Κατεβαίνοντας από του Ζωγράφου προς το κέντρο της Αθήνας, είδα, για μια ακόμη φορά, να ανοίγει ένα μικρό μαγαζάκι με καφέ, τυρόπιτες και άλλα προϊόντα που προσφέρουν αυτά τα μαγαζιά. Είχε μάλιστα διαμορφώσει και το πεζοδρόμιο με μερικά τραπεζάκια για όσους είχαν χρόνο και διάθεση να καθίσουν.

 

Με μεγάλη μου έκπληξη, λίγα μέτρα μετά, είδα την επανάληψη του ίδιου φαινομένου! Δεν ξέρω πόσες φορές είδα αυτά τα μικρά «μαγαζάκια – κουτάκια» να ανοίγουν και να κλείνουν στα χρόνια τις κρίσης. Ομοίως, δεν ξέρω πόσες φορές είδα στο κέντρο και στις γειτονιές να ανοίγουν και να κλείνουν μαγαζιά κορεσμένου επαγγελματισμού όπως φαγάδικα, «ορθάδικα», σουβλατζίδικα, αναψυκτήρια, διασκεδαστήρια κ.α.

 

Το πρώτο αίσθημα που ένοιωσα ήταν μια γροθιά στο στομάχι! Είδα τους νέους που ήταν μέσα και αισθάνθηκα αλληλέγγυος στην αγωνιώδη προσπάθειά τους να βρουν μια διέξοδο ζωής, να «πιαστούν» από κάπου για να επιβιώσουν, για να ξεφύγουν από την ανεργία, τον μαρασμό και την περιθωριοποίηση ή την μετανάστευση. Μάζεψαν, δανείστηκαν, διέθεσαν ό,τι χρηματικό μέσο είχαν και άνοιξαν αυτά τα μαγαζάκια. Κατάθεση ψυχής και χρημάτων έκαναν γιατί ξέρουν ότι θα δουλεύουν 16 ώρες τη μέρα με αμφίβολο μεροκάματο μερικής απασχόλησης! Λίγο πιο πέρα, στο τετράγωνο, είχε δύο πολύ καλά οργανωμένα καφέ που «τα πρόσφεραν όλα και συμφέραν» και θα έπρεπε με την ατελείωτη εργασία και το φτωχικό περιεχόμενο να τα ανταγωνιστούν. «Έτσι είναι η αγορά» θα μου πει, με ηττοπάθεια,  κάποιος με δήθεν ελεύθερη οικονομική σκέψη.

 

Ένοιωσα μέσα μου οργή. Οργή γιατί συνειρμικά μέτρησα τα αμέτρητα μικρά και μικρούτσικα κεφάλαια και τις αμέτρητες προσωπικές εργατοώρες αυτών των μικρών μαγαζιών που εξανεμίζονται και χάνονται στο βωμό του «έτσι είναι η αγορά»! Ένα – ένα χωριστά μας φαίνονται περιπτωσιακές αποτυχίες που «δεν έγινε και τίποτα, ας καεί και ένα δέντρο στο δάσος»! Οι «ελεύθερες οικονομικές σκέψεις» το θεωρούν αυτό φυσική, αναπτυξιακή «δημιουργική καταστροφή» δια του ανταγωνισμού!  Όταν όμως  συσσωρεύσεις τις καταστροφές αυτές σε πιάνει ζάλη και οργή γιατί διαπιστώνεις ξαφνικά ότι η κοινωνία χάνει δισεκατομμύρια σε κεφάλαια και μάλιστα σε εποχή που αυτά είναι δυσεύρετα, σπανίζοντα! Όποιος πανηγυρίζει για τις απώλειες αυτές στο όνομα ιδεοληψιών απλώς εγκληματεί σε βάρος της κοινωνίας, των επιχειρήσεων και του ίδιου του εαυτού του, εκτός και αν ανήκει σε αυτούς που συσσωρεύουν κέρδη από την καταστροφή των άλλων.

 

Εμείς όμως οι απλοί άνθρωποι της εργασίας, τι κέρδος μπορούμε να έχουμε από τέτοιες δήθεν «δημιουργικές καταστροφές»; Το πολύ – πολύ να «αποκτήσουμε» και άλλους ανέργους, και άλλους πτωχευμένους και άλλους περιθωριοποιημένους και στο τέλος το κράτος θα μας φέρει και τον λογαριασμό με φόρους, περικοπές και ανακεφαλαιώσεις τραπεζών,  στη βάση της «τεχνογνωσίας» που του μεταβίβασαν οι δανειστές, να μετατρέπει τα ιδιωτικά χρέη και τις πτωχεύσεις σε χρέη όλης της κοινωνίας!

 

Δεν υπάρχει λύση;

 

Η οργή μου μεγαλώνει γιατί από δεκαετίες οι συνειδητοί επιχειρηματίες και οι οργανώσεις τους προβάλλουν συνεχώς την αναγκαιότητα να οργανωθούν κέντρα μελέτης και ανάλυσης της αγοράς, της οικονομίας, των τάσεων απασχόλησης και μελλοντικών επαγγελμάτων, τις ανάγκες καινοτομίας, και την αναγκαιότητα της γεωγραφικής οργάνωσης των επιχειρήσεων και των καταναλωτών.

 

Τέτοια κέντρα θα μπορούσαν σε χρόνο μηδέν να συμβουλεύουν αυτά τα νέα παιδιά πληροφορώντας τους ότι; Η περιοχή διαθέτει τόσους καταναλωτές μόνιμους και περαστικούς, διαθέτει τόσες επιχειρήσεις κάθε κλάδου και είδους, υπάρχει έλλειμμα, κορεσμός ή υπερκορεσμός, έχουν ανοίξει και κλείσει τόσες επιχειρήσεις των ΚΑΔ που εσείς θέλετε να λειτουργήσετε, κι η προοπτική για τα επόμενα 5 χρόνια είναι «αυτή» ή «αυτή».

 

Σήμερα αφήνουν τις επιχειρήσεις να λειτουργούν με το σύνδρομο της μύγας που πέφτουν όλες μαζί σε ληγμένα, τα καταναλώνουν και πεθαίνουν μαζί τους ενώ αποτρέπουν με την αβελτηρία τους τη λειτουργία της μέλισσας που κάθε μια παίρνει από τη φύση ουσία μια και μοναδική φορά (καινοτομία), δημιουργεί τον πολλαπλασιασμό των καρπών με τη γύρη, δημιουργεί τα μέσα δικής της επιβίωσης και είναι σε θέση να αποδώσει και στην κοινωνία των ανθρώπων είδη πορισμού μοναδικά και αξεπέραστα μέχρι σήμερα από τις τεχνολογίες του ανθρώπου! Αυτή τη διαφορά κάποιοι μπορεί να τη λένε στα λόγια αλλά στην πράξη αφήνουν τις μύγες να κυριαρχούν!

 

Πνιγήκαμε στις ιδεοληψίες της «ελεύθερης οικονομίας» με βάση την οποία ο καθένας πρέπει να κάνει μόνος την έρευνα πεδίου και να αποφασίσει δήθεν υπεύθυνα, με γνώση και ατομική ευθύνη τι επιχείρηση και που, θα ανοίξει. Είναι άγνωστο από πότε τα δημόσιου χαρακτήρα κέντρα μελέτης και παροχής ενδεικτικής καθοδήγησης της επιχειρηματικότητας είναι αντίθετα με την ελεύθερη αγορά. Η υποψία είναι ότι το κράτος μάλλον ποτέ δεν ήθελε να αναλάβει ευθύνες πραγματικών υπηρεσιών πληροφόρησης προς τις επιχειρήσεις ώστε να αποφεύγονται τα δράματα των λάθος επιλογών και η καταστροφή κεφαλαίων «για λόγους βλακείας» κάποιων κυβερνώντων!

 

Πράγματι, δεν καταφέραμε να πείσουμε ή να επιβάλλουμε στην Πολιτεία να αναλάβει τις ευθύνες της και να στηρίξει την δημιουργία τέτοιων πιστοποιημένων οργανισμών συμβουλών επιχειρηματικότητας. Αυτοί δεν ανήκαν ποτέ στη «γεωστρατηγική» της ανάπτυξης και των σχεδιασμών της.

 

Δεν πρέπει να το κρύψουμε, αυτά τα κέντρα από τη φύση τους θα έπρεπε να είναι  παραρτήματα υπηρεσιών των επιμελητηρίων (και των κοινωνικών εταίρων)  με ένα κεντρικό όργανο δίπλα στην Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων[1], το οποίο βέβαια θα αναλάμβανε ευρύτερες οικονομικές και κοινωνικές μελέτες στήριξης της οικονομίας της χώρας. Ποτέ όμως η Πολιτεία δεν τόλμησε να διευρύνει τις αρμοδιότητες και τα οικονομικά μέσα των επιμελητήριων, ώστε να είναι σε θέση να ανταποκριθούν και σε τέτοιες απαιτήσεις. Ποτέ δεν υπολόγισε τα τεράστια κέρδη που θα έχει η κοινωνία και η οικονομία από την καθοδήγηση των μικρών κεφαλαίων σε τομείς και επενδύσεις που έχουμε ανάγκη και έλλειμμα, σε καινοτομικές επιχειρήσεις και σε βιώσιμα και ανταγωνιστικά επαγγέλματα. Αντίθετα, κατάργησε ακόμη και την βασική υποχρεωτική συνδρομή στα επιμελητήρια! Αυτή είναι η κατάσταση σήμερα.

 

Και θέλουν, μετά (θεωρητικά) να περάσουμε σε οικονομική απογείωση μετά την έξοδο από την άμεση επιτήρηση των μνημονίων!  Πως; με παλιά υλικά και αναχρονιστικές πολιτικές;

 

Αν δεν αλλάξουμε θα επαναλάβουμε την ίδια διαδρομή αδιέξοδης «ανάπτυξης» με τα ίδια αποτελέσματα και η ιστορία θα επαναληφθεί σαν φάρσα και δράμα μαζί. Και θα καίμε πάντα τα μικρά δέντρα πριν καρπίσουν γιατί φυτέψαμε λάθος είδος, σε λάθος μέρος και λάθος χρόνο.

 

 

 

 

 

ΑΣΒ