίς να κάνει έναρξη επαγγέλματος στην εφορία, δεν μπορεί να τιμωρηθεί αφού για το κράτος ουσιαστικά δεν υπάρχει, ενώ όλοι οι θεσμοί δηλώνουν αναρμόδιοι να τον ψάξουν!

Αυτή άλλωστε είναι και η ουσία της τοποθέτησης της κας Ράμος και αυτό εννοεί όταν αναφέρεται στο θεσμικό πλαίσιο το οποίο, και αυτό το τονίζει, υπάρχει στη χώρα μας.

Βεβαίως ο ΟΟΣΑ, στην έκθεσή του, πρέπει να προτρέψει την Ελληνική κυβέρνηση να βελτιώσει την ποιότητα των μαθημάτων στο σχολείο, αλλά και να υποστηρίξει μαθητές με χαμηλές επιδόσεις, ενισχύοντάς τους μετά το πέρας του σχολικού ωραρίου, ώστε να μειωθεί η ανάγκη προσφυγής στην ιδιωτική ενισχυτική διδασκαλία. Αυτό όμως είναι άλλη κουβέντα και δεν έχει να κάνει με την εφαρμογή των νόμων στην Ελληνική ιδιωτική Εκπαίδευση.

Αν προσπαθήσουμε να εστιάσουμε στην ουσία της έκθεσης του ΟΟΣΑ, τουλάχιστον στα σημεία που αφορούν την δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, πρέπει να εστιάσουμε και να διαφυλάξουμε ως πολύτιμη, την πίστη του Έλληνα πολίτη στην ανάγκη για αξιόλογη Εκπαίδευση. Πίστη που, σύμφωνα πάντα με την έκθεση, ενισχύεται από την διασφάλιση των ίσων ευκαιριών σε όλους τους μαθητές αλλά και από την ύπαρξη αξιόπιστων διαδικασιών αξιολόγησης και αδιάβλητου συστήματος πρόσβασης στις ανώτερες και ανώτατες βαθμίδες της Εκπαίδευσης.

Αυτό πρέπει να είναι στον πυρήνα της σκέψης αυτών που έχουν την αρμοδιότητα να επαναπροσδιορίσουν, να σχεδιάσουν ουσιαστικά από την αρχή, το Εκπαιδευτικό σύστημα στην πατρίδα μας.

ΥΓ: Δεν προλάβαμε να διαβάσουμε την έκθεση του ΟΟΣΑ και ο υπουργός Παιδείας, ο οποίος την προηγούμενη μόλις εβδομάδα άφηνε να εννοηθεί ότι οι αναμενόμενες αλλαγές στο Λύκειο ήταν προ των πυλών, μεταθέτει τις ανακοινώσεις για μετά το καλοκαίρι. Προφανώς η Πολιτειακή ηγεσία, εγκλωβισμένη στις κατά καιρούς στομφώδεις εξαγγελίες για…κατάργηση των Πανελλαδικών εξετάσεων (ίσως του πλέον αδιάβλητου θεσμού στην χώρα μας) προσπαθεί, για μια ακόμη φορά, να…τετραγωνίσει τον κύκλο.

 

Β΄ αντιπρόεδρος Σ.Ε.Φ.Α.