ΣτΠ - Μη νόμιμη η θέση ηλικιακού ορίου σε αγγελίες για αναζήτηση προσωπικού

ΣτΠ – Μη νόμιμη η θέση ηλικιακού ορίου σε αγγελίες για αναζήτηση προσωπικού

Μοιράσου το στο

Γράφει ο Στάθης Δημ. Σταματελόπουλος, Νομικός Συνεργάτης Ε.Ε.Α.

Με έγγραφο της η Ανεξάρτητη Αρχή του Συνηγόρου του Πολίτη, που απευθύνεται σε εταιρεία , αναφέρεται στους όρους και τις απαγορεύσεις που η κείμενη νομοθεσία θέτει για την προβολή ηλικιακών ορίων σε αγγελίες για την αναζήτηση προσωπικού και προκήρυξη θέσεων απασχόλησης.

Η υπόθεση αφορούσε σε αναφορά την οποία υπέβαλε προς την Ανεξάρτητη Αρχή πολίτης, ο οποίος αναζητώντας εργασία μέσα από ιστοσελίδα μεγάλης εταιρείας καφεστίασης, η οποία αναζητούσε μέσω αγγελιών προσωπικό για την στελέχωση καταστημάτων της, διαπίστωσε ότι, στις σχετικές αγγελίες υπήρχε ηλικιακό όριο ανά κατηγορία υπαλλήλων , χωρίς καμία διευκρίνιση και επεξήγηση για την θέση του ηλικιακού αυτού ορίου, σε σχέση με την αιτούμενη ειδικότητα.

Ο πολίτης απευθύνθηκε στο Συνήγορο του Πολίτη , ο οποίος με σχετικό έγγραφο του προς την εταιρεία κατέστησε σε αυτήν γνωστά τα εξής εν είδη ενημέρωσης και προειδοποίησης για την αποφυγή νέων αντίστοιχων ενεργειών της.

Σύμφωνα με το Ν. 4443/2016 ,απαγορεύεται κάθε κορφή άμεσης ή έμμεσης διάκρισης, λόγω φυλής, χρώματος εθνικής, ή εθνοτικής καταγωγής, γενεαλογικών καταβολών, θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας, ή χρόνιας πάθησης, ηλικίας, οικογενειακής ή κοινωνικής κατάστασης, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας ή χαρακτηριστικών φύλου, στον τομέα της απασχόλησης και της εργασίας. Η απαγόρευση αυτή εφαρμόζεται σε όλα τα πρόσωπα , στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα και καταλαμβάνει μεταξύ άλλων α) τους όρους πρόσβασης στην εργασία και την απασχόληση εν γένει, συμπεριλαμβανομένων των κριτηρίων επιλογής και των όρων πρόσληψης, ανεξάρτητα από τον κλάδο δραστηριότητας και σε όλα τα επίπεδα της επαγγελματικής ιεραρχίας, καθώς και τους όρους υπηρεσιακής και επαγγελματικής εξέλιξης …..( άρθρο 3 παρ. 1 ).

Εξαίρεση από την ανωτέρω καθολική απαγόρευση προβλέπεται στο άρθρο 4 παρ. 1 του Ν.4443/2016 στο οποίο ορίζεται ότι …….δεν συνιστά ανεπίτρεπτη διάκριση η διαφορετική μεταχείριση, που βασίζεται σε χαρακτηριστικό σχετικό με τους λόγους διάκρισης ….το οποίο λόγω της φύσης ή του πλαισίου των συγκεκριμένων επαγγελματικών δραστηριοτήτων αποτελεί ουσιαστική και καθοριστική επαγγελματική προϋπόθεση και εφόσον ο οικείος σκοπός είναι θεμιτός και η προϋπόθεση ανάλογη . Ειδικά η θέσπιση ανωτάτου ορίου ηλικίας στην πρόσβαση στην εργασία, δικαιολογείται μόνο υπό συγκεκριμένες αυστηρές προϋποθέσεις και χρήζει ειδικής αιτιολόγησης. ( άρθρο 6 ) Σε αυτές τις περιπτώσεις η ηλικία θα πρέπει αποδεδειγμένα να αποτελεί χαρακτηριστικό ουσιώδους σημασίας σε σχέση με την ικανότητα εκτέλεσης συγκεκριμένης επαγγελματικής δραστηριότητας. Τυχόν έλλειψη τέτοιας ειδικής αιτιολογίας συνιστά παραβίαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης λόγω ηλικίας και υπονομεύει τη νομιμότητα των αγγελιών ,που θέτουν ανώτατο όριο ηλικίας.

Η παραβίαση των ανωτέρω διατάξεων επιφέρει διοικητικές κυρώσεις ως εξής : Η κατά παράβαση των διατάξεων του παρόντος Μέρους διακριτική μεταχείριση λόγω φυλής , χρώματος εθνικής, ή εθνοτικής καταγωγής, γενεαλογικών καταβολών, θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας, ή χρόνιας πάθησης, ηλικίας, οικογενειακής ή κοινωνικής κατάστασης, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας ή χαρακτηριστικών φύλου, από πρόσωπο που ενεργεί ως εργοδότης καθ ‘ οιονδήποτε στάδιο πρόσβασης στην εργασία και την απασχόληση κατά τη σύναψη ή άρνηση σύναψης εργασιακής σχέσης ή στην διάρκεια λειτουργίας, εξέλιξη ή λύση αυτής συνιστά παραβίαση της εργατικής νομοθεσίας για την οποία επιβάλλονται από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) οι διοικητικές κυρώσεις του άρθρου 24 του Ν.3996/2011 (ΦΕΚ Α 170) ( άρθρο 11 παρ. 2 του Ν.4443/2016 ).

Με το άρθρο 14 παρ. 1 του Ν.4443/2016 ο Συνήγορος του Πολίτη ορίστηκε φορέας παρακολούθησης και προώθησης της εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης στον ιδιωτικό, δημόσιο και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα .Στο πλαίσιο των ως άνω αρμοδιοτήτων του, ο Συνήγορος του Πολίτη μπορεί να ζητά με ειδικά αιτιολογημένα έγγραφο του από ιδιώτη που κατονομάζεται στην αναφορά έγραφα ή άλλα στοιχεία για την υπόθεση. Τα στοιχεία αυτά παρέχονται εφόσον δεν παραβιάζεται η νομοθεσία περί προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Ο Συνήγορος του Πολίτη υποχρεούται να διασφαλίζει το προσωπικό και επαγγελματικό απόρρητο των ιδιωτών και να μην δημοσιοποιεί στοιχεία που μπορούν να καταστήσουν δυνατό τον προσδιορισμό τους .Αν ο ιδιώτης αρνείται να παράσχει τα παραπάνω στοιχεία ο Συνήγορος του Πολίτη μπορεί να ζητήσει τη συνδρομή δημόσιας υπηρεσίας ή επαγγελματικού συλλόγου , κατά περίπτωση, καθώς και της εισαγγελικής αρχής ( άρθρο 20 παρ. 5 του Ν.4443/2016). Τέλος, σύμφωνα με το άρθρο 20 παρ. 2 του Ν.443/2016 ο Συνήγορος του Πολίτη δύναται να επιληφθεί υποθέσεων αυτεπαγγέλτως, δύναται επίσης να μην ανακοινωθεί το όνομα και τα άλλα προσωπικά στοιχεία του προσώπου που κατέθεσε αναφορά, σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο, εφόσον το ζητήσει εγγράφως ο ίδιος ο ενδιαφερόμενός και εφόσον η διερεύνηση της αναφοράς είναι δυνατή χωρίς ανακοίνωση του ονόματος του.

Δυνάμει του ανωτέρω νομοθετικού πλαισίου και με αφορμή την προαναφερθείσα αναφορά ο Συνήγορος του Πολίτη επισκέφθηκε την ιστοσελίδα της εταιρείας και ειδικότερα την ενότητα JOBS, όπου διαπ0ίστωσε ότι, το σύνολο των αναρτημένων αγγελιών αναζήτησης υπαλλήλων θέτει ηλικιακό όριο για τους υποψηφίους. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι ήταν αναρτημένες 20 αγγελίες που αφορούσαν θέσεις Barrista, Service, Ταμείο, Delivery και Υπεύθυνος καταστήματος, για την στελέχωση καταστημάτων της εταιρείας ανά την Ελλάδα . Σε όλες ανεξαιρέτως τις αγγελίες υπήρχε ηλικιακό όριο τα 20-35 έτη , ενώ για την θέση Delivery το όριο ήταν 20-30 έτη.

Ο Συνήγορος του Πολίτη ανέφερε ότι το κριτήριο της ηλικίας που η εταιρεία έθετε ως προϋπόθεση της πρόσληψης αποκλείει αυτοδικαίως υποψηφίους μεγαλύτερης ή μικρότερης ηλικίας, χωρείς να είναι προφανής ο λόγος για τον οποίο η ηλικία τους συνιστά ουσιαστική και καθοριστική προϋπόθεση για την άσκηση των συγκεκριμένων καθηκόντων των προς πλήρωση θέσεων .Ως εκ τούτου, φαίνεται καταρχήν να αποτελεί σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία παραβίαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης , λόγω ηλικίας.

Στο ίδιο έγγραφο του ο Συνήγορος του Πολίτη επεσήμανε ότι βεβαίως η Ανεξάρτητη Αρχή αναγνωρίζει ότι η πολιτική προσλήψεων της εταιρείας δεν αποτελεί μεμονωμένη περίπτωση, αλλά αντιθέτως η αναζήτηση υπαλλήλων με όρους που συνιστούν διακριτική μεταχείριση των υποψηφίων κατά την πρόσβαση τους στην εργασία αποτελεί γενικευμένη πρακτική των εργοδοτών, η οποία θεωρείται σχεδόν αυτονόητη , όμως το γεγονός αυτό οφείλεται στην έλλειψη ενημέρωσης για την ισχύουσα νομοθεσία , καθώς και έλλειψης ευαισθητοποίησης του κοινού σε ζητήματα ίσης μεταχείρισης , σε συνδυασμό με την ύπαρξη παγιωμένων στερεοτυπικών αντιλήψεων, οι οποίες σε μεγάλο βαθμό αναπαράγονται από πληθώρα αγγελιών, ως επί το πλείστον εύρεσης εργασίας, που δημοσιεύονται σε ηλεκτρονικά και έντυπα μέσα.

Κατόπιν αυτών ο Συνήγορος του Πολίτη απέστειλε το παρόν έγγραφο στην εταιρεία με σκοπό , όπως αναφέρει την πληρέστερη ενημέρωση της σχετικά με το νομοθετικό πλαίσιο, που διέπει του όρους πρόσβασης στην απασχόληση , προκειμένου να εναρμονιστεί η πολιτική της εταιρείας, με το εθνικό και Ευρωπαϊκό πλαίσιο προστασίας , κατά των διακρίσεων.